Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Cushing’s Sendromu (hiperadrenokortikom) Cushing’s Sendromu (hiperadrenokortikom) Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Uludağ Üniversitesi.

... konulu sunumlar: "Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Cushing’s Sendromu (hiperadrenokortikom) Cushing’s Sendromu (hiperadrenokortikom) Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Uludağ Üniversitesi."— Sunum transkripti:

1 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Cushing’s Sendromu (hiperadrenokortikom) Cushing’s Sendromu (hiperadrenokortikom) Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim dalı

2 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK hiperadrenokortisizm Hipofiz bağımlı hiperadrenokortisizm (PDH) İatrojenik Cushing’s Adrenal bağımlı hiperadrenokortisizm (ADH)

3 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Hipofiz bağımlı hiperadrenokortisizm Spontone cushing’s en yaygın nedeni %80-85 Pars diastalisin adenoması en yaygın yansımadır Çok az olguda karsinoma bildirilmiştir Kortikotrof hücrelerin hiperplazisi bağlı olgular %15 dolayındadır Mikroadenomalar - 50% 3 mm Makroadenomalar > 1 cm

4 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Fizyopatoloji

5 Patofizyoloji Klinik bulgulardan Hiperkortizolemi sorumlu

6 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Hipofizer Patoloji Tipleri Hipofiz karsinoma Hipofiz karsinoma Hipofiz hiperplazi Hipofiz hiperplazi Adenoma - pars distalis Adenoma - pars distalis –~70% PDH Adenoma - pars intermedia Adenoma - pars intermedia ~30% PDH

7 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK PDH-Etioloji Kompleks Tam olarak açıklanamamış! Teori: –İnsanda hipofizer orijinli problem olarak –Köpekte daha çok hipotalamik bir problem olarak düşünülüyor

8 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK PDH ve kortizol PDH Yoğun ACTH salınımı Bilateral adrenal hiperplazi Aşırı kortizol sekresyonu Negatif fedback mekanizması çalışmaz Episodik SCTH ve kortizol sekresyonu oluşabilir buda plasma kortizol değerinde zamanla dalgalanmalara yol açabilir Bu dönemde bazen sonuçkar normal olabilir

9 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK PDH-Etioloji: Dopamin’in Rolü Dopamin; hipotalamik- hipofizer adrenal (HPA) aksis’in düzenlenmesinde rol oynuyor Dopamin; hipotalamik- hipofizer adrenal (HPA) aksis’in düzenlenmesinde rol oynuyor Dopamin, pars intermediusdan ACTH’ın sekresyonunu inhibe ediyor Dopamin, pars intermediusdan ACTH’ın sekresyonunu inhibe ediyor

10 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Etioloji - PDH

11 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Adrenokortikal tümörler Olguların %15-20 sini oluşturulur Adrenokortikal adenoma ve karsinoma eşit oranda gözlenir Fonksiyonel adenomla karsinom arasında klinik ve biyokimyasal fark gözlenmez Ultrason muayenelerinde karsinomların adenomdan daha büyük olduğu belirlenmiştir Bilateral adrenal tümörler köpeklerde nadir oluşur Adrenal bezlerin makro nodüler hiperplazisine bağlı cushing’s görülebilir Adrenal tümörler hipofiz kontrolünden bağımsız olarak kortizol sekrete ederler. Sekrete edilen kortizol hipotalamusdan sekrete edilen CRH ve hipofizel ACTH bloke eder Tüm normal adrenal hücrelerinde atrofi şekillenir

12 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Pitutiar bez ACTH Adrenal bez kortizol Adrenal tümör

13 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Iatrogenic Hyperadrenokortisim Aşırı ekzojen glikokortikoitlerin uygulanmasına bağlı şekillenir Hipotalamik- hipofizel – adrenokortikol axis normaldir Uzun süre glikokortikoidlerin uygulanması hipotalamik CRH ve Hipofizel ACTH suprese eder Biletaral adrenokortikol atrofi oluşur Hiperadrenokortisim klinik yansıması olmakla beraber testler hipoadrenokortisimi işaret eder

