Fetih-i Istanbul, Fatih Ve iman

... konulu sunumlar: "Fetih-i Istanbul, Fatih Ve iman"— Sunum transkripti:

1 Fetih-i Istanbul, Fatih Ve iman
İdris YAVUZYİĞİT VAAZ DOKUMANLARI /idrisyavuzyigit /İdris YAVUZYİĞİT

2 وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لَا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ لِلَّهِ فَإِنِ انْتَهَوْا فَلَا عُدْوَانَ إِلَّا عَلَى الظَّالِمِينَ لَتُفْتَحَنَّ الْقُسْطَنْطِينِيَّةُ، فَلَنِعْمَ الْأَمِيرُ أَمِيرُهَا، وَلَنِعْمَ الْجَيْشُ ذَلِكَ الْجَيْشُ

3 tekerrür mü ederdi tarih”
“İbret alınsaydı tekerrür mü ederdi tarih”

4 وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لَا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ لِلَّهِ فَإِنِ انْتَهَوْا فَلَا عُدْوَانَ إِلَّا عَلَى الظَّالِمِينَ “Fitne tamamen yok edilinceye ve din (kulluk) de yalnız Allah için oluncaya kadar onlarla savaşın. Şayet vazgeçerlerse zalimlerden başkasına düşmanlık ve saldırı yoktur.” (2/Bakara 193)

5 “Fetih” bir düşman beldesini, bir şehri
harp veya sulh yoluyla ele geçirmek ve kapılarını Müslümanlara açmaktır. Fetih, bir başka ifade ile kalplerin açılışı, yürek fethidir, gönül fethidir.

6 "Allah için, Allah yolunda gayret göstermek,
CİHAD "Allah için, Allah yolunda gayret göstermek, dini tebliğ ve irşadda Kur'an'ın gösterdiği ve Allah Resulünün takip ettiği yolda son derece gayretli hareket ederek din-i İslam'a hizmet etmeye; ilây-ı kelimetullah için hak ve hakikat düşmanları ile mücadele etmeye ve bunun için cehd ve gayret sarf etmeye “Cihad” denir.

7 “Bütün dinlerden üstün kılmak üzere,
DİNİ ÜSTÜN KILMAK هُوَ الَّذٖى اَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدٰى وَدٖينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدّٖينِ كُلِّهٖ وَكَفٰى بِاللّٰهِ شَهٖيدًا “Bütün dinlerden üstün kılmak üzere, Peygamberini hidayet ve hak din ile gönderen O'dur. Şahit olarak Allah yeter.” (48/Fetih 28 )

8 Fetihler her zaman bir ihya hareketi olmuşlardır
Fetihler her zaman bir ihya hareketi olmuşlardır. Müslümanlar fethetmiş oldukları ülkeler ve şehirleri huzur ve sükûnete kavuşturmuş, imar ve ihyasını gerçekleştirerek adaletin tesisini sağlamışlardır.

9 “Barış daha hayırlıdır.”
وَالصُّلْحُ خَيْرٌ “Barış daha hayırlıdır.” (Nisa, 4/128)

10 Ebu Zerr (r.a) anlatıyor; Rasulüllah (sav) buyurdular ki : “Ben bir ayet biliyorum eğer insanların hepsi onu tutsaydılar, hepsine kafi gelirdi.” Ashabı kiram ‘Ey Allah’ın Rasulü bu hangi ayettir?” diye sordular. Efendimiz(sav): وَمَنْ يَتَّقِ اللّٰهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًاۙ ﴿2﴾ وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لَا يَحْتَسِبُۜ وَمَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللّٰهِ فَهُوَ حَسْبُهُۜ “…Kim Allah'tan korkarsa, Allah ona bir çıkış yolu ihsan eder. Ve ona beklemediği yerden rızık verir. Kim Allah'a güvenirse O, ona yeter...” ( 65/Talak 2-3 ) ayet-i kerimelerini okudular. (İbn-i Mace,Zühd,24)

11 İSTANBULUN DÜNYA VE İSLAM TARİHİ AÇISINDAN ÖNEMİ
Jeopolitik konumu Kara ve deniz ticareti bakımından İstanbul’un önemli bir yere sahip olması; İstanbul’un ipek ticaret yoluna sahip olması; Boğazlar yoluyla ekonomik canlılığın mevcudiyeti Hz. Muhammed’in İstanbul’un fethi ile ilgili sözleri; İstanbul’un Ortodoksların merkezi olması Bizans imparatorlarının Avrupa devletlerini Osmanlılara karşı kışkırtmaları; Osmanlı Devletinde toprak bütünlüğünün sağlanmak istenmesi; Avrupa’daki fetihleri kolaylaştırmak

12 اِنَّا فَتَحْنَا لَكَ فَتْحًا مُبٖينًا
Allah’ın peygamberine müjdesi olarak: Mekke’nin Fethi اِنَّا فَتَحْنَا لَكَ فَتْحًا مُبٖينًا “Biz sana doğrusu apaçık bir fetih ihsan ettik.” ( 48/Fetih 1 )

13 “İstanbul mutlaka fethedilecektir. Onu fetheden komutan ne güzel ve
Peygamberin ümmetine müjdesi olarak: İstanbul’un fethi لَتُفْتَحَنَّ الْقُسْطَنْطِينِيَّةُ، فَلَنِعْمَ الْأَمِيرُ أَمِيرُهَا، وَلَنِعْمَ الْجَيْشُ ذَلِكَ الْجَيْشُ “İstanbul mutlaka fethedilecektir. Onu fetheden komutan ne güzel ve onu fetheden asker ne güzel askerdir.” (Ahmed b. Hanbel Müsned, IV, 325; bakınız Buhari, Tarihi Kebir, Tarihi Sağır; Hakim en Neysaburi, Müstedrek; Taberani, Mucem)

14 Hendek savaşından Selman-ı Farisi anlatmaktadır
Hendek savaşı için sahabeler hendek kazarlarken önlerine gelen bir taşı kıramazlar ve efendimize müracaat ederler. O, üç vuruşta bu taşı parçalar. Bu esnada Selman-ı Farisi efendimizin her kayaya vuruşunda bir başka hale hale dönüştüğünü, adeta kendinden geçtiğini fark etmiş ve ortalık tenhalaşınca Hz. Muhammed’e (s.a.v.) az evvel neler görüp geçirdiğini sordu. Efendimiz Selman’a şu cevabı verir: “İlk vuruşta bana, Sana’nın evleri göründü. İkinci vuruşta Kisra’nın kasırlarını gördüm. Üçüncü vuruşta ise Rum’un kızıl köşklerini! Benden sonra ümmetim bütün bunlara sahip olacaktır.”

