SRS 126 ONARIM ATÖLYESİ (KAGİR)

SRS 126 ONARIM ATÖLYESİ (KAGİR)
İnş. Yük. Müh. H.İbrahim YUMRUTAŞ

DERS İÇERİĞİ Kagir yapı, yapı elemanları ve yapım sistemlerinin tanımlanıp örneklenmesi Kagir yapı ve yapı elemanlarında meydana gelen deformasyonlar ve nedenlerinin tespiti Yapılan inceleme ve analizler neticesinde gerekli ve uygun olan onarım tekniklerinin uygulanması Deprem Yönetmeliği (2007)

YAPININ TANIMI Canlıların beslenmek ve barınmak gibi doğal gereksinimlerini karşılamak üzere, çeşitli malzemeler ve yapım teknikleri kullanarak oluşturulan yer altı, yerüstü veya su tesisleridir. 3194 SAYILI İMAR KANUNUNA GÖRE; Karada ve suda, daimi veya muvakkat, resmi veya hususi, yeraltı veya yerüstü inşaatı ile bunların ilave, değişiklik ve tamirlerini içine alan sabit ve müteharrik tesislerdir.

YAPILARIN ÖZELLİKLERİ
Bir yapının beklentileri en uygun biçimde karşılayabilmesi için bazı özellikleri taşıması gerekmektedir. Planlanan amaca uygun olmalı Kullanılacak malzemeler, yapının özelliklerine ve yapım tekniklerine uygun olmalı İç (hareketli ve sabit yükler, yangın vb. ) ve dış (deprem, rüzgar, kar, yağmur vb.) etkilere karşı dayanıklı olmalı (EMNİYET) Güzel görünümlü olmalı (ESTETİK) Makul bir maliyette olmalı (EKONOMİ)

YAPILARIN SINIFLANDIRILMASI
Yapı malzemesine göre, Bulundukları yere göre, Sürekliliğine göre, Hizmet amaçlarına göre, Mülkiyetlerine göre, Taşıyıcı sistemlerine göre, İnşaat safhalarına göre

YAPI MALZEMESİNE GÖRE YAPILARIN SINIFLANDIRILMASI
Malzemenin tarihsel gelişiminde birbirinden farklı üç süreç görülmektedir. Birinci süreç (Tarih öncesi- ilkçağ) malzeme şekillendirilmeden doğal haliyle kullanılmıştır. İkinci süreç (Klasik çağ-19.yy) Malzeme şekillendirilerek çeşitli strüktür ve formlar oluşturulmuştur. Üçüncü süreç (19yy-…….) Gelişen teknolojik imkanlar sayesinde malzeme kullanılacağı yere göre önceden planlanmış, hatta iç yapısı değiştirilerek türev malzemeler elde edilmiştir. Örn: PVC petrol türevli bir malzemedir.

Bu sınıflandırma, yapıların taşıyıcı sistemleri ve duvarlarını oluşturan malzemeler için yapılmış olup yapı malzemelerinin, birtakım özellikleri karşılaması gerekmektedir. Kerpiç yapılar, Ahşap yapılar, Hımış yapılar, Taş yapılar, Betonarme yapılar, Çelik yapılar.

Kerpiç yapılar, (kum+kil+su kurutma)

Ahşap yapılar

Hımış yapılar, (Boşluk kısımları taş, tuğla veya kerpiçle doldurulan ahşap iskeletli yapı)

Taş yapılar

Betonarme yapılar (Beton+çelik)

Çelik yapılar

BULUNDUKLARI YERE GÖRE YAPILARIN SINIFLANDIRILMASI
Altyapılar; Yol, içme suyu şebekesi, kanalizasyon şebekesi, menfez, vb. zemin seviyesinin altında kalan yapılardır. Üstyapılar; Zemin seviyesinin üzerinde yapılan tüm yapıları kapsar.

SÜREKLİLİĞİNE GÖRE YAPILARIN SINIFLANDIRILMASI
Muvakkat (Geçici) yapılar; Kısa ve geçici bir süre kullanılmak üzere yapılan şantiye binası, baraka vb. yapılardır. Daimi yapılar; Hizmet ömrü boyunca kullanılmak üzere inşaa edilmiş olan yapılardır.

HİZMET AMAÇLARINA GÖRE YAPILARIN SINIFLANDIRILMASI
Konutlar (müstakil ev, apartman, köşk vb.) Konaklama yapıları (otel, motel vb.) Kültür yapıları (okul, müze, kütüphane vb.) Sağlık yapıları (hastane, sağlık ocağı, vb.) Dini yapılar (cami, mescit, kilise, havra vb.) Sosyal yapılar (sinema, tiyatro vb.) Ticaret yapıları (Banka, dükkan, iş hanı vb.) Endüstri yapıları (fabrika, atölye vb.) Ulaştırma yapıları (terminal, gar, liman, yol, köprü vb.) Spor yapıları (stadyum, yüzme havuzu, hipodrom vb.) Su yapıları (baraj, su kanalı, içme suyu, kanalizasyon vb.) Anıtsal yapılar (Anıtkabir, Çanakkale şehitler abidesi vb.)

MÜLKİYETLERİNE GÖRE YAPILARIN SINIFLANDIRILMASI
Resmi yapılar Vakıf yapıları Özel yapılar

TAŞIYICI SİSTEMLERİNE GÖRE YAPILARIN SINIFLANDIRILMASI
Kagir (Yığma) yapılar Ahşap yığma yapılar Kagir yığma yapılar İskelet yapılar Ahşap iskelet yapılar Betonarme iskelet yapılar Çelik iskelet yapılar Prefabrik yapılar

İNŞAAT SAFHALARINA GÖRE YAPILARIN SINIFLANDIRILMASI
Kaba yapı Temel, duvar, kolon, kiriş, döşeme, merdiven, çatı vb. taşıyıcı elemanlardan oluşan sistem İnce yapı Sıva, boya, badana, yalıtım, doğramalar, tesisat vb. kaba yapıyı örten ince imalat

YAPIYI OLUŞTURAN ELEMANLAR
Taşıyıcı Elemanlar Temeller, Duvarlar, Kolonlar, Kirişler, Döşemeler, Merdivenler, Çatılar Tamamlayıcı Elemanlar Kapı ve pencere doğramaları, Kaplamalar (döşeme, duvar..) Korkuluklar (merdiven, teras..) Yalıtım, Boya, badana

YAPIYI OLUŞTURAN ELEMANLAR
Tesisatlar Sıcak, soğuk ve atık su tesisatları, Elektrik tesisatı Isıtma tesisatı Havalandırma tesisatı İklimlendirme (klima) tesisatı Asansör tesisatı Kanalizasyon tesisatı Telefon tesisatı Televizyon tesisatı

KAGİR (YIĞMA)YAPI Doğal malzemelerin (ahşap, taş vb.) veya yapay malzemelerin (kerpiç, briket, tuğla, kumtaşı, gaz beton vb.), bir mineral bağlayıcı ile yapılmış harç kullanılarak örülmesi ya da harçsız olarak örülmesi sonucu elde edilen, kendi kendini taşıyan yapı çeşididir.

KAGİR (YIĞMA)YAPI Kullanılan malzemenin özellikleri, yapı zemini, ve yapının kullanım amacı yığma yapıların biçimlendirilmesinde rol oynamaktadır.

KAGİR (YIĞMA) YAPI Yığma yapı sanatına en temel ve görkemli örneklerden biri olarak Mısır’da inşa edilmiş piramitleri gösterebiliriz. Piramitlerin ise en büyük üne kavuşanı olan kare piramit KEOPS 145 m yüksekliği ile yığma yapıların ulaştığı seviyenin en önemli örneklerinden biridir.

KAGİR (YIĞMA) YAPI Yığma yapım tekniği sadece kapalı mekanlar elde etmek amacıyla değil aynı zamanda estetik unsurlar oluşturmak maksadıyla da kullanılabilmektedir. Örneğin; kemer, tonoz, kubbe gibi.

KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER
Doğal malzemeler Taş Ahşap Yapay malzemeler Tuğla Gaz beton Kumtaşı (Grovak) Briket Kerpiç Harçlar

KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA DUVARLAR
27 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA DUVARLAR Yığma yapıdaki duvarlar, yapıdaki görevleri bakımından 3’e ayrılırlar; Taşıyıcı duvarlar Taşıyıcı olmayan duvarlar Destek duvarları

28 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA DUVARLAR TAŞIYICI DUVARLAR Taşıyıcı duvarlar, yapıdaki hareketsiz (ölü) ve hareketli yüklerle, rüzgar vb. yatay yükleri alarak, altındaki taşıyıcı elemanlara ileten düzlemsel yapı elemanlarıdır. Bu duvarlar, daima basınç gerilmeleriyle karşı karşıyadırlar. Taşıyıcı duvarlar, yapıdaki yeri bakımından taşıyıcı iç duvarlar ve taşıyıcı dış duvarlar olarak ayrılırlar. Taşıyıcı duvarların eksenlerinin, temelden çatıya kadar aynı düşey düzlem içerisinde bulunması gerekir.

