Aktif Öğrenme Teknikleri Aynur Gamze Alıcı 21193242

Aktif Öğrenme Nedir? Aktif öğrenme genel anlamı ile öğrencilerin aktif olduğu öğrenme durumudur. Öğrenciyi pasif, izleyici ve gözlemci konumundan çıkarıp öğrenme olayının içine çekmektir. Yalnız bir farkı var 

Öğrencinin basit olarak bu sürece katılması değil, zihinsel yeteneklerini kullanmaya, düşünmeye, öğrenilen bilgiler üstünde yorum yapmaya, öğrenme süreciyle ilgili kararlar almaya teşvik eder.

Öğrenci, öğrenme sürecinde aktif olarak bulunur, kendi öğrenmesini yönlendirir, düşünme ve karar verme becerilerini kullanır ve diğer öğrenenlerle iş birliği içinde olur.

Bizler yani öğretmenler ise bu süreçte öğrenmeyi kolaylaştıran ve öğrencileriyle beraber öğrenen kişi konumundadır.

İstasyon Tekniği Görüş Geliştirme Tekniği Konuşma Halkası Tekniği Akvaryum Tekniği Kartopu Tekniği Altı Ayakkabılı Uygulama Tekniği Balık Kılçığı Tekniği Metafor Tekniği Eğitsel Oyunlar Tekniği Kart Eşleştirme Tekniği V Diyagramı Tekniği

İstasyon Tekniği İstasyon tekniği,sınıftaki tüm öğrencilerin, her durağa, istasyona veya öğrenme yerine gelerek bir önceki çalışmaya katkı veya yeni çalışmalar sunarak ilerleme yoluyla öğrenmeyi amaçlar.

Başka bir ifadeyle istasyon tekniği öğrencinin seçilen konular çerçevesinde çalıştığı ve duruma göre konuların parçaya ayrıldığı ve sonra tekrar bir araya getirildiği bir ders işleme biçimidir.

İstasyon tekniğinde öğrencilerin iş birliği çok önemlidir İstasyon tekniğinde öğrencilerin iş birliği çok önemlidir. Görevlerini tam anlamıyla yapmazlar ise hedefe ulaşamazlar.

İstasyon tekniğine bir örnek verelim Konumuz; Noktalama işaretleriyle ilgili olsun Gruplarımız ; Nokta Grubu, Ünlem Grubu ve Soru işareti olsun. Öğretmenimiz öğrencilerine 1.aşama da;

Yararlı Yönleri; Öğrenci aktiftir. Öğrencide merak uyandırır. Öğrencinin yaratıcılığını kullanmasını sağlar. Öğretmen konuyu anlatmaya odaklanmayacağı için öğrencilerle daha iyi iletişim kurabilir.

Sınırlılıkları; Sınıf içi etkinlik olduğu için kalabalık sınıflarda uygulaması biraz güç olabilir. Sınıf kalabalık olursa öğretmen her öğrenci ile ilgilemez kargaşa çıkabilir. Gruptaki öğrenciler arasında eşit paylaşım olamayabilir.

Etkili kullanmak için; Konu ana basamaklara bölünmelidir. Öğrenciler gruplara ayrılırken rasgele seçilmiş olmasına özen gösterilmelidir. Her istasyonda lider-şef-gözlemci olmalıdır.

Daha sonra gruplar yer değiştirir ve yerine gelen grup kaldığı yerden devam eder. Çalışmalar tamamlandığında istasyonun şefi sorumlu olduğu çalışma ile ilgili grup karşısında sunum yapar.

Görüş Geliştirme Tekniği Tartışma yönteminde kullanılan içinde çelişkiler bulunan konuların öğrenilmesini, değişik görüşlerden öğrencinin kendine ait görüşler geliştirmesinin sağlayan bir tekniktir.

Teknik uygulanırken konu öğrencilere belirtilir daha sonra tüm öğrencilere sorulur.Öğrenciler etraflıca düşünürler ve düşüncelerini ‘fikrim yok’, ‘kararsızım’, ‘katılmıyorum’ ve ‘katılıyorum’ gibi derecelendirmelere göre görüşlerini söylerler ve nedenlerini açıklarlar.

Tekniğin sonunda ‘şu doğrudur’ veya ‘bu yanlıştır’ gibi karar vermekten kaçınılmalıdır.