14 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK

15 Klinik yansıma Genellikle 6 yaş ve üzeri dönemde görülür Adrenal tümörler dişiler de daha sık oluşur Poodle, Dachshound, terierler, labrador retriewer,duyarlıdır Boxer ve Boston terierler hipofizel DH yatkındır

16 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Cushing’s – Klinik Bulgular Poliuri Poliuri Polidipsi Polidipsi Poliphaji Poliphaji Abdominal şişkinlik Abdominal şişkinlik Hızlı soluk alıp verme ( pulmoner tromboemboli) Hızlı soluk alıp verme ( pulmoner tromboemboli) Obesite - vücut yağlarında dağılımın yenilenmesi Obesite - vücut yağlarında dağılımın yenilenmesi

17 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Cushing – Klinik Bulgular Cushing – Klinik Bulgular Hiperpigmentasyon Kaslarda zayıflık Nörolojik belirtiler –Ataksi, dönme, bilinçsiz hareketler Egzersiz intoleransı Anöstrus Testiküler atrofi

18 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Cushing – Klinik Bulgular Dermatolojik Alopesi Kutanöz hiperpigmentasyon Yaygın komedonlor Kalsinozis kutis Pyoderma

19 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK

20 Cushing’s – Klinik Bulgular Davranışlardaki değişikler: Karşılama hareketi değişir Aktivite seviyesindeki değişikler Yanıtsızlık Anormal uyku düzeni

21 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Hipofizel makrotumör sendrom Hipofizel tümörler hipotalamus ve talamusa yayılabilir PDH tanısı konduktan 6 ay içersinde nörolojik belirtiler oluşur Bazen nörolojik belirtiler ile kliniğe sunulur –Sersemlik –Bilinç kaybı, ataksi, amaçsız yürüme –Dönme ve davranış bozuklukları –Hipotalamusun şiddetli kompresyonuna bağlı olarak atonomik sinir sistemi disfonksiyonu sonucu Susamama hissi Isı düzenleme merkezinde fonksiyon kaybı Kalpte aritmi ( bazen bradiritmi- bazen taşiaritmi)

22 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Medikal komplikasyonlar Sistemik hipertansiyon Pyelonefritis İdrar taşları ( kalsiyum fosfat, okzalat) GlomerulanefropatiPankreatitisDM Pulmoner tromboembolizm

23 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Cushing’s – Labaratuvar Bulguları Stres Lökogram: –Nötrofili –Lenfopeni –Eosnopeni hafif eritrositozis hafif eritrositozis

24 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Cushing’s – Laboratuar Bulguları Serum Biyokimyasal Analiz: ▫ALP, ALT, Kolesterol seviyelerinde artış ▫Hiperglisemi ▫Lipemi ▫+ anormal safra asid düzeyleri

25 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Cushing’s – Laboratuar Bulguları İdrar Analizi: İdrar dansitesi düşük Alt üriner sistem enfeksiyonu ▫WBC, bakteri, protein, RBC : + Proteinüri Glukozüri

26 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Laboratory Findings- Misellenöz Düşük T4/T3 Artmış kan basıncı

27 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Görüntülü Tanı Yöntemleri Radyografi Abdominal: ▫Hepatomegali, Abdominal şişkinlik, genişlemiş idrar kesesi Adrenal kitleler, vertabların osteodistrofisi Torasik: ▫Trachea’da distrofik kalsifikasyon, ▫+ Konjestif kalp yetmezliği bulguları ▫ Pleural effüsyon

28 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Görüntülü Tanı Yöntemleri Abdominal Ultrasanografi –PDH- bilateral büyümüş adren –ADH- atrofiye kontraleteral bezle birlikte tek taraflı büyümüş adren, muhtemelen diğer organlara metastaz –İatrojenik- bilateral küçük adrenal bezler

