AB MALİ YARDIMLARININ İZLENMESİ & DEĞERLENDİRİLMESİ AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI AB MALİ YARDIMLARININ İZLENMESİ & DEĞERLENDİRİLMESİ Meltem BEKTAŞ BAYRAMBEY AB İşleri Uzmanı İzleme ve Değerlendirme Mali İşbirliği Başkanlığı 12 Mayıs 2015, İstanbul

Merkezi Olmayan Yapılanma ve Görevleri Yetkili Akreditasyon Görevlisi (CAO) Hazine Müst. sorumlu Başbakan Yardımcısıdır. Yetkili Akreditasyon Görevlisinin sekretarya hizmetleri Hazine Müsteşarlığı tarafından yürütülür. Ulusal IPA Koordinatörü (NIPAC) Avrupa Birliği Bakanlığı Müsteşarı Tüm bileşenlerin genel koordinasyonu, IPA I. bileşenin programlaması, izlenmesi ve değerlendirilmesi. Ulusal Yetkilendirme Görevlisi (NAO) Hazine Müsteşarı AB yardımlarının mali yönetimi (Ulusal Fon aracılığıyla). Ulusal Fon (NF) Hazine Müsteşarlığı IPA çerçevesinde sağlanacak yardımların mali yönetimi. Stratejik Koordinatör Kalkınma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı IPA III. ve IV. bileşenleri kapsamında sağlanacak yardımların koordinasyonu. Merkezi Finans ve İhale Birimi (MFİB) Projelerin Avrupa Komisyonu tarafından belirlenen usul ve esaslara uygun olarak ihale, sözleşme, ödeme ve raporlama işlemleri. Program Otoritesi IPA III., IV. ve V. bileşenlerin Operasyonel Programlarının hazırlanması ve uygulaması. Denetim Otoritesi (AA) Hazine Kontrolörleri Kurulu IPA’ya ilişkin tüm yönetim ve kontrol sistemlerinin ve faaliyetlerinin denetlenmesi. Yararlanıcı Kurumlar Proje faaliyetlerinin yürütülmesi. 2

Katılım Öncesi Yardım Aracı IPA (2007-2013) Bileşenleri Ulusal Katılım Öncesi Yardım Koordinatörü (NIPAC) AB Bakanlığı Ulusal Yetkilendirme Görevlisi (NAO) Hazine Müsteşarlığı Stratejik Koordinatör (SC) (Kalkınma Bakanlığı) Geçiş Dönemi Desteği ve Kurumsal Yapılanma (AB Bakanlığı) -Siyasi kriterler -Müktesebat Uyumu -Sivil Toplum Diyalogu   Sınırötesi İşbirliği (AB Bakanlığı) Bölgesel Kalkınma İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Kırsal Kalkınma Operasyonel Program - Çevre (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı) İnsan Kaynaklarının Geliştirlmesi (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı) Kırsal Kalkınma (Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı- TKDK) Operasyonel Program – Ulaştırma (Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı) Operasyonel Program – Bölgesel Rekabet Edebilirlik (Bilim,Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı)

Yasal Dayanak (AB) 1085/2006 Sayılı Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) teşkil eden Tüzük 231/2015 Sayılı IPA II Tüzüğü 718/2007 Sayılı Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) Uygulama Tüzüğü 447/2014 IPA II Uygulama Tüzüğü

Yasal Dayanak (Ulusal) 634 Sayılı “Avrupa Birliği Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname” … Madde 14(1) Mali İşbirliği Başkanlığı ç) Mali yardımları programlamak, izlemek, yönlendirmek, değerlendirmek ve koordine etmek.