Yararlı Yönleri; Öğrenciler farklı görüşlere saygı duymayı öğrenir. Öğrenciler tartışma ortamına aktif katıldıkları için ilgilerinin çeker ve dersin sıkıcı olması önlenebilir. Öğrencinin kendini ifade etme becerisi gelişir.

Sınırlılıkları; Uygulama fazla zaman gerektirir. Ortam etkili yönetilmez ise tartışmalar çatışmalara dönüşebilir ve sınıf yönetimi zorlaşabilir.

Etkili Kullanmak İçin ; Öğrencilerin hepsinin katılmasını sağlamak için duruma uygun bir konu seçilmelidir. Tıpkı tartışma yönteminde olduğu gibi görüşlerini belirleyen öğrencilerin belli bir yerde toplanması gerekir.

Konuşma Halkası Tekniği Bu teknikte öğrencilere sunulan bir olay, durum, öykünün okunması ya da bir durumun canlandırılması, yahut olayın izlenmesi sonrasında olay içinde geçen kişinin yerine kendilerini koyup düşüncelerinin sırayla konuşarak ortaya koymalarıdır.

Katılımcılar birbirlerine yüzleri dönük bir şekilde oturur ve sırasıyla sizce ne hissetmiştir?, Siz olsaydınız ne yapardınız gibi sorular sorar.

Yararlı Yönleri; Öğrencinin empati yeteneğini geliştirir ve düşüncelerinin özgürce ifade etmesini sağlar. Sınıf içinde hoş görü ve demokratik bir ortam oluşturma gibi olumlu yönleri vardır.

Sınırlılıkları; Katılımcıların halka şeklinde oturuyor olması kalabalık sınıflarda tekniğin uygulanmasını güçleştirir. Eğer olay anlaşılmaz ise teknik başarısız olur.

Etkili kılmak için; Kurallara uyulmalıdır yani öğrenciler birbirlerine saygı göstermelidir. Öğrencilerin sırayla söz hakkı alması gerekir.

Teknik uygulanırken öğretmenin öğrencileri cesaretlendirici bir tavır takınması gerekir.

Akvaryum Tekniği Akvaryum tekniği, tartışmada özellikle üzerinde bir anlaşma sağlanamadıysa kullanılması gereken bir tekniktir.

Bu tekniği uygularken; Sınıfın uygun bir yerine bir çember çizilir. Çemberin ortasına bir boş sandalye konur. Konu hakkında yorum yapmak isteyen sandalye oturur, düşüncesini söyler. Daha sonra yerini bir gönüllüye bırakmak üzere çemberin dışına çıkar.

Çember dışındaki diğer öğrenciler, gözlemci rolündedir , dinler ve daha sonra isteyenler konuşan arkadaşına dönüt verir.

Yararlı yönleri; Öğrencinin tartışma becerisini geliştirmesi açısından önemlidir. Bütün grubun etkinliğe katılma şansı olduğu için konuşan öğrencinin toplum önünde konuşması ve kendini rahat hissetmesi sağlanır.

Sakıncalı yönleri; Katılım arttıkça süre sorunu yaşanabilir. Tartışma uzadıkça etkili dinleme konusunda sorun çıkabilir. Öğretmen ortamı yetkili yönetmez ise öğrenciler arasında iletişim sorunu çıkabilir.

Etkili kullanmak için; Tekniğin tam anlamıyla uygulanabilmesi için, kurallara tamamen uyulmalıdır. ( çemberin içinde sadece bir öğrenci olmalı) Öğrenciler sırayla konuşmalı Öğretmen ortamı etkili kullanmalıdır.

Kartopu Tekniği Öğrencilerin kendi görüşlerini diğer öğrencilerle tartışabildikleri ve görüşlerini kıyaslayabildikleri etkili bir tekniktir. Tıpkı bir kartopu gibi giderek artan sayıda öğrencinin katılımıyla gerektirir.

Teknik Nasıl Uygulanır? Öncelikle öğrenci tartışma konusu hakkında düşünür ve kendi görüşünü ortaya koyar. Oluşturulan ikişerli gruplar daha sonra dörderli olarak birleştirilir. Tartışma devam ederken dörderli gruplar birleştirilerek sekizerli grup haline getirilir.

Tıpkı kar tanesi gibi 

Yararları; Diğer tekniklerdeki gibi öğrencinin kendine olan güvenini, farklı düşüncelere saygı duymasını sağlar. Grup çalışması becerisini sağlar. Çekingen öğrencilerin kendinin ifade etmesini sağlar.