29 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA DUVARLAR TAŞIYICI OLMAYAN DUVARLAR Kendi ağırlığından başka yük taşımayan duvarlardır. Ancak muhtemel rüzgar, deprem etkisi vb. yatay yükleri temas halinde bulunduğu diğer taşıyıcı elemanlara (taşıyıcı duvar, döşeme plağı, kolon vb.) güvenle iletebilecek sağlamlıkta olmalıdır. Yapıdaki yeri bakımından taşıyıcı olmayan dış duvarlar ve taşıyıcı olmayan iç duvarlar şeklinde ayrılırlar. Taşıyıcı olmayan dış duvarlar genellikle karkas (iskelet sistem) yapılarda kolonlar ve kiriş arası çerçevenin doldurulmasında kullanılırlar.

30 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA DUVARLAR DESTEK DUVARLARI Özellikle uzun açıklıklı taşıyıcı duvarlar, etkisi altında bulundukları düşey ve yatay yükler altında devrilmemeleri için, destek duvarlarıyla desteklenmelidirler. Bu amaçla yapılacak destek duvarlarının, destekledikleri duvara dik olarak düzenlenmeleri gerekmektedir.

31 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA DUVARLAR DESTEK DUVARLARI Duvarlar, destekleme amacıyla yapılmış destek duvarlarıyla desteklendikleri gibi, diğer taşıyıcı duvarlarla da desteklenebilmektedir.

32 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER KERPİÇ Kolay bulunabilen ve ekonomik bir yapı malzemesidir. Kerpicin uzun yıllar boyunca kullanılan bir yapı malzemesi olduğu bilinmektedir. Son yıllarda eşdeğer yapı malzemelerinin pahalı olması bunun yanında atık malzemelerin çevre problemi oluşturması bilim adamlarını atık malzemelerle yeni kerpiç üretimi araştırmasına sevk etmiştir.

33 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER KERPİÇ Kum, kil vb. doğal malzemelerin suyla plastik kıvamda yoğrularak kalıplanması ve açık havada kurutulmasıyla elde edilir. Kerpiç duvarlar, genellikle tek katlı, küçük ve geçici yapılarda uygulanabilirler. Neme ve suya karşı dayanımları oldukça azdır. Bu nedenle yapının su basman seviyesine kadar olan kısmında taş, tuğla vb. elemanlar kullanmak daha doğru olacaktır.

34 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER KERPİÇ Güneşte kurutuldukları için iç kısımlarındaki kuruma ile dış yüzeyin kuruması eşit olmadığından çatlamalar meydana gelir. Bunu önlemek için birtakım bitkisel atıklar (sap, saman vb.) katılarak çatlamalar büyük oranda önlenmiş olur. Kerpiçlerin basınç dayanımları tuğla kadar olmamakla birlikte muhtevasındaki killi toprağın cinsine bağlı olarak değişim göstermektedir.

35 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER KERPİÇ Kerpiç genellikle iki boyutta yapılır. Kuzu kerpiç : 10 x 13 x 28 cm Ana kerpiç : 10 x 28 x 28 cm

36 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER KERPİÇ Kerpiç duvarların kalınlıkları da kerpiç boyutlarına uygun olarak 13 ya da 28 cm olur. Örülmesi ise tuğla duvarlardaki gibi düz örgüdür. Kullanılan harç kille suyun karıştırılmasıyla elde edilir ve duvarın yüzeyi de bu harçla sıvanır. Harcın içerisine kıyılmış bitki kökü, saman vb. konularak sıvanın, dolayısıyla duvarın yağmur, nem vb. etkilere karşı kısmen de olsa dayanıklı olması sağlanır.

TAŞ Yer kabuğunu oluşturan sert ve katı kütlelere taş (kayaç) denir. Genellikle bir veya birden fazla mineralin bir araya gelmesiyle meydana gelirler. Tarih boyunca en çok kullanılan ve en iyi tanınan yapı malzemelerindendir.

TAŞLARIN SINIFLANDIRILMASI Meydana gelişlerine göre, Elde edilişlerine göre, Şekil ve görevlerine göre, İşleniş şekillerine göre, Serliklerine göre, Gruplara ayırmak mümkündür.

TAŞLARIN MEYDANA GELİŞLERİNE GÖRE SINIFLANDIRILMASI Tortul (sedimanter): Her çeşit taş parçalarının ve minerallerin çeşitli sebeplerden dolayı bozulup dağılması daha sonra da değişik yollarla taşınarak bir yerde çökelmesi sonucu oluşurlar. Akarsu yataklarında bol miktarda bulunurlar. Magmatik (Püskürük): Magmanın yüzeye çıkması ve burada soğuması sonucu oluşurlar. Genellikle gözenekli yapıya sahiptirler. Metamorfik (Başkalaşmış): Daha evvel mevcut olan küçük kütlelerin ısı ve basınç altında değişime uğraması sonucu oluşurlar.

TAŞLARIN ELDE EDİLİŞLERİNE GÖRE SINIFLANDIRILMASI Doğal ve yapay olmak üzere iki şekilde elde edilirler. Doğal taşlar, doğadan kütle olarak elde edilirler. Yapay taşlar ise, küçük boyuttaki taşların herhangi bir yapıştırıcı veya bağlayıcı ile birleştirilerek istenilen boyutta ve şekilde elde edilen taşlardır. (Beton, karo, parke taşı, kaldırım taşı vb.)

TAŞLARIN ŞEKİL VE GÖREVLERİNE GÖRE SINIFLANDIRILMASI Sıra taşı (Boyuna taş): Uzun kenarı duvar yüzüne paralel gelecek şekilde yerleştirilen taştır. Kenet taşı (Bağlantı taşı): Uzun kenarı duvar yüzüne dik gelecek şekilde yerleştirilen taştır.

42 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TAŞLARIN İŞLENİŞ ŞEKİLLERİNE GÖRE SINIFLANDIRILMASI Moloz taş duvarlar Kaba yonu taş duvarlar İnce yonu taş duvarlar Kesme taş duvarlar

43 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER MOLOZ TAŞ DUVARLAR Taş ocağından çıkarılan taşların, hiçbir işleme tabi tutulmadan ya da çaplandıktan sonra kullanılmasıyla yapılan duvarlardır. Bu taşlar duvardaki yerine konulurken, fazla kısımları çekiçle kırılarak alınır. Kuru(harçsız) ve harçlı olmak üzere iki şekilde yapılabilirler. Harçsız moloz taş duvarlar yük taşımayan bahçe duvarı, istinat duvarı gibi yerlerde uygulanır.

44 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER KABA YONU TAŞ DUVARLAR Yapının, yüzeyi sıvanmayacak cephe duvarlarıyla, çevre ve istinat duvarlarında uygulanır. Adı üzerinde taşların kabaca yonulması suretiyle elde edilirler.

45 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER İNCE YONU TAŞ DUVARLAR İşçiliğin ve maliyetin fazla olması nedeniyle daha çok estetik ve mimari bakımdan gerek duyulan anıt, mabet vb. yerlerde ve binaların yüzeyi sıvanmayacak cephe duvarlarında uygulanırlar.

46 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER KESME TAŞ DUVARLAR Kesme blok taş duvar; duvarda kullanılan taşların derinliği, duvar kalınlığını verecek şekilde düzenlenir ya da kenet taşlarının derinliği ile arka arkaya gelen iki sıra taşının toplam derinliği duvar kalınlığına eşit olacak biçimde düzenlenir. Bu tür duvarların uygulama alanı taş işçiliğinin fazla olması nedeniyle giderek azalmaktadır. Kesme blok kaplama (plak)taş duvar; bu tür duvarlarda, bir yüzeyi ile bu yüzeyi çevreleyen kenarları düzgün ve gönyesinde kesilerek, ya da işlenerek hazırlanan taşlar kullanılır. Bu taşlar, arkasındaki kagir duvarla birlikte örülürler. Görünümleri kesme blok taş duvarlar gibi olup taş işçilikleri daha azdır.

47 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER KESME TAŞ DUVARLAR

TAŞ Taş duvarlar, doğada serbest halde bulunan veya taş ocaklarından çıkartılan taşların, belirli kurallara göre örülmesiyle oluşturulurlar. Taş ocaklarından çıkarılacak taşlar, kazma, manivela vb. el araçlarıyla, kırıcı iş makineleriyle veya patlayıcı madde kullanılmak suretiyle elde edilirler. Ocaktan çıkarılan taşlar ya hiçbir işleme tabi tutulmadan ya da balyoz, çekiç, murç, külünk gibi el araçlarıyla kabaca düzeltilerek (çaplama veya sayalama) şantiyeye gönderilirler.

