T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI TARIM REFORMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KIRSAL KALKINMA BELGELERİ Avrupa Birliği Yapısal Uyum Yönetim Otoritesi Daire Başkanlığı NİSAN ULUSAL KIRSAL KALKINMA STRATEJİSİ – I (UKKS) KIRSAL KALKINMA PLANI (KKP) ULUSAL KIRSAL KALKINMA STRATEJİSİ - II (UKKS)
Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi ( )
Tarım Stratejisi ( ) çerçevesinde belirlenen desteklerle tutarlılık ve bütünlük sağlayacak şekilde, Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi –I (UKKS) ( ) dönemi için DPT koordinasyonunda hazırlanmıştır.
UKKS-I Strateji Belgesinde Kırsal Kalkınma; Kırsal alanda, sürdürülebilir doğal kaynak kullanımını esas alarak, bir taraftan kırsal kesimin gelir düzeyinin ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi yoluyla gelişmişlik farklarının azaltılması amacına yönelen, diğer taraftan çevresel ve kültürel değerlerin korunmasını ve geliştirilmesini gözeten, yerelde farklılaşan sosyal, kültürel ve ekonomik özellikleri, ihtiyaçları, potansiyelleri ve dinamikleri dikkate alarak çok sektörlü yaklaşımla planlanan faaliyetler bütünü olarak kabul edilmektedir. ) Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi ( )
Bu Strateji Belgesi; 1- Ekonominin Geliştirilmesi ve iş imkanlarının arttırılması 2-İnsan Kaynaklarının, Örgütlenme düzeyinin ve Yerel kalkınma Kapasitesinin Geliştirilmesi 3-Kırsal alan Fiziki Altyapı Hizmetlerinin Geliştirilmesi ve Yaşam Kalitesinin Arttırılması 4-Kırsal Çevrenin Korunması ve Geliştirilmesi 4 stratejik amaç ve 10 öncelikten oluşmuştur. ) Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi ( )
Avrupa Birliğince aday ülkelere sağlanan mali desteklerden yararlanmak amacıyla, AB’nin ilgili politikalarıyla ve UKKS-I dökümanıyla uyumlu şekilde ülkemizin ihtiyaçlarını ve koşullarını gözeten IPARD programı ( ) hazırlanmıştır.
Kırsal Kalkınma Planı ( )
Kırsal Kalkınma Planı, ‘Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi ( ) gereğince ve Dokuzuncu Kalkınma Planı’nın 674 nolu maddesi doğrultusunda hazırlanmıştır. UKKS- I’de Kırsal Kalkınma Planının hazırlanmasından sorumlu kuruluş mülga Tarım ve Köyişleri Bakanlığı olarak belirlenmiş, bu sorumluluğun ilgili diğer kurumlarla işbirliği temelinde yürütülmesi gerektiği ifade edilmiştir.
Kırsal Kalkınma Planı ( ) Kırsal Kalkınma Planı’nın temel amacı; kırsal toplumun iş ve yaşam koşullarının kentsel alanlarla uyumlu olarak yöresinde geliştirilmesi ve sürdürülebilir kılınmasını sağlamaktır. UKKS-I ( ) belgesinde tanımlanmış bulunan politika çerçevesi üzerine bina edilen Plan, ülkemizde kırsal kalkınmanın kavramsal çerçevesini 4 stratejik amaç üzerinden kabul etmektedir.
Kırsal Kalkınma Planı ( ) 1- Ekonominin geliştirilmesi ve iş imkânlarının artırılması, 2- İnsan kaynaklarının, örgütlenme düzeyinin ve yerel kalkınma kapasitelerinin geliştirilmesi, 3- Kırsal alan fiziki altyapı hizmetlerinin geliştirilmesi ve yaşam kalitesinin artırılması, 4- Kırsal çevrenin korunması ve geliştirilmesi, 4 Stratejik Amaç, 10 Öncelik, 30 Tedbir, 96 Faaliyet belirlenmiştir4 Stratejik Amaç, 10 Öncelik, 30 Tedbir, 96 Faaliyet belirlenmiştir.
Bakanlığımız koordinasyonunda: Koordinasyon, Uygulama, İzleme ve Değerlendirme işlemlerini yürütmek üzere Kırsal Kalkınma Planlama ve İzleme Birimi oluşturulmuştur. Kırsal Kalkınma Planının İzlenmesi konulu Başbakanlık Genelgesi tarih ve 2012/23 sayılı Resmi Gazete de yayınlanmıştır.Başbakanlık Genelgesi
Planın çok taraflı izlenebilmesi için; 16 bakanlık, 13 kurum, 7 il özel idaresi ve 7 kalkınma ajansının asgari daire başkanı düzeyindeki temsilcilerinden Kırsal Kalkınma Planı İzleme Komitesi oluşturulmuştur. Komite, Planda ifade edilen görevlere ilave olarak; yıllık izleme raporu, Liste ve dönem sonu değerlendirme raporunu onaylamakla görevlidir. Komite, sonraki dönemin Kırsal Kalkınma Planının nasıl hazırlanacağına ilişkin taslak rehberin oluşturulması ve kurum görüşlerine sunulmasına karar verir.
