PAZARLAMA YÖNETİMİ Nuran KANDAZ GELEN
SPORTİF ÜRÜN KAVRAMI En genel anlamıyla ürün, özellik ve yararlar bütününü kapsar. Diğer bir genel yaklaşıma göre ürün, pazarlamacıların tüketiciler için satışa sunduğu şeyleri temsil eder. ürün; fiziksel bir objeyi, hizmeti, insanları, yerleri, organizasyonları ve fikirleri içeren; istek ve ihtiyaçların tatminine yönelik, pazara ilgi, edinme, kullanma veya tüketim için sunulan herhangi bir şeydir (Armstrong ve Kotler, 2009).
SPORTİF ÜRÜN KAVRAMI sportif ürün, spor seyircileri, katılımcıları ve sponsorlara yarar sağlamak için tasarlanan bir mal veya hizmeti veya bu ikisinin bileşkesini ifade eder (Shank, 2002: 257). Pek çok spor ürünü hizmet niteliği taşır ve kendine has ayırt edici özelliklere sahiptir. Bu anlamda hizmet niteliği taşıyan sportif ürünlerin özelliklerini aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür
SPORTİF ÜRÜN KAVRAMI Dokunulmazlık: Hizmetler satın alınmadan önce görülemez, tadılamaz, dokunulamaz, koklanamaz ve hissedilemez özellik taşır. Tüm bu boyutlar dokunulmazlık özelliğine vurgu yapar. Üretim ve Tüketimin Ayrılmazlığı: Pek çok sportif üründe hizmetlerde olduğu gibi üretim ve tüketim zamanları birbirinden ayrılmaz. Bu durum eş zamanlı üretim ve tüketim durumunu tanımlar. Heterojenlik (Türdeş Olmama): Fabrikalarda üretilen mallar neredeyse birbirinin tıpkısıdır. Bu durum kalitenin de bir göstergesi olarak değerlendirilebilmektedir. Ancak hizmetler üretim zamanlarına göre aynılık özelliği taşımaz.
SPORTİF ÜRÜN KAVRAMI Dayanıksızlık: Mallar fiziksel varlıklar oldukları için saklanabilmekte ve daha sonra satılabilmektedir. Ancak hizmetlerin stoklanıp daha sonra satılma şansı olmadığı için risk düzeyi yüksektir. Sahipsizlik: Bir malı satın alan kişi o malın fiziksel olarak mülkiyetine sahip olabilir. Bu durum hizmetlerde söz konusu değildir. Hizmetlerin insanlara sağladığı fayda ya da yarattığı deneyimlerden yararlanılır.
SPORTİF ÜRÜN KAVRAMI Sportif Ürün Doğrusu
SPORTİF ÜRÜN KAVRAMI SPORTİF ÜRÜN KATEGORİLERİ Seyirci Sporları Katılım Sporları Spor Ekipmanları, Spor Kıyafetleri, Spor Ayakkabıları ve Sporla Bağlantılı Ürünler
SPORTİF ÜRÜN KAVRAMI SPORTİF ÜRÜNLE BAĞLANTILI ÖZELLİKLER
SPORTİF ÜRÜN KAVRAMI Marka: En yaygın kullanılan tanımlamalardan birine göre marka, bir ürünü rakip ürünlerden ayırt eden, kimliğini belirleyen bir isim, simge, sembol, şekil, imaj veya bunların bileşkesidir. spor markası, bir spor organizasyonunun ürünlerini rakiplerden farklılaştırmasına yardım eden bir isim, sembol tasarım ve bunların birleşkesidir. Markalama konusunda; isim, simge ve ticari marka (alametifarika) olarak üç önemli içeriğin ön plana çıktığı görülür.
SPORTİF ÜRÜN KAVRAMI Marka isminin seçilmesi son derece önemli bir konudur. Zira bir marka ismi seçilip ürün bu isim ile piyasaya sürüldükten sonra geri dönüş son derece zordur. Bu bakımdan marka isminin seçilmesinde bazı unsurlara dikkat edilmesi gerekir.
SPORTİF ÜRÜN KAVRAMI Bu unsurlara göre marka (Shank, 1999; Smith, 2008); Kısa ve olumlu olmalı, Kolay hatırlanabilmeli, Kolay söylenebilmeli, Kolay tanınmalı, Ürünün kendisini, sağlayacağı yararları ve kullanım şeklini tanımlamalı, Kayıtlı ve ticari bir marka olmalı, Diğer dillere çevrilebilmeli veya diğer dillerde kötü anlamlar çağrıştırmamalıdır.
SPORTİF ÜRÜN KAVRAMI Markalama Süreci Bir Spor Markasının Oluşturulması
SPORTİF ÜRÜN KAVRAMI Lisanslama Lisanslama spor sayesinde pazarlamanın bir şeklidir ve sporda yaygın bir biçimde kullanılır. Lisans, bir firma veya organizasyonun bir diğer firma veya organizasyona markasını ücret veya belirli bir imtiyaz karşılığı vermesi ile ilgili yapılan bir anlaşmadır. Daha geniş bir tanımla lisans, bir anlaşma biçimidir ve bir organizasyonun bir başka organizasyona marka ismini, patentini, ticari sırrını ve diğer imkanlarını bir ücret veya imtiyaz karşılığı kullanma yetkisi vermesidir (Berkowitz vd., 1997).
SPORTİF ÜRÜN KAVRAMI Kalite Spor pazarlaması açısından bir ürünün niteliğini belirleyen en önemli özelliklerden biri de kalitedir. Spor pazarı içerisinde mal kalitesi ve hizmet kalitesi olarak iki farklı pencereden bakmak gerekir. Somut malların kalitesinde bir dizi değişken etkili olabilmektedir. Sportif malların kalitesine ilişkin olarak sekiz değişkenden söz etmek mümkündür. Bu değişkenler; uygunluk, özellikler, performans, güvenilirlik, kullanım ömrü (dayanıklılık), satış sonrası hizmetler, estetik tasarım ve garantidir.
SPORTİF ÜRÜN KAVRAMI Parasuraman ve arkadaşları hizmet kalitesinin farklı alanlar için genelleştirilebilecek beş temel boyutu olduğunu öne sürmüşlerdir. Bunlar: Güvenilirlik, karşılık verebilmek, güvence, empati ve fiziksel varlıklardır. Spordaki hizmet kalitesi ile ilgilenen araştırmacılar TEAMQUAL’i hizmet kalitesini ölçen SERVQUAL ölçeğinden uyarlamışlardır.
SPORTİF ÜRÜN KAVRAMI Beş TEAMQUAL (Takım Kalitesi) Boyutunun Ağırlıklı Önemi
SPORTİF ÜRÜN KAVRAMI Ürün Tasarımı Ürün tasarımı, rekabet avantajı sağlayan önemli elemanlardan biridir. Tasarım, ürün kalitesi ve teknolojik çevre ile ilişkilendirilir. Tasarım, tüketicilerin algılamasını etkilediği için çoğu zaman kalite için öncül bir işlev görür.
FİYATLANDIRMAYA İLİŞKİN KAVRAMLAR