ÇOCUK GELİŞİMİNE GİRİŞ Öğr. Gör. İdris KARA

BÜYÜME VE GELİŞME Gelişim ile ilgili temel kavramlar a. Büyüme b. Olgunlaşma c. Yaş d. farklılaşma e. Hazır bulunuşluluk

f. Gelişim g. Gelişim alanı h. Gelişim dönemi i. Kritik dönem ve duyarlı dönem j. Bölük / Yaş Kuşağı k. Tarihsel Zaman Etkisi l. Alıştırmalar

a. Büyüme Boy kilo ve hacim olarak artışı ifade eder.

b. Olgunlaşma Organizmanın veya kısımlarının kimi işleri yerine getirebilecek düzeye ulaşmasıdır.

c. Yaş Gelişim sürecindeki zamanı ifade eder.

d. Farklılaşma Farklılaşma, gerek hücreler ve organizmanın yapıları, gerekse işlevler hakkında olsun, bir aynılık durumundayken değişime uğramayı ifade eder.

Öğrenme Yaşantı ürünü kalıcı davranış değişikliğidir.

e. Hazır bulunuşluk Kişinin bir öğrenme ya da davranışı sergileme durumuna, hali hazırdaki olgunlaşma düzeyi, önceki öğrenmeleri, tutumu ve motivasyonu itibariyle ne derece hazır halde olduğunu ifade eden kavramdır.

f. Gelişim Döllenme ile başlayıp ölene dek devam eden fiziksel, sosyal, duygusal, ahlaki yönlerden kaydedilen ileriye doğru değişim sürecidir.

g. Gelişim alanı Gelişim bir bütün olarak işler.

h. Gelişim dönemi Belli bir yaş aralığını kapsayan, diğer zamanlardan niteliksel olarak farklı gelişimsel yaşantıların gündeme geldiği gelişim aşamalarına denir. Bebeklik 0-2 İlk Çocukluk 2-6 Okul çağı 6-11 Erinlik 11-14 Ergenlik 14-18 Genç yetişkinlik 18 – 35 Yetişkinlik 35- 65 Yaşlılık 65 +

i. Kritik dönem ve duyarlı dönem Bir davranışın ortaya konması ya da öğrenilmesi bakımından çevresel uyarıcı ve koşullara en hassas olunan zaman dilimini ifade eder.

j. Bölük / Yaş Kuşağı Benzer durum ve benzer zaman diliminde doğan çocuklar benzer özellikler gösterirler.

k. Tarihsel Zaman Etkisi Farklı zaman dilimindeki çocuklar farklı özellikler gösterir.

l. Alıştırmalar Belli bir hareketi ya da belli bir tepkiyi pekiştirmek ve geliştirmek için o işin tekrar tekrar yapılmasıdır.

Büyüme ve gelişmeye etki eden faktörler a. Kalıtım b. Irk c. Cinsiyet d. Beslenme e. Sosyo ekonomik düzey f. Psikolojik durumun

g. Mevsimler h. Hastalık i. İç salgı bezleri j. Çevre k. İnsan vücudunun çevresel ve iklimsel koşullara uyumu

a. Kalıtım Genotip: anne babanın kalıtım yoluyla geçen bütün özelliklerine genotip denir. Fenotip: Bireyin genetik yapısının dışarıdan gözlenebilen şeklidir.

b. Irk İnsanların büyüme ve gelişmelerindeki etkili faktörlerden birisi ırksal faktördür.

c. Cinsiyet Doğumda kız çocukları erkek çocuklara oranla daha iridirler.

d. Beslenme İnsanlarda büyüme ve gelişmeyi etkileyen en önemli dış faktör beslenmedir.

e. Sosyo ekonomik düzey Büyüme ve gelişmede çocuğun içinde yaşadığı ortamın sağlıklılığı yaşadığı ev, ailesinin ekonomik durumu, ailenin kültürel ve eğitsel düzeyi de önem taşımaktadır.

f. Psikolojik durumun Yetimhanede büyüyen çocukların büyüme ve gelişimlerinde gerilik olduğu saptanmıştır.

g. Mevsimler Boyca ilkbahar Kiloca sonbahar

h. Hastalık İnsan metabolizmasının yapı taşları proteinlerdir. Hastalık ve yaralanmalar protein metabolizmasını olumsuz yönde etkiler.

j. Çevre Çocuğun gelişiminin çok hızlı olduğu okul öncesi dönemde; aile yapısı, sosyo-ekonomik düzey, ailedeki çocuk sayısı, ebeveyn tutumları, çocuğun aile içindeki durumu çocuğun gelişimin etkileyen çevresel etkenlerdir. Doğum öncesi Doğum sırası Doğum sonrası

k. İnsan vücudunun çevresel ve iklimsel koşullara uyumu İnsan vücudu yaşadığı çevre bitki örtüsü ve iklim koşularına uyum sağlar.

Gelişimin Temel İlkeleri a. Gelişim yordanabilir bir sıra izler 1. Gelişim baştan ayağa doğrudur 2. Gelişim içten dışa doğrudur 3. Gelişim genelden özele doğrudur 4. Gelişim basitten karmaşığa doğrudur

b. Gelişimde bireysel farklılıklar vardır İnsan gelişimi hakkında her ne kadar tahmin edilebilir bir seyir söz konusuysa da, bu seyir gelişimin genel çerçevesine işaret eder.

c. Gelişimde kritik dönemler vardır Kimi gelişimsel olayların olması belli bir zaman dilimine denk gelir ve bu süre içerisinde meydana gelmedikleri taktirde sonradan olmaları güçtür.

d. Gelişim bir bütündür Her gelişim alanı diğerini etkiler ve etkilenir.

e. Gelişim süreklidir. İnsan gelişimi döllenmeden ölüme dek sürekli bir değişim arz eder.

f. Gelişim nöbetleşe devam eder Kimi gelişim dönemlerinde özellikle bazı gelişimsel olaylar öne çıkar ve gelişimsel olaylar kişinin, deyim yerindeyse daha çok gelişimsel gündemini oluşturur.

g. Gelişim. Kalıtım ve çevrenin etkileşiminin ürünüdür. İnsan gelişimi sadece kalıtım veya sadece çevrenin ürünü değildir.