Yasal Dayanak (Ulusal) 2011/15 Sayılı Başbakanlık Genelgesi Ulusal Katılım Öncesi Yardım Koordinatörü … “Katılım Öncesi Yardımın genel koordinasyonunu sağlamak üzere Ulusal Katılım Öncesi Yardım Koordinatörü olarak Avrupa Birliği Bakanlığı Müsteşarı görevlendirilmiştir. ”

Yasal Dayanak (Ulusal) 2011/15 Sayılı Başbakanlık Genelgesi Ulusal Katılım Öncesi Yardım Koordinatörü “Ulusal Katılım Öncesi Yardım Koordinatörünün sekretarya hizmetleri Avrupa Birliği Bakanlığı tarafından yürütülür.” Mali İşbirliği Başkanlığı

Yasal Dayanak (Ulusal) 2011/15 Sayılı Başbakanlık Genelgesi Ulusal Katılım Öncesi Yardım Koordinatörü Ulusal Katılım Öncesi Yardım Koordinatörü ayrıca, Geçiş Dönemi Desteği ve Kurumsal Yapılanma Bileşenine ilişkin programlama ve izleme sürecini yürütmek ve koordine etmek...

PROJE DÖNGÜSÜ YÖNETİMİ (PDY) Projelerin planlaması ve yürütülmesi, birbirini takip eden 6 aşamalı bir süreçte gerçekleştirilir. Ön Değerlendirme Uygulama ve İzleme Finansman Proje Fikrini Belirleme Proje Fikrinin Analizi Değerlendirme 9 9

Farklı düzeylerde İzleme IPA Sistem Düzeyi Bileşen Düzeyi Sektör Düzeyi Proje Düzeyi 10

2011/15 Genelge İzleme Komiteleri 1. KATILIM ÖNCESİ YARDIM (IPA) İZLEME KOMİTESİ 2. SEKTÖREL İZLEME KOMİTELERİ Geçiş Dönemi Desteği ve Kurumsal Yapılanma Bileşeni İzleme Komitesi  (TAIB) Çevre, Ulaştırma, Bölgesel Rekabet Edebilirlik, İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programları İzleme Komiteleri Kırsal Kalkınma İzleme Komitesi

IPA İzleme Komitesi IPA Uygulama Tüzüğünün 58. Maddesine uygun olarak 2011/15 Sayılı Başbakanlık Genelgesi ile teşkil edilmiştir. Yılda en az 1 kez toplanır. Ulusal Katılım Öncesi Yardım Koordinatörü ile Avrupa Komisyonunun eşbaşkanlığında gerçekleştirilir. Son toplantı: 8 Temmuz 2014

IPA İzleme Komitesi Üyeleri Dışişleri Bakanlığı Maliye Bakanlığı Stratejik Koordinatör (Kalkınma Bakanlığı) Ulusal Yetkilendirme Görevlisi (NAO- Hazine Müsteşarlığı) Program Otoritesi Kurumlar Program Yetkilendirme Görevlisi (MFİB) Avrupa Komisyonu AB Türkiye Delegasyonu Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV)

Geçiş Dönemi Desteği ve Kurumsal Yapılanma Bileşeni İzleme Komitesi IPA Uygulama Tüzüğünün 59. ve 83. Maddelerine uygun olarak 2011/15 Sayılı Başbakanlık Genelgesi ile teşkil edilmiştir. Yılda en az 2 kez toplanır. Ulusal Katılım Öncesi Yardım Koordinatörü (Avrupa Birliği Bakanlığı) başkanlığında gerçekleştirilir. Son toplantı: 8 Temmuz 2014

TAIB İzleme Komitesi Üyeleri Dışişleri Bakanlığı Maliye Bakanlığı Stratejik Koordinatör (Kalkınma Bakanlığı) Ulusal Yetkilendirme Görevlisi (NAO- Hazine Müsteşarlığı) Program Yetkilendirme Görevlisi (MFİB) Avrupa Komisyonu AB Türkiye Delegasyonu Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) Hazine Kontrolörler Kurulu

Sektörel İzleme Alt Komiteleri IPA Uygulama Tüzüğünün 83. Maddesine uygun olarak 2011/15 Sayılı Başbakanlık Genelgesi ile teşkil edilmişlerdir. IPA’nın I. Bileşeni kapsamında 2011-2013 MIPD’ye uygun olarak; 7 Temel Sektörel İzleme Altkomitesi teşkil edilmiştir.