29 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Cushing’s - Tanı Minimum bilgi temelinde: ▫ Anamnez ve klinik bulgular ▫ Serum biyokimyasal, tam kan sayımı ▫ İdrar analizi ▫ İdrar kültürü Ek testler: ▫Abdominal radyogrfi + ultrason

30 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK

31 Cushing’s - Tanı Cushing’s - Tanı Cushing’s - Diagnostik Testler: –ACTH Stimülasyon Testi, –Düşük Doz Deksameazon Supresyon Testi (LDDS) –İdrar Kortisol:Kreatinin Oranı (UCCR)

32 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Düşük Doz Deksametazon Supresyon Testi (LDDS) –PDH –ADH: % 90 diagnostik –PDH ve AT ayrımı sağlayabilir –0.01 mg/kg dex. İv, önce ve sonrası 4. 8 saatte kan al ve kortizol bak –8 saat sürüyor –İatrogenik Cushing için diagnostik değil 4 saat 8.saatyorum <1µg/dl < 1.4 µg/dl normal >1.4 µg/dl PDH %50 dan az artış (µg/dl) %50 dan az artış (µg/dl) > 1.4 µg/dl PDH >1.4 µg/dl ve %50 fazla artış > 1.4 µg/dl PDH veya AT

33 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK ACTH Stimulasyon Test –PDH –ADH: % 80-85 diagnostik –AT ve PDH ayrımını sağlamaz – özellikle iatrojenik Cushing’s de önemli !! –İki yol izlenir 2.2 IU/kg ACTH,im önce ve sonra 2 saatte kortikol düzeyine bak 0.25 mg/kg sentetik ACTH i.m uygulanır 0 ve post- ACTH 1. saat serum kortizol düzeyi Post-1.saatyorum >24µg/dl yüksek olasılık Cushing’s yüksek olasılık Cushing’s 19-24> µg/dl Olasılık cushing’s 8-18> (µg/dl) 8-18> (µg/dl)Normal < 8 µg/dl Iatrojenik Cushing’s sendrom

34 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK İdrar Kortizol:Kreatinin Oranı –İdrar örneğine ihtiyaç var –Yüksek sensitiviteli –Düşük spesifiteli –Yüksek sayıda yanlış pozitif sonuç Normali: 31 LLDS veya ACTH stimülasyon testi ile pozitif korelasyon sağlamalıdır

35 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Ayırıcı Testler: PDH – ADH ayırımı Sıklıkla kullanılan testler: ▫ Yüksek Doz Deksameazon Supresyon Testi ▫ ACTH Konsantrasyonu ▫ Adrenal bezlerin ultrasonik muayenesi

36 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Ayırıcı Testler: PDH – ADH ayırımı Daha az kullanılan testler: ▫ Metyrapone testi ▫ CT, M R Imaging  Incidentaloma’s ▫ CRH Stimulasyon Testi

37 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Yüksek Doz Deksametazon Supresyon Testi Adrenel cushing’s olguları suprese olmaz Adrenel cushing’s olguları suprese olmaz Hipofizel kökenlilerde Deksametozonla ilişkili aCTH sekresyonu supresyonu doza bağlı olarak değişir. Yüksek doz uygulama ile PDH’lı vakaların 75%’inde ACTH süprese olur Hipofizel kökenlilerde Deksametozonla ilişkili aCTH sekresyonu supresyonu doza bağlı olarak değişir. Yüksek doz uygulama ile PDH’lı vakaların 75%’inde ACTH süprese olur 0.1 mg/kg deksametozon i.v uygulanır 0.1 mg/kg deksametozon i.v uygulanır Öncesi ve 8 saate plasmada kortizol konsantrasyonu ölçülürÖncesi ve 8 saate plasmada kortizol konsantrasyonu ölçülür Post-1.saatyorum < İlk değerin %50 PDH PDH 1.4< µg/dl PDH > İlk değerden %50) PDH veya AT