Sınırlılıkları; Katılım çok olacağı için tek kişinin kontrol etmesi zordur. Zaman ve mekan açısından sıkıntı çekilebilir. Grup büyüdükçe görüşünü açıklamaktan çekinen öğrenciler olabilir.

Etkili kılmak için; Kartopunun nasıl büyüyeceğine sınıf mevcuduna göre karar verilmeli, dengeli bir şekilde büyütülmelidir. Öğrencilerin birbirlerinin görüşlerine saygı göstermesini sağlamak gerekir.

Altı Ayakkabılı Uygulama Tekniği Edward De Bono tarafından geliştirilmiş bir tekniktir. Ona göre altı şapkalı düşünme tekniğini; düşünme biçimi, altı ayakkabılı uygulama tekniği ise düşüncelerin uygulandığı bir tekniktir.

Buna göre bu teknikte farklı durumlarda farklı davranış biçimlerini temsil eden altı farklı renkte altı çift ayakkabı vardır. Amaç; Davranışları gruplandırmaktan çok hangi durumlarda ne tür davranışlar sergilememiz gerektiğini geliştirmek üzerinedir.

Altı şapkalı düşünme tekniğinden farkı ise altı şapkalı düşünme tekniğinde bir defada sadece bir şapka takılabilirken,  altı ayakkabı uygulama tekniğinde aynı anda farklı iki tek ayakkabı giyebiliriz. Bu bir avantajdır.

Lacivert Resmi Ayakkabı; Resmi,rutin her durumda aynı şeylerin yapılacağını belirten bir uygulamadır. Rutin inisiyatifi boğar bu nedenle teknikte esneklik yoktur. Bir sporcuyu çalıştırırken, ameliyat yaparken, yolculuğa çıkarken, bir okulu yönetirken bu uygulama ayakkabısını giyeriz.

Gri Spor Ayakkabısı; Bu uygulama ayakkabısını giyen kimse gizli gizli dolaşır, dinler, inceler ve araştırma yapar. Spor ayakkabılar rahat ve sessiz oldukları için onları giyen kimseler rahat ve dikkat çekmeden dolaşabilirler

Turuncu Lastik Çizme; Tehlikeyi görme ve onu ortadan kaldırmayı esas alan uygulamayı temsil eder.

Pembe Ev Terliği; Pembe sıcaklığı, duyarlılığı ve sevgiyi ifade eder. Bu uygulama tarzı korumayı, acımayı, insanların duygu ve düşüncelerine karşı duyarlı olmayı gerektirir. Pembe terlik diğer uygulama tarzlarıyla en çok kaynaşan tarzdır.

Kahverengi Yürüyüş Terliği; Kahverengi toprağı, zemini ve ayağın yere sağlam basmasını çağrıştırır. Bu ayakkabının uygulama tarzı pratikliği içerir. En önemli yönü esnekliktir. Basitlik ve pratiklik bu ayakkabının en önemli özelliğidir.

Mor Binici Çizmesi; Mor yetkiyi çağrıştırır Mor Binici Çizmesi; Mor yetkiyi çağrıştırır. Binici çizmeleri ise ata binmeyi çağrıştırır. Her ikisi de yetkiyi ve gücü anlatır. Bu uygulama tarzı, bir konumun ya da bir yetkinin üstünlük kullanılarak oynanan bir roldür. Burada liderlik ve hâkimiyet söz konusudur.

Yararlı Yönleri; Çeşitli durumlarda farklı uygulamalar yapabilme becerisinin geliştirir. Farklı düşünceler ortaya çıkar. Ders eğlenceli hale gelir.

Sınırlılıkları; Ekili Kullanmak İçin; Kalabalık sınıflarda uygulaması zordur. Sınıfı ve zamanı yönetmek çok önemlidir. Ekili Kullanmak İçin; Farklı konu,durum ve olaylar bulunmalıdır. İyi bir planlama gerektirir.

Balık Kılçığı Tekniği Bir sorunun nedenlerini ve sonuçlarını şema haline getirerek kavrama tekniğidir. Şema yapılırken öncelikle esas problem yazılır, nedenleri detaylarıyla birlikte alt kollara yazılır.

Yararlı yönleri; Öğrenci sorunlar karşısında neden sonuç ilişkisini görür. Öğrenci sorunun ana ve yan nedenleri gördüğü için çözüme daha rahat ulaşabilir. Öğrenci tekniği kullanırken aynı zamanda organize etmeyi de öğrenir.