TAŞ Ocaktan yeni çıkan taş, henüz nemini kaybetmemiş olduğundan yumuşaktır ve dolayısıyla işlenmesi daha kolaydır. Taşlar ocakta sayalanırken yerine konulacağı boyutlardan işleme payı olarak her iki yanda 2-3 cm pay bırakılır. Buna çapak payı denir. Böylece hazırlanarak şantiyeye gönderilen taşlar, gerekiyorsa projesinde belirtilen şekil ve boyutlara göre el araçları yada makinelerde işlenir.

KULLANILACAK TAŞLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ Homojen, damarsız, çatlaksız, yoğun (boşluksuz) olmalı, Hava etkilerine ve dona dayanıklı olmalıdır. Ocak nemini kaybetmemiş olmalıdır. (tercih sebebidir.) Kırıldığında keskin köşeler vermeyen, kum gibi ufalanan taşlar kullanılmalıdır. Kalker türünden taşlar, ateş etkisi olan yerlerde kullanılmamalıdır. Özellikle yonu işerinde, ince taneli ve kolay işlenebilir taşlar seçilmelidir.

KULLANILACAK TAŞLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ Daha önce aynı ocaktan çıkarılıp ta, yakın yapılarda kullanılmış ve dayanıklılığı denenmiş taşlar, öncelikle tercih edilmelidir. Önem derecesi yüksek yapılarda kullanılacak taşlar, laboratuvar testlerinden geçirildikten sonra kullanılmalıdır. Çok kenarlı taşlarda, hiçbir köşe açısı 60◦ den az olmamalıdır. Aşınmaya karşı dayanımlı olmalıdır. Basınç ve çekmeye karşı yeterince dayanıklı olmalıdır.

52 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TAŞ DUVARLARIN GENEL YAPIM KURALLARI Topraklı, killi, yosunlu ve kirli taşlar yerine konulmadan önce temizlenmeli, gerekirse yıkanmalıdır. Duvar içerisinde çakıl taşı iriliğinde ufak taş ve kama kullanılmamalı, birbirine yanaşan taşlar birbirinin boşluğunu dolduracak irilikte seçilmelidir. Taşlar, yatak yüzleri ve oluşum tabakaları yatay gelecek biçimde konulmalıdır. Böylece yüklerin, yatay derzlere ve oluşum tabakalarına dik gelmesi sağlanacaktır.

53 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TAŞ DUVARLARIN GENEL YAPIM KURALLARI Duvara konulan her iki taşta bir, duvar yüzeyine dik doğrultuda, mümkünse duvar kalınlığınca kenet taşları konulmalıdır.

54 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TAŞ DUVARLARIN GENEL YAPIM KURALLARI Köşelerde, duvar başlangıç ve bitimlerinde, kapı ve pencere yanlarında düzgün ve iri taşlar kullanılmalıdır. Taşlar, iç ve dış köşelerde birbirini bağlayacak biçimde yerleştirilmelidir.

55 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TAŞ DUVARLARIN GENEL YAPIM KURALLARI Yüzeyi sıvanacak moloz taş duvarlarda, köşelerle kapı ve pencere yanları tuğlayla örülebilir.

56 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TAŞ DUVARLARIN GENEL YAPIM KURALLARI Duvar köşeleri şakülünde örülmeli,her sırada duvarın ön ve arka yüzünde, baş ve sondaki taşların üst hizasından ip çekilmelidir. Taşlar bu iplere değdirilmeden, ipe uygun olarak yerleştirilmelidir. Böylece duvarın kalınlığı, duvar boyunca aynı ve duvar yüzeyi de düzgün olacaktır.

57 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TAŞ DUVARLARIN GENEL YAPIM KURALLARI Taş duvarlarda bacaların örülmesinde, tuğla ya da özel baca blokları kullanılmalıdır. Temelde taştan oluşturulan sömel ampatman taşlarının, beklenen dayanımı verebilmeleri için, iri taşlardan seçilerek derin bağlantı yapmaları sağlanmalıdır.

58 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TAŞ DUVARLARIN GENEL YAPIM KURALLARI Dikey derzler, mümkün olduğunca aynı kalınlıkta yapılmalı, duvar içinde ve yüzünde üst üste gelmemelidir. (şaşırtmaca)

59 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TAŞ DUVARLARIN GENEL YAPIM KURALLARI Yüzeyi sıvanmayacak taş duvarların derzleri estetik görünüm sağlamak için mala derzi, oyuk derz, kabarık derz ve çekme derz olarak imal edilebilir.

60 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TAŞ DUVARLARIN GENEL YAPIM KURALLARI Derzler birbirlerine an az 12 cm şaşırtılarak konulmalıdır. Taş duvarlar, yapıldıkları yerin özelliğine ve taşıdığı yüke bağlı olarak 45, 50, 60 ve 70 cm gibi kalınlıklarda yapılabilirler.

61 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TAŞ DUVARLARIN GENEL YAPIM KURALLARI Taş duvarın üzeri, duvar yüksekliğince her 150 cm’de bir tesviye edilmeli ve üzerine de cm kalınlığında hatıl yapılmalıdır. Hatıllar; hem duvar üzerinin tesviye edilmesini hem de tüm duvarların birlikte çalışmasını sağlarlar. Ayrıca onarım kolaylığı da sağlar. Yerine göre ahşap, tuğla ya da betonarmeden yapılabilirler. Taş sıraları ve hatıllar yatay olarak düzenlenmeli, eğimli ya da zemin eğimine uydurularak yapılmamalıdır.

TUĞLALAR Killi toprağın ve balçığın (içinde çeşitli organik maddeler bulunan daha çok killi, koyu, yapışkan kıvamdaki çamurdur) suyla yoğrulup, kalıplandıktan sonra kurutulup, genellikle 600 – 900 derecede pişirilmesiyle elde edilir.

64 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLALAR Bir tuğlanın kalitesi basit gözlem ve deneylerle anlaşılabilir; İyi pişmiş olmalı ancak yanık olmamalı Kenar ve yüzeyleri düzgün olmalı Üzerinde çatlak, yarık ve boşluklar bulunmamalı 1,50 m yüksekten sert bir zemine bırakıldığında, ikiden fazla parçaya ayrılmamalı Üzerine çekiçle vurulduğunda tiz ve berrak bir ses vermeli Su içerisinde 12 saat bekletildiğinde, ağırlığının % 20 sinden fazla su emmemiş olmalıdır.

65 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLA ÇEŞİTLERİ Makine tuğlaları Klinker tuğlaları Cephe tuğlası Ateş tuğlası

66 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLA ÇEŞİTLERİ Makine Tuğlası Killi toprak ve balçığın ayrı olarak veya harmanlanarak su, kum, öğütülmüş tuğla, kiremit tozu, kül vb. malzemeler karıştırılarak makinelerde şekillendirildikten sonra fırınlarda pişirilmesi ile elde edilirler. Düzgün yüzeyli, keskin köşeli ve boşluksuz bir yapı gösterirler. Su emmeleri düşüktür. Düşey delikli veya dolu olarak üretilebilirler.

67 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLA ÇEŞİTLERİ Klinker Tuğlaları Sinterleşmeye kadar pişirilmiş, birim ağırlığı ve basınç dayanımı yüksek, dona dayanıklı duvar tuğlasıdır. Su emmeleri oldukça azdır. Su içinde kalan duvarlarda kullanılır. Sinterleşme: Şekillendirilip kurutulmuş tuğla hammaddesinin erimeye yakın bir duruma kadar pişirilmesiyle elde edilir. Camsı bir yüzey oluşturduğu için su emmesi düşüktür.

68 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLA ÇEŞİTLERİ Cephe Tuğlası Cephelerde dekoratif amaçlı olarak kullanılır. Su emmesi düşük olduğu için donmaya karşı dayanıklıdır. Delikli veya dolu olarak üretilebilmektedir.

69 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLA ÇEŞİTLERİ Ateş Tuğlası Yüksek ısıya dayanım gösterirler (yaklaşık 2550 derece) Kullanılacak olan yere göre istenilen boyutta üretilirler.

