UYGULAMADA AHLAK. Kamuoyunun ahlak konusuna duyduğu ilgi son yıllarda olağanüstü artmış bulunuyor. Kurumsal davranışa uygulanan standartlar zaman içinde.

... konulu sunumlar: "UYGULAMADA AHLAK. Kamuoyunun ahlak konusuna duyduğu ilgi son yıllarda olağanüstü artmış bulunuyor. Kurumsal davranışa uygulanan standartlar zaman içinde."— Sunum transkripti:

1 UYGULAMADA AHLAK

2 Kamuoyunun ahlak konusuna duyduğu ilgi son yıllarda olağanüstü artmış bulunuyor. Kurumsal davranışa uygulanan standartlar zaman içinde artmış dolayısıyla gerek iş adamlarının gerekse politikacıların ortalama dürüstlüğü yükselmiş bulunuyor. Upton Sinclair gibi sosyal eleştirmenlerin dediği gibi, büyük şirketlerimizin haydut baronların derebeylikleri olduğu günler çok gerilerde kaldı. Gene de yasa ve ahlak dışı davranışlar hala varlığını sürdürüyor.

3 ŞİRKET AHLAKI SORUNUNUN ÜÇ YANI ;  Yöneticinin ahlaklı bir kişi olarak geliştirilmesi  Ahlaki bir ortam olarak şirketin etkisi  Ekonomik ve ahlaki performansa götüren yolun haritasını çıkarmak ve insanların yoldan çıkmasına izin vermeyecek engeller için çabalar.

4 Olgular açık ve tercihler siyah ve beyaz olduğunda ahlaki kararlar almak kolaydır. Ama belirsizlik, eksik enformasyon,çoklu bakış açıları ve çatışan sorumluluklar durumu bulanıklaştığında iş farklıdır. Yöneticilerin sık sık başına gelen bu gibi durumlarda ahlaki kararlar hem karar alma sürecine hem de karar alıcının deneyim, zeka ve dürüstlüğüne bağlıdır.

5 Andrews ahlaki yanlışların da bir yönetim problemi olduğunu belirtiyor. Andrews’e göre iş ahlakı üç yönlü bir meydan okumadır ; 1  Yöneticileri ahlaklı kişiler olarak geliştirmek. 2  Standart ve değerlerin şirket stratejisinde tıpkı ekonomik amaç gibi merkezi bir yer tuttuğu bir ortam oluşturmak. 3  Ahlaklı performansı destekleyen politikalar formüle etmek ve uygulamak ve bu uygulamayı güvence altına almak.

6 Ne var ki sadece kurallar ve söylevlerle ahlaklı bir şirket yaratılamaz. Yönetim sorumluluğunun özü çatışan iddiaları dengeleme, açık tercihler ya da mutlak yanıtlar olmadığında karar alma ihtiyacıdır. Bu gibi durumlarda karar alıcının karakteri belirleyicidir Zaman içinde başarılı olan şirketlerin başarıları mensuplarının yaratıcılığı enerji ve iradesi üzerinde yükselir. Ahlaken sağlam olmayan stratejik kararlar böyle bir adanmışlığı ayakta tutamaz.

7 Ahlaki kararlar bireylerden üç nitelik talep eder ; Bunları belirlemek ve geliştirmek mümkündür.  Birincisi ; Ahlaki meseleleri fark etme ve alternatif kararların sonuçlarını düşünebilme yetkinliğidir.  İkincisi ; Farklı bakış açılarını aramada ve belli bir zaman ve mekanda, belli ilişki ve koşullar altında neyin doğru olduğuna karar vermede duyulan özgüven.  Üçüncüsü ise, Bilinmesi gereken her şey bilinmediğinde ve yanıt için bastıran sorular için yerleşik ve tartışılmaz çözümler olmadığında da karar almaya istekli olmaktır.

8 Kişiler ileri gitme baskısı altında başkalarının zararına yükselme, başkalarının önünü kesme, ne pahasına olursa olsun kazanma, işleri olduğundan iyi gösterme, kısacası performansın miyopça değerlendirilmesinden yarar sağlama çabası içine girebilirler. Bir şirket büyüyerek liderinin günlük dolaysız etkisinin ötesine geçtiğinde büyüklüğün ve coğrafi dağılımın ahlaki sonuçları gündeme gelir. Kontrol ve politikaların tahkimi çok daha zorlaşır, sorumluluk kademeleri iletişim problemlerine yol açar, ceza olasılığı dürüstlük eksikliğine yol açar. Ve eğer şubeler yolsuzluğun ilginç maskeler altında gizlendiği farklı ülkeler ve kültürler arasında dağılmışsa ahlaki değerler konusunda mutabakata varmak ve korumak zordur.

