KİMYASAL RİSK ETMENLERİ.

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
NVA KALİTE TEST ÖLÇ. HİZ. EĞT. VE BELG. SAN.TİC. LTD. ŞTİ. Hazırlayan= E. Burak SARAÇOĞLU.
Advertisements

Yanık, Donma ve Sıcak Çarpması
Kimyasal Risk Etmenleri.
İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimi Kurma Yükümlülüğü.
Hâsılat kavramları Firmaların kârı maksimize ettikleri varsayılır. Kâr toplam hâsılat ile toplam maliyet arasındaki farktır. Kârı analiz etmek için hâsılat.
FAD İ ME AKAGÜNDÜZ SEVG İ SUBA Ş I Aralık OTİSTİK BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ SINIFLANDIRMA TANI DEĞERLENDİRME ARAÇLARI OTİZMİN NEDENLERİ EĞİTİM.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ 6331
Entegre Savaş Zararlı ve hastalık etmenlerine karşı kullanılan çeşitli yöntemlerin birbirini tamamlayıcı, ekosistemdeki dengeyi koruyucu şekilde uygulanmaları...
Betonarme Yapılarda Deprem Hasarları
Amaç Öğrenme Hedefleri Katılımcıların; «Katılımcıların, Türkiye tarafından onaylanmış uluslararası sözleşmeler hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlamaktır.»
BİYOÇEŞİTLİLİK NEDİR Biyoçeşitlilik, bir bölgedeki genlerin, türlerin, ekosistemlerin ve ekolojik olayların oluşturduğu bir bütündür. Başka bir deyişle.
SERA KURULUŞUNDA ETKİLİ OLAN FAKTÖRLER
SEVDA GÜL Y MEME MR’ INDA KANSER TESPITI.
AMAÇ  Riskli sanayi tesislerde kaza risklerini değerlendirmek,  İllerde, çevre ve toplumu etkileyebilecek düzeyde büyük kaza riski taşıyan sabit tesislerde.
İŞ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞİ KURSU
Sağlık Gözetimi ve Çalışma Ortamı Gözetimi
ELLE YÜK KALDIRMA VE TAŞIMA İŞLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
Fatma ÇANKA KILIÇ, Durmuş KAYA, Süleyman SAPMAZ, Muharrem EYİDOĞAN, Volkan ÇOBAN, Selman ÇAĞMAN Uluslararası Enerji ve Güvenlik Kongresi Umuttepe / Kocaeli.
Türkiyedeki iklim çeşitleri Doğa Sever 10/F Coğrafya Performans.
T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI İzleme Dairesi Başkanlığı Laboratuvarlar Şube Müdürlüğü GENEL MÜDÜRLÜK MAKAMI Haziran 2013 YÜZEYSEL SULAR VE YERALTI.
Zihinsel engellilerin sınıflandırılması
DAVRANIŞ BİLİMLERİNE GİRİŞ
Coğrafya Performans Ödevi
Boşaltım sistemi.
SOSYAL GELİŞİM Öğr. Gör. İdris KARA.
Gıda Mühendisli ğ i Laboratuvarlarının İ ş Sa ğ lı ğ ı ve Güvenli ğ i Açısından De ğ erlendirilmesi Mehmet Akif Erkan 1, Gizem Yaylı 2, Emine Rabia Karpuzoğlu.
ŞEKER(DİABETES MELLİTUS DM) HASTALARININ YAŞAM KALİTESİNİ ARTIRMAK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER Şeker ya da diyabet denilen hastalık genellikle kalıtsal ve.
atık Üretim ve kullanım faaliyetleri sonucu ortaya çıkan, insan ve çevre sağlığına zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı biçimde alıcı ortama verilmesi.
YANMA (hem kirlilik kaynağı, hem kirlilik kontrol tekniği)
YANIKLARDA İLK YARDIM BEÜ ZONGULDAK SAĞLIK YÜKSEKOKULU HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ CERRAHİ HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ A.D.
HAZIRLAYAN : Gökçe Erdo ğ du SINIF: 10-A NUMARA: 15 SÜLFİRİK ASİT (H 2 SO 4 )
ÇEVRE BİLGİSİ Çevre: İnsanı etkileyen ve insanlardan etkilenen dış ortama denir. Çevre koruma: Çevre kirliğini önlemek amacıyla yapılan çalışmalara denir.
KİMYASAL RİSK ETMENLERİ
DOÇ.DR.SAİM OCAK MARMARA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ
YETERSİZLİĞİ OLAN BİREYLERE İLİŞKİN ULUSLARARASI YASAL DÜZENLEMELER
TIBBİ ATIK KAZALARI ANKARA’DA HASTANE ÖNÜNDE TIBBİ ATIK TAŞIYAN KAMYONDA PATLAMA Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbni Sina Hastanesi'nin.
ANKARA BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ Piyasa Gözetim ve Denetim Şubesi
ÇEVRE KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN Resmi Gazete;13. 05
FEN ve TEKNOLOJİ BOŞALTIM SİSTEMİ
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ
ELLE TAŞIMA İŞLERİ YÖNETMELİĞİ
FNP GRUBU: fatma ışık, nagehan öztürk, pınar sevindik
Yangın ve patlama tehlikeleri
İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ
Hayvan refahına uygun koşulların belirlenmesi
Sağlığa zarar veren maddeler ve toksikoloji
ATIK YÖNETİMİ.
Şişelenmiş Doğal Mineralli Sular ve Kaynak Suları
HALİM GÜNEŞ.
VARDİYALI ÇALIŞMA VE GECE ÇALIŞMASI
KANSER.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KARŞILAŞTIRMA ÖLÇÜTLERİ
5.Konu: Kimyasal Tepkimeler.
RADYASYON KİRLİLİĞİ.
Kırınım, Girişim ve Müzik
ACİL DURUM PLANI.
ÇALIŞMA ORTAMI GÖZETİMİ
HİDROJEN ENERJİSİ: Hidrojen 1500'lü yıllarda keşfedilmiş, 1700'lü yıllarda yanabilme özelliğinin farkına varılmış, evrenin en basit ve en çok bulunan elementidir.
* Resmi Gazete Tarihi: Sayı:28733
Madde ve Maddenin Özellikleri
İstanbulUzman Mesleki Genitoüriner Sistem Hastalıkları İSTANBULUZMAN.
COŞKUNLAR SÜRÜCÜ KURSLARI Trafik ve Çevre Bilgisi
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ
Isı Enerjisi ve Gerekliliği
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ turizm mevzuatı
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ
FOTOSENTEZ.
ÇANKAYA ÜNİVERSİTESİ TEMEL İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ.
İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ
Sunum transkripti:

