İNTERNET ÜZERİNDEN ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ 13 Nisan 2007.

... konulu sunumlar: "İNTERNET ÜZERİNDEN ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ 13 Nisan 2007."— Sunum transkripti:

1 İNTERNET ÜZERİNDEN ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ 13 Nisan 2007

2 İnternet Nedir? Birbirine bağlı milyarlarca bilgisayar sisteminin oluşturduğu, dünya çapında yaygın ve hızla büyüyen bir iletişim ağıdır. Pek çok bilgiye kolay,ucuz ve hızlı bir şekilde ulaşılabilir.

3 BİLGİYE ULAŞMA YOLLARI İnternet Arama Motorları Meta arama programları Tartışma listeleri E-posta listeleri Kütüphane arama sistemleri

4 Arama yapmayı biliyor muyuz? POLAT, Coşkun Ocak,2005 Doktora Tezi Yüksek lisans eğitimine devam eden 262 kişiye sorulmuş

5 Arama Motoru Nedir? Anahtar kelime yada kelime guruplarını içeren internet sitelerini arayan araçlardır. Anahtar kelimelerle arama yapar Konu kataloglarına göre arama yapar Kendi veri tabanlarındaki bilgileri tarar İnternet ortamına arama robotları salarak bulgularını kendi veri tabanlarına ekler.

6 Avantajları Nedir? Komplex ve soyut kelimelerle arama için çok uygundur. Kullanıcı kontrolü vardır. Aramalar belli zaman aralığı, alan, bilgi kaynağı, veri türü vb. ile sınırlandırılabilir.

7 Dezavantajları Nedir? Zaman kaybına yol açabilir. Her arama motorunun kendine özgü kuralları ve teknikleri vardır. Çalışmayan veya alakasız bağlantılarla karşılaşılabilir. Farklı arama motorlarında farklı sonuçlar bulunabilir. Bütün arama sonuçları incelenemeyebilir.

8 Sınırlılıkları Nelerdir? Hiçbir arama motoru WEB in %40’ından fazlasını indeksleyemiyor. Bilgiler her zaman güncel değildir. Yeni sayfalar hemen bulunamayabilir. Belli zaman aralıklarında indeksleme yaparlar. Kelimenin yalın anlamı ile arama yaparlar. Özelleştirilmemiş aramalarda çok sayıda istenmeyen sonuçla karşılaşılabilir

9 Nasıl Çalışırlar? Spider(Örümcek) veya Crawler(Tırtıl) kullanarak interneti belli aralıklarla tararlar. Düşünmez ve yargıda bulunmazlar. Anahtar kelimeleri toplayarak indekslerine eklerler. Arama algoritmaları birbirinin aynı değildir. Hatta arama algoritmaları kendi içinde değişkendir. Hangi algoritmayı ne zaman kullandıklarını açıklamazlar. Sayfaların değişik yerlerini ararlar. (Başlık, Etiket, içerik yada içeriğin bir bölümü gibi) Aradığınız kelime o sayfada en çok geçen kelime değildir. (%2-%3)

10 Bazı Arama Motorları http://www.google.com http://search.yahoo.com http://search.msn.com http://www.excite.com http://www.netscape.com http://www.iwon.com http://www.ask.com http://www.mywebsearch.com http://www.altavista.com http://www.dogpile.com http://www.infospace.com http://www.alltheweb.com http://www.hotbot.com http://www.scopus.com http://scholar.google.com

11 Hangisi Daha İyidir? Cevap : hiçbiri yada hepsi Bu sizin neyi, nasıl, ne zaman, hangi yöntemle aradığınıza Ne kadar sonuç istediğinize Sonuçların ne kadarına baktığınıza bağlıdır.

12 O Zaman Ne Yapmalıyım? Birden fazla adreste arama yapın Neyi arayacağınızı iyi bilin Değişik zamanlarda tekrar arayın Sadece ilk sonuç sayfaları ile yetinmeyin Yoğunluğun az olduğu saatlerde arama yapın Arama motorlarının özelliklerini iyi kullanın Harfleri doğru yazın Spesifik olun Arama kelimelerini eklerden arındırın Birbirinden farklı bütün kelimeleri bir yere not edin Detaylı arama seçeneğini kullanın

13 İngilizce içerikler için çoğul kullanın. (“diets”) Türkçe içerikler için hem tekil hem çoğul kullanın. (“diyet”,”diyetler”) Sözcükleri çeşitlendirin. Eş anlamlılar. (“zayıflama”, “aşırı kilo”, “rejim”, “şişmanlık”, “fitness”) Değişik biçimler kullanın. (“diet”, “diyyet”, “recim”) Güçlü kombinasyonlar kullanın.(“diyet ürünleri”, “sağlık ürünleri”, “sağlık ve diyet ürünleri”) Hedefe uygun arama yapın (edu, tr) O Zaman Ne Yapmalıyım?

14 Türkçe karakterler dikkat edin (ç,ş,i,ü,ğ,ö) Noktalama işaretlerinde değişiklik yapın. (“İstanbul’un fethi”,”İstanbulun fethi”) Kısaltmaları açık isimleri ile kullanın. (“TBMM”, “Türkiye Büyük Millet Meclisi”) Anahtar kelimelerin yerini değiştirin. (“İstanbul’un fethi”,”fethi İstanbul’un”) Kelimenin eklerini değiştirin (“İstanbul’un fethi”, “İstanbul fethi”, “İstanbul fetih”) O Zaman Ne Yapmalıyım?