38 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK

39 Çok Yüksek Doz Deksametazon Supresyon Testi Çok Yüksek Doz Deksametazon Supresyon Testi Hipofizel ve adrenal ayrımı sağlar Hipofizel ve adrenal ayrımı sağlar Adrenel cushing’s olguları suprese olmaz Adrenel cushing’s olguları suprese olmaz Hipofizel kökenlilerde Deksametozonla ilişkili aCTH sekresyonu supresyonu doza bağlı olarak değişir. Hipofizel kökenlilerde Deksametozonla ilişkili aCTH sekresyonu supresyonu doza bağlı olarak değişir. 1 mg/kg deksametozon i.v uygulanır 1 mg/kg deksametozon i.v uygulanır Öncesi, 6. ve 8 saate plasmada kortizol konsantrasyonu ölçülürÖncesi, 6. ve 8 saate plasmada kortizol konsantrasyonu ölçülür Post-1.saatyorum < 1.5 µg/dl veya İlk değerin %50 PDH PDH >1.5 µg/dl AT Bazı olgularda çok yüksek deksametazone testi bile kortizolu suprese etmez

40 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Endojen ACTH Seviyesi Tek başına Cushin’s tanısını koymakta yeterli değildir referans aralığı oldukça geniştir (Normal referans aralığı 10-110 pg/ml) AT (ADH) li köpeklerin %60 ACTH tespit edilemeyebilir PDH lı köpeklerin %85-90 nında plasma ACTH konsantrasyonu 45 pg/dl, %35’ninde 100 pg/dl den yüksektir Plasma ACTH pg/ml yorum < 10 AT 10-45anlamsız > 45 PDH

41 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Özetle tanı Anamnez - Klinik muayene Abdomimal ultrason Düşük doz deksametoson kortizol konsantrasyonu Zorunlu ise, yüksek doz deksametozon kortizol konsantrasyonu Köpekler için endojen ACTH

42 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK PDH - Tedavi o,p’ DDD ( Mitotane) - Lysodren R Ketokonazole - Nizoral R l-deprenyl - Anipryl R bromocriptineMetyraponeTrilostane

43 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK o,p’DDD PDH için klasik Adrenal korteksi selektif nekroza uğratarak kortizol üretimini azaltıyor

44 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK o,p’DDD tedavisi Hayvanın tahmini su tüketimini belirle ( genelde cushin’s de 100 ml/kg dan daha fazla) Hayvanın tahmini su tüketimini belirle ( genelde cushin’s de 100 ml/kg dan daha fazla) 25 mg/kg günde iki kere, haftada 3 kez başla p.o 25 mg/kg günde iki kere, haftada 3 kez başla p.o Polidipsisiz veya DM komplikasyonsuz köpeklerde günde toplam 25 mg/kg uygula, Yağlı gıdalar emilimi artırır Polidipsisiz veya DM komplikasyonsuz köpeklerde günde toplam 25 mg/kg uygula, Yağlı gıdalar emilimi artırır Hipokortikosimi engellemek amacı ile gerekirse 0.25 mg/kg dozda 24 saatte bir prednisolon ver Hipokortikosimi engellemek amacı ile gerekirse 0.25 mg/kg dozda 24 saatte bir prednisolon ver Bir çok köpek birinci yada ikinci Bir çok köpek birinci yada ikinci haftada idame faza geçiyor Tedaviye cevap klinik bulgular ve Tedaviye cevap klinik bulgular ve ACTH stimülasyon testi temelinde Olumlu bir tedavide ACTH düzeyi 6-17 micg/dL düzeyinde bulunur Haftalık ölçümlerle bu değerin < 5 micg/dL olması beklenir İlk ACTH ölçümünü tedaviden 3- 4 hafta sonra yap ACTH’ın 5 ‘in altında ise doz gülük olarak 25mg/dl düşürülür ACTH 2 nin altında ise mitotan uygulaması bırakılır, Prednisolon uygulanır

