BÖLÜM 5 ARAÇ-GEREÇLERİN ÖĞRETİMDEKİ YERİ VE ÖNEMİ

ARAÇ-GEREÇLERİN ÖĞRETİMDEKİ YERİ VE ÖNEMİ Neden Gereklidir? Öğretme-öğrenme sürecinde araç-gereçler genelde öğretimi desteklemek amacıyla kullanılır. 1. Çoklu öğrenme ortamı sağlarlar Okuduklarımızın % 10’nu İşittiklerimizin % 20’sini Gördüklerimizin % 30’unu Hem Görüp Hem İşittiklerimizin % 50’sini Söylediklerimizin % 70’ini Yapıp Söylediklerimizin % 90’ını hatırlarız

Araç-gereçler, öğrenme işlemine katılan duyu sayısını artırarak daha fazla ve kalıcı öğrenmenin gerçekleşmesine yardımcı olurlar.

2. Öğrencilerin bireysel ihtiyaçlarının karşılanmasına yardımcı olurlar Öğrenciler farklı öğrenme stil ve öğrenme ihtiyaçlarına sahiptirler. Öğrencilerden bazıları en iyi ders ve tartışmaları dinleyerek, bazıları en iyi görerek, bazıları en iyi okuyarak, bazı öğrenciler de en iyi bilgiler farklı araç-gereçlerle sunulduğunda (dersleri dinlemek yanında, sunulan bilgilerle ilgili görsel materyalleri inceleyerek) öğrenebilirler.

3. Dikkat çekerler Geleneksel öğretim ortamlarında öğrenciler ders süresinin önemli bir kısmını öğretmenin sözel açıklamalarını, tartışmaları, diğer öğrencilerin soru ve açıklamalarını dinleyerek geçirirler. Çoğu sınıflarda yüz yüze sözel iletişim belki de tek başına en çok kullanılan iletişim metodudur.

3. Dikkat çekerler ÖĞRENME STİLLERİ Bireylerin farklı öğrenme biçimlerine sahip olması, eğitimcilerin öğretim etkinlikleri tasarlarken öğrencilerin öğrenme biçimlerini dikkate almasını zorunlu kılar.

3. Dikkat çekerler Öğrenme Biçimi Öğrenme Tercihleri Görsel/Sözel Gözlerini kullanır, okuyarak öğrenmeyi tercih ederler. Görsel/Sözel Olmayan Grafik, resim, video, slayt gibi araç-gereçlerle öğrenmeyi tercih ederler. İşitsel/Sözel Genelde dinleyerek öğrenmeyi tercih ederler. Devin-Duyumsal Yaparak-yaşayarak öğrenmeyi tercih ederler.

3. Dikkat çekerler Görsel/Sözel Öğrenenler: Bu öğrenme stiline sahip kişiler en iyi bilgi görsel ve yazılı olarak sunulduğunda öğrenirler. Bir sınıf ortamında, bu kişiler dersi dinlerken takip edebilecekleri bir taslak sağlayan, dersin önemli noktalarını yazı tahtasında veya tepegözde gösteren öğretmenleri tercih ederler.

3. Dikkat çekerler Görsel Öğrenenler: Bu öğrenme stiline sahip kişiler bilgi görsel olarak sunulduğunda daha iyi öğrenirler. Bir sınıf ortamında, derslerini film, video, harita, diyagram gibi materyallerle destekleyen öğretmenlerden daha fazla yararlanırlar.

3. Dikkat çekerler İşitsel/Sözel Öğrenenler: Bu öğrenme stiline sahip kişiler, bilgi sözel olarak sunulduğunda daha iyi öğrenirler. Sınıf ortamında, dersleri dinlemekten ve grup tartışmalarına katılmaktan çok zevk alırlar.

3. Dikkat çekerler Devin-Duyumsal Öğrenenler: Bu öğrenme stiline sahip kişiler en iyi yaparak, yaşayarak, fiziksel olarak aktif olabilecekleri öğrenme durumlarında öğrenirler. Yeni materyalleri, laboratuar gibi ortamlarda onlara dokunarak ve kullanarak öğrenmeyi tercih ederler.

3. Dikkat çekerler BİLGİ IŞLEM SÜRECİ (BELLEK TÜRLERİ) Bilişsel psikologlara göre insan bilgi işleme sürecinde üç bellek türü kullanılır: Duyusal bellek, kısa süreli bellek ve uzun süreli bellek.