Sınırlılıkları; Her konuda rahatlıkla kullanılmaya bilir. Eğer öğrenci konuya tam hakim değil ise tekniği başarılı bir şekilde bitiremez.

Etkili kullanmak için; Öğretmen beyin fırtınası tekniğini kullanarak geniş bir katılın sağlamalıdır. Uygulama öncesi öğretmenin problemi sınıfa duyurması ve öğrencilerin hazırlanması gerekmektedir. Teknik önceden öğrencilere öğretilmelidir.

Metafor(Analoji) Tekniği  İki olgu, olay ya da nesneyi karşılaştırarak, birinin bilinen özelliklerinden hareketle diğerinin bilinmeyen özellikleri hakkında karar verme olarak açıklanabilir. Öğretmenler öğrencilerin öğrenmede zorlandıkları yeni bir konuyu öğretirken kullanabilirler.

Örneğin, insan beyninin çalışma sistemi anlatılırken, bilgisayarın çalışma sisteminden faydalanma, beynin şeklini anlatırken ceviz içinin şekliden yararlanma, insanların dolaşım sistemini şehrin trafik akışına benzetme gibi örnekler verilebilir.

Yarlı Yönleri; Öğrencilerin hayal güçlerini kullanarak öğrenmeyi kalıcı kılar. Öğrencilerin kendilerini ifade edebilmelerini sağlar. Düşünme ve problem çözme niteliklerini geliştirir.

Sakıncalı yönleri; Her zaman yeni bir metafor bulmak kolay değildir. Hatalı metaforlar yanlış öğrenime sebep olabilir. Öğrencilerin kullanılan metaforları doğru anlaması gerekmektedir.

Etkili kılmak için; Benzetme esasına dayalı olduğu için benzetilecek olayın ya da konunun iyice kavranması gerekir. Öğretmenin öğrenciye eşlik etmesi gerekir. Öğretmenin öğrencilerin kendi oluşturacakları metaforlara yardım etmesi gerekir.

Eğitsel Oyunlar Tekniği Öğrenilecek içeriği oyunlaştırarak davranış kazandırmayı, eğlenerek öğrenmeyi amaçlayan oyunlar olarak tanımlayabiliriz. Öğretilen bilgilerin pekiştirilmesi veya daha rahat bir ortamda tekrar edilmesini sağlayan etkinliklerin tümüne denir.

Eğitsel oyunlar; strateji oyunları, kart oyunları, kelime oyunları, mantık oyunları, bilgisayar oyunları vb. Eğitsel oyunlar genellikle dersin sonunda yapılmalıdır.

Yararlı yönleri; Öğrenciler için ilgi çekici olduğu için dersin sıkıcılığı ortadan kalkar. Öğrenmenin kalıcılığı artar. Öğrencilerin problem çözme, strateji geliştirme, güzel konuşma gibi niteliklerini güçlendirir.

Sınırlılıkları; Öğretilecek içerik ile ilişkili olan eğlendirici oyunlar bulunamayabilir. Oyunların amaçları iyi vurgulanmaz ve öğrenci iyi motive edilmezse öğrenme gerçekleşmeyebilir.

Kart Eşleme Tekniği Öğrencilerin aktif katılımı açısından oldukça etkili olan bu teknik daha çok öğrencinin öğrendiklerini kontrol edilmesi,hatalı bazı öğrenimlerin düzeltilmesi amaçlı kullanılabilir.

Yararlı yönleri ve sınırlılıkları; Öğrenci merkezli bir teknik olduğu için etkin katılım sağlanır. Öğrenciler için eğlenceli bir ortam olduğu gibi bilgi alışverişi yapabilecekleri bir ortam oluşur. Kartlar dikkatli hazırlanmalıdır.

V Diyagramı Tekniği Öğretme öğrenme sürecinin her aşamasında kullanılabilen öğrenci ve araştırma odaklı bir tekniktir. Öğrencinin başarısını ölçme, ders başında hazırlıkları kontrol etmek amaçlı kullanılır.

Yaralı Yönleri; Öğrencilerin etkili katılımını sağlayan bu teknik onların daha etkili araştırma yapmasını sağlar, Öğrenmenin kalıcılığını artırır.

Sınırlılıkları; Öğretmenin önceden plan yapması gerekir. Öğrencilerin konu ile ilgili yeterli bilgileri yok ise teknik başarıya ulaşamaz