MERYEM BULUT SAKARYA ÜNİVERSİTESİ HEMŞİRELİK

 Apandis karın sağ alt kadranında, kalın bağırsak başlangıç kısmında, kör bağırsağın ucunda parmak şeklinde bir organdır. Vücuttaki görevi bağışıklık sistemiyle ilgilidir.Alınması durumunda herhangi bir fonksiyon kaybı görülmemektedir.  Apandisit;apandisin iltihabı demektir. Çoğu zaman bu parmaksı organın kökünde oluşan tıkanmaya bağlı olarak meydana gelir. Tüm yaşlarda görülebilmesine karşın en sık yaşlar arasında görülür.

 KARIN AĞRISI: En önemli yakınmadır. Ağrı son bir veya birkaç gün içerisinde çıkmıştır. Göbek çevresinde yavaş yavaş başlar. Başlangıçta künt tarzda hafif bir ağrıdır. Yeri ve neye benzediği tam olarak tarif edilemez. Saatler sonra ağrı göç eder. Göbek çevresinden kaybolur. Karın sağ alt tarafa yerleşir. Ağrı giderek sabit bir hal alır. Karnı etkileyen hareketlerle, öksürmekle, gülmekle, sarsılmakla ağrı şiddetlenir.

Ağrının özellikleri;  ağrı kesici alanlarda,  şeker hastalarında,  çocuklarda ve yaşlılarda tarif edilen tipik biçiminden farklı olabilir.

İŞTAHSIZLIK: Hastaların %90'ından fazlasında görülür. Hastalar aç oldukları halde en çok sevdikleri yemeği bile yemek istemezler. BULANTI: Genellikle ağrı başladıktan saatler sonra bulantı hissi ortaya çıkabilir. Kusma nadir görülür

ATEŞ: Hafif derecede yükselebilir. Geç dönemde ve apandisit patlaması durumunda belirginleşir.

Göbek deliğinden leğen kemiği sağ yan ön çıkıntısına uzanan hayali bir çizgi düşünülür. Apandisitte en hassas bölge bu çizginin dış yarısı etrafındaki alandır. Bu alana elle HAFİFÇE BASTIRMAKLA şiddetli ağrı (HASSASİYET) hissededilir. DERİNCE BASTIRILIP 4-5 saniye sabit tutulduktan sonra el ansızın çekilirse karın içinde keskin bir ağrı hissedilir. Buna REBAUND denir. Ağrının şiddeti bazen hastayı yattığı yerden zıplatacak derecede yüksek olabilir. Bu bulgu apandisit teşhisinde oldukça önemlidir.

Teşhise yardımcı tetkikler; Kan tahlillerinde;  beyaz küre (WBC) yüksekliği,  C-reaktif protein (CRP) yüksekliği Ultrasonda ;  apandisite özgü işaretlerin saptanmış olması

Hekimin ultrasondan birinci beklentisi şüphelendiği apandisit teşhisini teyit ettirmek değildir. Amaç öncelikle eğer varsa apandisitle karışabilecek diğer sorunları yakalamak ya da elemektir. Çünkü ultrason apandisitle karışabilecek bir idrar yolu taşını veya yumurtalık kistini rahatlıkla ortaya koyabilir.

 Ancak bunlar her zaman geçerli değildir. Bu kriterlerin normal olması bizi apandisit ihtimalinden uzaklaştırmaz. Apandisite benzer, apandisitle karışabilecek sebeplerin elenmesi ise bizi apandisit tanısına yaklaştırır. Bunlar; İdrar tahlilinin normal olması, kadın hastalıkları yönünden sorun saptanmaması gibi durumlardır.

TEDAVİ  Ameliyattan önce IV sıvı verilmeye başlanır.  Tanı kesinleşinceye kadar antibiyotik ve ağrı kesici ilaçlar verilmez.  Cerrahi tedavide apendektomi uygulanır. Bu işlem en geç saat içinde yapılmalıdır.

 30 Yaşında erkek hasta acil servis triyaja karın ağrısı, bulantı,kusma şikayeti ile ayaktan başvurdu.

 Şikâyetinin bir gün önce başladığını ve kısa ağrısız dönemleri olan (yaklaşık 30 dakika), bıçak saplanır tarzda, yaygın bir ağrısının olduğunu ifade etti. Bu ağrının karnının sağ alt tarafına yayıldığını,karın ağrısı başladıktan sonra bulantı-kusmalarının olduğunu ifade etti.Ayrıca hasta ağrının başlamasından itibaren bir şey yemediğini ifade etti.

 Özellik arz etmiyor.