70 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLA ÇEŞİTLERİ Fabrika Tuğlası Boyutlarına göre; Normal tuğla: 50 x 90 x 190 Modüler tuğla : 85 x 90 x 190 Blok tuğla: Modüler tuğladan daha büyük boyutlardadır. İnce Blok Tuğla Normal Blok Tuğla Yığma yapı blok tuğlası 8,5 x 19 x ,5 x 19 x x 19 x 13.5

71 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLA ÇEŞİTLERİ Fabrika Tuğlası Delik oranlarına göre; Dolu tuğla Seyrek delikli tuğla Az delikli tuğla

72 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLA ÇEŞİTLERİ Fabrika Tuğlası İmalat metodlarına göre; Sinterleşmemiş tuğla Klinker tuğlası Dona dayanıklılık durumlarına göre; Dona dayanıklı (cephe tuğlası) Dona hassas

73 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLA ÇEŞİTLERİ Fabrika Tuğlası Ayrıca, hafif tuğla adı verilen, daha hafif ve daha fazla yalıtım yeteneğine sahip olan tuğlalar da üretilmektedir. Bu tuğlalar, tuğla hamuru içerisine ahşap talaşı, kömür vb. yanıcı maddeler katılarak imal edilir. Böylece pişme anında bu maddeler yanacak ve tuğla bünyesinde boşluk oluşturacaktır.

74 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLA DUVARLARIN GENEL YAPIM KURALLARI Tuğlalar toz ve topraktan temizlenmiş olmalı, kullanılacağı zaman suyla ıslatılmalıdır. (harcın suyunu çekmesin diye) Tuğlalar serilen harcın üzerine, her tarafından harç fışkıracak şekilde ve üzerine bastırılarak iyice oturtulmalıdır. Tesviye ve şakül alma işlemine özen gösterilmelidir. Dikey derzler 10 mm, yatay derzler ise 12 mm olmalıdır. Dikey derzler, duvarın hiçbir yerinde üst üste gelmeyecek biçimde ve an az çeyrek tuğla boyu kadar şaşırtılmalıdır.

75 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLA DUVARLARIN GENEL YAPIM KURALLARI Duvarda mümkün olduğunca tam tuğla kullanılmalı, parça tuğlalar yalnızca örgünün gerektirdiği bağlantı yerlerinde kullanılmalıdır. Taşıyıcı duvarlar, her kat seviyesinde duvar genişliğince ve en az 25 cm yüksekliğinde betonarme hatıl ile kuşatılmalıdır. Yarım tuğla kalınlığındaki duvar örülürken, 1,50 m yüksekliğe gelindiğinde en az 6 saat beklenmeli, daha sonra duvarın örülmesine devam edilmelidir.

76 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLA DUVARLARIN GENEL YAPIM KURALLARI -3 dereceden soğuk havalarda tuğla duvar örülmemeli, ya da harcın donmaması için gerekli önlemler alınmalıdır. Duvarın sonu düz olarak bitirilemiyorsa ya da sonradan duvar boyuna ekleme yapılacak ise iki duvarın birbirine iyi bir şekilde bağlantı yapabilmesi için duvarda, asma ya da kademeli dişler bırakılmalıdır.

77 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLA DUVAR DİZİLERİ Tuğlalar duvara belirli konumlarda oturtulurlar. Dizi adı verilen bu konumlar duvarın türüne ve sırasına göre farklı şekillerde olur. Düz dizi Dik kılıç dizi Kilit dizi Yatay zikzak dizi Düz kılıç dizi Kılıç zikzak dizi Kilit kılıç dizi

78 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLA DUVAR ÖRGÜLERİ Tuğla duvarlar yapıldıkları yere, yapılma amacına ve kalınlıklarına göre farklı şekillerde örülürler. Tuğla duvar örgü şekilleri, genellikle yığma yapılarda taşıyıcı duvar olarak örülen, normal ve modüler tuğla için geçerlidir. Bu nedenle tuğla duvar örgüleri yığma yapılarda önem arz eder. Düz örgü Şaşırtma (blok) örgü Kilit örgü Boşluklu Duvar örgüsü Düz kılıç örgü

79 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLA DUVAR ÖRGÜLERİ Düz örgü Düz dizilerin üst üste konulmasıyla oluşur. Yalnızca yarım tuğla kalınlığındaki bölme duvarlarıyla, bacalarda uygulanır. Duvar kalınlığı az olduğundan duvarlara yük taşıttırılmaz.

80 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLA DUVAR ÖRGÜLERİ Kilit Örgü Kilit dizilerin üst üste konulmasıyla oluşur. Yalnızca bir tuğla kalınlığındaki duvarlarda uygulanır. Birinci sıraya tam tuğlayla başlanır. İkinci sıraya ise iki adet üççeyrek tuğlalarla başlanır. Kilit sıra şeklinde devam eder.

81 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLA DUVAR ÖRGÜLERİ Düz Kılıç Örgü Duvar kalınlığı az olduğundan, çok küçük ve yük taşımayan bölme duvarı olarak veya başka bir duvar ya da döşeme ve bahçe yolu üzerine kaplama olarak uygulanır.

82 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLA DUVAR ÖRGÜLERİ Şaşırtma (Blok) Örgü Genellikle yığma yapılarda, taşıyıcı olarak en çok kullanılan örgü çeşididir. Blok örgüde denilen şaşırtma örgü, kilit ve düz dizilerle 19 cm kalınlığında yapılır. Birinci sıraya kilit diziyle başlanır. İkinci sıraya ise üç çeyrek tuğla ile başlanır ve düz dizi halinde devam eder.

83 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLA DUVAR ÖRGÜLERİ Boşluklu Duvar Örgüsü Ses ve ısı yalıtımı sağlamak amacıyla, iki duvar arasında 5 cm kadar boşluk bırakılarak oluşturulur. Burada düz ve şaşırtma örgüler birlikte uygulanır. İstenirse, arada kalan boşluğun içerisine yalıtım gereçleri de doldurularak, daha fazla ısı ve ses yalıtımı sağlanabilir.

84 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER UYGULAMA TAM TUĞLA KALINLIĞINDA ŞAŞIRTMA ÖRGÜ İLE TUĞLA DUVAR ÖRÜLMESİ 1) Duvar yapılacak zemin temizlenmeli 2) Duvar yapılacak zemin ıslatılmalı

85 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER UYGULAMA TAM TUĞLA KALINLIĞINDA ŞAŞIRTMA ÖRGÜ İLE TUĞLA DUVAR ÖRÜLMESİ 3) Hazırlanan harç iyice karıştırılmalı 4) Tuğlalar ıslatılmalı

86 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER UYGULAMA TAM TUĞLA KALINLIĞINDA ŞAŞIRTMA ÖRGÜ İLE TUĞLA DUVAR ÖRÜLMESİ 5) Birinci sıra köşe tam tuğlalarının konulacağı yere harç, mala ile yayılmalı 6) Birinci sıra köşe tam tuğlaları yerleştirilmeli

87 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER UYGULAMA TAM TUĞLA KALINLIĞINDA ŞAŞIRTMA ÖRGÜ İLE TUĞLA DUVAR ÖRÜLMESİ 7) Köşe tam tuğlalarından duvarın ön yüzüne göre ip çekilmeli 8) Aralar, harçlı olarak ve ipe göre örülmeli

88 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER UYGULAMA TAM TUĞLA KALINLIĞINDA ŞAŞIRTMA ÖRGÜ İLE TUĞLA DUVAR ÖRÜLMESİ 9) Derzler sıvamadan doldurulmalı 10) İkinci sıranın başına yarım tuğla yerleştirilmeli

89 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER UYGULAMA TAM TUĞLA KALINLIĞINDA ŞAŞIRTMA ÖRGÜ İLE TUĞLA DUVAR ÖRÜLMESİ 11) Köşe tuğlalarının ipi çekilmeli 12) Ara tuğlalar ipe uygun şekilde harçlı olarak yerleştirilmeli

90 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER UYGULAMA TAM TUĞLA KALINLIĞINDA ŞAŞIRTMA ÖRGÜ İLE TUĞLA DUVAR ÖRÜLMESİ 13) Duvar köşeleri 3. sıradan itibaren çekül ile kontrol edilmeli 14) Tuğlaların aynı hizada olup olmadıkları mastar ve su düzeci yardımıyla kontrol edilmeli

91 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER TUĞLA DUVARLARIN ŞEKİL ve KONUMLARI Kapı ve pencere dişleri Dik açılı köşe birleşmeleri Geniş açılı köşe birleşmeleri Dar açılı köşe birleşmeleri Dik saplanmalar Eğik saplanmalar Dik ve eğik kesişmeler Ayaklı tuğla duvarlar Tuğla sütunlar

92 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER BRİKET İskelet (karkas) yapıların yük taşımayan duvarlarında ya da en çok iki katlı yığma yapıların duvarlarında uygulanırlar. Kum, çakıl, cüruf, tuğla ve kiremit kırıkları, bims (sünger taşı) gibi dolgu malzemelerinin çimento ve suyla nemli kıvamda karıştırılıp, özel kalıplarda dövme, prese (basınç) ve vibre (titreşim) edilmeleri suretiyle imal edilirler. Kum ve çakılla yapılan beton briket duvarlar, diğerlerine göre daha ağır olurlar. Buna karşılık, yüke ve hava koşullarına karşı dayanımları daha fazladır.