15 İSTANBULUN DÜNYA VE İSLAM TARİHİ AÇISINDAN ÖNEMİ
Medine’den müjde ilhama kaynak Mekke’ye Kal’a’dır, Kudüs’e daynak Hüdai’ye dergah, Eyyub’a göynek Hürmet desen akla İstanbul gelir.

16 İSTANBULUN DÜNYA VE İSLAM TARİHİ AÇISINDAN ÖNEMİ
“İstanbul, başlı başına bir memlekettir. Kim orayı elde ederse, dünyaya hükmeder” (I. Napolyon) “İnsanların yaptığı en güzel şehir Paris, Tanrının yaptığı en güzel şehir İstanbul’dur.” (Bir Fransız Gezgini)

17 Necip Fazıl, Canım İstanbul
Ruhumu eritip de kalıpta dondurmuşlar; Onu İstanbul diye toprağa kondurmuşlar. Çiçeği altın yaldız, suyu telli pulludur; Ay ve Güneş ezelden iki İstanbulludur. Denizle toprak, yalnız onda ermiş visale; Ve kavuşmuş rüyalar, onda onda misale. İstanbul benim canım, Vatanım da vatanım.. İstanbul, İstanbul... Şahadet parmağıdır, göğe doğru minare; Her nakışta o mana: Öleceğiz ne çare? Her şafak Hisarlarda oklar çıkar yayından Hala çığlıklar gelir Topkapı Sarayından. Ana gibi yar olmaz, İstanbul gibi diyar; Güleni şöyle dursun, ağlayanı bahtiyar.. Gecesi sümbül kokan, Türkçesi bülbül kokan.

18 Necip Fazıl, Canım İstanbul
Bu şehr-i Sitanbul ki bi misl ü behâdır (Bu İstanbul şehri ki, paha biçilmez ona) Bir sengine yek-pâre Acem mülkü fedâdır (Tüm İran mülkü feda olsun tek bir taşına) Bir gevher-i yekpare iki bahr arasında (Öyle tek bir incidir iki deniz arasında) Hurşîd-i cihan-tâb ile tartılsa sezâdır (Cihanın Güneşi ile tartılsa yeridir.) Şair Nedim

19 İSTANBUL İÇİN YAPILAN SEFER VE FETİH HAREKETLERİ
İranlılar ve Avar Türkleri, Emevi Halifesi Muaviye, Emevi Halifesi I.Velid, Abbasiler (Kent haraca bağlanmıştır.), Abbasi Halifesi Mütevekkil, Ruslar, Macarlar, Latinler (Latinler İstanbul'u 1261'e kadar ellerinde tuttular.), Venedikliler, Cenovalılar, Anadolu Selçuklu Devleti Osmanlı Padişahı I.Bayazid, Osmanlı Şehzadesi Musa Çelebi, Osmanlı Padişahı II.Murat, Cenovalılar İslam tarihinde İstanbul’a 19 defa sefer düzenlenmiş ve zafer elde edilememiştir.

20 Halid ibn Zeyd Yıl 669. Devir Emivi devleti devridir. Muaviye oğlu Yezid komutasında bir orduyu İstanbul fethine gönderir. Bu ordu içerisinde Efendimizin bulunduğu bütün savaşlarda Rasulüllaha mihmandarlık yapıp başkumandanlık bayrağını şerefle taşıyarak “Alemdar-ı Rasul” olarak şereflenen, evinde 7 ay misafir eden ve kendisi 93 yaşında olan Halid ibn Zeyd’de vardır. Çok yaşlı olan bu sahabeyi, evlatları katılmaması için ikna etmeye çalışırlar ancak o “Ben gidip sur dibinde Şehid olacağım. Rasulüllahın benim iççin müjdesi vardır” dedi.

21 Halid ibn Zeyd Ordu İstanbul surlarının önüne yaklaştığı bir ara çok rahatsızlanır ve kumandanı çağırıp: “Çok ihtiyarım ve hastayım. Olabilir ki bu yollarda öleceğim. O zaman beni kâfirlerin toprağında götürebileceğin en uzak yere kadar götür. Daha ileri gidemeyeceğin neresi ise beni o noktaya göm. Yanı başımdan geçen İslam süvarilerinin kılıçlarının, kalkanlarının şakırtılarını işitmek hoşuma gider. Bırakın hiç olmazsa o leventlerin seslerini duyayım. Çünkü bir gün Peygamber’in huzurunda otururken, ashaptan birinin, İstanbul surları önüne defnedileceğini işitmiştim. Olabilir ki bu benim.” Ancak iyileşir ve surlar önüne kadar gelip savaşarak şehid olur.