KİMYASAL RİSK ETMENLERİ

İşyeri Ortamındaki Zararlı Faktörler 1-Kimyasallar Faktörler;Gaz, Buhar, Toz, Duman 2-Fiziksel Faktörler; Isı,Basınç,Gürültü, Aydınlatma, Havalandırma, Vibrasyon, Radyasyon vs. 3-Biyolojik Faktörler; Böcek,Bakteri, Mantar, Virüs vs. 4-Psikolojik Faktörler; Psikolojik sorunlar, Ergonomi vs.

İnsan Neye, Nereye Baksa Kimyasallarla Karşılaşmaktadır!! Evinin boyası, yalıtımı, aracının yakıtı, tırnağının ojesi, giysileri, yediklerinin tadı, ilaç, tarım ilaçları suni gübreler, vücudunun varlığı...... Kimyasalların üretimi ve kullanılması, ülkelerin ekonomik gelişmelerinde ana unsurlar olduğu gibi, günlük hayatımızın bir parçası haline de gelmiş, insanoğlunun hayat kalitesini artırmıştır.

Dünyada 5 ile 7 milyon farklı kimyasal madde bulunmaktadır Yılda 400 milyon ton kimyasal üretilmektedir. Bunlardan 5000 ile 10 000 türü tehlikeli 150- 200 kadarı da kanserojendir. Her yılda 1200 yeni kimyasal üretilmekte ve piyasaya bir şekilde arz edilmektedir. Bu durumun en korkunç yanı üreten ve kullananların sağlığını nasıl etkileyeceği konusunda çok az şey yada hiçbir şey bilmemeleridir

KAİNATTA DENGE ? Kimyasalların üretilmesi, kullanımı, doğal ortamından alınarak değiştirilmesi, yeniden üretilmesi veya sentetik yollarla yeni kimyasallar üretilmesi…. dengeye müdahaledir. Bu müdahale yaşamın kolaylaşması gibi olumlu sonuçlar yaratabileceği gibi zararlı sonuçlarda yaratabilir. Bu sonuçların bir kısmı tolere edilebilir, bir kısmı edilemiyebilir ki bu da canlılar ve ekosistem anlamında risk oluşturur.