INSPEKSIYON PALPASYON PERKUSYON OKSÜLTASYON

 Hasta bacaklarını karnına doğru çekip kıvrılarak hareketsiz yatırıldı.Göbek deliğinden leğen kemiği sağ yan ön çıkıntısına uzanan hayali bir çizgi düşünülerek muayeneye başlandı. Apandisitte en hassas bölge bu çizginin dış yarısı etrafındaki alandır. Bu alana elle HAFİFÇE bastırıldıgında hasta şiddetli ağrı (HASSASİYET) hissetti. DERİNCE BASTIRILIP 4-5 saniye sabit tutulduktan sonra el ANSIZIN GERİ çekildiğinde karın içinde KESKİN bir ağrı hissettiği gözlemlendi. Ağrının şiddeti hastayı yattığı yerden zıplatacak derecede yüksekti. Bu bulgu apandisit teşhisinde yardımcı oldu.  Sağ alt kadran istemli defans (+)

 Karın muayenesinde, sağ alt kadranda palpasyonla hassasiyet, batın gergin ve rebaund mevcuttu. Diğer sistem muayeneleri doğaldı. Kan basıncı 110/70 mmHg, nabız sayısı 72/dak, solunum sayısı 24/dak, ateş36,5ºC (aksiller)

 Normalde her sn de bir peristaltik sesler duyulur.Bu nedenle karın kadranları toplam 5 dk süreyle dinlendi.Obstruksiyon varlığından ses yüksek ve tizdi.  Bağırsak sesi normaktif (dakikada 4-6)

AKUT APANDİSİT GASTROENTERİT İDRAR YOLU ENFEKSİYONU

 TAM KAN: WBC:14.OOO/mm3  TİT : (NORMAL)  BIYOKIMYA: NORMAL  CRP ( c REAKTİF PROTEİN ):25

 ABDOMEN USG  Karın ultrasonografisinde ödemli ve komprese edilemeyen 7,6 mm çapında apandiks (akut apandisit) saptandığı görüldü.

Fizik muayene, lab.tetkikleri, radyolojik incelemeler sonucunda hastaya apandisit tanısı konuldu.Genel cerrahi konsültasyon istendi.

HEMŞİRELİK TANISI AMAÇ UYGULAMA Cerrahi operasyon geçirme ve sonuçlarının belirsizliğine bağlı korku #korkuyu giderme #rahatlama olduğunu ifade edebilmesi * Basit açıklamalar yaparak cevreye karşı oryante edildi. * Yavaş ve sakin konuşuldu. * Gevşeme tekniklerini öğretildi - yavas ve ritmik solunum - kas gevşetme egzersizleri - düşünceleri kafasında durdurma

HEMŞİRELİK TANISI AMAÇ UYGULAMA Anksiyete #ankisetesini #gidermek rahatlamasını sağlamak * Hastanın ruhsal durumu değerlendirildi. * Ameliyattan önce hastaya ameliyat hakkında bilgi verildi. * İlaç uygulamalarının amacı anlatıldı.

HEMŞİRELİK TANISI AMAÇUYGULAMA Cerrahi operasyon geçirilen bölgede ağrı Ağrıyı gidermek* İsteme göre ağrı kesici verildi. *Ağrısı değerlendirildi.( ağrı skalası 5 ) *Ağrının nedeni hastaya açıklandı. *Dikkatini farklı yönlere çekerek ağrısını hafifletmenin önemini anlatarak bir yere odaklanması sağlandı. *Gevşeme tekniklerini uygulandı.

HEMŞİRELİK TANISI AMAÇUYGULAMA Enfeksiyon*Enfeksiyon ile ilgili risk faktörlerini bilmesi ve enfeksiyonlardan korunmak için uygun önlemleri almak. *Hastanede kaldığı sürece hastane enfeksiyonlarına karşı korumak *Mikroorganizma bulaşmasını engellendi. *Her hasta ile temas edildiği zaman ellerin yıkanması söylendi. *IV uygulama gibi durumlarda aseptik tekniklere uygun davranıldı. *Ziyaretçi kısıtlandı. *Hasta ve ailesine enfeksiyon belirti ve bulguları öğretildi. *Yaşam bulgular takibi yapıldı. ( T.A: 110/70, nabız:72 solunum:24 Ateş:36.5)

HEMŞİRELİK TANISI AMAÇUYGULAMA Peristaltizmin azalmasına bağlı konstipasyon *Bağırsak hareketlerinin normal olmasını sağlamak *konstipasyonu önlemek *Günlük en az 2 litre sıvı alması sağlandı. *Boşaltım için düzenli bir zaman belirlenip her gün aynı saatlerde boşaltımını yapması sağlandı. *Düzenli egzersiz programı ile bağırsak hareketlerinin artması sağlandı.

HEMŞİRELİK TANISI AMAÇUYGULAMA Beslenmede dengesizlik gerektiğinden az beslenme *Düzenli beslenmeyi sağlamak *Beslenme durumu değerlendirildi. * Beslenmede değişikliğe neden olan faktörler değerlendirildi. *Proteinden zengin besinler yemesi sağlandı.

HEMŞİRELİK TANISI AMAÇUYGULAMA Bİlgi eksikliği*Bilgi eksikliğini gidermek *Hastaya ve ailesine evde bakım konusunda bilgi verildi. *İnsizyon yerinin bakımı hakkında bilgi verildi.

 Akut apandisit tanısı konan veya düşünülen hastalar ağızdan beslenmemelidir.  Su dahil hastanın ağızdan beslenmesi kesilir.  Ağrı kesici semptomları baskılayacağı için kesinlikle verilmemelidir.  Hastalığın tedavisi cerrahi olduğu için hasta ameliyat için bilgilendirilmeli ameliyata gönderilinceye kadar IV sıvı desteği sağlanmalıdır.  Yaşam bulguları sık kontrol edilir.