TÜRKİYE-AB GÜMRÜK BİRLİĞİNİN GÜNCELLENMESİ

... konulu sunumlar: "TÜRKİYE-AB GÜMRÜK BİRLİĞİNİN GÜNCELLENMESİ"— Sunum transkripti:

1 TÜRKİYE-AB GÜMRÜK BİRLİĞİNİN GÜNCELLENMESİ
Doç. Dr. Çiğdem Nas İktisadi Kalkınma Vakfı

2 Türkiye – AB İlişkileri
1963 Ankara Anlaşması 1970 Katma Protokol 1987 Üyelik Başvurusu 1996 Gümrük Birliği 1999 AB Üye Adaylığı 2005 Üyelik Müzakereleri 2015 Gümrük Birliğinin güncellenmesi için mutabakat 2016 Mülteci Uzlaşısı

3 Ticari İlişkiler AB Türkiye’nin birinci ticaret ortağı, Türkiye ise AB’nin ihracat yaptığı ülkeler arasında 5., ithalat yaptığı ülkeler arasında 7. durumda 2016’da AB’ye 66,7 milyar avro ihracat, AB’den 78 milyar avro ithalat yapılmış Türkiye’nin AB’ye ihracat kalemleri arasında makine ve taşıt ekipmanı ve mamül ürünler geliyor Türkiye’nin AB’den ithalat kalemleri arasında makine ve taşıt ürünleri, kimya ürünleri ve mamül ürünler önde geliyor.

4 Türkiye İhracatın Gelişimi
OECD data, IFO Center for International Economics, Research Center, Felbermayr, Aichele, Yalcin, 2016

5 Türkiye İthalatın Gelişimi
OECD data, IFO Center for International Economics, Research Center, Felbermayr, Aichele, Yalcin, 2016

6 Türkiye İhracatın Niteliği
OECD data, IFO Center for International Economics, Research Center, Felbermayr, Aichele, Yalcin, 2016

7 Yıl DYS Milyon USD Büyüme % 1990 9,4 1995 8 1996 7,1 1999 2000 2001
84 9,4 1995 885 8 1996 722 7,1 1999 783 -3,4 2000 982 6,8 2001 3.352 -5,7 2002 1.082 6,2 2003 1.702 5,3 2004 2.785 2005 10.031 8,4 2006 20.185 6,9 2007 22.047 4,7 2008 19.851 0,7 2009 8.585 -4,8 2010 9.099 9 2011 16.176 2012 13.282 2 2013 12.457 4,2 2014 12.539 2,9

8 Gümrük Birliğinin Önemi
Avrupa üretim zincirlerine katılım Rekabet gücü ve verimlilik artışı Üretim standartları, rekabet, fikri mülkiyet, tüketici hakları uyumu Uluslararası yatırımlarda artış

9 Gümrük birliğinin güncellenmesi neden gerekli?
Dünya ticaretinde değişim AB ticaret politikasındaki yönelimler Gümrük birliğinde yapısal sorunlar Gümrük birliğinin sağladığı faydalarda aşınma STA sorunu Üyelik müzakerelerinde tıkanıklık Kıbrıs sorunu Kota ve vize sorunları

10 Gümrük birliğinin güncellenmesinden neler bekleniyor?
AB İç Pazarına erişim Ortak karar alma mekanizmaları Uyuşmazlıkların çözümü AB mevzuatına uyum AB’nin imzaladığı STA’lara taraf olmak Yapısal refomlara destek Doğrudan sermaye akışlarında artış

11 Nasıl bir Gümrük Birliği?
Yapısal sorunların çözümlenmesi Türkiye’nin AB’nin ticari ortakları ile eş zamanlı STA imzalaması AB’nin karar alma/danışma süreçlerine etkin katılım Anlaşmazlıkların halli mekanizması Ulaştırma kotaları ve tarife dışı engellerin kaldırılması GB’nin yeni alanları kapsamına alması Tarım Hizmet sunumu ve iş kurma serbestisi Kamu alımları

12 AB’nin STA’larına Uyum
34 Trilyon dolar GSYİH 5,8 Trilyon dolar ithalat pazarı 3 Milyar nüfus

13 Ekonomik Etki Analizleri Neler Söylüyor?
Avrupa Komisyonu’nun etki analizi GSYİH’da % 1,44 artış, 5 milyar avroya yakın ihracat artışı Ekonomi Bakanlığı’nın etki analizi GSYİH’da %1,90 artış (1,33 GB kaynaklı) İhracatta AB’ye %24,43 artış, (Dünyaya % 15,16 artış) İthalatta AB’den %23,92 artış (Dünyadan % 13,24)

14 Gümrük Birliği v. STA Based on OECD data, IFO Center for International Economics, Research Center, Felbermayr, Aichele, Yalcin, 2016

15 İKV’nin hizmet sektörü anketi
 Hizmet sunumunun önündeki engeller 23 Şubat-10 Nisan 2016 Hedef grup: AB ile ticaret yapan firmalar 24 şehirden 152 firma % 53,9 sanayi, % 34,2 hizmet, % 3,2tarım, % 8,6 diğer

16 Bulgular 1- % 32,8 için AB öncelikli Pazar
1- % 32,8 için AB öncelikli Pazar 2- % 26,3 AB ile ticarette engellerden şikayet ediyor; 3- % 43,4 AB ile ticarette engelle karşılaşmamış 4-% 17,1 bariyerlerden dolayı AB’ye ihracat yapamamış 5-%4,6 AB ile e-ticaret yaparken, % 86,8 e-ticaret gerçekleştirmemiş

17 Bulgular 6- Taraflar arasında tarife dışı engeller ve kısıtlamalar ticari potansiyeli azaltıyor. Gümrük birliğinin güncellenmesi bu potansiyeli geliştirebilir. 7-Türk şirketleri ve hizmet sağlayıcılarının karşılaştığı engeller arasında şunlar yer alıyor: kişilerin serbest dolaşımı, vize şartı, mesleki yeterliklerin tanınması, kotalar, pazara giriş izinleri, vatandaşlık şartı, rekabet edebilirlik ve şeffaflıkla ilgili sorunlar

18 Bulgular 8- Hizmetlerin serbest dolaşımı açısından AB ile vize serbestliği sürecinin tamamlanması bir öncelik olarak görülüyor. 9-AB iç Pazarında geçerli mevzuat hakkında (vergi, rekabet, fikri mülkiyet, üretim standartarı vs) bilgi eksikliği

19 Gümrük birliğinin hizmetleri kapsayacak şekilde güncellenmesine destek oranı

20 Gümrük birliğinin güncellenmesi ile ilgili bilgiye erişim (%)

21 AB Pazarına girişte engelle karşılaşanların oranı
Belirtilmemiş

22 AB ile hizmet ticaretinde engeller

23 Dikkatiniz için teşekkür ederiz. www.ikv.org.tr