1-Solunum yolu: Kimyasallar işyeri havasında toz, sis, duman, gaz ve buhar şeklinde dağılmış olabilir ve solunabilir. 2-Absorbsiyon. Deri yolu ile absorblanma genellikle sıvı haldeki kimyasalları için geçerli ise de, tozlarda eğer ter ile ıslatılırsa deriden emilebilir. Deride tahrişe neden olan NaOH, HCl, H2SO4 vb aşındırıcı maddelerin aksine bazı kimyasallarda herhangi bir tahriş hissedilmeyebilir. Bu da tehlikenin fark edilmemesine yol açabilir. Benzen, anilin, fenol gibi kimyasallar deriden kan dolaşımına geçer. Ayrıca gözler de sıçrama veya buhar şeklinde bulunan maddeleri absorbe ederler

3-Sindirim yolu: Solunan havada bulunan tozların yutulması, Kimyasal bulaşmış ellerle temizlenmeden yemek yenilmesi, Sigara içilmesi veya Yanlışlıkla yutma yoluyla, gaz, toz, buhar, duman, sıvı veya katı maddeler vücuda sindirim yoluyla da girebilir Yukarıda belirtilen üç yolla vücuda giren kimyasallar dolaşım sistemine girerek bütün vücuda yayılır. Bu yolla sadece etkiye maruz kalan organ değil doğrudan bu etkiye hiç maruz kalmayan organları etkileyebilir ve plesenta yoluyla anne karnındaki bebeğe de geçebilir. Bütün bu yollarla vücuda giren kimyasallar çeşitli sağlık zararlarına neden olurlar.

YAPILMASI GEREKEN Üretimden kullanımına, depolanmasından taşınmasına, kontrol altında tutulması ve yok edilmesine ilişkin süreçlerin etkin olabilmesi için, öncelikle kimyasalların özelliklerinin bilinmesi, Kimyasallardan oluşacak risklerin kontrol altında tutulabilmesi için kimyasalların özellikleri, çevreye, insanlara olan zararları ve etkilerinin bilinmesi, Özetle, her işletme öncelikle kullandıkları, işlettikleri ve işyerlerindeki faaliyetler sonrasında ortaya çıkan ve çıkması muhtemel kimyasallar hakkında yeterli bilgiye sahip olmalı ve mevzuatın gerektirdiği önlemleri alınması konusunda gerekli çalışmaları yapmalıdırlar.

YASAL DÜZENLEMELER TANIMLAR KİMYASALLARIN SINIFLANDIRILMASI KİMYASAL RİSKLER SAĞLIK RİSKLER ÇEVRESEL RİSKLER EMNİYET/YANGIN-PATLAMA RİSKLERİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ KORUMA ÖNLEMLERİ GÜVENLİK BİLGİ FORMLARI (MSDS) ETİKETLER DEPOLANMASI VE KULLANILMASI

KİMYASALLARLA DOĞRUDAN VE DOLAYLI OLARAK İLGİLİ MEVZUAT Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Resmi Gazete: 26.12.2003/25328 Kanserojen Ve Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik Asbestle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik Biyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Resmi Gazete: 10 Haziran 2004/Sayı : 25488 Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli Ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde Ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Resmi Gazete: 24.12.1973/14752

İşletme belgesi hakkında yönetmelik Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Resmi Gazete 14.07.2004/25522 Sağlık Kuralları Bakımından Günde Ancak Yedibuçuk Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Resmi Gazete 15.04.2004/25434 Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Resmi Gazete16.06.2004/25494 İşyeri Kurma İzni ve İşletme Belgesi Alınması Hakkında Yönetmelik-MÜLGA Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Resmi Gazete 17.12.2004/25673 YERİNE İşletme belgesi hakkında yönetmelik Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Resmi Gazete 04.12.2009/27422 Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği –MÜLGA Çevre ve Orman Bakanlığı Resmi Gazete 11 Temmuz 1993/21634 ) (26/12/2008 tarih ve 27092-Mükerrer S.R.G. de yayımlanan "Bazı Tehlikeli Maddelerin, Müstahzarların Ve Eşyaların Üretimine, Piyasaya Arzına Ve Kullanımına İlişkin Kısıtlamalar Hakkında Yönetmelik"nin 10. Maddesi ve **26/12/2008 tarih ve 27092-Mükerrer S.R.G. de yayımlanan "Tehlikeli Maddelerin Ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması Ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmelik"nin 40. Maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.**)

Çevre Bakanlığı Resmi Gazete Tarih Ve Sayı 11.03.2002/24692 YERİNE Güvenlik Bilgi Formlarının Düzenlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Tebliği- MÜLGA Çevre Bakanlığı Resmi Gazete Tarih Ve Sayı 11.03.2002/24692 YERİNE Tehlikeli Maddeler Ve Müstahzarlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formlarının Hazırlanması Ve Dağıtılması Hakkında Yönetmelik Çevre ve Orman Bakanlığı Resmi Gazete Tarih Ve Sayı 26.12.2008 / 27092 Büyük Endüstriyel Kazaların Kontrolü Hakkında Yönetmelik Çevre ve Orman Bakanlığı Resmi Gazete Tarih Ve Sayı 18.08.2010 / 27676 Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği Çevre ve Orman Bakanlığı Resmi Gazete Tarih Ve Sayı 23.6.1997 / 23028 Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Çevre ve Orman Bakanlığı Resmi Gazete Tarih Ve Sayısı :27 Ağustos 1995/ 22387 Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği Çevre ve Orman Bakanlığı Resmi Gazete Tarih Ve Sayı: 21.01.2004/25353 Kontrole Tabi Kimyasal Maddeler Hakkında Yönetmelik Sağlık Bakanlığı Resmi Gazete Tarih Ve Sayı:16.06.2004/25494 Büyük Endüstriyel Kazaların Kontrolü Hakkında Yönetmelik Bu Yönetmelik, tehlikeli maddeler bulunduran kuruluşlarda büyük endüstriyel kazaların önlenmesi ve muhtemel kazaların insanlara ve çevreye olan zararlarının en aza indirilmesi amacıyla, yüksek seviyede, etkili ve sürekli korumayı sağlamak için alınması gerekli önlemler ile ilgili usul ve esasları belirler.