15 Gelişmiş Arama Parametreleri Site: belirli sitelerde arama yapar. (site:edu.tr) Filetype: dosya tipine göre (filetype:php) Ext: dosya uzantısına göre (ext:xls) Link: bu sayfaya link veren adresleri listeler.(link:www.mu.edu.tr) Cache: zamanla erişimden kaldırılmış bilgileri arar. Define : terim arar.(define:e-learning) Patent: patent numarasına göre arar.

16 Gelişmiş Arama Parametreleri Semboller: –(-) olumsuz işlev görür. –(+) olumlu işlev görür. –(|) veya anlamında kullanılır. –(.) (?) tek karakter yerine kullanılır. –(*) birden fazla karakter yerine kullanılır. –(“ ”) tamamını arar. –(~) eş anlamlıları da arar –And –Or –Not

17 KONUYA ÖZEL ARAMA MOTORLARI BÖLÜM II

18 BİLİMSEL ARAMA MOTORLARI SCOPUS http://www.scopus.com http://www.scopus.com GoogleScholar http://scholar.google.com http://scholar.google.com

19 Bilimsel makaleler arasında arama yapar Özel Aramalar: ABD Hükümeti: http://www.google.com/unclesam Linux: http://www.google.com/linux BSD: http://www.google.com/bsd Apple/Macintosh: http://www.google.com/mac.html Microsoft: http://www.google.com/microsoft.html http://www.google.com/unclesamhttp://www.google.com/linuxhttp://www.google.com/bsd http://www.google.com/mac.html http://www.google.com/microsoft.html Üniversitler: http://www.google.com/options/universi ties.html http://www.google.com/options/universi ties.html

20 http://www.google.com/dirhp Konusal kapsam alanına göre arama

21 http://www.google.com/patents Patent arama motoru 7 milyon patent arar. Patent hakkında her şey çizimler, dokümanlar, patent sahibi hakkında bilgi, tarihi, numarası vb. bilgiler verir.

22 http://books.google.com/ Google en sonunda basılı kitapların içine de ulaştı Şimdilik sadece sınırlı sayıda ve çoğu İngilizce olan kitapları kapsıyor Google kullanıcı adınız ve şifrenizle sisteme giriş yapmanız gerekecek. Fulltext kitapları da listeleyebilir

23 http://catalogs.google.com/ Yayınevlerinin kataloglarını aramaya ve sayfa sayfa okumaya yarar

24 http://code.google.com/ Programlama dillerinde kod arar. http://www.google.com/codesearch

25 http://news.google.com/ İngilizce haberler

26 http://labs.google.com/sets/ Aynı kümeye giren başka sözcükleri öğrenmeye yarar.

27 http://www.google.com/trends Google’da en çok aranan kelimeler Arama istatistikleri verir.

28 http://www.google.com/alerts Takip etmek istediğiniz haberler ya da konular mı var? İstediğiniz kelimelerle 10 taneye kadar uyarı oluşturabilir ve sonuçlara e-postanız aracılığı ile ulaşabilirsiniz Haberler (News), Web, Haberler & Web ve Gruplar (Groups). Ancak oluşturduğunuz uyarılar hakkında size e-posta gönderecek olan Google'ın, seçtiğiniz seçeneğe bağlı

29 http://blogsearch.google.com Dünyanın her yerindeki blog sitelerini arar. Haberlerden forumlara kadar oldukça kapsamlı arama sonuçları elde eder. Gereksiz pek çok sonuçla karşılaşabilirsiniz.

30 http://groups.google.com Yaygın olarak kullanılan Yahoo Groups'un Google versiyonu E-posta grubu hizmeti

31 http://froogle.google.com/ İnternet üzerinden ürün satın almak isteyenler için karşılaştırma şansı sağlayan arama motoru https://checkout.google.com/ parasını google aracılığı ile ödehttps://checkout.google.com/

32 http://video.google.com Deneme aşamasında Video, ses araması yapıyor

33 http://images.google.com/ Resim, grafik, fotoğraf, çizim arama motoru

34 http://maps.google.com Maalesef şu anda sadece ABD ile sınırlı olan bu hizmet İstanbul, Ankara, Bursa var İzmir yok 100 metre yakına kadar uydu görüntülerine ulaşabilirsiniz

35 ABD deki taksilerin anlık konumlarına ulaşabilirsiniz. http://labs.google.com/ridefinder

36 http://finance.google.com/finance Finans sayfalarında arama yapar.

37 http://moon.google.com NASA tarafından sağlanan ay haritasına belirli bir detaya kadar ulaşabilirsiniz. Aya iniş yapan Apollo araçlarının indiği noktaları da görebilirsiniz.

38 http://www.google.com/mars/ Mars’ın uzaydan çekilmiş görüntüleri

39 http://docs.google.com Google’yi word veya excel gibi kullanabilirsiniz.

40 Ve Diğerleri İçin http://www.google.com/intl/en/options/ GOOGLE her şey demek değildir…. Daha çok seçeneğiniz olduğunu unutmayın….

41 TEŞEKKÜRLER…… Hazırlayan Ahmet BAYRAKTAR