93 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER BRİKET Ancak hafiflik, ses ve ısı yalıtımı bakımından bims ile yapılanları tercih edilmektedir. Genellikle iki delikli ve beş yüzü kapalı, bir yüzü açık olarak imal edilirler.

94 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER BRİKET DUVARLARIN YAPIMI Briket duvarların örülmesi, düz örgü şeklindedir. Önce, duvarın oturacağı zemin ve briketler suyla ıslatılır. Duvarın ilk ve son briketleri, harçlı olarak yerleştirilirler. Sonra, bu briketlerden duvarın ön yüzüne gelecek şekilde ip çekilir. Zemine harç yayılır ve ipe uyarak duvar örülür Briketin boşlukları alta gelecek şekilde yerleştirme yapılır ki içeriye harç dolmasın. Duvar başlarında ve köşelerinde, özel olarak imal edilmiş ya da tam briketlerden kırılarak hazırlanmış yarım briketler kullanılır. Böylece dikey derzler, briket boyunun yarısı kadar kaydırılarak bağlantı yapılmış olur.

95 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER ALÇI BLOK Alçının belirli oranda suyla karıştırılarak kalıplanması ve kurutulmasıyla imal edilir. Alçı bloklar; Deliksiz (dolu gövdeli) alçı bölme blokları Delikli (boşluklu) alçı bölme blokları ve Alçı duvar levhaları olarak yapılabilmektedir.

96 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER ALÇI BLOK Deliksiz (dolu gövdeli) – delikli (boşluklu) alçı bloklar; Yapıların dış etkilerle karşı karşıya olmayan iç mekanlarını bölmede kullanılır. Taşıyıcı özelliği olmadığı için yük taşıttırılmaz Rutubetli yerlerde kullanılmaz. Sıva yapılmadan kullanılırlar. Bu nedenle yüzey ve köşelerin, yükleme, boşaltma ve taşıma sırasında hasar görmemesi için mutlaka ambalajlanması gerekir. Genellikle dikdörtgen prizma şeklinde kenar yüzeyinde karşılıklı lamba ve zıvana bulunan elemanlardır.

97 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER ALÇI BLOK Deliksiz (dolu gövdeli) – delikli (boşluklu) alçı bloklar;

98 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER ALÇI BLOK Alçı duvar Levhaları (Alçıpan) Yapıların iç duvar, tavan ve bölme yüzeylerini kaplamak için yapı alçısı ile lifsiz veya lifli malzemelerden yapılmış ve ön yüzeyleri kağıtla kaplanmış levhalardır.

99 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER ALÇI BLOK AVANTAJLARI Hafiftir İşçiliği kolaydır Testere ile kesilebilir Ses ve ısıya karşı yalıtım sağlar Kalınlığının az olması nedeniyle kullanım alanından kazanç sağlar Yüzeylerinin düzgün olmasından dolayı ayrıca sıva yapmaya gerek kalmaz doğrudan kağıt, boya vb. uygulanabilir.

100 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER ALÇI BLOK DEZAVANTAJLARI Neme karşı hassastırlar Suya karşı hassastırlar Taşıma güçleri yok denecek kadar azdır.

101 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER ALÇI BLOK DUVAR YAPIMI Yapıştırıcı olarak, donma süreci fazla olan özel alçı hamuru kullanılır Duvar örülürken zemin iyice temizlenerek suyla ıslatılır. Zemine ince bir alçı hamuru serilir ve üzerine mm kalınlığında ve alçı blok kalınlığı kadar genişlikte esnek bir bant duvar boyunca döşenir. Bandın üzerine de tekrar ince bir alçı hamuru serildikten sonra alçı bloklar da düz örgüde olduğu gibi ve birbirlerine alçı hamuruyla yapıştırılarak örülürler. Yan duvarlara, kolonlara veya üstteki tavana alüminyum köşebent veya alçı kartonpiyer ile bağlanmalıdırlar.

102 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER GAZ BETON (YTONG) Kuvarsit, alüminyum tozu (gözenek oluşturması niçin), çimento, kireç ve alçıtaşı ve suyun karıştırılıp kalıplanması ve önce havada sonra da yüksek basınçlı buharda setleştirilmesiyle imal edilirler.

103 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER GAZ BETON (YTONG) Gözenekli hafif bir yapı malzemesidir. Hacim olarak %70-80 gözeneklerden oluşur. Gözenekler küçük, yuvarlak, homojen dağılımlıdır. Yoğunluğu düşük masif bir malzemedir. İmalat sırasında içerisine çelik çubuklar konulmak suretiyle donatılı gaz betonlar da yapılmaktadır. Duvar, duvar kaplaması ve lento olarak kullanılır. Genellikle iskelet yapılarda uygulanırlar, yığma yapılarda yük taşıyan duvarlarda kullanılmaları pek uygun değildir.

104 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER GAZ BETONUN AVANTAJLARI Hafiftir Isı yalıtımı sağlar İşçiliği kolaydır Düzgün yüzeylidir. Üzerine çivi çakılabilir. Isıya karşı dayanıklıdır. (yaklaşık 1200 derece ve 240 dakika) Basınca karşı kısmen dayanıklıdır. Yüzeyin pürüzsüz olmasından dolayı üzeri yalnızca ince sıvayla kapatılabilir. Çevre dostudur.

105 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER GAZ BETONUN DEZAVANTAJLARI Basınca karşı kısmen dayanıklıdır. Bu nedenle yığma yapı malzemesi olarak kullanılması pek uygun değildir. Suya ve neme karşı dayanımı azdır.

106 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER HARÇLAR Kum, çimento veya kireç gibi bir bağlayıcı ile suyun birlikte karıştırılarak plastik kıvama getirilmesiyle elde edilen malzemeye harç denir. Harçların; Yeterli mukavemette olması, Su ve rutubeti geçirmemesi, Boşluksuz olması, İyi yapışması (aderans), Dış tesirlere karşı dirençli olması, istenir.

107 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA KULLANILAN MALZEMELER HARÇ ÇEŞİTLERİ Harçlar kullanıldıkları yere göre 3 gruba ayrılırlar; Duvar harcı Kireç harcı Melez (takviyeli) harç (Çimento + Kireç) Çimento harcı Sıva harcı Kaba sıva harcı İnce sıva harcı Şaplar

108 BETONARME Betonarme duvar, duvar boyutlarına uygun olarak hazırlanan kalıp içerisine, hesaplanan miktarda donatı konulup üzerine beton dökülmesi suretiyle elde edilir. Taşıma gücü son derece yüksektir. Duvar kalınlığı en az 20 cm olarak yapılır. Yığma yapılarda, bodrum ve temel duvarı ya da istinat duvarının beton olarak yapılması durumunda, hem yandan gelen yüksek zemin basıncının emniyetle karşılanabilmesi, hem de duvar kalınlığının azaltılması için kullanılırlar. Betonarme iskelet yapıların çok katlı olması ve hesaplamalara göre, kolon kesitlerinin çok büyük çıkması durumunda kolonlar kalınlığı az genişliği fazla olan perde duvarı şeklinde yapılabilirler. Bu duvarlar aynı aks üzerinde temelden çatıya kadar devam ederler.

109 TEMELLER Yapının kendi ağırlığıyla, üzerine binen tüm yükleri (zati, hareketli, hareketsiz) alıp zemine aktaran yapı elemanlarıdır. Temelin oturacağı tabii zemine temel yatağı adı verilir. Bu zemin değişik özelliklerde oluşum verebildiği gibi, farklı derinliklerde ve hatta iklim ve mevsime göre de değişik özellikler gösterebilmektedir. Bu nedenle, iyi bir zemin etüdü yapılmadan oluşturulan temel, yapı yapıldıktan sonra tehlikeli olabilmektedir.

110 TEMELLER Temel tabanının sağlam bir zemine oturtulması gerekir. Aksi taktirde, temelin yapacağı dengesiz oturmalar binayı, olumsuz yönde etkileyecektir. Örneğin; zeminde bulunan kireç taşı taneleri, yer altı suyu yada kimyasal etkilerle eriyip boşluklar oluşturabilir. Ya da zemine sızan veya zemin bünyesinde bulunan su zerreleri donma yaparlar ve temel zemininde kabarma veya kayma yaparak temelde istenmeyen hareketlerin doğmasına sebebiyet verebilirler. Bu nedenle temel tabanı (sömel tabanı) zemin yüzeyinden belirli bir derinliğe oturtulmalıdır. Bu derinliğe don seviyesi denir.

111 TEMELLER Don seviyesi, yapının büyüklüğüne ve yapının yapıldığı yerin iklim koşullarına göre değişebilmektedir. Günümüzde, katkı maddeleri ve yalıtım gereçleri kullanımı sonucu don derinliği kavramı eski önemini yitirmiştir.