Nükleer Tesislere Lisans Verilmesine İlişkin Tüzük Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Resmi Gazete Tarihi Ve Sayı:19.12.1983/ 18256 Radyasyon Güvenliği Tüzüğü Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Resmi Gazete Tarihi Ve Sayı: 7.9.1985,/ 18861 Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Resmi Gazete Tarihi Ve Sayı: 24.03.2000/23999 Radyoloji, Radyom Ve Elektrikle Tedavi Müesseseleri Hakkında Nizamname Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Resmi Gazete Tarihi Ve Sayı: 06.05.1939/ 4201

KİMYASAL MADDE Doğal halde bulunan veya Üretilen veya   Doğal halde bulunan veya Üretilen veya Herhangi bir işlem sırasında veya Atık olarak ortaya çıkan veya Kazara oluşan her türlü element, bileşik veya karışım olarak tanımlanmıştır. (Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik Madde:4)

TEHLİKELİ KİMYASAL MADDE : a) Patlayıcı, oksitleyici, çok kolay alevlenir, kolay alevlenir, alevlenir, toksik, çok toksik, zararlı, aşındırıcı, tahriş edici, alerjik, kanserojen, mutajen, üreme için toksik ve çevre için tehlikeli özelliklerden bir veya birkaçına sahip maddeler, b) Yukarıda sözü edilen sınıflamalara girmemekle beraber kimyasal, fiziko-kimyasal veya toksikolojik özellikleri ve kullanılma veya işyerinde bulundurulma şekli nedeni ile işçilerin sağlık ve güvenliği yönünden risk oluşturabilecek maddeler, c) Mesleki maruziyet sınır değeri belirlenmiş maddelerdir.

PATLAYICI MADDE (E): Atmosferik oksijen olmadan da ani gaz yayılımı ile ekzotermik reaksiyon verebilen ve/veya kısmen kapatıldığında ısınma ile kendiliğinden patlayan veya belirlenmiş test koşullarında patlayan, çabucak parlayan katı, sıvı, macunumsu, jelatinimsi haldeki maddelerdir. Oksitleyici madde (O) : Özellikle yanıcı maddelerle olmak üzere diğer maddeler ile de temasında önemli ölçüde ekzotermik reaksiyona neden olan maddelerdir.

Çok kolay alevlenir madde (F+) : 0 °C’den düşük parlama noktası ve 35 °C’den düşük kaynama noktasına sahip sıvı haldeki maddeler ile oda sıcaklığında ve basıncı altında hava ile temasında yanabilen, gaz haldeki maddelerdir. Kolay alevlenir madde (F) : a) Enerji uygulaması olmadan, ortam sıcaklığında hava ile temasında ısınabilen ve sonuç olarak alevlenen, b) Ateş kaynağı ile kısa süreli temasta kendiliğinden yanabilen ve ateş kaynağının uzaklaştırılmasından sonra da yanmaya devam eden katı haldeki, c) Parlama noktası 21 0C 'nin altında olan sıvı haldeki, d) Su veya nemli hava ile temasında, tehlikeli miktarda, çok kolay alevlenir gaz yayan maddelerdir.

Alevlenir madde (F) : Parlama noktası 21 0C - 55 0C arasında olan sıvı haldeki maddelerdir. Çok toksik madde (T+) : Çok az miktarlarda solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deri yoluyla emildiğinde insan sağlığı üzerinde akut veya kronik hasarlara veya ölüme neden olan maddelerdir. Toksik madde (T) : Az miktarlarda solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deri yoluyla emildiğinde insan sağlığı üzerinde akut veya kronik hasarlara veya ölüme neden olan maddelerdir.

Zararlı madde (Xn) : Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deri yoluyla emildiğinde insan sağlığı üzerinde akut veya kronik hasarlara veya ölüme neden olan maddelerdir. Aşındırıcı madde (C) : Canlı doku ile temasında, dokunun tahribatına neden olabilen maddelerdir. Tahriş edici madde (Xi) : Mukoza veya cilt ile direkt olarak ani, uzun süreli veya tekrarlanan temasında lokal eritem, eskar veya ödem oluşumuna neden olabilen, aşındırıcı olarak sınıflandırılmayan maddelerdir.