Sektörel İzleme Altkomiteleri SMSC 1.1 Yargı ve Temel Haklar SMSC 1.2 İçişleri/Suç, Entegre Sınır Yönetimi/Göç ve Gümrük SMSC 1.3 Kamu Yönetimi Reformu SMSC 1.4 Sivil Toplum ve Kültürel Miras SMSC 2 Özel Sektör Gelişimi SMSC 3 Çevre ve İklim Değişikliği SMSC 4 Ulaştırma SMSC 5 Enerji SMSC 6 Sosyal Kalkınma SMSC 7 Tarım ve Kırsal Kalkınma

Proje Düzeyinde İzleme İlerleme ve İzleme Raporları (PMR) II-2009 – II-2010; e-mail yoluyla, II-2010 sonrası; internet tabanlı sistem, (https://progress.cfcu.gov.tr/)

Proje Düzeyinde İzleme PMR (İlerleme ve İzleme Raporu) PMR Şablonu 19

Proje Düzeyinde İzleme (PLSC) Proje Düzeyli Yönlendirme Komiteleri (Project Level Steering Committees ) Proje uygulama dönemi boyunca toplanır. Proje yararlanıcısı kurum tarafından organize edilir. MFİB, AB Türkiye Delegasyonu, AB Bakanlığı ve diğer proje paydaşları.

Sonuç Odaklı İzleme Sonuç Odaklı İzleme (ROM) Sisteminin TR’de Kurulması Projesi I. Proje: 2011-2013 II. Proje: 2014-2016 Yüklenici: Integration International Management Consultants GmbH

Sonuç Odaklı İzleme (ROM) Sisteminin TR’de Kurulması Projesi Amacı; IPA’nın I. bileşeni kapsamında, 2007’den itibaren AB tarafından finanse edilen projelerin izleme sürecinde Sonuç Odaklı İzleme yaklaşımının uygulanması hususunda Türkiye’deki ilgili kurumlara, özellikle AB Bakanlığı ve MFİB’ ye teknik destek sağlamaktır.

Sonuç Odaklı İzleme (ROM) Sisteminin TR’de Kurulması Projesi Sonuç Odaklı İzleme (SOİ) Sistemi genel olarak, proje ve programlara ilişkin sonuç odaklı bilgilerin elde edilmesi, dışsal işbirliği faaliyetlerinin sürdürülebilmesi ve uygulamaya ilişkin doğru zamanlı, bağımsız, iyi hedeflenmiş bilgiler ışığında söz konusu faaliyetlerinin niteliklerinin geliştirilmesi amacıyla ilerlememenin raporlanmasını hedeflemektedir.

Sonuç Odaklı İzleme (ROM) Sisteminin TR’de Kurulması Projesi Sonuç Odaklı İzleme (SOİ) metodu, geleneksel izlemeden farklı olarak; değerlendirme çalışmalarına paralel olarak ilgililik, verimlilik, etkililik, etki, sürdürülebilirlik kriterlerini dikkate alır.

Sonuç Odaklı İzleme (ROM) Sisteminin TR’de Kurulması Projesi Bir projenin ROM’a tabi olabilmesi için; Faaliyetlerinin en az 3 ay önce başlamış olması, AB katkısının en az 1 Milyon Avro olması, gerekmektedir. Herbir proje yılda 1 kere ROM’a tabi tutuldu.

Sonuç Odaklı İzleme (ROM) Sisteminin TR’de Kurulması Projesi ROM Döngüsü; ROM Ziyaretine Hazırlık ROM ekibinin belirlenmesi, (2 izleme uzmanı - AB Bakanlığı ve Teknik Destek) ROM misyonun faydalanıcılara duyurulması (AB Bakanlığı, INTEGRATION), Temel proje dokümanlarının temini, (AB Bakanlığı)

Sonuç Odaklı İzleme (ROM) Sisteminin TR’de Kurulması Projesi ROM Döngüsü; ROM’un gerçekleştirilmesi ROM için takvim belirlenmesi (5-10 gün) AB Bakanlığı ve Delegasyon’dan ilgili sektör uzmanlarıyla görüşme Saha ziyareti ve mülakatlar (MEU, EUD, CFCU, Proje ekibi, Hedef grup temsilcileri) MEU ve EUD’ ye geri besleme yapılması ROM Raporunun yazılması Raporun kalite kontrolü Raporun ilgililerine dağıtılması (ROM Ekibi) Raporla ilgili yorumların ROM Ekibine iletilmesi

SOİ - Sonuç Odaklı İzleme Sistemi İzleme Raporu 28

SOİ - Sonuç Odaklı İzleme Sistemi Background Conclusion Sheet 29

Ara Değerlendirme Faaliyetleri IPA Uygulama Tüzüğü 57. Maddesi; “IPA kapsamında gerçekleştirilen programlar, ara değerlendirmeye tabi tutulur.”

