Performans ve Ücret Yönetimi Yrd. Doç. Dr. Özlem BALABAN Sakarya Üniversitesi İşletme Fakültesi
İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ VE İŞ ANALİZİ İnsan kaynakları yönetimi; “işletmelerin hedeflerine ulaşabilmeleri için gerekli olan fonksiyonları gerçekleştirecek yeterli sayıda vasıflı elemanın işe alınması, eğitilmesi, geliştirilmesi, motive edilmesi ve değerlendirilmesi işlemidir. İKY’nin iki temel amacı vardır. Bunlar: Verimliliği arttırmak, İş yaşamının kalitesini yükseltmek. İKY, amaçlara ulaşmak için; İnsan kaynakları planlaması, Kadrolama, Değerleme – ödüllendirme, Yetiştirme – geliştirme, Endüstri ilişkileri, Koruma gibi fonksiyonları kullanır
İnsan Kaynakları Yönetimi ve İşlevleri 1. Planlama Planlama ve Programlama İş Analizleri 2. Kadrolama Personel Sağlama, Seçme ve Yerleştirme, Oryantasyon 3. Değerleme - Ödüllendirme Değerleme, Temel Ücret ve Maaşlar, Özendirici Sistemler,Yan Ödüller 4. Yetiştirme - Geliştirme Eğitim ve Yetiştirme 5. Kariyer Geliştirme Kariyer yönetimi, Kariyer planlama 6. Endüstri İlişkileri Toplu Pazarlık, Şikayet Yöntemleri, Örgütlenme 7. Koruma İş Güvenliği, İşgören Sağlığı, İş Yaşamının Kalitesi.
İŞ ANALİZİ İş analizi, bir işin niteliğini, işin yapıldığı şartları, işi yapmak için gerekli beceri, sorumluluk, çaba ve asgari başarı standartlarını tespit etmek amacıyla yapılan çalışmalardır. En genel anlamıyla, örgütlerde mevcut olan işlerin incelenmesi ve kapsamlı bilgi toplanması için yapılan çalışmalara iş analizi denmektedir.
İŞ ANALİZLERİNİN AMAÇLARI Gelecekte duyulabilecek çalışan ihtiyacını ve bu çalışanların ihtiyaçlarını saptayarak insan kaynakları planlamasına yardımcı olmak, İşe alımdaki açık ve kesin kriterleri oluşturmak, Şu andaki ya da gelecekte ortaya çıkabilecek eğitim ihtiyacını tespit etmek, Performans standartlarını belirlemek, Kariyer planının sağlıklı bir şekilde yapılmasını sağlamak, Olumsuz çalışma koşullarını ortadan kaldırmak, İş değerlemesi için her bir işin göreceli önemini ortaya koymayı sağlayacak temel bilgilere ulaşmak, İş ve işçilerin yasal düzenlemelerinin yapılmasında gerekli verileri sağlamak.
İŞ ANALİZİNDE KULLANILAN BİLGİ TOPLAMA YÖNTEMLERİ Gözlem Yöntemi Anket (Soru Formu) Yöntemi Mülakat Yöntemi Karma Yöntem
İŞ TANIMI-1 İş tanımı ile, iş analizinden elde edilen bilgiler açık ve anlaşılır biçimde kağıt üzerine belirli standart kalıplar haline dökülür. İş analizi ile toplanan verilerin sistematik hale getirilmesi gerektiğinden her bir işin kapsamına giren eylem ve işlemler, sorumluluk ve ödevler ile çalışma koşulları özet bir şekilde yazılı olarak ifade edilir. Bu belgeye iş tanımı adı verilir. İş tanımları başlıca üç bölümden meydana gelir. İşin kimliği, işin özeti ve yerine getirilecek görev ve sorumluluklar.
İŞ TANIMI-2 İşin kimliği: Bu bölümde işin adı, işin bulunduğu ana ve varsa ikinci bölümlerin adları, numaraları, kodu, iş tanımın hazırlandığı tarih gibi bilgiler yer alır. İşin özeti: Bu bölümde iş, diğer işlerden ayırt edici özellikleri belirtilecek şekilde yazılmalıdır. Görev, yetki ve sorumluluklar: Bu bölümde işe ilişkin görevler belli bir sıra içinde sistematik olarak sunulmaktadır.
İŞ GEREKLERİ-1 İşletme içinde belirli bir işi yapacak olan kişide bulunması gereken öğrenim, iş tecrübesi, iş becerisi gibi beşeri nitelikleri belirten ve iş analizi sonucunda elde edilen veriler doğrultusunda hazırlanan yazılı belgedir.
İŞ GEREKLERİ-2 Yetenek Gerekleri Sorumluluk Fiziksel yetenekler -Malzeme, makina Düşünsel yetenekler -Gözetim Eğitim -Başkalarının Deneyim güvenliği Çaba Gerekleri Çalışma koşulları Fiziksel çaba -Aydınlatma Düşünsel çaba -Isı;Gürültü vs….
İş Analizi ile İKY’nin Temel İşlevleri Arasındaki İlişki İŞ TANIMI -Görev -Sorumluluklar -İş Koşulları İŞ GEREKLERİ -Bilgi -Beceri -Yetenek -Kişisel Özellikler İŞ ANALİZİ İnsangücü Planlaması Personel Tedarik ve Seçim Eğitim ve Geliştirme İş Değerleme Ücretleme Performans Değerleme İş Güvenliği Çalışma İlişkileri