Kanserojen madde : Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deriye nüfuz ettiğinde kanser oluşumuna neden olan veya kanser oluşumunu hızlandıran maddelerdir. Kategori 1 T İnsan için Kanserojen Olduğu 1–2 Bilinen Maddeler. Kategori 2 İnsan için Kanserojen Sayılabilen Maddeler Kategori 3 İnsanda Kanserojenik Etki Potansiyeli Xn Olan Fakat VerilerinYetersiz Olduğu 3 Maddeler

Mutajen madde : Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deriye nüfuz ettiğinde kalıtımsal genetik hasarlara yol açabilen veya bu etkinin oluşumunu hızlandıran maddelerdir. Kategori 1 T İnsan için Mutajen Olduğu 1–2 Bilinen Maddeler. Kategori 2 İnsan için Mutajen Sayılabilen Maddeler Kategori 3 Xn İnsanda Üremeyi Etkileyen Maddeler. 3

Üreme için toksik madde : Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deriye nüfuz ettiğinde erkek ve dişilerin üreme fonksiyon ve kapasitelerini azaltan ve/veya doğacak çocuğu etkileyecek kalıtımsal olmayan olumsuz etkileri meydana getiren veya olumsuz etkilerin oluşumunu hızlandıran maddelerdir. Kategori 1 T İnsanda Üreme Yeteneğini Bozduğu 1–2 Bilinen Maddeler. Kategori 2 İnsanda Üremeyi Bozması Muhtemel Maddeler. Kategori 3 Xn İnsanda Üremeyi Etkileyen Maddeler. 3

Çevre için tehlikeli madde (N): Çevre ortamına girdiğinde çevrenin bir veya birkaç unsuru için hemen veya sonradan kısa veya uzun süreli tehlikeler gösteren maddelerdir.

Fizikokimyasal özelliklerle ilgili tehlike kategorileri: R11 , R15 , R17 F (Kolay Alevlenir) R10 (Alevlenir) R12 F+ (Çok Kolay Alevlenir) R7 , R8 , R9 O (Oksitleyici) R2 , R3 E (Patlayıcı) *R-İbareleri; İşaret Sembol *R=malzemenin yol açabileceği zararları ve tehlikeleri gösterir

Toksikolojik özelliklerle ilgili tehlike kategorileri: R34 , R35 , C (Aşındırıcı) R20 , R21 , R22 , R36 ,R37 ,R38 ,R41 , R65 Xn (Zaralı) Xi (Tahriş Edici) R23 , R24 , R25 , R39 , R45 , R46 , R48 , R49 ,R60 , R61 T (Toksik) R26 , R27 , R28 , R39 T+ (Çok Toksik) R-İbareleri İşaret Sembol

Ekotoksikolojik özelliklerle ilgili tehlike kategorileri: R50 , R51 , R52 , R53 N (Çevre İçin Tehlikeli) R-İbareleri İşaret Sembol

E T+ N Xn F+ Xn O Xi C Xi PATLAYICI MADDE İKAZI ZEHİRLİ MADDE İKAZI ÇEVRE İÇİN TEHLİKELİ MADDE İKAZI Xn F+ Xn O ALEV ALABİLEN MADDE İKAZI ZARARLI MADDE İKAZI ORGANİK PEROKSİT VE OKSİTLEYİCİ İKAZI Xi C Xi AŞINDIRICI (KOROZİF) MADDE İKAZI TAHRİŞ EDİCİ MADDE İKAZI

 Kimyasal Maddenin İşlem Görmesi: Bu maddelerin üretilmesi, işlenmei, kullanılmasıi depolanması, taşınması, atık veya artıkların uzaklaştırılması işleridir. Mesleki Maruziyet Sınır Değeri: Başka şekilde belirtilmedikçe, 8 saatlik sürede, çalışanların solunum bölgesindeki havada bulunan kimyasal madde konsantrasyonunun zaman ağırlıklı ortalamasının üst sınırıdır.  Solunum Bölgesi: Merkezi, kişinin kulakalarını birleştiren çizginin orta noktası olan 30 cm yarıçaplı kürenin, başın ön kısmında kalan yarısıdır.

Biyolojik Sınır Değeri: Kimyasal maddenin metabolitinin veya etkilenmeyi belirleyecek bir maddenin uygun biyolojik ortamdaki konsantrasyonunun üst sınırıdır.  Sağlık Gözetimi: Çalışanların belirli bir kimyasal maddeye maruziyetleri ile ilgili olarak sağlık durumlarının belirlenmesi amacıyla yapılan değerlendirmelerdir.     Tehlike: Bir kimyasal maddenin yapısal özelliği nedeniyle zarar verme potansiyelidir.   Risk: Kimyasal maddenin zarar verme potansiyelinin çalışma ve/veya maruziyet koşullarında ortaya çıkması olasılığıdır.

