PARECON (Participatory Economics) (Katılımcı Ekonomi)

... konulu sunumlar: "PARECON (Participatory Economics) (Katılımcı Ekonomi)"— Sunum transkripti:

1 PARECON (Participatory Economics) (Katılımcı Ekonomi)
Grup:ÇEKO Songül AK Elif COŞKUN

2 Michael Albert; alternatif küreselleşme hareketi denilince ABD’de akla gelen ilk isimlerden birisidir. “Kapitalizme alternatif yoktur” düşüncesini reddeden M. Albert 80’lerin ortalarından itibaren dile getirilen Katılımcı Ekonomi modelinin en önemli öncüsüdür. Günümüze kadar yaklaşık 17 kitap yayımlamıştır. Son olarak 2007’de “Umudu Gerçeğe Dönüştürmek” ve 2004’te “Katılımcı Ekonomi:Kapitalizmden Sonra Yaşam” adlı kitabının Türkiye’de de çevirisi yapılmıştır.

3

4 Parecon Tanım: Hakkaniyete ve özyönetime dayalı alternatif bir ekonomik sistem önerisidir.Mevcut Kapitalizme alternatif olarak önerilmektedir.İşçi ve tüketici konseylerini katılımcı planlamayı savunan rasyonel bir vizyon sunar.

5 Kapitalizm: İnsan onurunun ;insanların kendi ayakları üzerinde söz sahibi olma hakkının inkarı,büyük servet eşitsizliklerini savaşı ve şiddeti üreten bir egemenlik biçimidir. Başkalarının gerilemesi pahasına ilerlemeyi öngören bir ekonomidir. Kapitalizmde kapitalistler üretim araçlarının sahibidirler,malların dağıtımı için pazarlardan yararlanırlar,çalışmanın amacını ve niteliğini belirlerler,işçileri (ve yöneticileri) işe alıp işten atarlar.

6 Kapitalizmin tanımlayıcı kurumları
Özel mülkiyet Özel şirket kurumları Yorucu/Zevksiz/Sıkıcı 3. Otoriter karar alma 4. Pazarlar

7 Özel mülkiyet ,mülk sahipleri ve mülk sahipleri olmayanlar biçiminde sınıf bölünmesini yaratır.
Özel şirketlere dayalı iş bölümünü anlatırken iki meslek grubundan söz ediyor: a)Güçlendirici Meslekler: Koordinatör sınıfı oluşturur.(%20) b)Zevksiz/yorucu/sıkıcı meslekler: İşçi sınıfını oluşturur. (%80) Kapitalist sistemde işçilerin en küçük bir şey için bile mülk sahibinden izin alması gerekir. Albert pazarların kesinlikle ve tamamen vahşi olduklarını söylüyor ve pazarların kaldırılmasını savunuyor.

8 Katılımcı Ekonomi Değerleri
Albert, eğer alternatif bir ekonomik model önereceksek;değerler, atfedeceğimiz birtakım şeyler ve bu değerleri karşılayacak birtakım kurumlar önererek ortaya çıkmalıyız diyor. Bu bağlamda Kapitalizme karşı şu değerleri açıklıyor:

9 1)Dayanışma:Bu değer mal üreten ekonomilerdeki gibi vatandaşların aşırı bireyci ve açgözlü olmasını değil;yurttaşların birbiriyle dayanışma içinde bulunduğu bir yapıyı tanımlar. 2)Çeşitlilik:Metalaştırmanın ve ticari değerlerin insanlara dayattıkları biçimiyle seçeneklerin ve tercihlerin aynılaşmasını ve daraltılmasını reddeden değerdir. 3)Hakkaniyet:İnsanların kullandıkları araç ya da genetik miraslarından dolayı değil ;gösterdikleri çaba ve fedakarlık için ödüllendirilmeleri gerektiğidir.

10 4)Özyönetim:İnsanların kararlar üzerinde ;o kararlardan etkilendikleri oranda söz hakkına sahip olmalarıdır. 5)Sınıfsızlık:Sınıf hakimiyeti ve yönetici sınıfın olmamasıdır. 6)Sürdürülebilirlik:Ekonominin çevreye uyumlu olmasıdır yani ekonominin ekolojik ve çevresel etkilerini hesaba katması gerektiğidir.

11 Katılımcı Ekonominin Kurumları
1.İşçi ve Tüketici Konseyleri: İşçilerin kararlara katılımını sağlayan işçi konseyleri oluşturulmalıdır.Tüketici kanadında ise bireysel tüketiciler ,yaşama grupları,mahalle grupları ve tüketici konseyleri vardır. 2.Özyönetimi Teşvik Edici Tartışma Yöntemleri: İnsanların etkilendikleri oranda o kararda söz hakkına sahip olmalarını sağlayan farklı yöntemlerin olmasıdır.

12 3.Dengeli İş Bileşenleri:İş bölümünün yeniden tanımlanması söz konusudur.Her kişiye görev ve sorumlulukların birleşiminden oluşan bir meslek verilir. 4.Katılımcı Planlama:Her çeşit işyerinin ve tüketimin girdi ve çıktılarının ne olacağını birbiriyle işbirliği içinde müzakere eden işçi ve tüketici konseylerini kapsıyor.Katılımcı ekonomide bu kurum, pazarların yerine koyulmaktadır.