45 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK 6-8 haftada ACTH 6-8 micg/dL büyükse dozu ve uygulama sıklığını arttır 2 micg/dl den azsa dozu ve uygulama sıklığını kontrol et gerekirse azalt ACTH düzeyi 2-5 arasında ise 3-6 ayda bir ACTH baktır

46 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK

47 o,p’ DDD - Yan Etkileri –Kusma –İshal –İştah kaybı –Nörotoksisite (uzun süreli kullanımlarda) –Ataksi, dönme, depresyon, bilinç kaybı –Yüksek dozda hipokortilisim –Hipoaldosteronizim Hiperkalemihiponatremi

48 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK o,p’DDD Tedavi için tavsiyeler: ▫ Hipoadrenokortism’in bulguları ve cushing – tedaviye cevabı izlemek için :  ACTH stimülasyon

49 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Trilostane - 3B Hydroxylase İnhibitörü Adrenel bezlerde prognenolonun progesterona dönüşümünü bloke eder 5 – 10 mg/kg günde bir kere 5 – 10 mg/kg günde bir kere ilaç uygulamasından 4 saat sonra ilaç uygulamasından 4 saat sonra ACTH stimulasyon ile monitörize et ACTH stimulasyon ile monitörize et Olguların > 80 % etkili Olguların > 80 % etkili Minimal yan etki Minimal yan etki

50 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Trilostane Trilostane, adrenal bezlerden 3b- hidroksisteroid- dehidrojenaz enziminin etkisini inhibe ederek kortizol üretimini inhibe azaltır.

51 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Anipryl (selegiline hydrochloride, l-deprenyl) Köpeklerde komplike olmayan PDH’ın tedavisi için geliştirilmiştir. Tek bir etki yolu var –monamine oxidase type –B’yi(MAOB) inhibe eder –Dopamin seviyesi normal, feeback mekanizması sonucu ACTH inhibe

52 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK

53 Anipryl Tavsiyeler –Doz: 1 mg/kg yemekle birlikte sabahları –İyileşme için monitorize et –1 ay sonunda iyileşme gözlenmez ise dozu 2 mg/kg’a çıkart

54 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Ketokonazol Adrenal steroidogenezisiinhib e eder ve mineralokortikoid üretiminiminimal düzeyde etkiler Mitotana alternatif olarak kullanılabilir Günde 2 kez ve uzun dönem uygulanmalıdır ilk bir hafta 5 mg/kg günde 2 kez, takiben 10mg/kg, 14 gün, takiben 10mg/kg, 14 gün, 6-8 haftada ACTH 6-8 micg/dL büyükse dozu 15mg/kg çıkarılır 2 micg/dl den azsa dozu ve uygulama sıklığını kontrol et gerekirse azalt ACTH düzeyi 2-5 arasında ise 3-6 ayda bir ACTH baktır

55 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Seçimini Yap

56 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Bütün Tedavilerin Amacı Primer hastalığı belirlemek Primer hastalığı belirlemek Klinik bulguları kontrol altına almak Klinik bulguları kontrol altına almak Tedavi ile ilişkili yan Tedavi ile ilişkili yan etkileri önlemek etkileri önlemek

57 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Hipofizer ve hipotalamik teoriler Dopamin’in Rolü Dopamin’in Rolü PDH’lı köpeklerde hipofizer dokuda mutasyon olup olmadığı??? PDH’lı köpeklerde hipofizer dokuda mutasyon olup olmadığı??? Klinik bulguların azaltılmasında 57 % etkili Klinik bulguların azaltılmasında 57 % etkili

58 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Tedavi, bireysel olarak hastalara göre düzenlenir Anamnez Klinik Muayene Klinik Muayene Laboratuvar muayenesi Laboratuvar muayenesi Klinik bulguların şiddeti Klinik bulguların şiddeti

59 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Hiçbir köpek PDH’ın herhangi bir tedavisine tam olarak yanıt vermeyecektir.