3. Dikkat çekerler (a) Duyusal Bellek İnsan bellek sistemi tarafından bilginin işlenmesi fiziksel işaretlerin (görsel, duyusal veya dokunsal) göz, kulak, deri gibi duyu organları tarafından alınmasıyla başlar. (b) Kısa Süreli Bellek Kısa süreli bellek dikkat yoluyla seçilerek algılanan uyarıcının (bilgi) analiz edildiği, yorumlandığı ve uzun süreli belleğe kayıt için hazır hale getirildiği yerdir.

3. Dikkat çekerler (c) Uzun Süreli Bellek Uzun süreli bellek kısa süreli bellekten farklı üç önemli özelliğe sahiptir: (1) bilgi kalıcıdır, (2) bilgi organizeli ve anlamlı olarak kaydedilir, (3) sınırsız kapasiteye sahiptir.

4. Hatırlamayı kolaylaştırırlar Bilgilerin uzun süreli belleğe nasıl kodlandığı ve saklandığı ile ilgili en önemli kuramlardan biri ikili kodlama (dual coding) bellek kuramıdır.

4. Hatırlamayı kolaylaştırırlar

4. Hatırlamayı kolaylaştırırlar

5. Soyut şeyleri somutlaştırırlar Araç-gereçlerin öğretme-öğrenme sürecindeki en önemli rollerinden biri soyut, karmaşık kavramları, anlaması güç olgu ve olayları basitleştirmesidir.

6. Zamandan tasarruf sağlarlar “Bir resim bin kelimeye bedeldir.” ifadesi uyarınca, araç-gereçlerin öğretim ve öğrenme zamanından tasarruf sağlaması beklenir. Örneğin, “Suyun dönüşümü” gibi bir konuyu ele alalım. Suyun dönüşüm evrelerini öğrencilere en etkili ve yararlı şekilde nasıl sunabiliriz: Anlatım ve tartışma yoluyla mı yoksa basit bir çizim ile mi? Elbette, bir saydam, bir karton ya da bir slayt üzerinde gösterilen bir çizim yoluyla.

6. Zamandan tasarruf sağlarlar

7. Güvenli gözlem yapma imkanı sağlarlar Örneğin, film projektörleri ve videolar özellikle sınıfa getirilmesi imkansız, doğrudan gözlenmesi tehlikeli ya da mümkün olmayan cisim, olgu, olay ve işlemlerin kolayca ve güvenli olarak gözlenmesini sağlar.

8. Farklı zamanlarda birbirleriyle tutarlı içeriğin sunulmasını sağlarlar Bir öğretmen de bazen, bir dersten çıktıktan sonra üzerinde durması gereken bir konuyu işlemediğini hisseder; bir süreci anlatırken ya da gösterirken, vurgulanması gereken bir noktayı unutur; bir derste içerikle ilgili bir noktayı mükemmel bir örnekle açıklar, fakat bir başka derste o tür bir örnek aklına gelmez veya aynı içeriğin sunulduğu başka bir sınıfta aynı örneği vermeyi unutur.

9. Tekrar tekrar kullanılabilirler Etkili bir materyali farklı sınıflarda tekrar kullanan bir öğretmen, aynı içeriği öğrencilerine tutarlı olarak sunmakla kalmaz, zaman ve maliyetten tasarruf eder, materyali geliştirmek için harcadığı zaman ve enerjiyi tekrarlama probleminden kurtulur.

10. İçeriği basitleştirerek anlaşılmalarını kolaylaştırırlar Bazen gerçek eşyalar, ilk anda öğrencilere çok karmaşık gelebilir. Bir eşyanın, öğrencilerin öğrenmelerini zorlaştıracak çok karmaşık unsurları olabilir. Böyle durumlarda, örneğin bir slayt veya tepegöz saydamında kullanılacak basit çizimlerle öğrencilerin, eşyanın normalde görünmeyen iç parçalarını görmeleri sağlanabilir.

10. İçeriği basitleştirerek anlaşılmalarını kolaylaştırırlar

hızlandırılarak, sürecin izlenebilmesine imkan sağlayabilir. 10. İçeriği basitleştirerek anlaşılmalarını kolaylaştırırlar Aynı şekilde, iyi bir gereç, görülemeyecek kadar küçük olan bir nesneyi büyüterek öğrenilmesini kolaylaştırabilir. Filmler, gözün takip edemeyeceği hızda oluşan bir sürecin aşamalarını yavaşlatarak ya da çok yavaş oluşan bir sürecin aşamalarını hızlandırılarak, sürecin izlenebilmesine imkan sağlayabilir.