Sonraki dönem Planlarının; hazırlanma, onay ve uygulama süreçlerinin koordine edilmesi görevi Komite tarafından yürütülür. Komite; Gerekli aşamalardan geçerek yürürlüğe konulan Planların etkili bir şekilde uygulanması amacıyla; koordinasyon, izleme ve değerlendirme yapısının kurumlar arası işbirliği temelinde tesis edilmesi ve yönetilmesi görevini yerine getirir. Bu şekilde oluşturulan kurumsal yapının gerektiğinde; yeniden düzenlenmesi, değiştirilmesi ve güncellenmesi konusunda Komite yetkilidir. Bu çerçevede Komite tarafından alınan kararların ilgili merkezi ve yerel kuruluşlar tarafından yerine getirilmesi esastır.
Kırsal kalkınma planı web sitesi hazırlanarak hizmete sunulmuştur tarihinde birinci Kırsal Kalkınma Planı İzleme Komite toplantısı yapılmıştır. İlk komite toplantısında alınan kararlar doğrultusunda Kırsal Kalkınma Planı İzleme çalışmaları başlamış, UKKS-II ( ) çalışmalarını yapacak olan çekirdek grup oluşturulmuştur. Kırsal Kalkınma Planında ( ) belirlenmiş olan 96 faaliyet revize edilerek, Seçilmiş Kırsal Göstergeler Seti oluşturulmuştur.
Seçilmiş Kırsal Göstergeler
Belirlenen göstergelerin metaveri çalışmasını yapacak olan ilgili kurumlardan uzman personele TUİK tarafından metaveri eğitimi verilmiştir. Kırsal Kalkınma Planı ( ) değerlendirme raporu hazırlanmıştır.
2. Kırsal Kalkınma Planı İzleme Komitesi toplantısı 23 OCAK 2014 tarihinde yapılmıştır. Toplantıda Kırsal Kalkınma Eylem Planı hazırlık çalışmalarının başlatılmasına karar verilmiştir.
Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi ( )
dönemini kapsayan UKKS-II belgesi; Türkiye’nin kırsal kalkınma alanında ilk defa Dokuzuncu Kalkınma Planı ( ) döneminde yayımlamış olduğu UKKS-I ve Kırsal Kalkınma Planı belgeleriyle tesis etmiş olduğu planlama deneyimi ile AB uyum sürecinin gerekleri çerçevesinde; Onuncu Kalkınma Planının ( ) yıllık uygulama araçlarından ilki olan 2014 Yılı Programının 394 nolu tedbir hükümleri gereğince, 2012/23 sayılı Başbakanlık Genelgesine göre oluşturulan Kırsal Kalkınma Planı İzleme Komitesinin (Komite) kararı doğrultusunda; Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın koordinasyonunda Kalkınma Bakanlığı’nın teknik desteğinde hazırlanmıştır. Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi ( )
UKKS-II 5 ana stratejik amaç (eksen) üzerine bina edilmiştir. Her eksen temelde bir odak alana yönelik tedbirlerden oluşmuştur. Bu tedbirler; 1- Kırsal Ekonominin geliştirilmesi ve istihdam imkanlarının attırılması 2-Kırsal Çevrenin iyileştirilmesi ve doğal kaynakların sürdürülebilirliğinin Sağlanması 3-Kırsal yerleşimlerin Sosyal ve Fiziki Altyapısının Geliştirilmesi Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi ( )
4-Kırsal Toplumun Beşeri Sermayesinin Geliştirlmesi ve Yoksulluğun Azaltılması 5-Yerel Kalkınmaya İlişkin Kurumsal Kapasitenin Geliştirilmesi 5 Stratejik amaç- 11 Öncelik- 40 tedbir bulunmaktadır. Her bir eksenle ilgili tek bir kurumsal sorumluluk tanımlamak yerine, tedbirlere göre farklılaşan çoklu sorumluluk anlayışı benimsenmiştir. Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi ( )
Avrupa Birliğince aday ülkelere sağlanan mali desteklerden yararlanmak amacıyla, AB’nin ilgili politikalarıyla ve UKKS-II dökümanıyla uyumlu şekilde ülkemizin ihtiyaçlarını ve koşullarını gözeten IPARD-II programı ( ) hazırlanarak Avrupa Komisyonuna sunulmuş ve Avrupa Birliği Komisyonunca onaylanmıştır. Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi ( )
Hazırlayan: Figen ERCAN Ziraat Mühendisi Kırsal Kalkınma Planlama İzleme Çalışma Grup Sorumlusu TEŞEKKÜRLER