 *Akut: Bir kimyasal maddenin etkisinin ani veya çok kısa sürede gelişmesidir.    *Kronik: Bir kimyasal maddenin etkisinin tekrarlanan maruziyetler sonucunda uzun dönemde gelişmesidir.   *Eritem: Deride meydana gelen kızarıklık tek veya yaygın olabilir.  *Eskar: Yanığı, deri veya mukoza üzerine uygulanan yakıcı maddeyi takiben meydana gelen kabuk.  *Ödem: Deri altı dokularında aşırı sıvı toplanması.

MAK Değerleri Çeşitli kimyasal maddelerin çalışma ortamında bulunması ile ilgili olarak aşağıdaki tanımlamalar kullanılmaktadır. Ülkelere göre her madde için bir değer söz konusudur. Kanserojen (kanser yapan) maddelerin MAK değeri yoktur. MAC = MAK (Müsaade edilen Azami Konsantrasyon) Günde 8 saat ve haftada 40 saatlik çalışma süresi için ortamda bulunmasına izin verilen ve çalışanların sağlıklarını bozmayacak maksimum konsantrasyondur. Hacim birimi ppm(cm3/m3), -SIVI Ağırlık birimi mg/m3 ve -TOZ Parçacık birimi ppm/m3 tür. -GAZ

TLV=ESD (Eşik Sınır Değer) Kimyasalların havada bulunmasına izin verilen ve uzun süreli ,yinelenen maruziyetlerde herhangi bir işçide olumsuz etkiye yol açmadığına inanılan sınır değerdir. TLV-TWA =ESD-ZAO (Eşik Sınır Değer -zaman Ağırlıklı Ortalama) Günde 8, haftada 40 saat çalışan işçinin bir kimyasala uzun süreli, tekrarlanan bir biçimde maruz kalması durumunda sağlığının zarar görmeyeceği düşünülen zaman ağırlıklı ortalama konsantrasyondur.

TLV-STEL =ESD-KSMS (Eşik Sınır Değer-Kısa Süreli Maruziyet Sınırı) Bu değer,çalışma günü boyunca asla aşılmaması gereken ve 15 dakikalık maruziyet temelinde belirlenmiş zaman ağırlıklı ortalama sınır değerdir. Bu konsantrasyonlara maruziyet 15 dakikayı aşmamalı, günde 4 defadan fazla yinelenmemeli ve 2 maruziyet arası süre 60 dakikadan kısa olmamalıdır. TLV-C=ESD-TD (Eşik Sınır Değer-Tavan Değer) İşgünü boyunca hiçbir şekilde aşılmaması gereken değerdir.   Yükümlülük süresi: Sigortalının işinden fiilen ayrıldığı tarih ile meslek hastalığının meydana çıktığı tarih arasında geçecek azami süreye yükümlülük süresi denir

Her kimyasalın ortamda tehlikeli olabilecek konsantrasyonu belirlenmiştir; Limit değerler konusunda yaygın olarak, “eşik sınır değer(ESD)” ve “müsade edilen azami konsantrasyon (MAK değer)” kullanılmaktadır. ESD kavramı, zaman ağırlıklı ortalama değerdir. MAK değer kavramı ise, daha çok toksik etkisi olan maddeler için uygun olan bu kavram, etkenin hiç bir zaman aşmaması gereken bir düzeye işaret eder. Bu düzey aşılırsa hemen akut şeklinde bir zararlı etki meydana gelir. “Parlayıcı Pat.Teh.ve Zararlı Mad.Tüzüğü “ ekinde bu limit değerleri içeren liste yer almaktadır.

İlgili Avrupa Birliği Mevzuatı Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik "İşyerinde Kimyasal Maddelerle İlgili Risklerden Çalışanların Sağlık ve Güvenliğinin Korunması" hakkındaki 1998/24/EC sayılı Direktif ile "Mesleki Maruziyet Sınır Değerleri" ile ilgili 1991/322/EEC ve 2000/39/EC sayılı Direktifler dikkate alınarak hazırlanmıştır.