60 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK PDH – Şiddetli klinik bulgular Diabetes mellitus’un başlaması Cushing ile ilişkili komplikasyonların başlaması 1.Tedavi Seçeneği Olarak Trilostane yada op-DDD

61 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Orta dereceli klinik bulgulara sahip köpeklerde Normal endokrin test sonuçlarına sahip fakat PDH’ın klinik bulguları olan köpeklerde 1.Tedavi Seçeneği Olarak Trilostane yada Anipryl

62 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Anipryl ve Lysodren Kombinasyon Tedavi Lysodren ile indüksiyonu takiben Anipryl ile idame Lysodren’in üzerine Anipryl’in yüksek dozları tolere edilemiyebilir. Diabetes Mellitus gelişebilir (?????)

63 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Anipryl ve Lysodren Lysodren’in güvenliği ve etkinliğinin değerlendirilimesi Prospektif bir çalışma yok Uzman tarafından uygulanmalı

64 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Anipryl ve Lysodren Uzmanların Lysodren hakkında deneyimleri –80% çok iyi cevap –25-40 % yan etki –5 % Addison’s gelişmiş –58 % ilk 12 ayda tekrarlama.

65 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline Hiperadrenokortisism

66 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline Hiperadrenokortisism Kedilerde nadiren gözlenen bir hastalık Kedilerde nadiren gözlenen bir hastalık Genellikle bereber: Genellikle bereber: Diabetes mellitusDiabetes mellitus Kutanöz lezyonlarKutanöz lezyonlar Orta yaş – yaşlı kedilerde Orta yaş – yaşlı kedilerde Ortalama: 10.4 yaşOrtalama: 10.4 yaş Genellikle: 6 – 15 yaş arasıGenellikle: 6 – 15 yaş arası Dişilerde daha çok gözleniyor: 78 % Dişilerde daha çok gözleniyor: 78 %

67 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline Hiperadrenokortisism Klinik Bulgular –Poliüri-Polidipsi –Polifaji –Diabetes mellitus –İnsulin’e direnç Klinik Muayene –Abdominal sarkıklık –Hepatomegali –Kilo artışı –Kas zaafiyeti –Alopesi –Derinin incelmesi –Ciddi ülserasyonlar

68 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK

69 Feline Hiperadrenokortisism Laboratuar Anormaliteleri Hiperglisemi Hiperkholesterolemi SAP düzeyi artmış (30 %) Debete reflekt

70 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline Hiperadrenokortisism Laboratuar Anormaliteleri Stres lökogram her zaman değil İdrar dansitesi > 1.020 idrar yolları enfeksiyonu için kültür

71 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline Hiperadrenokortisism Endokrinolojik Değerlendirme ACTH Stimulasyon Deksametason Supresyon İdrar kortizol:kreatinin oranı Kombine test

72 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline Hiperadrenokortisism Endokrinolojik Değerlendirme ACTH Stimulasyon ACTH Jel 2.2 unit/kg IM Önce ve 1 saat sonra

73 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline Hiperadrenokortisism Endokrinolojik Değerlendirme ACTH Stimülasyon Cortrosyn 0.125 mg IM or IV, 5 ug/kg Pre, 30 and 60 dakika sonra ACTH jel’e benzer sonuç

74 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline Hiperadrenokortisism Endokrinolojik Değerlendirme Endokrinolojik Değerlendirme -Deksametason Supresyon Testi -Kedilerde köpeklerdeki gibi değil -Normal kedilerde süpresyon devamlı değil 0.01 mg/kg IV DexNaPO4 -Doz sınırları: -0.005 - 1.0 mg/kg -0.005 - 1.0 mg/kg

75 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline Hiperadrenokortisism Deksametaszon Süpresyon Testi Non-adrenal hastalıklar Non-adrenal hastalıklar PDH‘da en kullanılabilir doz: Önce 0.1 mg/kg IV, 4 ve 8 saat sonra; 89 % sensitif