112 TEMELLER Temel zemininde kabul edilebilir bir oturma miktarı bulunmaktadır ancak bu oturmanın üniform yani temelin her bölgesinde aynı olması istenir.

113 TEMELLER Zemindeki farklı oturmaları ve çökmeleri karşılamak amacıyla, yapıda gerekli mesafelerde dilatasyon derzleri bırakılmalıdır. Burada amaç yapının farklı oturmalar yapabileceği parçalara bölünmesidir. Böylece her bölümün ayrı ayrı çalışması sağlanır.

114 TEMELLER YAPI ÇUKURU Temellerin, dolayısıyla yapının oturacağı çukur, yapı alanının büyüklüğüne, toprak ve temellerin cinsine göre insan gücü veya makinelerle açılır. Küçük alanlarda ve yumuşak zeminlerde insan gücü daha ekonomik olabilirken, alan büyüdükçe ve zemin sertleştikçe makine kullanımı daha ekonomik olmaya başlar. İster insan gücü ister makine kullanılsın, her iki durumda da toprağın kazılan çukura kaymaması için toprağın cinsine göre belirli bir açı ile kazılması gerekir. Sıkı veya az sıkı zeminlerde ° Sıkı zeminlerde ° Kaya zeminlerde °

TEMELLER ZEMİN SINIFLARI
115 TEMELLER ZEMİN SINIFLARI DBYYHK gereği ülkemizde zeminler 4 sınıfa ayrılmıştır. Çok sert Sert Hafif Sert Yumuşak Temellerin, dolayısıyla yapının yeri çevrede daha önce Tapu ve Kadastro dairelerince belirlenmiş röper noktaları esas alınarak belirlenir. Bu işleme aplikasyon veya yapıyı aplike etmek denir.

TEMELLER TEMEL ÇEŞİTLERİ
116 TEMELLER TEMEL ÇEŞİTLERİ Temeller, zemin etüdleri, yapı yükleri ve birtakım kurallar dikkate alınarak taş, beton, betonarme, ahşap, çelik gibi malzemelerle inşa edilirler. Yüzeysel Temeller 1.1. Tekil (Münferit) temel 1.2. Sürekli (Şerit veya mütemadi) temel 1.3 Radye temel Derin Temeller 2.1. Ayak temel 2.2. Kazık temel 2.3. Kesonlar

117 TEMELLER YÜZEYSEL TEMELLER Yapı yükünün, zemin yüzeyine yakın bir yerde ve kabul edilebilir oturma sınırları dahilinde güvenle aktarılmasına uygun zemin bulunması durumunda uygulanır. Yığma yapılarda temel duvarları, iskelet (karkas) yapılarda ise kolonlar altına, yükü daha geniş bir alana yaymak amacıyla yapılan temel elemanlarına sömel denir. Sömel, taştan yapılan bir temel duvarında yine taş olarak yapılabilir ancak sömeller, temel duvarlarından gelen yükü daha rijit ve emniyetli bir biçimde temel tabanına yaydıklarından, genellikle betonarme olarak yapılması daha uygun olur. Çünkü yapının yükü, temel tabanına betonarme sömellerde 45° taş sömellerde ise 60 ° lik bir açıyla yayılır.

118 TEMELLER YÜZEYSEL TEMELLER Bazı durumlarda sömelin boyutları çok büyük çıkabilir. Bu gibi durumlarda taş ve beton gibi malzeme zayiatını (fire) önlemek için sömelde, tabana doğru genişletme yapılır. Bu genişletmeye ampatman denir. Ampatmanlar, taş sömellerde 2/1, betonarme sömellerdeyse 1/1 eğimle yapılırlar. Betonarme sömelde, temel duvarı ya da kolonun da betonarmeden olması durumunda ampatman kademeli olarak yapılabilir.

TEMELLER YÜZEYSEL TEMELLER
119 TEMELLER YÜZEYSEL TEMELLER Ampatmanlar, gelişigüzel boyutlandırılmamalıdır aksi halde sömelde ortaya çıkacak deformasyonlar sonucu çatlama ve kırılmalar olabilir. Bu deformasyonları önlemek için; Sömele uygun bir boyut verilir Oluşacak gerilmeleri önleyebilecek nitelikte dayanımlı malzeme kullanılır.

120 TEMELLER 1.1 TEKİL TEMELLER Münferit temel de denilmekte olan bu tip temeller, temel zemininin orta sertlikte ve yapı yükünün de az olması durumunda uygulanırlar. Betonarme karkas yapıda, yükleri taşıyan kolonların altına tekil sömel olarak yapılırlar. Bu tür sömeller , düz, ampatmanlı ve eğimli olarak yapılabilmektedir.

121 TEMELLER 1.1 TEKİL TEMELLER Genellikle kare ya da dikdörtgen olarak düzenlenirler. Ayrı ayrı çalıştıklarından dolayı, kaymalarını önlemek amacıyla bağ kirişleriyle birbirlerine bağlanırlar.

122 TEMELLER 1.2 SÜREKLİ TEMELLER Mütemadi veya sürekli temel de denilmektedir. Temel zemininin sağlam olduğu yerlerde yapı yükünü zemine aktarmak amacıyla uygulanırlar. Temel duvarı, ya doğrudan temel tabanı üzerine ya da temel zemini üzerine dökülen betonarme sömel hatılı, ya da taştan yapılan ampatmanlı sömel üzerine oturtulur. Bu şekilde yapılan sürekli temellere duvar altı temeli de denir. Her durumda da temel yatağı üzerine 5-20 cm kadar kalınlıkta kum serilmesi veya 10 cm civarında grobeton dökülmesi; yükün temel zeminine daha düzenli yayılması, deprem sarsıntılarının sönümlenmesi ve su yalıtımına katkıda bulunması açısından son derece faydalıdır.

123 TEMELLER 1.2 SÜREKLİ TEMELLER

124 TEMELLER 1.2 SÜREKLİ TEMELLER

125 TEMELLER 1.2 SÜREKLİ TEMELLER Sürekli temellere ait en kesit örnekleri;

126 TEMELLER 1.2 SÜREKLİ TEMELLER Yığma yapılarda her türlü yükün toplanarak temellere iletildiği temel duvarları DBYYHK’ e göre planlanır ve özel örgü kuralları ile örülürler. Yığma yapı temelleri kendi içinde ; Giriş kat döşemesi zemine oturmayan (havalandırmalı) Giriş kat döşemesi zemine oturan (havalandırmasız) olarak ikiye ayrılabilir.

127 TEMELLER 1.2 SÜREKLİ TEMELLER Giriş kat döşemesi zemine oturan (havalandırmasız) temeller; Zemine oturan temellerde, farklı yük aldıkları için temel duvarı ile zemin döşemesini yaklaşık 2-3 cm lik bir oturma derzi ile ayırmak gerekir. Zemine oturan döşeme, blokaj denilen 15 cm yüksekliğindeki taşların yere, tabanları üzerine dengeli duracak şekilde yerleştirilmeleri ve araları kamalandıktan sonra tokmaklanmalarıyla yapılan ve üzerine grobeton denilen demirsiz beton dökülmesiyle elde edilir. Topraktaki nemin kılcal olarak yapının kullanım alanlarına kadar yükselmesini önlemek için temel duvarının ve döşeme grobetonunun üstüne bir yalıtım tabakası uygulanması gerekir.

128 TEMELLER 1.2 SÜREKLİ TEMELLER Giriş kat döşemesi zemine oturan (havalandırmasız) temeller;

129 TEMELLER 1.2 SÜREKLİ TEMELLER Giriş kat döşemesi zemine oturmayan (havalandırmalı) temeller; Zemin kat döşemesinin (ahşap vb.) zemin ile ilişkisini kesmek amacıyla kullanılan havalandırmalı temel tipleridir. Kılcal suya karşı yalıtım sağlanması ve toprakla temasın kesilmesi açısından uygundurlar. Havalandırma, temel duvarı hatılının altında bırakılan boşluklarla sağlanır. Boşluk bırakılacak yerde bir kare prizma veya silindir biçimli künkü duvarla birlikte örmek en basit yoldur. Bu havalandırma deliklerinin içte kalan temel duvarlarında da uygulanarak zemin altı boşluğunun tümünün havalanmasının sağlanması gerekir.

TEMELLER 1.2 SÜREKLİ TEMELLER
130 TEMELLER 1.2 SÜREKLİ TEMELLER Giriş kat döşemesi zemine oturmayan (havalandırmalı) temeller; Dıştaki deliklerin ağızları bir tel ile kapatılarak içeriye hayvan, haşerat vb. girmesi önlenmelidir. İçte kalan zemin toprağının üstüne birkaç cm kalınlığında çimento tabakası serilerek yapıya zarar verebilecek bitkilerin oluşması önlenmelidir. Toprağın nemi, yalnızca temel duvarlarından kılcal olarak yükseleceği için sadece bu kısımlarda yalıtım malzemesi kullanmak yeterli olacaktır. Zemin döşemesinin altındaki havalandırma nedeniyle burada da dış hava koşulları oluşacağından döşemede ısı ve buhar akımlarıyla ilgili gerekli önlemler alınmalıdır.