MESLEKİ MARUZİYET SINIR DEĞERLERİ EK – I / A (*) MESLEKİ MARUZİYET SINIR DEĞERLERİ   Madde Adı EINECS No ( 1 ) CAS No ( 2 ) Sınır Değer TWA (3) (8 Saat) STEL (4) (15 Dak.) mg/m3 ( 5 ) ppm ( 6 ) mg/m3 ppm İnorganik kurşun ve bileşikleri 0.15

( * ) 1998 / 24 / EC sayılı Direktifin ekidir.   ( * )                           1998 / 24 / EC sayılı Direktifin ekidir. ( 1 )     EINECS   :  Kimyasal maddelerin Avrupa envanteri. ( 2 )     CAS        :  Kimyasal maddelerin servis kayıt numarası. ( 3 )     TWA       :  8 saatlik referans zaman dilimine göre ölçülen veya hesaplanan zaman ağırlıklı ortalama. ( 4 )     STEL       :  Başka bir süre belirtilmedikçe, 15 dakikalık sürede maruz kalınan, aşılmaması gereken limit değer. ( 5 )     mg/m3        : 20 OC  sıcaklıkta ve 101,3 KPa. (760 mm cıva basıncı) basınçtaki  1 m3  havada bulunan maddenin miligram cinsinden miktarı. ( 6 )    ppm          : 1 m3  havada bulunan maddenin mililitre cinsinden miktarı (ml/m3).

EK – I / B(*) EINECS (1) CAS (2) Maddenin Adı Sınır Değer Özel İşaret (3) TWA (4) (8 Saat) STEL (5) (15 Dak.) mg/m3 (6) ppm (7) mg/m3 ppm   200-467-2 60-29-7 Dietileter 308 100 616 200 - 200-662-2 67-64-1 Aseton 1210 500 200-663-8 67-66-3 Kloroform 10 2 Deri 200-756-3 71-55-6 1,1,1-Trikloroetan 555 1110 200-834-7 75-04-7 Etilamin 9,4 5 200-863-5 75-34-3 1,1-Dikloroetan 412 200-870-3 75-44-5 Fosgen 0,08 0,02 0,4 0,1 200-871-9 75-45-6 Klorodiflorometan 3600 1000 201-159-0 78-93-3 Butanon 600 900 300 201-176-3 79-09-4 Propionikasit 31 62 20

202-422-2 95-47-6 o-Ksilen 221 50 442 100 Deri 202-425-9 95-50-1 1,2-Diklorobenzen 122 20 306 202-436-9 95-63-6 1,2,4-Trimetilbenzen - 202-704-5 98-82-8 Kümen 250 202-705-0 98-83-9 2-Fenilpropen 246 492 202-849-4 100-41-4 Etilbenzen 884 200 203-313-2 105-60-2 e-Kaprolaktam  (toz veya Buharı) 10 40 203-388-1 106-35-4 Heptan-3-on 95 203-396-5 106-42-3 p-Ksilen 203-400-5 106-46-7 1,4-Diklorobenzen 203-470-7 107-18-6 Allil alkol 4,8 2 12,1 5

203-473-3 107-21-1 Etilen glikol 52 20 104 40 Deri 203-539-1 107-98-2 1-Metoksipropanol-2 375 100 568 150 203-550-1 108-10-1 4-Metilpentan-2-on 83 208 50 - 203-576-3 108-38-3 m-Ksilen 221 442 203-603-9 108-65-6 2-Metoksi-1-metiletilasetat 275 550 203-604-4 108-67-8 Mesitilen (Trimetilbenzen’ler) 203-628-5 108-90-7 Klorobenzen 47 10 94 203-631-1 108-94-1 Siklohegzanon 40,8 81,6 203-632-7 108-95-2 Fenol 7,8 2 203-726-8 109-99-9 Tetrahidrofuran 300 203-737-8 110-12-3 5-Metilhegzan-2-on 95

203-767-1 110-43-0 Heptan-2-on 238 50 475 100 Deri 203-808-3 110-85-0 Piperazin 0,1 - 0,3 203-905-0 111-76-2 2-Butoksietanol 98 20 246 203-933-3 112-07-2 2-Butoksietil asetat 133 333 204-065-8 115-10-6 Dimetileter 1920 1000 204-428-0 120-82-1 1,2,4-Triklorobenzen 15,1 2 37,8 5 204-469-4 121-44-8 Trietilamin 8,4 12,6 3 204-662-3 123-92-2 İzopentilasetat 270 540 204-697-4 124-40-3 Dimetilamin 3,8 9,4 204-826-4 127-19-5 N,N-Dimetilasetamid 36 10 72 205-480-7 141-32-2 n-Butilakrilat 11 53

205-563-8 142-82-5 n-Heptan 2085 500 - 208-394-8 526-73-8 1,2,3-Trimetilbenzen 100 20 208-793-7 541-85-5 5-Metilheptan-3-on 53 10 107 210-946-8 626-38-0 1-Metilbutilasetat 270 50 540 211-047-3 628-63-7 Pentilasetat   620-11-1 3-Pentilasetat 625-16-1 Amilasetat, tert 215-535-7 1330-20-7 Ksilen, (karışım izomerleri, saf) 221 442 Deri 222-995-2 3689-24-5 Sulfotep 0,1 231-634-8 7664-39-3 Hidrojen  florür 1,5 1,8 2,5 3 231-131-3 7440-22-4 Gümüş (Metalik)