76 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline Hiperadrenokortisism Endokrinolojik Değerlendirme İdrar kortizol:kreatinin oranı İdrar kortizol:kreatinin oranı - Sensitif ama düşük spesifiteye sahip - Cushing olup olmadığını belirlemye yarar - Uygalaması basit ve kolaydır - İdrar örnekleri sabah erken alınmalıdır

77 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline Hiperadrenokortisism Endokrinolojik Değerlendirme Kombine Test Deksametazon Süpresyon (önce 0.1 mg/kg;, 2 ve 4 saat sonra serum örnekleri) Takiben ACTH stimulasyon testi (1 ve 2 saat). DST’nin ACTH ‘e bir avantajı yok

78 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline Hiperadrenokortisism Endokrinolojik Değerlendirme PDH – AT ayırımı PDH – AT ayırımı –Yüksek doz dxm. Süpresyon –Abdominal US –Plasma ACTH –CT/MRI

79 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline Hiperadrenokortisism Endokrinolojik Değerlendirme PDH – AT ayırımı –Yüksek doz dxm. süpresyon Önce 1.0 mg/kg DexNaPO4 –4 ve 8 saat sonra örnekleri al

80 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline Hiperadrenokortisism Endokrinolojik Değerlendirme PDH – AT ayırımı Abdominal US Abdominal radyografi Adrenal kalsifkasyon cats CT ya da MRI - “sessiz” lezyon

81 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline Hiperadrenokortisism Endokrinolojik Değerlendirme PDH – AT ayırımı Plazma ACTH Normal yada yüksek = PDH Düşük değerleri kedilerde normal

82 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline Hiperadrenokortisism Hastalık çok sık gözlenmiyor Hiçbir test % 100 güvenli değil Anamnez ve klinik bulgular önemli Beraber seyreden hastalıklar!! Sadece tek bir teste güvenme Tedavi ve prognoz

83 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline Hiperadrenokortisism Fonksiyonel Adrenal Neoplazi Olguların yaklaşık 22 % ‘si(6/27 olgu) Adenoma = karsinoma Tedavi cerrahi Cerrahiden önce medikal terapi Prognoz Yetersiz veri

84 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline Hiperadrenokortisism

85 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline Hyperadrenocorticism Feline PDH - Tedavi Medikal Terapi op-DDD (Lysodren) Metapyrone (Metopirone) Ketoconazole (Nizoral) L-Deprenyl (Anipryl) Trilostane (Vetoryl; Modrenal)

86 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline PDH’ın Tedavisi Ketokonazol (Nizoral) Oral antifungal ajan Kortizol üretimini inhibe eder 15 mg/kg günde iki kere Yan etkileri Hepatotoksisite; trombositopeni

87 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline PDH’ın Tedavisi Metyrapone (Metopirone) Kortizol üretimini inhibe eder 65 mg/ kg günde iki kere - günde üçkere ACTH stimülasyon testi ile monitorize et Uzun süreli tedavi ????

88 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline PDH’ın Tedavisi op-DDD (Lysodren) Köpeklerdekine benzer bir protokol Glukokortikoidler dışarıdan kullanmaya ihtiyaç olabilir Köpeklerdekine benzer yan etkiler

89 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline PDH’ın Tedavisi L-Deprenyl (Anipryl) MAO-B inhibitörü Kedilerde güvenli 0.5 to 2.0 mg/kg/gün PDH’lı kedilerdeki etkinliği üzerine hiçbir veri yok

90 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline PDH’ın Tedavisi Trilostane - 3B Hydroxylase inhibitörü -5 – 10 mg/kg ilk başta günde bir kez -ACTH stimulasyon monitorize et -4 saat sonra ilaç uygulaması -Minimal yan etki

91 Prof. Dr. Sezgin ŞENTÜRK Feline PDH’ın Tedavisi Cerrahi Cerrahiden önce medikal terapi Bilateral adrenalektomi –3/9 2 içinde ölebilir –Ortalama yaşama süresi –1 - 12 ay