22 Yetmez mi bu şehrin halkına bu niğmeti bârî
Ve 784 yıl sonra Fatih Sultan Mehmed Han, Hocası Akşemseddin’e mezarının yerinin bulunması talimatını verir ve kabri bulunur. Fatih ilk olarak türbesini, ardından Camii ve etrafında medreseleri yaptırır ve ilk eseri böylece başlatmış olur. Yetmez mi bu şehrin halkına bu niğmeti bârî Habib-i Ekrem’in yâri Eba Eyyûb el Ensârî

23 FATİH SULTAN MEHMED HAN KİMDİR?
Peygamber Müjdesiyle Şereflenen, Fetihlerin Fatihi SULTAN MEHMED HAN  30 Mart 1432 yılında Edirne’de Kuran terbiyesinin ve ahlakının yaşandığı bir ailede dünyaya teşrif etmiştir. Babası II. Murat, annesi Huma Hatun’dur. 12 yaşına gelince devlet idaresini öğrenmesi için Edirne’den Manisa’ya vali olarak gönderildi. Ve kısa zaman sonra tahta çıkarıldı. Uygur alfabe ve lehçesini öğrenmiş, Arapça, Farsça, Yunanca, Latince, İbranice, sırpça ve Slovakça dillerini öğrenmiştir. Tarihi önemsemiş 1451 yılında babası vefat edince 21 yaşında Mehmet tahta geçmiştir. Sultan İkinci Mehmed, 7. Osmanlı padişahı Osmanlı topraklarını 2 milyon 214 bin km’ye genişletmiş, 25 savaşa bizzat kumanda etmiş, 2 imparatorluk, 4 krallık, 11 prensliği devlete dahil etmiştir. 49 yaşında 3 Mayıs 1481 siyanürle zehirlenerek şehit olmuştur.

24 FATİH SULTAN MEHMED HAN KİMDİR?

25 İlk hocası Molla Gürani Maneviyat önderi Akşemseddin
Mehmed’in hayatında 3 önemli şahsiyet bulunmaktadır. Babası II. Murat İlk hocası Molla Gürani Maneviyat önderi Akşemseddin

26 Mehmed’in hayatında 3 önemli şahsiyet bulunmaktadır. Babası II. Murat
II. Murat han doğum yaklaşınca sabaha kadar uyumamış, gece boyunca Kuran-ı Krim okumuş ve doğacak çocuğun müjdesini beklemiş, “Sultanım Müjdeler olsun bir oğlunuz oldu” haberi gelmiştir. Sultan gayri ihtiyari “Elhamdülillah, Ravza-i Murad’da bir Gül-i Muhammed-i açtı” diyerek sevincini izhar etmiş ve “siz az önce içeri girerken ben Muhammed suresini bitirip Fetih suresine başlayacaktım, adını Muhammed’den müteşekkil olan Mehmed, fetih inşallah ona müyesser ola” diyerek koymuştur.

27 Mehmed’in hayatında 3 önemli şahsiyet bulunmaktadır.
İlk hocası Molla Gürani Okuma-yazma gibi ilk eğitimini aldığı hocasıdır. Anlatılana göre Murad, Gürani'ye bir değnek vermiş ve Mehmed itaatsizlik ederse kullanmasını söylemişti. Molla Gürani Mehmed’e,  dersini dikkate almayan bir öğrencinin, hocası tarafından dövülmesi ile ilgili edebi bir cümleyi inceletmiş, Mehmed durumun ciddiyetini kavrayarak eğitimine önem vermeye başlamıştır.

28 Mehmed’in hayatında 3 önemli şahsiyet bulunmaktadır.
İlk hocası Molla Gürani Bir gün Molla Gürâni, talebesi Fatih'e dersini vermiş, Fatih'te odasında istirahate çekilmişti. Hocası bakar ki, Fatihin odasının ışığı yanmakta. O saatte uyuması gereken Fatih ne yapıyor diye, odaya girer. Niye yatmadın diye sorunca; Fatih şu cevabı verir; "Hocam, uyuyamayışımın sebebi, tâ Sahabe-i Kirâam zamanından beri defalarca muhasara edildiği halde, Kostantiniyye şehri niçin fethedilemiyor? İşte bu gece onun plânlarını yapmakla meşguldüm.” Bunu duyan molla Gürani; “Evladım bu zafere kavuşmanı bütün gönlümle arzu ediyorum. Lâkin, ben senin câhil bir kumandan değil, âlim bir kumandan olmanı isterim. Onu fethedecek kumandan hem âlim, hem âdil olacaktır” buyurdular.

29 Mehmed’in hayatında 3 önemli şahsiyet bulunmaktadır.
Maneviyat önderi Akşemseddin İstanbul’u Şu Beşikte Yatan Çocuk Feth Edecek  Sultan II. Murad Hacı Bayram-ı Veli Hz. ile Edirne’de bulunduğu süre içinde sık sık görüşmüş O’na dünya ve ahiret hayatına dair merak ettiklerini sormuş tavsiye ve görüşlerini almıştı. İstanbul’un fethi Sultan II.Murad Han için çok önemliydi. Peygamberimizin övgüsünü kazanmak için İstanbul’u alma planları yapıyordu. Hacı Bayram-ı Veli Hz.’leri ile bir görüşmesi esnasında bir beşik getirdiler, Hacı Bayram-ı Veli Hz.’lerinin yanına itina ile koydular. Hacı Bayram-ı Veli Hz.’leri beşiğe dikkatlice baktı ve Fetih Suresini orada bulunanların işiteceği bir sesle okumaya başladı.

30 Mehmed’in hayatında 3 önemli şahsiyet bulunmaktadır.
Maneviyat önderi Akşemseddin Herkes hayretler içinde kalmıştı. Çünkü beşikte kim olduğunu bilmeden bu süreyi niçin okuduğuna bir anlam veremiyorlardı. Okumayı bitirdikten sonra; Bayezid Han amcanız ve sizin muhasaranız zamanında elden gelen yapılmıştır. Ancak bazı hatalar yapılmış fetih gerçekleşememiştir. Sultanım  sen Konstantiniyye’yi alamayacaksın, ama mutlaka alınacaktır. Bunu ben bile göremeyeceğim. «Orası şu beşikte yatan çocuk ve bizim Köse tarafından alınacaktır» dedi.  Sultan II.Murad Han bu büyük müjdeyi alınca çok sevindi.