231-595-7 7647-01-0 Hidrojen klorür 8 5 15 10 - 231-633-2 7664-38-2 Ortofosforik asit 1 2 231-635-3 7664-41-7 Amonyak  (Anhydrous) 14 20 36 50 231-954-8 7782-41-4 Flor 1,58 3,16 231-978-9 7783-07-5 Dihidrojen selenür 0,07 0,02 0,17 0,05 233-113-0 10035-10-6 Hidrojen bromür 6,7 247-852-1 26628-22-8 Sodyum azid 0,1 0,3 Deri 252-104-2 34590-94-8 (2-Metoksimetiletoksi)-propanol 308   Florürler, inorganik 2,5

( * )       2000 / 39 / EC sayılı Direktifin ekidir. ( 1  )   EINECS      :   Kimyasal maddelerin Avrupa envanteri. ( 2  )   CAS           :   Kimyasal maddelerin servis kayıt numarası. ( 3 )   Özel işaret   :   “Deri” işareti, vücuda önemli miktarda deri yoluyla geçebileceğini gösterir. ( 4  )  TWA           :   8 saatlik belirlenen referans süre için ölçülen veya hesaplanan zaman ağırlıklı                               ortalama. ( 5  )  STEL             :   Başka bir süre belirtilmedikçe, 15 dakikalık bir süre için  aşılmaması gereken                               maruziyet üst sınır değeri. ( 6  )  mg/m3             :   20 OC  sıcaklıkta ve 101,3 KPa. (760 mm cıva basıncı) basınçtaki  1 m3  havada                              bulunan maddenin miligram cinsinden miktarı. ( 7  )  ppm              :  1 m3  havada bulunan maddenin mililitre cinsinden miktarı (ml/m3).

EK – I / C (*) MESLEKİ MARUZİYET SINIR DEĞERLERİ EINECS (1) CAS (2) Maddenin Adı Sınır Değer (3) mg/m3 (4) ppm (5) 2 001 933 54-11-5 Nikotin (6) 0.5 - 2 005 791 64-18-6 Formik asit 9 5 2 005 807 64-19-7 Asetik asit 25 10 2 006 596 67-56-1 Metenol (metil alkol) 260 200 2 008 352 75-05-8 Asetonitril 70 40 2 018 659 88-89-1 Pikrik asit (6) 0.1 2 020 495 91-20-3 Naftalin 50 2 027 160 98-95-3 Nitrobenzen 1 2 035 852 108-46-3 Resorsinol (6) 45 2 037 163 109-89-7 Dietilamin 30 2 038 099 110-86-1 Piridin (6) 15

2 046 969 124-38-9 Karbondioksit 9000 5000 2 056 343 144-62-7 Oksalikasit (6) 1 - 2 069 923 420-04-2 Siyanamid (6) 2 2 151 373 1305-62-0 Kalsiyumdihidroksit (6) 5 2 152 361 1314-56-3 Difosforpentaoksit (6) 2 152 424 1314-80-3 Difosforpentasülfür (6) 2 152 932 1319-77-3 Krezoller (Tüm izomerleri) (6) 22 2 311 161 7440-06-4 Platin (Metalik) (6) 2 314 843 7580-67-8 Lityumhidrür (6) 0.025 2 317 781 7726-95-6 Brom (6) 0.7 0.1 2 330 603 10026-13-8 Fosforpentaklorür (6) 2 332 710 10102-43-9 Azotmonoksit 30 25   8003-34-7 Piretrum Baryum  (Baryum olarak çözünür bileşikleri) (6) 0.5 Gümüş   (Gümüş olarak çözünür bileşikleri) (6) 0.01 Kalay      (Kalay olarak inorganik bileşikleri) (6)

(. ) 1991 / 322 / EC sayılı Direktifin ekidir ( * ) 1991 / 322 / EC sayılı Direktifin ekidir. ( 1 ) EINECS : Kimyasal maddelerin Avrupa envanteri. ( 2 ) CAS : Kimyasal maddelerin servis kayıt numarası. ( 3 ) Sınır Değer : 8 saatlik referans zaman dilimine göre ölçülen veya hesaplanan değerler. ( 4 ) mg/m3 : 20 OC sıcaklıkta ve 101,3 KPa. (760 mm cıva basıncı) basınçtaki 1 m3 havada bulunan maddenin miligram cinsinden miktarı. ( 5 ) ppm : 1 m3 havada bulunan maddenin mililitre cinsinden miktarı (ml/m3). ( 6 ) : Sağlığa etkileri konusunda, sınırlı bilimsel veri bulunan maddeler.