9 Ahlak standartlarını korumaya ve yükseltmeye kararlı şirketlerde yönetim, enformasyon sistemini, basınç noktalarını, şirketin özel koşullarında anlamlı olabilecek imalat hatalarının oranı, ürün iadeleri ve müşteri şikayetleri, kalite eksiklikleri, rekabetçi kıstas araştırmalarının sonuçları gibi açılardan aydınlatacak şekilde genişletir. Ademi merkezi büyük bir kuruluşta sürekli ahlaklı performans, sadece mevcut BİS’in değil art arda gelen bir dizi BİS’in zor kararlar almasını talep eder. Yönetim kurulu her zaman kişisel değerleri ve karakterleri yerleşik ahlaki davranış geleneklerini koruma ve geliştirme açısından elverişli kişilerin BİS görevine getirilmesini sağlama imkanına sahiptir. Göreve gelen BİS’ler kişisel olarak yapamayacakları şeylerin yapılabilmesi için iki kaynağa dayanabilirler; çalışma arkadaşlarının karakteri ve politikanın ve onu etkin kılmak için alınmış önlemlerin etkisi Politika davranışta anlam bulmaktadır. Ürün kalitesi, personel, reklam ve pazarlama kararlarının ahlaki yanı kolaylıkla görülebilir.

10 BİS’ler her hareketlerini izleyen kişilerle kurdukları yüz yüze temaslarda bildiklerinden çok daha fazlasını söylerler. Kendini olduğundan farklı gösterme çabası boşunadır. Emerson ; bir şey söyleme senin ne olduğun üzerinde asılı duruyor, fırtınadan senin karşındakine ne söylediğini duymadığımda bile onu görebilirim. ‘’Buradan şu çıkıyor ; herhangi bir şeyi yaptığın bilinmiyorsa onu hiçbir zaman yapma. ‘’

11 Ahlakın iş yaşamında ayrıntılı olarak tartışılmasının önündeki engeller çoktur. BİS bir gün kendi örgütündeki birinin ihanetine uğrayabileceğini düşünüyor olabilir. Ahlaki yüreklendirme ve sözlü iman tazeleme ters tepebilir. Özellikle içten pazarlıklı ve eleştiriyi önleme amacı içeriyorsa. Enerjik ve başarılı birisi bir gün mutlaka yöntem ve niyetleri hakkında sorulara hedef olacaktır. Çünkü iyi niyetli davranış bile şu ya da bu bakış açısından ahlak dışı olarak görülebilir. Farklı inançlara sahip insanlar arasında işbirliği ihtiyacı din ve bağlantılı ahlak meselelerindeki tartışmaları azaltır. Yönetim sorumluluğu taşıyan kişilerin kendi kalpleri ve kafalarındaki çatışan ahlaki görüşleri çözüme kavuşturacak ilkeleri zorda olsa bulmaları gerekir çoğumuz bu konuda sessiz kalıyoruz.

12 Şirketin amacını sadece ekonomik olarak tanımlamak ölümcül bir aşırı basitleştirmedir, başkalarını dikkate almama pahasına öz çıkara vurgu yapmayı gerektirir. Her şirket başlıca amaç ve politikalarını özetleyen özel bir şirket stratejisi geliştirme fırsatına sahiptir. Bu strateji sadece onun ulusal ve uluslararası pazarlarda oynayacağı ekonomik rolü değil, aynı zamanda bir insan örgütü olarak nasıl bir şirket olmak istediğini de kapsayabilir.Öte yandan kamuoyuna açık olarak ifade edilmese de şirketin emanet edileceği liderin karakter ve kapsamını da içerebilir. Zaman içinde başarıyla uygulanabilmesi için stratejinin şirket mensuplarının yaratıcılığına, enerji ve arzusuna hükmedebilmesi gerekir. Ekonomik ve ahlak bakımından sağlam olmayan stratejik kararlar böyle bir adanmışlığı uzun süre ayakta tutamaz.

13 TEŞEKKÜR EDERİZ…