31 Mehmed’in hayatında 3 önemli şahsiyet bulunmaktadır.
Maneviyat önderi Akşemseddin Akşemseddin 1389’da Şam’da doğmuş, iyi bir ilim tahsil etmiş, tıbb eğitimi almış, anadoluya gelmiş. Meşhur din ve fen âlimi olup zahirî ve bâtını ilimlerde mütehassıs Akşemseddîn hazretleri şehzadenin her şeyi ile bizzat ilgilenmiş, küçük yaşlardan itibaren onu “Mehmet, sen İstanbul’u fethedeceksin” diyerek onun hayal dünyasını şekillendirmiştir.

32 Fatih, soğuk kanlı ve cesurdu Çok merhametli ve müsamahalıydı
Fatih Sultan Mehmed Han Fatih, soğuk kanlı ve cesurdu Çok merhametli ve müsamahalıydı Askeri ve siyasi sahada deha idi Çok başarılı bir diplomattı İlme, sanata ve ilim adamlarına çok önem verirdi. Maddi ve manevi çalışmanın birlikte yapılması gerektiği fikrindeydi. İhlaslı idi

33 Fatih Sultan Mehmed’in vefatı
Fatih Sultan Mehmed, Venedikliler tarafından tertiplenen tam 14 suikasttan kurtulmuş, Son suikasttan ise kurtulamamış 49 yaşında 3 Mayıs 1481 siyanürle zehirlenerek şehit olmuş ve Şeyh Ebu'l-Vefâ Hazretlerinin kıldırdığı cenaze namazının ardından  Fatih Camii'nin yanındaki Fatih Türbesi'ne, hanımı Gülbahar Hatunun yanına defnedilmiştir. Öldüğünde, “Büyük kartal öldü” diye, Avrupalılar kiliselerinde 3 gün çan çalarak, şükür ayinleri yapmışlardır.

34 “Böyle bir harikayı kim gördü, kim işitti.
Batılıların gözüyle Fatih Sultan Mehmed “İkinci Mehmet şüphesiz Kirostan, İskender'den ve Sezar’dan büyüktür.” (Georgis) “Böyle bir harikayı kim gördü, kim işitti. II. Mehmet, karayı denize tahvil etti ve gemileri dalgalar yerine dağların tepesinden geçirdi” (Prens Dukas, Bizans Tarihçisi)

35 Batılıların gözüyle Fatih Sultan Mehmed
Zorzo Dolin adlı bir yabancı, BABİNGER isimli eserinde Fatih’in sahip olduğu vasıfları şöyle sıralıyor; “Fatih, nadiren güler, ilmi çalışmayla meşgul olur. Çok cömerttir. Soğuğa, sıcağa, açlığa ve susuzluğa tahammüllüdür. Kesin konuşur. Zevk-ü sefadan uzaktır. 7-8 yabancı dil bilir, bütün tarihleri okumuştur. Avrupa’daki bütün hükümetleri tanır. İtalya coğrafyasını iyi bilir. Avrupa’nın haritasını yanında taşırdı. Kendisi ile bir başka kişinin mukayesesi dahi yapılmayan büyük Fatih ve en büyük imparatordur.”

36 “Sulh-u sükûn istersen hazır ol cenge”
FETİH İÇİN YAPILAN HAZIRLIKLAR “Sulh-u sükûn istersen hazır ol cenge” وَاَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِه۪ عَدُوَّ اللّٰهِ وَعَدُوَّكُمْ وَاٰخَر۪ينَ مِنْ دُونِهِمْۚ لَا تَعْلَمُونَهُمْۚ اَللّٰهُ يَعْلَمُهُمْۜ “Onlara (düşmanlara) karşı gücünüz yettiği kadar kuvvet ve cihad için bağlanıp beslenen atlar hazırlayın, onunla Allah'ın düşmanını, sizin düşmanınızı ve onlardan başka sizin bilmediğiniz, Allah'ın bildiği (düşman) kimseleri korkutursunuz...” ( 8/Enfal 60 )

37 FETİH İÇİN YAPILAN HAZIRLIKLAR
Bizans surları 3 kademeden oluşmakta ve 3 tarafı suyla çevrili bir konumda bulunmaktadır. Dolayısıyla böyle bir yerin fethi için iyi bir donanmaya ve etkili bir kara gücüne sahip olmak gerekir. Zira bizansın suda sönmeyen Grejuva denen ateşi ahşaptan yapılan o günün gemilerini çok kolaylıkla yakabilmektedir.

38 FETİH İÇİN YAPILAN HAZIRLIKLAR Rumelihisarı’nı inşa
Sultân Mehmed, boğazlardan geçişi engellemek üzere Dedesi Yıldırım’ın inşa ettirdiği Anadoluhisarı’nın tam karşısına 1452’de Boğazkesen Hisarı dediği Rumelihisarı’nı inşa ettirdi. Böylece Karadeniz tarafından gelecek yardımlar kesilecektir. Akşemseddin’in teklifi ile yeryüzünde fethin mührü olması için “Muhammed” şeklinde yapılmış, 4,5 ay gibi kısa bir zamanda tamamlanmış

39 FETİH İÇİN YAPILAN HAZIRLIKLAR
Çanakkale boğazına Kilitbahir ve Çimenliktepe Kalelerini inşa İstanbul’un fethinden önce egeden gelecek yardımları engellemek üzere Çanakkale boğazının her iki tarafında en dar yerlerinde Kilitbahir Kalesini ve Çimenliktepe Kalesini inşa ettirir.

40 5 Nisanda İstanbul önlerine geldi.
FETİH İÇİN YAPILAN HAZIRLIKLAR “Şahi” isimli topların dökümü 1 Eylül 1452’de Edirne’de Musluhiddin ve Saruca Serkan gibi Osmanlı Mühendisleri ile Macar Urban Ustaya kendisinin planlarını çizdiği “Şahi” isimli topların dökümünü başlattı. 1453 Şubatında Edirne’den yola çıkan toplar 5 Nisanda İstanbul önlerine geldi.

