DERSTE ÖĞRENİLECEKLER

... konulu sunumlar: "DERSTE ÖĞRENİLECEKLER"— Sunum transkripti:

1 AD-AS MODELİ VE AÇIK EKONOMİDE ÇARPAN ETKİSİ   ECON-102 İKTİSADA GİRİŞ-2   BÜLENT TEMEL   22-23 MAYIS 2013

2 DERSTE ÖĞRENİLECEKLER
Kullanılabilir gelir, ihtiyari harcanabilir gelir, marjinal tüketim eğilimi, etkin talep, çarpan etkisi, toplam tüketim, toplam arz ve mali denge kavramları ve birbirleriyle ilişkileri

3 KULLANILABİLİR GELİR = Vergi sonrası gelir

4 İHTİYARİ HARCANABİLİR GELİR
= Vergi sonrası gelirin temel ihtiyaçların karşılanmasından sonra elde kalanı Bir ülkenin gerçek zenginliğini kullanılabilir gelirden daha iyi gösterir.

5 MARJİNAL TÜKETİM EĞİLİMİ (MTE)
Kullanılabilir gelirdeki bir birim artışın ne kadarlık tüketim artışına yol açtığını gösteren rakam = ΔC / ΔY

6 ÇARPAN ETKİSİ “Her harcama kendisinin belli bir misli kadar etkin talebi yaratır” Etkin talep: Satın alma gücüyle (YTL) desteklenen satın alma isteĝi. (= Talep + Kullanılabilir gelir)

7 ÇARPAN DENKLEMİ Çarpan etkisini gösteren denklem. Y = Harcama çarpanı x (Otonom) harcamalar Harcama çarpanı: 1 / (1-MTE)

8 Bir ülkenin gelir seviyesi arttıkça MTE’si düşer
Bir ülkenin gelir seviyesi arttıkça MTE’si düşer. Çünkü MTE = ΔC / ΔY denkleminin paydası payından daha hızlı artar. t

9 TOPLAM TALEP VE ARZIN BİR ÖRNEK ÜZERİNDEN TARTIŞILMASI
2001 sonrası Yunanistan. Bugünkü sorunu: Yüksek borç yükü (Kamu borcu/GSYH’nin yüksek, ΔGSYH’nın düşük olması) t

10  SEBEPLER 2001 Avr Para Birliği’ne giriş → Bol ve ucuz krediler (+ “AB nasılsa bizi kurtarır” + Siyasi istikrarsızlık yüzünden popülist harcamalar + Milli hesaplarda hileler) → Kredileri üretken olmayan yerlere çarçur → 2009: Borçları geri ödeyememe ve kredilerin kesilmesi yüzünden GSYH ↘) t

11  ÇÖZÜM YOLLARI 1) Kamu borcunu indirme (Kemer sıkma politikaları) (+): Borç↘ → Faizler↘ → Yatırımlar↗ → GSYH↗ → İşsizlik↘ → TT↗ → TA↗ (-): Borç↘ → Faizler↘ olmayabilir. (Likidite tuzağı: “Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer”) (Borç↘ = İşçi çıkarma → TT↘) → Yatırımlar↗ ? t

12  ÇÖZÜM YOLLARI 2) Ekonomiyi canlandırma (Keynesgil müdahaleler) (+): GSYH (-): Mali denge bozulur (Kamu açığı↗) → Borç veya senyoraj↗ → Enflasyon↗ → Satın alma gücü, Yatırımlar, TT ve GSYH↘. (Borç↘ = İşçi çıkarma → TT↘) → Yatırımlar↗ ? t

13 DÜŞÜNME NOKTALARI Soru seti. t