İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ♦ ELEKTRONİK & HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ 1 MAVİ YEŞİL KIRMIZI SARI YEŞİL MAVİ SARI KIRMIZI SARI KIRMIZI YEŞİL MAVİ KIRMIZI YEŞİL MAVİ SARI MAVİ SARI KIRMIZI YEŞİL YEŞİL MAVİ SARI KIRMIZI Stroop Testi

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ♦ ELEKTRONİK & HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ Stroop Test Seçici Dikkat özgün ödev için otomatik olan davranışı bastırmak Ölçütler testin süresi hata sayısı, düzeltme sayısı

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ♦ ELEKTRONİK & HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ Stroop - önerilen model Duyusal ve motor devreler: Duyusal ve motor devreler: Hopfield ağları Basal Çekirdekler: Basal Çekirdekler: Maxnet, OF tarafından modüle edilen otomatik işlem Hata Sezici : Hata Sezici : Perceptron yapıları ödev ile yanıtın uyuşmadığı durumlarda OF’yi uyaracak hata işaretini üretmek için Seçici dikkat: Seçici dikkat: Kazanan hepsini alır Özgün bilgi geldiğinde OF’yi uyarmak için

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ♦ ELEKTRONİK & HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ 4 Benzetim Sonuçları BazOl.Süre (sec)# Hata# Düz.Yorum ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± 2 5 ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± ± 1.5 bastırma süre

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ♦ ELEKTRONİK & HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ACT-R Adaptive Control of Thought-Rational John Robert Anderson, psikoloji, bilgisayar bilimi Çağrışımsal bellek Ussal Çözümleme -matematiksel yaklaşım ve bağlantıcı modeller Nöral yapılara dayanan bağlantılara önem veriliyor Rational analysis Human associative memory İşlevsel (süreçsel) bellek ile ifade edilebilir bellek birarada Procedural memory Declarative memory Biliş uyarlanabilirdir ve bilişsel işlevlerin yaklaşıklığı ortamın istatiksel özelliklerini yansıtır

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ♦ ELEKTRONİK & HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ Bütünleştirilmiş Sistem A single system (mind) produces all aspects of behavior. It is one mind that minds them all. Even if the mind has parts, modules and components, or whatever, they all mesh together to produce behavior. Any bit of behavior has causal tendrils that extend back through large parts of the total cognitive system before grounding in the environmental situation of some earlier times. If a theory covers only one part or component, it flirts with trouble from the start. It goes without saying that there are dissociations, independencies, inpenetrabilities, and modularities. These all help to break the web of each bit of behavior being shaped by an unlimited set of antecedents. So they are important to understand and help to make that theory simple enough to use. But they do not remove the necessity of a theory that provides the total picture and explains the role of the parts and why they exist. Newell, A. (1990). Unified Theories of Cognition. Cambridge, MA: Harvard University Press, pp

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ♦ ELEKTRONİK & HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ Dış Dünya Görsel Birim (Occipital) Manuel Birim (motor/cerebellum) Görsel tampon Parietel Manuel tampon motor Amaç Tamponu DLPFC Geri Çağırma tamponu VLPFC Bildirim Birimi (temporal/hippocampus) Niyet Birimi Eşleme Striatum Seçme Pallidum Eylem Thalamus Üretim Bazal çekirdekler Birimlerdeki oluşumlara duyarlı değil sadece tamponlardaki bilgiye duyarlı Örüntü tanıma Çelişki çözümleme Eylemi kontrol etme/gerçekleme Kural tabanlı yapı İşlevsel bellek

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ♦ ELEKTRONİK & HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ Her bir birimin içinde parallel yapı var, ayrıca birimler de parallel düzende ve senkronize çalışmakta. Kural tabanlı yapı ile gerçekleştirilen ve işlevsel belleğe karşı düşen yapının nöral karşılığı Bazal çekirdekler ve thalamus Her bir tampon birimi tek bir birim ifade edilebilir bellek bilgisi içermekte chunk Bir “chunk”’ın aktive olması: i. “chunk”’ın aktivasyonu Taban aktivasyon Bir sayı, acaba ne? 0.5 zaman Aktivasyonun ‘dan büyük olma olasılığı Bir sayı, acaba ne? 0.4 !!!!!! ! W anlamı farklı

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ♦ ELEKTRONİK & HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ 9 Denetleyici Dikkat Sistemi Supervisory Attentional System D.A. Norman, T. Shallice tarafından 1980/1986 yıllarında önerilen, yönetimsel fonksiyonların bilişsel süreçleri kontrol eden ve yönlendiren bilişsel süreçler olduklarına ilişkin model. Model ile ADHD, Şizofreni, Parkinson gibi hastalıklar, frontal lob hasarlarındaki davranış bozuklukları için incelemeler yapılmıştır. el.png

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ♦ ELEKTRONİK & HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ 10 D.A. Norman, T. Shallice, «Hierarchical Schemas and Goals in the Control of Sequential Behavior,», 2006.

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ♦ ELEKTRONİK & HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ 11 R.P. Cooper, T. Shallice, «Attention to action: willed and automatic control of behavior,», 1986.