41 FETİH İÇİN YAPILAN HAZIRLIKLAR Gemiler karadan yürüyor
21 Nisa-22 Nisana bağlayan gece Kasımpaşa’dan Haliç’e kadar olan yola tahta kızaklar döşendi, Üzerleri yağlandı. Bir gece içinde 72 gemi Mehmet Ali Paşa komutasında Tophaneden karaya çıkararak (Tophâne-Kumbaracı Yokuşu-Tepebaşı-Asmalı Mescid-Kasımpaşa) Kasımpaşa sırtlarından Haliç’e indirdi.

42 FETİH İÇİN YAPILAN HAZIRLIKLAR
Yürüyen Tahta Kuleler yaptırdı. Lağımcılar ocağı askerleri surların altından tüneller açmakla görevlendirildi. 150 bin kişilik bir insan gücü ve 300 donanma ile fatih savaşa katılmıştır.

43 FETİH İÇİN YAPILAN HAZIRLIKLAR Dua ve zikir ordusu
Sultan Mehmed devrin büyük âlimlerinden ve maneviyât erenlerinden, Akbıyık Sultan, Molla Fenari, Molla Hüsrev, Molla Gürânî, Molla Zeyrek, Akşemseddin, Hızır Bey, Hocazâde Efendi, Şeyh Sinan, Molla Vildân ve Molla Şeyh Vefâ ve benzeri zatları öğrencileriyle beraber davet ederek savaş esnasında dua ve zikirde bulunmalarını onlardan istemiştir. “Benim Askerlerim Ok atarken, Top Güllesi atarken, siz de İstanbul'un Fethi için tespih çekip, Allah'a Dua edeceksiniz.”

44 FETİH İÇİN YAPILAN HAZIRLIKLAR Haçlıların Faaliyetleri
Haçlı Seferleri, İslâm düşmanı papaların Kudüs'ü Müslümanların hâkimiyetinden kurtarmak ve Müslümanları Anadolu ve Avrupa'dan atmak gayesiyle başlattıkları seferlere verilen âd. İslamiyet’in yayılışını durdurmak, sosyal ve ekonomik sıkıntı içinde olan Avrupa’yı bu durumdan kurtarmak için Bati Avrupa'da Vatikan kilisesinin önderliğinde yoğun bir faaliyet başlatıldı. 1096 altıda başlayan haçlı seferleri Çeşitli dönemlerde devam etmiş, 8 kez büyük ordular toplanmış ve Osmanlı döneminde son bulmuştur.

45 FETİH İÇİN YAPILAN HAZIRLIKLAR
Allah’a Güven فَاِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللّٰهِ اِنَّ اللّٰهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلٖينَ Kararını verdiğin zaman da artık Allah'a dayanıp güven. Çünkü Allah, kendisine dayanıp güvenenleri sever.” ( 3/Ali İmran 159 )

46 FETİH VE ZAFER Fatih: “Ehl-i İslam’ın mücerret gayretidir gayretim” diyerek; Asker iman bakımından hazır duruma gelmiş: "Ne olursa olsun inşallah zafer bizimdir!" "Artık ya şehîd olup cennete, veya zaferle Bizans'a gireceğiz!.." diyerek başlayan fetih... يَا اَيُّهَا الَّذٖينَ اٰمَنُوا اِنْ تَنْصُرُوا اللّٰهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ اَقْدَامَكُمْ “Ey iman edenler! Eğer siz Allah'a (Allah'ın dinine) yardım ederseniz O da size yardım eder, ayaklarınızı kaydırmaz.” ( 47/Muhammed 7 )

47 Amaç Dini Mübin'i İslam'a Hizmet Etmektir
FETİH VE ZAFER Amaç Dini Mübin'i İslam'a Hizmet Etmektir Fatih Trabzon Rum İmparatorluğu üzerine zorlu bir sefere çıkmıştı. Uzun Hasan’ın annesi Sara Hatuna şöyle dedi: “Ey İhtiyar ana bilmez misin ki elimizde tuttuğumuz din-i İslam'ın kılıcıdır. Sen zanneyleme ki, çektiğimiz bunca sıkıtılar, kuru bir toprak parçası içindir. Bilesin ki bütün gayretimiz Allah’ın dinine hizmettir. İnsanları hidayete kavuşturmak içindir.”

48 Amaç Dini Mübin'i İslam'a Hizmet Etmektir
FETİH VE ZAFER Amaç Dini Mübin'i İslam'a Hizmet Etmektir İmtisal-i “cahidü fillah” olupdur niyyetüm (“Niyetim; “Allah yolunda cihad ediniz!” emrine riayet etmektir.) Dîn-i İslam’ın mücerred gayretüdür gayretüm. (Gayretim de, İslam dininin halis ve ulvi gayretidir) Enbiya vü evliyaya istinadım var benim, (Benim peygamberlere ve Allah dostlarına bağlılığım vardır) Lütf-i Hakk’dandır heman ümid-i fethu nusretüm (Fetih ve zafer ümidim de, daima Allah’ın lütfündendir) (Avni-Fatih Sultan Mehmed)

49 Bizans'ın endişeli bekleyişi
FETİH VE ZAFER Bizans'ın endişeli bekleyişi Yıl 1453, Konstantinapol sessizliğe gömülmüş, yeni çeriler hazır, toplar hazır, gemiler karadan yol almış, surlar hazır, imanlı yürekler hazır, genç komutanın emri bekleniyor. Bizans topraklarında değişik haller olmaya başlamıştır: Tam bir ay tutulması gerçekleşmiş Dolu fırtınası başlamış ve yoğun bir sis oluşmuş Gökyüzünde kırmızı bir parlaklık belirdi ve Ayasofya katedralini kırmızıya boyamış Bu kâhinlerin gözünde Hristiyanlar için Tanrının onları terk ettiğine dair bir işaretti. Ve korku etrafı sardı.