13 Albert’e Göre Katılımcı Ekonominin Getirdiği Kazançlar
Yönetici sınıfın olmaması Eşit çalışma koşulları ve gelir dağılımının olması Doğru fiyatlandırma sisteminin olması Bireycilik eğilimlerinin ,yoksulluğun ,bozulmak üzere üretilmiş ürünlerin olmaması Zamandan çalmak yerine zaman kazandırması

14 Sonuç olarak ;Michael Albert Katılımcı Ekonomi modeliyle Kapitalizme alternatif sunuyor.
Aynı zamanda sosyalizmi de reddediyor ve bunun nedenini şöyle açıklıyor: Pazar sosyalizmi özel mülkiyeti kamu ya da devlet mülkiyetiyle değiştirir ama bunun dışında herşeyi korur.Bu suretle sosyalizm olarak adlandırılan şey değerlerimizi ihlal eden yapıları korur. Sınıf hakimiyetini korur.

15 1- Kapitalist üretimde bir fabrikadaki toplam işçi sayısının yüzde kaçını işin kaymağını yiyen yönetici grup oluşturuyor? a. Bir, hadi bilemedin iki b. Yüzde 20 c. Yüzde 10 d. Yüzde Michael Albert'in “Koordinatörizm" diye tanımladığı bir ekonomi var. Uzmanlar, teknokratlar ve zihin işçilerinden meydana gelen bir sınıfın karar yetkisini kendi tekelinde tutarken, düz işçilerin onların emirlerini yerine getirdikleri bir düzen bu. Koordinatörler kapitalizmde bir ara sınıfken, hangi ülkede hakim sınıf durumundaymış? Not: Aşağıdakilerden ikisi merhum. a. Sovyetler Birliği b. Çin c. Yugoslavya d. Hepsi 3- Kapitalizmde sahip olan ve yöneten bir kapitalist sınıf var; sosyalizmde örgütlü olarak egemen bir yönetici koordinatör sınıf var. "Katılımcı ekonomi"de ise özel mülkiyet ve sınıflar yok. Albert'in önerisinde başka ne bulunmuyor? a. Borsa b. Banka c. CEO d. Hepsi ya da hiçbiri

16 4- Albert'e göre kapitalist düzeni herkes eleştiriyor ama alternatif üreten yok. Peki, "Kapitalizme başka alternatif yok" diyen kimdi? a. Turgut Özal b. Ronald Reagan c. Margaret Thatcher d. Recep Tayyip Erdoğan 5- Bütün kapitalist ülkelerde durum üç aşağı beş yukarı aynı: ABD'de yalnızca nüfusun yüzde 2'si (6 milyon kişi), ülke zenginliğinin yüzde kaçına sahipmiş? a. Hepsine b. Yarısına c. Yüzde 60'ına d. Yüzde 75'ine 6- Kapitalist küreselliğe karşı olan Albert'in aşağıda soldaki olumsuzluklar yerine sağdaki hangi değerlerin küreselleşmesini istediğini eşleştirebilir misiniz? Örnek: 1c, yoksulluğun değil hakkaniyetin küreselleşmesi. 1. Yoksulluk a. Demokrasi 2. Hırs b. Çeşitlilik 3. Tekdüzelik c. Hakkaniyet 4. Baş eğme d. Sürdürme 5. Yağma e. Dayanışma

17 7- Amerikalı insanların gözünde yoksulluk, savaş, cinsiyetçilik, eşitsizlik, boyun eğme, bu tip şeyler benziyor; onlar, başka türlüsü mümkün olamayacağı için böyle olduğunu düşünüyorlar. Boş bıraktığım sözcüğü kestirebilir misiniz? a. Türkiye'dekine b. Pornografiye c. Yerçekimine d. Faşizme 8- Albert bir lideri çok özel biri olarak görüyor ve destekliyor. Birleşmiş Milletler'deki konuşmasında Başkan Bush ve ekibini, sınıfçı, ırkçı, cinsiyetçi ve otoriter olmakla suçlamış olan bu lider kim? a. Sarkozy b. Chavez c. Ahmet Necdet Sezer d. Ahmedinejad Yanıtlar: 1) b, 2) d, 3) d, 4) c, 5) c, 6) 1c, 2e, 3b, 4a, 5d,7) c, 8) b

18 Katılımcı ekonomi; bazı insanların daha fazla tüketmek amacıyla daha çok çalışmalarını dışlamadığı gibi diğer insanlarca onaylanmış özel ihtiyaçları nedeniyle daha fazla tüketim yapmasına da engel çıkarmaz; yalnız katılımcı ekonomi bazı insanların daha fazla çalışmadığı ya da özel ihtiyaçları olmadığı halde diğerlerinden daha fazla tüketim yapmasını engeller.

19 BİZ İŞİN İÇİNDEN ÇIKAMADIK SİZCE HANGİSİ???? 
TEŞEKKÜRLER…