131 TEMELLER 1.2 SÜREKLİ TEMELLER Giriş kat döşemesi zemine oturmayan (havalandırmalı) temeller;

TEMELLER 1.3 RADYE TEMELLER Dolgu zeminlerde,
132 TEMELLER 1.3 RADYE TEMELLER Dolgu zeminlerde, Emniyet gerilmesinin çok düşük olduğu zeminlerde, Temel zemininin fazlaca sıkışabilme özelliği gösterdiği durumlarda, Mimari gereksinimlerle temel duvarı ve kolonlarının birbirine çok yakın olması durumunda kullanılan temel tipleridir. Burada yapı, zemini tamamen örten ve tersine çalışan bir döşeme üzerine inşa edilir.

133 TEMELLER 1.3RADYE TEMELLER Zemin yapısına, yapı yüküne ve temel duvarı veya kolonların açıklıklarına göre çeşitli şekillerde yapılabilirler.

KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM
134 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM YALITIM (İZOLASYON): Yapı ile içerisindeki eşya ve canlıları; Su ve nem, Isı, Ses etkilerinden korumak amacıyla alınan önlemlerdir.

135 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM SU VE NEME KARŞI YALITIM Doğada su yer üstü (nehir, göl, deniz vb.) ve yer altı kaynakları (yer altı suları) ile atmosferde bulunan nem (su buharı) olmak üzere 3 şekilde bulunur. Atmosferdeki suyun yeryüzüne geçişi havanın herhangi bir durumda taşıdığı nem miktarından (bağıl nem), yağmur ve kardan kaynaklanır.

136 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM SU VE NEME KARŞI YALITIM Suyun malzeme üzerindeki etkisi ; Yapı veya malzeme su içerisindedir (doğrudan) (Basınçlı ve kapiler su emme) Yüzey ve sızıntı Yer altı suyu Toplanma suyu Su, yapıya veya malzemeye yüzeysel olarak etkimektedir (dolaylı) (Yüzeysel ıslanma) Nem (su buharı) Yağmur Kar Tesisat arızaları Nem etkisi sonucu ortaya çıkan buhar geçirimliği

137 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM SU VE NEME KARŞI YALITIM Basınçlı ve kapiler su emme olayının görüldüğü yerler; Temeller Bodrum duvarları ve döşemeleri Su depoları Barajlar Yüzeysel ıslanma olayının görüldüğü yerler; Çatılar, teraslar Islak hacim döşemeleri Derzler ve doğramalar

138 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM SU VE NEME KARŞI YALITIM Su içerisinde bulunan bir malzemeyi etkileyen faktörler malzemenin boşluğu ve suyun basıncıdır. Su ile dolaylı olarak temasta bulunan bir yapı veya malzemeyi etkileyen faktörler ise; malzemedeki kılcal boşluklara sızan suyun sıcaklık düşmesi neticesinde donması ve genleşerek malzemede bozulmalara sebebiyet vermesi (donma-çözülme) ayrıca farklı sıcaklık değerlerine maruz malzemede görülen terleme ve yoğuşma (kondansasyon) dur.

139 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM SU VE NEME KARŞI YALITIM Basınçlı ve kapiler su emme olayına karşı alınabilecek önlemler; Drenaj (sudan arındırma) Su geçirimsiz örtüler (yalıtım) Su basman Bina çevresinde tretuvar (yaya kaldırımı) (bi nevi denizlik ve damlalık gibi düşünün) Yüzeysel ıslanma olayına karşı alınabilecek önlemler; Su geçirmeyen geniş saçaklı çatı Meyillendirme ve toplama Kaplama (sıva, çinko, bakır vb. ) Malzeme seçimi Su geçirimsiz örtüler (yalıtım) Derz dolgu Denizlik, damlalık vb.

140 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM SU VE NEME KARŞI YALITIM Bazı malzemelerin kapiler su geçirimliliğine örnek olarak bir damla (50mg) suyu emme süreleri; Taş: sn Kireç sıva: sn Çimento harcı: sn Asbest beton: sn Klinker tuğlası: sn Boyalı sıva: sn Silikonlu sıva: sn Ahşapta, hücresel yapısını oluşturan selülozun su emme özelliği nedeniyle nem ve su miktarlarında büyük değişimler gözlenebilmektedir. Ahşap havanın neminden de etkilendiğinden dolayı bünyesindeki nem yüzdesi hiçbir zaman sıfıra düşmez.

141 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM SU VE NEME KARŞI YALITIM DRENAJ Bina çevresinde, temel duvarlarından cm kadar dışarıda ve temel tabanından cm derinlikte %5-10 eğimli bir kanal açılır. Kanal tabanına genellikle 20 cm çapında beton ya da kil künkler ( veya PVC büzler) 2-4 cm aralıklarla döşenir. Künklerin ek yerlerinin alt yarısı çimento harcıyla kapatılır. Kanal künk yüksekliğinin yarısına kadar kil ile doldurularak iyice sıkıştırılır. Kil dolgu ve künklerin üzeri önce iri sonra ufak taş parçalarıyla, yüzeye yakın kısmı ise iri kumla doldurulur. Drenaj kanalının köşe yaptığı yerlerde, en az 50x50 cm boyutunda ve kanal tabanından cm aşağıda başlayıp bahçe seviyesine kadar yükselen taş yada beton bacalar (rögar) yapılır ve künkler bu rögarlara bağlanır ve oradan da kanalizasyon, dere vb. bağlanarak su ortamdan uzaklaştırılır.

142 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM

143 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM SU VE NEME KARŞI YALITIM TEMEL VE BODRUM DÖŞEMELERİNDE YALITIM

146 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM SU VE NEME KARŞI YALITIM SU ve NEME KARŞI YALITIM ÖRTÜLERİNİN UYGULANMASINDA GENEL İLKELER Yüzeyler düzgün, temiz ve kuru olmalı En az yüzde 2 meyil olmalı Toplanan su dren ve oluklarla aktarılmalı Yalıtım örtüsü serilirken üzerinde delik vb. açılmamasına dikkat edilmeli Özellikle üzerinde yürünen yüzeylerde yalıtım örtüsünün zedelenmemesi için gerekli koruma tedbirleri alınmalıdır. Uygulama sırasında hava koşulları yağışlı ve nemli olmamalıdır. Ek yerlerinde bindirme yapılmalıdır (Yaklaşık 10 cm) Yalıtım mümkün olduğunca tek seferde yapılıp bitirilmelidir.

147 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM ISI ETKİSİNE KARŞI YALITIM Bir malzemedeki ısı miktarı; o malzemenin atomlarının titreşimi ve kinetik enerjilerinin toplamı olarak ifade edilmektedir. Katı, sıvı ve gazların ısı etkisi ile hacim değişimine uğramaları sonucu ortaya çıkan bozulma çeşidine ısısal deformasyon denir.

148 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM ISI ETKİSİNE KARŞI YALITIM Isı iletim metodları; Kondüksiyon: İki cismin teması söz konusudur. Konveksiyon: Hava molekülleri vasıtası ile bir iletim söz konusudur. Radyasyon: Elektromanyetik dalgalar (ışınım) yolu ile gerçekleşir. Kondüksiyon yolu ile malzemede meydana gelen ısı geçirimlilik olayında malzemenin ısı geçirimliliği kalınlığına ve ısı iletkenlik katsayısına bağlı olarak değişim göstermektedir.

149 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM ISI ETKİSİNE KARŞI YALITIM Bazı malzemelerin ısı iletkenlik katsayısı değerleri; Granit, Bazalt, Mermer: ,00 Alçı: ,47 Beton: ,30 Tuğla (dolu): ,70 Tuğla (delikli): ,40 Kontraplak: ,12 Plastik köpük (stropor): ,035 (ısı yalıtımında kullanılır) Denizlerin geç ısınıp geç soğuması

150 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM ISI ETKİSİNE KARŞI YALITIM Bazı malzemelerin ısısal genleşme katsayısı değerleri; Taş: Alçı: Beton: Tuğla: Cam: Çelik: Ahşap (life dik): Ahşap (life paralel):

151 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM ISI ETKİSİNE KARŞI YALITIM Yapıda ısısal özelliklerin beraberinde getirdiği sorunlar; Yapı içerisinde yaşayan insanların konforunun zedelenmesine, Isısal deformasyonlar (çatlama, yoğuşma vb.) sonucu yapının veya malzemenin tahrip olmasına dolayısıyla maliyet artışına, Isıtma-soğutma maliyetlerinin artmasına sebep olmaktadır.