50 FETİH VE ZAFER 6 Nisan’da muhasara başladı. 53 günlük bir kuşatmadan sonra 29 Mayıs 1453 Salı sabahı tan yeri ağarırken Ezân-ı Muhammedî okundu. Sabah namazı kılındı. Namazdan sonra okunan Fetih sûresi huşu içinde dinlendi. Bizans’ın Galata ile Sarayburnu arasına gerdiği zincirler, Osmanlı donanmasının karadan yürütülerek Haliç’e girmesiyle parçalanmıştı. Muhasaranın 53. Günü Hz. Peygamber’in müjdelediği fetih 29 Mayıs 1453 salı günü gerçekleşti ve Osmanlı ordusu tekbir sesleriyle Topkapı ve Eğrikapı yönlerinden İstanbul’a girdi. Ayasofya’ya sığınan on binlerce insanın burnu bile kanamadı ve İslâm Hukukunun bu konudaki hükümleri aynen uygulandı ve herkese temel hak ve hürriyetleri tanındı.

51 FETİH VE ZAFER

52 Kale Burçlarında Ulubatlı Hasan
FETİH VE ZAFER Kale Burçlarında Ulubatlı Hasan Kale burçlarında artık Türk sancakları dalgalanıyor, Yanık sesli hafızlar ezan sesleriyle gökyüzünü çınlatıyor, Bu güzel manzarayı gören Fatih, atından yere atlayıp şükür secdesine varıyor. İstanbul fethedildiği gün surlara çıkıp, sancağını diken Ulubatlı Hasan, sıradan bir nefer değildi; o Enderun’da yetişmiş bir zabitti ve aynı zamanda Fatih’in ders arkadaşıydı. O devrede onlar birkaç kişiydiler. Ulubatlı, surlar aşıldığı gün vücudu delik deşik olması pahasına, surlara çıkmış ve bayrağı surlara dikmeye muvaffak olmuştu. Bir müddet sonra da Fatih bu levendin başı ucundaydı. Ulubatlı, son anlarını yaşıyordu. Dudağındaki tebessüm Fatih’i hayrete düşürmüştü ve sordu:  “Niçin tebessüm ediyorsun?” Hasan cevap verdi: “Biraz evvel buraları Allah Resulü teftiş ediyordu. O’nun gül cemalini gördüm. Sürûrum, sevincim bundandır.”

53 “Biz İstanbul’da mekânı değil,
FETİH VE ZAFER “Biz İstanbul’da mekânı değil, zamanı fethettik” (Yahya Kemal)

54 Allah'ın dinine girmekte olduklarını gördüğün vakit
FATİH’İN YÜREKLERİ FETHİ VE SONUÇLARI  اِذَا جَٓاءَ نَصْرُ اللّٰهِ وَالْفَتْحُۙ ﴿1﴾ وَرَاَيْتَ النَّاسَ يَدْخُلُونَ ف۪ي د۪ينِ اللّٰهِ اَفْوَاجًاۙ ﴿2﴾ فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ وَاسْتَغْفِرْهُۜ اِنَّهُ كَانَ تَوَّابًا ﴿3﴾ “Allah'ın yardımı ve zaferi gelip de insanların bölük bölük Allah'ın dinine girmekte olduklarını gördüğün vakit Rabbine hamdederek O'nu tesbih et ve O'ndan mağfiret dile. Çünkü O, tevbeleri çok kabul edendir.” ( 110/ Nasr 1-3 )

55 FATİH’İN YÜREKLERİ FETHİ VE SONUÇLARI
Fetih ordusu İstanbul'a giriyor Padişah ak atına binmişti. Çok sevdiği hocası da Akşemseddin de yanındaydı. Yerli halk yolları doldurmuştu. Fatih Sultan Mehmet çok genç olduğu için herkes Akşemseddin'i padişah sanıyordu. Ona buket buket çiçek veriyorlardı. Akşemseddin genç padişahı göstererek: “Sultan Mehmet ben değilim, odur” dedi. Padişah da: “Gidiniz, yine ona gidiniz. Sultan Mehmet benim, ama o benim hocamdır. Şehrin Manevi Fatihi’dir.”

56 FATİH’İN YÜREKLERİ FETHİ VE SONUÇLARI
İstanbul fethinin ertesi günü yayınladığı fermanla “Herkes dininde, inanç ve itikadında, ibadetlerinde hürdür. Kimse kimsenin inancına karışmaz ve ibadetlerine müdahale edemez.” Fetih sonrası İstanbul’un hiçbir yerinde yağmalama yapılmamış, Ayasofya meydanında bulunan dikili taşlar üzerinde heykeller bulunmaktadır. Bunların hiç birine dokunmamıştır. Zira Osmanlı taşlarla değil, taşlaşmış kalplerle uğraşmayı tercih etmiştir. Ebu’l Vefa Hazretleri bu konuda en iyi örneklerden biri olmuştur.

57 FATİH’İN YÜREKLERİ FETHİ VE SONUÇLARI

58 FATİH’İN YÜREKLERİ FETHİ VE SONUÇLARI
Dini mabetlerden sadece Ayasofya Cuma namazında Camiye çevrilmiş ve Cumhuriyetin ilk yıllarına kadarda böyle kalmıştır. Fetih sonrası Ayasofya için bir vakıf kurdurmuş ve ismini Meryem vermiştir. 24 Kasım 1934 te T.C. Bakanlar Kurulu Kararı ile Müzeye çevrilmiştir. Ayasofya içinde bulunan resim ve ikonalara dokunulmamış, kıble istikametinde olanların üzeri hasırla kapatılmış ve tahrip edilmemiştir. Ayasofya’nın kapı girişleri üzerinde bulunan ve duvarlarında yer alan ikon ve sembollere ve haçlara da dokunulmamış olması hoşgörü üzerine kurulan medeniyetin en güzel örneklerindendir. O günlerde üzerinde büyük bir haç bulunan Galata Kulesindeki haçı söktürmüş, bu kuleye Hz. İsa Kulesi adını vermiştir.

59 FATİH’İN YÜREKLERİ FETHİ VE SONUÇLARI

60 “İman ve ilim bir araya gelince devletler payidar olur”
FATİH’İN YÜREKLERİ FETHİ VE SONUÇLARI Akşemseddin’e Hz. Eba Eyyub el Ensari’nin kabrini buldurmuş, üzerine türbe yaptırmış, etrafına medreseler ve cami inşa ederke türbenin etrafı eğitim merkezi haline getirilmiştir. Ancak ne yazık ki günümüzde sadece Türbe ve cami kalmış okul yıkılmıştır. “İman ve ilim bir araya gelince devletler payidar olur”

61 FATİH’İN YÜREKLERİ FETHİ VE SONUÇLARI
Fatih ailesinin yaşayacağı sarayı Beyazıt’ta inşa ettirir. Devlet yönetimi sarayını ise bu gün Topkapı Sarayının bulunduğu Sarayburnu mevkiine inşa ettirir. Adaletin temsili olarak adalet kulesine yer verir ve kendisi davaları izlemez. Sarayı bir eğitim yeri gibi görür ve ona göre inşasını tamamlar ve girişine “دَارُ الْعِلْمْ yazdırır.

62 FATİH’İN YÜREKLERİ FETHİ VE SONUÇLARI
Fatih fetih sonrası yürek fethine girişmiş ve bunun için hoşgörünün en güzel örnekleri İstanbul’da sergilenmiş, Ortodoks, Katolik ve Protestan din âlimlerini davet ederek onlarla ilmi toplantılar yaparak tevhid inancını yayma gayretinde olmuştur. Doğu Roma Devleti, Ermenileri insan olarak kabul etmez ve İstanbul’a girmelerine izin vermezdi. Onların İstanbul’a girmelerine izin vermiştir. Ermeni Patrikhanesi kurularak dini özgürlük tanınmıştır.

63 Rum patrikliğinin yeniden açılmasına izin verdi.
FATİH’İN YÜREKLERİ FETHİ VE SONUÇLARI Rum patrikliğinin yeniden açılmasına izin verdi. Bir Yahudi hahambaşılığı kurdurdu. Bir ermeni patrikhanesi kurdurdu.

64 FATİH’İN YÜREKLERİ FETHİ VE SONUÇLARI
Fatih İstanbul’un en büyük medresesi için temel atmış ve 1460 yılında 16 okul binası, ortada Camisi ile büyük bir külliye tamamlanarak dünya medeniyeti kurulmuştur. Fatih külliyesi tamamlanıncaya kadar O gün için İstanbul’da bulunan en büyük manastır “Pantakrator”u medrese olarak kullanmıştır. (Molla Zeyrek Camii ve Külliyesi)

65 FATİH’İN YÜREKLERİ FETHİ VE SONUÇLARI
Fatih mali hesaplar dolayısıyla eğitime ayrılan payın fazlalığına itiraz eden vezirine: “Medresemizdeki yüz talebeden kaçı yetişir, oradan üç-beş adam çıkar mı?” diye sorar. Veziri: “Evet, ama bu kadardan ne çıkar”? deyince Fatih: “Paşa bilir misin ki bunca ahaliyi yetiştiren de bu üç beş kişidir!” diyerek hazineden en büyük payı medreselere ayırarak ilme verdiği önemi gösterir.

66 İstanbul ve fetih. Çağların kapanıp yeniçağların açıldığı,
FATİH’İN YÜREKLERİ FETHİ VE SONUÇLARI İstanbul ve fetih. Çağların kapanıp yeniçağların açıldığı, Gemilerin su yerine karadan yüzmeyi tercih ettiği, Çanların susup ezanların kulakları şenlendirdiği, Konstantinapollün İstanbul olduğu, 2. Mehmet’in fatih sultan Mehmet han ile rütbelendiği, Yeni başkentiyle dünyanın, önünde saygıyla eğildiği Osmanlı medeniyetinin ifadesidir

67 FATİH’İN YÜREKLERİ FETHİ VE SONUÇLARI
İstanbul fethinden sonra bir gün bir dervîş, yolun ortasına çıkar ve Fatih'e hitaben: "İstanbul'u fethettim, diye bu kadar kendine paye alma! Sen İstanbul'u bizim gibi dervişlerin duası ile aldın." der. Fatih cevaben: "Doğru söylersin dervîş baba. Lakin bir harp, dua askeri ile kılıç askeri müşterek hareket ederse zafere ulaşır. Duayı bırakanları, ahiret cehennemi bekler. Kılıcı bırakanlara da, çok yazık olur! Zaferin sırrı, Hz. Peygamber (s.a.v.)'in izini takip etmektir." der.

68 İMANIN ZAFERLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
İslam meşru müdafaayı uygun görmüş, savaşanlara karşı savaşılmasını, haksızlıklarla mücadele edilmesi, dinin tüm insanlığa ulaştırılmasını emretmiştir. يُرٖيدُونَ لِيُطْفِؤُا نُورَ اللّٰهِ بِاَفْوَاهِهِمْ وَاللّٰهُ مُتِمُّ نُورِهٖ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ “Onlar ağızlarıyla Allah'ın nûrunu söndürmek istiyorlar. Halbuki kâfirler istemeseler de Allah nûrunu tamamlayacaktır.” ( 61/Saf 8 )

69 اِنَّ اللّٰهَ اشْتَرٰى مِنَ الْمُؤْمِنٖينَ اَنْفُسَهُمْ وَاَمْوَالَهُمْ بِاَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ يُقَاتِلُونَ فٖى سَبٖيلِ اللّٰهِ فَيَقْتُلُونَ وَيُقْتَلُونَ وَعْدًا عَلَيْهِ حَقًّا فِى التَّوْرٰيةِ وَالْاِنْجٖيلِ وَالْقُرْاٰنِ وَمَنْ اَوْفٰى بِعَهْدِهٖ مِنَ اللّٰهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَيْعِكُمُ الَّذٖى بَايَعْتُمْ بِهٖ وَذٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظٖيمُ “Allah, müminlerden canlarını ve mallarını cennet karşılığında satın almıştır. (onlar) Allah yolunda savaşarak öldürürler ve öldürülürler. Bu, Tevrat'ta, İncil'de ve Kur'an'da verilen gerçek bir vaaddir. Verdiği sözü Allah'tan daha çok tutan kim vardır? Öyleyse O'nunla yaptığınız alışverişe sevinin. Bu en büyük başarıdır.” ( )

70 İMANIN ZAFERLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
وَاُخْرٰى تُحِبُّونَهَا نَصْرٌ مِنَ اللّٰهِ وَفَتْحٌ قَرٖيبٌ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنٖينَ “Seveceğiniz başka bir şey daha var: Allah'tan yardım ve yakın bir fetih. Müminleri (bunlarla) müjdele.” ( 61/Saf 13 ) ayeti Selçuklular döneminde dua olarak Mehter Gülbankının sonunda “Yardım Allah’tandır, Fetih yakındır, Müminlere müjdele Ya Muhammed” şeklinde hücum komutu olarak zikredilmektedir.

71 İMANIN ZAFERLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذٖينَ قُتِلُوا فٖى سَبٖيلِ اللّٰهِ اَمْوَاتًا بَلْ اَحْيَاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ “Allah yolunda öldürülenleri sakın ölü sanmayın. Bilakis onlar diridirler; Allah'ın, lütuf ve kereminden kendilerine verdikleri ile sevinçli bir halde Rableri yanında rızıklara mazhar olmaktadırlar.” ( 03/Ali İmran 169 )

72 “Allah kullarını daru’s-selama/
İMANIN ZAFERLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ وَاللّهُ يَدْعُو إِلَى دَارِ السَّلاَمِ وَيَهْدِي مَن يَشَاءُ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ “Allah kullarını daru’s-selama/ barış yurdu olan cennete çağırıyor.” (Yunus, 10/25)

73 Tarih bize derki: SEN BÜYÜK MİLLETSİN…
Osman Gazi ve nesli gibi diğergam, gönül eri ve kendisini Cenab-ı Hakka adayan abide insanlara sahipsen, Tebaasıyla mahkemeye çıkarak bütün dünyaya örnek bir adalet anlayışı tevzi eden bir Fatih’in varsa, Hz. Mevlanalar, Yunuslar ve Hüdayiler gibi yüreklerini dergah yapan gönül erlerin ve onlardan feyz alarak izlerini takip eden güzel insanların varsa, Bir karıncanın hukukunu düşünen Kanuni Sultan Süleyman’ın varsa, Sinesi Kur’anla dolmuş analar, Arslan yürekli yiğitler doğuruyorsa, Dünya, senin gözünde küçülmüş ahiret saadeti ve Allah rızası bir ideal haline gelmişse;

74 Tarih bize derki: SEN BÜYÜK MİLLETSİN…

75 Tarih bize derki: Ecdadımızla övünmek güzel ve zevkli geliyor insana.
Bize düşen görev övünmek mi? Yoksa onların yaptıklarının daha iyisini yapmak mı? Elbette ki, daha ileriye gitmek hedeftir. Osmanlı devleti, 1453 de Fatih’le imparatorluk oldu. 1571’e kadar 3 kıtanın sahibi. 20 bin km. kareye ulaşan vatan toprakları üzerinde; 18 millet,16 din, 63 mezhep ve 138 hükümdar ve prensliği idare etmişler. Osmanlı Devleti tam 322 yıl Dünyanın hakim gücü olmuştur.

76 Tarih bize derki: Tarih sahnesinde, eski itibarımızı kazandığımızda ve dünya milletleri arasında sözümüz geçmeye başladığında, gerçek fetihler yaşanır.

77 Fetih Marşı Arif Nihat Asya
Yelkenler biçilecek, yelkenler dikilecek; Dağlardan çektiriler, kalyonlar çekilecek; Kerpetenlerle surun dişleri sökülecek Bu kitaplar Fatih'tir, Selim'dir, Süleyman'dır. Şu mihrap Sinanüddin, şu minare Sinan'dır. Haydi artık uyuyan destanını uyandır!.. Yürü, hala ne diye oyunda oynaştasın? Fatih'in İstanbul'u fethettiği yaştasın!.. Bilmem, neden gündelik işlerle telaştasın Kızım, sen de Fatihler doğuracak yaştasın!.. Sen de geçebilirsin yardan, anadan, serden.... Senin de destanını okuyalım ezberden... Haberin yok gibidir taşıdığın değerden... Delikanlım, işaret aldığın gün atandan Yürüyeceksin... Millet yürüyecek arkandan! Sana selam getirdim Ulubatlı Hasan'dan.... Elde sensin, dilde sen, gönüldesin baştasın... Fatih'in İstanbul'u fethettiği yaştasın!.. Sen ki burçlara bayrak olacak kumaştasın; Fatih'in İstanbul'u fethettiği yaştasın!.. Yüzüne çarpmak gerek zamanenin fendini... Göster: Kabaran sular nasıl yıkar bendini? Küçük görme, hor görme, delikanlım kendini Bırak, bozuk saatler yalan yanlış işlesin! Çelebiler çekilip haremlerde kışlasın! Yürü aslanım, fetih hazırlığı başlasın... Şu kırık abideyi yükseltecek taştasın; Fatih'in İstanbul'u fethettiği yaştasın!.. Yürü, hala ne diye kendinle savaştasın? Fatih'in İstanbul'u fethettiği yaştasın!..

78 Teşekkür Ederim Bu çalışma İdris YAVUZYİĞİT tarafından “İstanbul Ve Fatih” (Mehmet KANTARCI); “Tarihten Günümüze Fetih ve Fatih” (Diyanet Aylık Dergi Mayıs 2002); İstanbul'un Fethi Fetih Ruhu (Ahmet ÜNAL); Kitap, makale ve vaaz örneklerinden istifade edilerek hazırlanmıştır. VAAZ DOKUMANLARI /idrisyavuzyigit /İdris YAVUZYİĞİT