KONJONKTİVA HASTALIKLARI Yrd.Doç.Dr. Esra Ayhan Tuzcu
Konjonktiva Nonkeratinize, çok katlı, skuamöz epitel Stroma bir basal membranla epitelden ayrılmış zengin bir bağ dokusu Müsin sekresyonu yapan: *Goblet hücreleri *Henle kriptaları
Palpebral kısım: Kapakların arka yüzünü örter,tarsa sıkıca bağlıdır Forniks kısmı: Gevşek ve bol miktarda olup kolayca şişerek katlantılar oluşturur Bulber kısım : Fornikslerde orbital septuma gevşek bağlıdır, bu göz hareketlerini kolaylaştırır
SEMiYOLOJi Hiperemi (Kanlanma) Yüzeyel Hiperemi Derin Hiperemi Hemoraji ( Kanama) Kemozis (Ödem) Sekresyon Foliküller ve papiller oluşumlar Pseudomembran ve membranlar
Laboratuar İncelemeleri Kültür Kazıma A.Bak.Konj……….....Nötrofil Viral Konj…………….Mononükleer Klamidya……….......Nötrofil+Mononükleer Halberstaedter-Prowazek Allerjik Konj…………Eozinofil
ENFLAMASYON BULGULARI Yanma,batma,yabancı cisim hissi Ağrı,kaşıntı Sekresyon Enjeksiyon Foliküler/papiller reaksiyon Subkonjonktival hemoraji Kemozis Skarlaşma Membranlar
BAKTERİYAL KONJONKTİVİT STAFİLOKOKSİK STREPTOKOKSİK HEMOFİLUS İNFLUENZA MORAXELLA KATARALİS
Semptomlar Ağrı Sekresyon İrritasyon Belirtileri *Yanma-Batma *Lakrimasyon *Fotofobi
Bulgular Ödem (kemozis) Hiperemi Kapakta papiller oluşumlar Kapak aralığında daralma
Tedavi AMİNOGLİKOZİTLER Gentamisin Neomisin Polimiksin Tobramisin Damla + Pomad
ViRAL KONJONKTiViT ADENOViRÜSLER HERPES ViRÜSLERi Zoster ve Simpleks MOLLUSKUM
Klinik Genelde tek taraflı Şiddetli irritasyon bulguları Yanma-Batma Lakrimasyon Fotofobi Seröz Sekresyon Kapakta foliküler yapılar Preauriküler lenfadenopati
Adenovirüsler Epidemiler tip 8 ve 19 Foliküller Korneada diffüz epitelyal–subepitelial infiltrasyonlar (epidemik keratokonjonktivitte) Subkonjonktival hemoraji Ciddi vakalarda psedomembran
Adenovirüs Faringokonjonktival Ateş: tip 3 ve 7 tipik olarak çocuklarda ve üst solunum enfeksiyonuna neden olur
Tedavi Şiddetli keratit ve görmede azalma varsa STEROiD!!! Genelde semptomatik ve destekleyici tedavi Adenovirüsler…….Antienflamatuar Herpes…………….Asiklovir (3saat arayla) Molluskum………..Krio-Eksizyon
Klamidya Klamidya Trachomatis D ve K Serotipleri ‒> Adult İnklizyonlu Konjonktivit A , B ve C Serotipleri ‒> Trahom
Adult inklizyonlu konjonktivit Akut bilateral konjonktivit Seksüel aktif genç erişkin Enkübasyon süresi: 1 hafta Tabloya non spesifik üretrit/servisit eklenir
Klinik –Mukopürülan sekresyon –Foliküler oluşumlar (Büyük , opak) Üst göz kapağından bulber ve limbal konjonktivaya –Preauriküler Lenfadenopati (ağrısız) –Keratit Üst korneaya lokalize
TRAHOM CHLAMYDiA TRACHOMATiS: serotip A, B, Ba ve C FOLiKÜLER KERATO-KONJONKTiViT Kötü hijyen şartlarında yaşayan geri kalmış insanlarda görülen bir hastalık olup infeksiyon- reinfeksiyon siklusundaki esas vektör ev sineğidir
Klinik özellikler: Foliküler konjonktivit gelişimiyle ortaya çıkar Hafif vakalarda ince lineer veya yıldız şeklinde küçük skarlarla ya da daha ağır vakalarda confluent skarlarla seyreden nedbelenme Konjonktiva tamamen tutulmuş olsa bile üst tarsta nedbelenme daha belirgindir Keratit süperior epitelyal keratittten anterior stromal infiltratlar ve pannus formasyona dek uzanan bir seyir takip eder
Klinik özellikler İlerleyici konjonktival nedbelenme ağır olduğu takdirde başta üst tars olmak üzere trikiyazis ve entropion oluşturacak tarzda göz kapaklarında distorsiyona neden olur Konjonktivadaki goblet hücreleri tahrip edebilir. Ayrıca gözyaşı kesesi ve duktuslarını da tutabilir Terminal trahom kornea ülserasyonu ve opasifikasyonuna bağlı olarak görmenin ağır biçimde zayıflaması veya körlükle karakterizedir
Komplikasyonlar –Körlük Keratit Pannus (Fibrovasküler doku) –Kuru Göz –Kapak Deformiteleri
Tedavi –Kişisel Hijyen –Tetrasiklin (4x250mgr+Pomad 5x1 Bir Ay) –Eritromisin (4x250mgr 3 Hafta) –Azitromisin (1gr/gün Tek Doz)
Oftalmia Neonatarum Yenidoğan konjonktiviti Doğumu takiben ilk ayda
Enkübasyon Süreleri –Kimyasal (AgNO3)………Birkaç saat –Gonokok………………….2-4 gün –Bakterial………………….4-5 gün –Herpes simpleks………….5-7 gün –Klamidyal………………...5-14 gün
Kimyasal konjoktivit Profilaktik amaçlı olarak kullanılan gümüş nitratın yenidoğan gözünde oluşturduğu toksik etkiden kaynaklanır İlk 24 saat içinde başlar ve genellikle 48 saat içinde geriler Hafif seyirlidir, orta derecede konjonktival hiperemi ve kemozis vardır Değişik karakterlerde sekresyon eşlik edebilir
Gonokoksik Neisseria Gonorrhae'nın yol açtığı yenidoğan konjonktiviti tipik olarak hiperakuttur ve bulgular doğum sonrası ilk 24-48 saat içinde başlar Göz kapağında şişme, eritem, yoğun pürülan akıntı var olup konjonktivada psödomembran ya da membran oluşabilir Tedavi edilmediğinde organizma kornea epiteline penetre olur ve keratite, korneal ülserasyona yol açabilir İridosiklit, ön sineşi ve ender olarak panoftalmi gelişebilir Sağlam dokulara da penetre olabildiği için santral sinir sistemine yayılabilir ve yaygın sistemik enfeksiyon oluşturabilir
Tedavi –Pensilin Sistemik+Topikal 1milyon kistalize+20cc Serum fizyolojik
Diğer Bakterilere Bağlı Yenidoğan Konjonktiviti Bu bakteriler arasında Staphylococcus aereus, S. epidermidis, Streptococcus pneumoniae, S. viridans, Haemophilus influenzae, Pseudomonas aeruginosa ve Escherichia coli sayılabilir Bu tip konjonktivitler 5. günde başlar ve yenidoğan konjonktivitlerinin genel özelliklerini gösterirler Gonokokal konjonktivitten ayırt etmek güç olabilir
Viral Kaynaklı Yenidoğan Konjonktivitleri Genellikle Herpes simplex Tip II tarafından oluşturulur Tip I enderdir Doğum sonrası 3-15 gün içinde ortaya çıkar Konjonktivit tek başına, genel oküler lezyonla ya da sistemik hastalığın bir parçası olarak oluşabilir Veziküler kapak lezyonları, orta derecede inflame konjonktiva ve seröz-anjinöz akıntı vardır Erişkinde sık görülen herpetik dendritik lezyon sık gözlenmez Mikrodendritler ve jeografik ülserler daha sıktır Koryoretinitis ve katarakt gelişebilir
Clamydia Trachomatis'e Bağlı Yenidoğan Konjonktiviti İnklüzyon konjoktiviti olarak da adlandırılır Doğumdan sonraki 5-14. günlerde ortaya çıkar Daha geç başlıyor olması, gonokokal konjonktivitten ayırt edilmesinde yardımcıdır Klinik olarak pürülan ya da mükopürülan papiller konjonktivit biçiminde seyreder Yenidoğanda follikül gözlenmez, ancak hastalık altı haftadan daha uzun sürerse folliküller görülebilir Kapak ve konjonktiva ödemi, korneada mikropannus biçiminde süperfisyal damarlanma, epitelyel keratit, stromal bulanıklık gelişebilir Tedavi edilmezse 3-4 haftada iyileşebilir, fakat bazen iyileşme 5. aya dek uzar Genellikle sekel bırakmaksızın iyileşir, ancak kalıcı korneal opasifikasyonlara da yol açabileceği bildirilmiştir
Tedavi Topikal tetrasiklin Eritromisin etil süksinat 25mg/kg oral 14 gün
Yenidoğan konjonktivitinde komplikasyonlar Gonokokal ve pseudomonal yenidoğan konjonktiviti korneada ülserasyon, perforasyon ve endoftalmi gibi çok ciddi komplikasyonlara yol açabilir Pseudomonans endoftalmisine bağlı ölümler bildirilmiştir C. trochomatis'e bağlı konjonktivit geçiren bebeklerin %20- 40'ında 3. ayda bu mikroorganizmanın yol açtığı pnömoni gelişebilmektedir Rinit, otit, vajinit ve işitme kaybı gelişebilmektedir. Herpes simplex Tip II ise %85 mortalitesi olan yaygın multisistemik bir enfeksiyon geliştirebilir ve santral sinir sistemini, deriyi, gözleri ve ağız boşluğunu etkileyebilir
ALLERJİK KONJONKTiViT Çocukluk çağı hast. Bahar’dan –Bahar’a Polen & Güneş ışınları Genel şikayetler : Kızarma Kaşıntı Sulanma Seröz / Serömükoz
ALLERJİK KONJONKTİVİT Tedavi topikal mast hücre stabilizatörleri topikal antihistaminikler
VERNAL KERATOKONJONKTİVİT Çocukları ve genç erişkinleri Tekrarlayıcı Bilateral eksternal oküler enflamasyon IgE ve hücre menşeili immun mekanizmaların önemli rol oynadığı allerjik bozukluktur 3/4 de atopi, 2/3 de atopiye dair yakın aile hikayesi Akdeniz bölgesi gibi ılık ve kuru iklimlerde daha yaygın
VERNAL KERATOKONJONKTİVİT Ödem-----Konjonktiva ve kapak Hiperemi Kaldırım taşı-----Dev papiller Keratit (şiddetli formlarda)
VKC’de TEDAVi –Güneşten korunma –Soğuk uygulama –Antihistaminik –Mast hücre stabilizatörleri Na kromolin, Lodoksamin –Kortikosteroid şiddetli olgularda
Semblarefon Kapak konjonktivasının bulber konjonktivaya yapışması
KONJONKTiVAL DEJENERSASNLAR PiNGUEKULA PTERJiUM KONKRESYON
Tümörler Non-pigmente –Dermoid Kist –Papillomlar –Bowen Hastalığı (Karsinoma insitu) –Epitelioma
Tümörler Pigmente –Nevüs En sık rastlanan tümörü –Melanozis –Melanoma
Tümörler Vasküler –Hemanjiom –Anjiosarkom