152 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM ISI ETKİSİNE KARŞI YALITIM Nem-Isı ilişkisi; Nem artışı ile birlikte sıcaklığın etkisi de artar Malzeme gözenekliliği-Isı ilişkisi; Gözenekler içerisindeki durgun havanın ısı iletkenliği azdır. Ayrıca gözenek miktarı arttıkça malzemenin birim hacim ağırlığı (yoğunluğu) azalır. Yoğunluk azaldığı için de ısı iletkenliği küçülür. Isısal genleşme; malzemede meydana gelen iç gerilmeler, sıcaklık değişim hızı ve malzemelerin ısı iletkenlik değeri ile ilgilidir. Hızlı ve büyük sıcaklık değişmeleri küçük ve yavaş sıcaklık değişmelerinden daha zararlıdır. Örn: çöllerin oluşumu

153 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM ISI ETKİSİNE KARŞI YALITIM Türkiye’nin çeşitli bölgeleri için uygulanacak yapıların yapı elemanlarına ait en az ısı iletim katsayıları ve dirençlerine ilişkin değerler bir tablo halinde toplanmıştır. Bu tabloya göre ülkemiz, yıllık en düşük sıcaklık ortalamaları ve nem faktörleri göz önüne alınarak 4 farklı ısıtma bölgesine ayrılmıştır. Dolayısıyla, çeşitli bölgelerde yapılacak yapılarda gerekli ısı yalıtımını sağlamak için, seçilen malzemeler tabloda verilen değerleri karşılayacak şekilde bir hesaplama yapılması gerekmektedir.

154 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM ISI ETKİSİNE KARŞI YALITIM 16 Ocak 1985 tarihli yönetmelik (Yürürlükten kaldırılmıştır) 08 Mayıs 2000 Binalarda ısı yalıtım yönetmeliği (Yürürlükten kaldırılmıştır) 09 Ekim 2008 Binalarda ısı yalıtım yönetmeliği (Yürürlükten kaldırılmıştır) 05 Aralık 2008 Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği Isı yalıtım projesi zorunluluğu MADDE 10 – (1) Bu Yönetmelik hükümleri uyarınca TS 825 standardında belirtilen hesap metoduna göre, yetkili makine mühendisi tarafından hazırlanan "ısı yalıtımı projesi" imara ilişkin mevzuat gereğince yapı ruhsatı verilmesi safhasında tesisat projesi ile birlikte ilgili idarelerce istenir.

155 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM ISI ETKİSİNE KARŞI YALITIM Yapıda ısı etkisine karşı alınabilecek önlemler; Genleşme derzleri bırakmak Anolar halinde imalat Isı tutucu malzeme kullanmak (yalıtım) Malzeme seçimi (ısı iletkenliği düşük, gözenekli, açık renkli, parlak vb. malzeme kullanmak) Düşük ısılarda, soğuk yöne (kuzey) koridorları veya cephenin dar kısmını vermek ayrıca, hava sızmalarını önlemek için masif elemanlar kullanmak Yüksek ısılarda, soğuk çatı sistemlerini tercih etmek ve mümkün mertebe geniş saçaklar kullanmak, ayrıca parçalı elemanlar kullanmak Pencere yüzeylerini olabildiğince azaltmak ve çift cam kullanmak Asma tavan kullanmak

ISI YALITIM MALZEMELERİ; Perlit, asbest, cüruf veya bims (süngertaşı) betonu Delikli tuğla veya asmolen Plastik köpükler (stropor) Cam yünü (İzocam) Gaz beton (Ytong) Lif levha (sunta vb.) Çift cam (Isıcam) Ahşap talaşı

157 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM ISI ETKİSİNE KARŞI YALITIM Isı etkisine karşı yapılan yalıtımı uygulandıkları yere göre sıralayalım; Zemine oturan döşemede Altı açık döşemede Dış duvarlarda Teras çatılarda (sıcak çatılar) Örtülü çatılarda (soğuk çatılar) Genelde ısı yalıtımının dıştan (soğuk yüzeyde) yapılması esastır.

158 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM ISI ETKİSİNE KARŞI YALITIM Zemin üzerine oturan döşeme; Soğuk bölgelerde, yapının iç ısısıyla zemin ısısı arasındaki farkın büyük olması durumunda ısı yalıtımı yapmak gerekir.

159 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM ISI ETKİSİNE KARŞI YALITIM

160 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM ISI ETKİSİNE KARŞI YALITIM Altı açık döşemede; Boşluklu briket ya da döşeme bloğu kullanarak veya döşeme betonu üzerine ısı yalıtım gereci döşenerek sağlanır.

162 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM ISI ETKİSİNE KARŞI YALITIM Kagir Dış duvarlarda; Hava içerisindeki su buharının, dışarıdan duvar bünyesine girerek yoğunlaşmasını önlemek için, dış duvarı sıcak tutmak ve bunun içinde yalıtımı dışarıdan (soğuk yüze) yapmak gerekir. Ancak bunun uygulaması zor olacağı için genellikle duvarın içerisinde veya iç yüzünde yalıtım yapılır.

164 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM ISI ETKİSİNE KARŞI YALITIM Ahşap Dış duvarlarda; Özellikle yanmayan, haşere barındırmayan ve çürümeyen ısı yalıtım gereçleri kullanılmalıdır. Yalıtım malzemesi duvarın iç yüzüne yerleştirilir. Duvar içerisinde boşluk bırakılması durumunda, içeride hapsolunan su buharının yoğuşmasını önlemek için, ısı yalıtım malzemesinin iç yüzeyine, buhar kesici koymak uygun olur.

166 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM ISI ETKİSİNE KARŞI YALITIM Teras Çatılarda (Sıcak çatılar); Üzerinde yürünen teras çatılarda, üzerindeki kaplamanın ısı değişimlerinden etkilenmemesi için, mümkün olduğunca küçük alanlara bölünmesi ve aralarının (derz) elastik bir dolgu gereciyle doldurularak, genleşmeye uygun duruma getirilmesi gerekmektedir.

167 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM ISI ETKİSİNE KARŞI YALITIM Örtülü Çatılarda (Soğuk çatılar); Döşemeli Çatılar Döşemesiz çatılar

168 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM ISI ETKİSİNE KARŞI YALITIM Döşemeli- Örtülü Çatılarda (Soğuk çatılar);

169 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM ISI ETKİSİNE KARŞI YALITIM Döşemesiz- Örtülü Çatılarda (Soğuk çatılar); Isı yalıtım malzemesi, çatı kaplamasının altına ve mertekler arasına uygun bir konstüksiyonla yerleştirilir. Ancak, dış hava sirkülasyonu sağlayarak, yalıtım gerecinin havalandırılması için, yalıtım gereciyle çatı kaplaması arasında bir boşluk bırakılmalıdır.

170 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM ISI ETKİSİNE KARŞI YALITIM Isı yalıtımlarında kullanılan gereçlerin türleri ve kalınlıkları, gereçlerin ısı geçirgenlik değerlerine göre yapılacak hesaplamalarla tespit edilmelidir. Aksi halde, ya gereğinden fazla yalıtım yapılarak gereksiz masraf yapılmış olacak, ya da yapılan yalıtımdan beklenen sonuç alınamayacaktır.

171 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM SES ETKİSİNE KARŞI YALITIM Isıya karşı kullanılan yalıtım gereçleri ve uygulanan yalıtım konstrüksiyonları ses ve ısının benzerlikleri nedeniyle, sese karşı yapılan yalıtımlarda da aynen uygulanabilmektedir. Ancak müzik, radyo, televizyon vb. stüdyolarında, konservatuarlarda, hastanelerde, sinemalarda, toplantı odalarında vb. yerlerde uygulanan ses yalıtımları daha çok önem kazanmaktadır.

172 KAGİR (YIĞMA) YAPILARDA YALITIM SES ETKİSİNE KARŞI YALITIM Buralarda ses yalıtımı, genellikle döşeme, duvarlar, ve tavanda olmak üzere tüm yüzeylerde uygulanır. Böylece, tüm yüzeyleri yalıtılmış yüzer oda oluşturulur. Ayrıca, pencerelerde özel konstrüksiyon uygulanarak, aralarında durgun ve kuru hava ya da havası alınmış iki ve hatta üç cam uygulaması yapılır. Kapılarda ise; çift kapı yapılarak, ya da kapı iskeleti arasına izocam, sytropor, keçe gibi yalıtım gereçleri doldurularak ses yalıtımı sağlanır.

SRS 126 ONARIM ATÖLYESİ (KAGİR)

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "SRS 126 ONARIM ATÖLYESİ (KAGİR)"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

SRS 126 ONARIM ATÖLYESİ (KAGİR)

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "SRS 126 ONARIM ATÖLYESİ (KAGİR)"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim