DİJİTAL GÖRÜNTÜ İŞLEME Doç. Dr. Oğuz Güngör Karadeniz Teknik Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü 61080 Trabzon ogungor@ktu.edu.tr 27.04.2017

Çözünürlük???? Uzaktan algılamada görüntülerden çıkarılan bilgilerin doğruluğu ve kalitesi temel olarak görüntü üzerinde yapılan konumsal, spektral, radyometrik ve zamansal boyutlarla ilişkilidir. Bu yüzden bu boyutların çözünürlükleri görüntü analizini etkileyen çok önemli bir faktördür. 27.04.2017

Konumsal (Spatial) Çözünürlük ÇÖZÜNÜRLÜK KAVRAMI Konumsal (Spatial) Çözünürlük Spektral Çözünürlük Radyometrik (Radiometric) Çözünürlük Zamansal (Temporal) 27.04.2017

Konumsal Çözünürlük Görüntüde görüntülenen arazideki nesnelerin birbirlerinden ayrılabilen en küçük boyutunu temsil eder. Temel anlamda bir pikselin boyutunun arazide kapladığı alan da denilebilir. Dolayısıyla piksel boyutu konumsal çözünürlüğü belirler. 27.04.2017

Konumsal Çözünürlük Ikonos Pan (1m) Ikonos XS (4m) Landsat ETM Pan (15m) 27.04.2017

IKONOS Multispectral (Bands: 4,3,2) – 4m ETM+ Panchromatic - 15m ETM+ Multispectral (Bands: 4,3,2) – 30m 27.04.2017

Konumsal Çözünürlük 4 Kriter Kullanılarak Tanımlanır Algılayıcının Geometrik Özellikler Görüntüde iki detayı bir birinden ayırt edebilme Tekrarlı olarak bir hedefi ölçebilme hassasiyeti Küçük nesnelerin spektral özelliklerini ölçebilme 27.04.2017

IFOV 27.04.2017

Spektral Çözünürlük Bant sayısı spektral çözünürlüğü belirler Tek bant (pankromatik) Çoklu Bant (Multispectral) Hiper Bant (Hyper spectral) Başka bir deyişle elektromanyetik spektrumda algılanan farklı bölgelerin genişliğini ve kullanılan bantların (kanalların) sayısını tanımlar 27.04.2017

Pankromatik Görüntü Tek Bant Optik ve Kızılötesi tüm dalga boylarını algılar Yani Tüm renkleri tek bir rakamla temsil eder 27.04.2017

Multispektral görüntü sütün satır 1 2 3 4 5 6 7 Bantlar Bir multispektral görüntü n satır m sütün ve k banttan oluşur 27.04.2017

AVIRIS – Hiperspektral Görüntü 224 Spektral bant aynı anda çekilir 27.04.2017

Radyometrik Çözünürlük Bir banttaki gri tonların 0 dan başlayarak 2n-1 e kadar olan pozitif tamsayı ile temsil edildiğinin göstergesidir Buradaki n bit olarak ifade edilir Örnek: 1-bit lik resim 0 ve 1 lerden oluşur (Öyleyse hangi renkler?) (21 = 2 Yani 0 dan başlayarak 21 -1 = 1 e kadar olan tam sayılar SORU: 4 bit görüntü hangi rakamlardan oluşur? Ya 8-bit görüntü? - Landsat Ya 11-bit görüntü? – IKONOS, QuickBird Dolayısıyla farklı güçteki sinyallerin (görüntüde bu farklı yoğunluktaki ışığa karşılık gelir) ayırt edilebilmesi yeteneği, bu sayede görüntüdeki nesnelerin ton farklılıklarıyla ayırt edilebilme miktarını tanımlar 27.04.2017

Zamansal Çözünürlük Trabzon 2000 Landsat ETM+ Trabzon 2003 IKONOS XS QuickBird XS 27.04.2017 Görüntünün ne kadar sıklıkla alındığı zamansal çözünürlüğü tanımlar

Histogram Nedir? Görüntüdeki gri değerlerin dağılımının grafiksel olarak gösterimidir. X ekseni görüntüdeki gri değerleri (yansıma değerleri), Y ekseni ise o gri değerdeki toplam piksel sayısını gösterir X ekseni üzerinde sola doğru ilerledikçe (orijine yaklaştıkça) daha koyu ve siyah alanlara ait pikseller temsil edilir. X ekseni üzerinde histogram şekline ait orta kısımlar orta koyulukta gri alanları ve sol uç taraflar ışığın bol olduğu ve beyaz alanları temsil eder. Bu nedenle içerisinde sadece bir kaç koyu bölgeyi barındıran bol ışıklı ve çok parlak bir görüntüye ait histogramda veriler sağ uç tarafa yığılmış olarak görülür. 8-bit bir görüntüde gri değerler 0-255 arasındadır. 13.03.2012

Üç Değişik Histogram Örneği Histogram bize görüntünün kontrastı hakkında bilgi verir 13.03.2012

Histogram 3-bit bir görüntünün histogramı 13.03.2012