Ara Değerlendirme Faaliyetleri DEĞERLENDİRME PROJELERİ No: PROJENİN ADI BAŞLANGIÇ BİTİŞ KAPSAMI 1 Türkiye’ye AB Tarafından Sağlanan Yardımların Ara Değerlendirmesi-2009. Eylül 2009 Eylül 2010 sonu IPA Öncesi, 2005 ve 2006 ile IPA döneminde 2007 ve 2008 yıllarına ait Çevre, Sosyal Politika ve İstihdam, Adalet, Özgürlük ve Güvenlik, Sivil Toplum Diyaloğu ve Tarım alanlarında toplam 143 proje ara değerlendirmeye tabi tutuldu. 2 Türkiye’deki Eşleştirme Projelerinin Değerlendirilmesi. Şubat 2010 Şubat 2011 Türkiye’de 2002-2009 yılları arasında AB tarafından finansmanı yapılan toplam 92 Eşleştirme Projesi değerlendirmeye tabi tutuldu. 3 Projelerin Programlama ve Uygulama Aşamalarında Paydaş Katılımın Değerlendirilmesi. 2007-2009 Yılları arasında programlaması tamamlanan projelere ilişkin paydaş katılımın değerlendirilmesi ve özellikle 2011-2013 programlamasına yönelik önerilerin yapılması. Değerlendirme program ve sektör düzeyinde yapıldı. 4 “2007-2008-2009 Yılları IPA I Projelerinin Ara Değerlendirmesi” Projesi 6 Temmuz 2011 Nisan 2012 Teknik destek ekibi “Particip” tarafından, öncelik ekseni, ölçeği bileşen tipi, uygulama aşaması ve bütçe kriterleri ışığında belirlenen 21 örnek projeden hareketle 2007, 2008,2009 ulusal programları değerlendirildi. Proje aynı zamanda, yararlanıcısı olan AB Bakanlığı’nın değerlendirme alanında kapasitesinin geliştirilmesine yönelik faaliyetlerde de bulundu. Bu itibarla, 12 Ekim 2011 tarihinde Uzman ve Uzman Yardımcılarına bir gün süren değerlendirme eğitimi verildi ve ‘yaparak öğrenme’ gerçekleştirildi.

Ara Değerlendirme Faaliyetleri DEĞERLENDİRME PROJELERİ No: PROJENİN ADI BAŞLANGIÇ BİTİŞ KAPSAMI 5 “Çevre Sektörünün Tematik Değerlendirmesi” Projesi 8 Ekim 2012 Devam Ediyor Nisan 2013 (Beklenen) Bu proje ile 2002-2010 yılları arasında finansmanı yapılan çevre projelerinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Proje ile IPA II döneminde geçilecek olan sektör bazlı programlamaya yönelik bir perspektif oluşturulması beklenmektedir. Başlangıç aşamasında olan proje kapsamında, kapasite geliştirme faaliyetleri de gerçekleştirilecektir. 6 “Türkiye’de Yargı ve Temel Haklar Alt Sektörüne İlişkin Tematik Değerlendirme” Projesi 15 Şubat 2012 Tamamlandı Komisyon tarafından başlatılan proje, politik kriterler ve Türkiye’de yargı ve temel haklar alanında katılım öncesi yardımın programlanması ve uygulanmasının geliştirmesinde, Avrupa Komisyonu Genişleme Genel Müdürlüğü’ne destekleyecek bulguların ortaya konması ve önerilerin geliştirmesini amaçlamıştır.

TEŞEKKÜR EDERİZ İLGİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ Meltem BEKTAŞ BAYRAMBEY AB Bakanlığı Mali İşbirliği Başkanlığı mbektas@ab.gov.tr