Vücudumuz Bilmecesini Çözelim

... konulu sunumlar: "Vücudumuz Bilmecesini Çözelim"— Sunum transkripti:

1 Vücudumuz Bilmecesini Çözelim
Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

2 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
İçindekiler 1.Canlılar Neden Beslenir? 2.Besin İçerikleri ve Görevleri 2.1.Karbonhidratlar 2.2.Proteinler 2.3.Yağlar 2.4.Vitaminler 2.5.Su 2.6.Mineraller 3.Dengeli ve sağlıklı Beslenme 4.Besin ve Teknoloji 5. Besinlerin Sindirimi 6. Boşaltım 7. Sağlığa Zararlı Maddeler Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

3 Canlılar Neden Beslenir?
Canlılar, yaşamlarını sürdürebilmek için beslenmek zorundadır. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

4 Canlılar Neden Beslenir?
Örneğin; yakıtı biten bir araba çalışmaz. Canlılar da beslenemediklerinde yaşayamazlar. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

5 Canlılar Neden Beslenir?
Sinek Kuşu Canlılar Neden Beslenir? Sinek kuşu bir günde kendi ağırlıklarının yarısından fazla yiyecek tüketir. Buna rağmen çok büyüyemezler. O halde canlılar, yalnız büyümek için beslenmezler. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

6 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
Beslenme Nedir? İnsanın büyümesi ve gelişmesi (anne karnında ve daha sonra) sağlıklı üretken olarak yaşamını sürdürmesi için gerekli olan besinlerin alınmasıdır. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

7 Beslenme Nedir? ( devam )
Sağlıklı büyüme, gelişme ve özellikle zeka gelişimi için yeterli ve dengeli beslenme şarttır. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

8 Beslenme Nedir? ( devam )
Beslenme dokuların yenilenmesini ve bağışıklık sisteminin sağlıklı olarak çalışmasını sağlar. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

9 İçeriklerine göre besinler 6 gruba ayrılır:
Karbonhidratlar Proteinler Yağlar Vitaminler Mineraller Su Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

10 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
1. Karbonhidratlar Vücudumuzun asıl enerji kaynağıdır. Vücuda enerji veren besin öğelerinden biridir. Vücudun harcadığı enerjinin büyük bir bölümünü sağlarlar. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

11 Karbonhidratlar ( devam)
Beyin dokusu enerji için genellikle karbonhidratları kullanır. Ağır fiziksel hareketler için karbonhidratların daha elverişli enerji kaynağı olduğu bilinmektedir. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

12 Karbonhidratlar ( devam)
Proteinlerin enerji olarak kullanılmasını önleyerek proteine olan gereksinimi azaltırlar. Normal olarak günlük alınan enerjinin % 50-60'i karbonhidratlardan gelmelidir. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

13 Karbonhidrat içeren besinler:
Buğday Mısır Arpa Yulaf Patates Şeker kamışı Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

14 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
2 . Proteinler Proteinler vücudumuzda yapıcı ve onarıcı olarak görev yapar. Proteinler kas ve diğer yumuşak dokular ile enzimlerin temel yapıtaşlarıdır. Proteinler enerji sağlamaktadır fakat bu onların temel görevi değildir. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

15 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
Proteinler ( devam ) Büyüme ve gelişme, doku yapımı ve onarımı , enfeksiyonlara karşı savaşan bağışıklık hücrelerinin oluşumu, hormonların yapımı en başlıca görevleridir. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

16 Protein içeren besinler:
Et Süt Peynir Yoğurt Yumurta Balık Tahıllar Kuruyemiş Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

17 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
3 . Yağlar Vücudumuz gereksinim duyduğu enerjiyi ilk önce karbonhidratlardan sağlar. Ama fazla enerji gerektiren işler yaptığımızda karbonhidratlardan aldığımız enerji yetersiz kalır. Uzun süre aç kaldığımızda da enerjimiz azalır. Bu gibi durumlarda gereksinim duyulan enerji yağlardan sağlanır. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

18 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
Yağlar ( devam ) Suda çözünmeyen, en çok enerji veren besin öğesidir. Deri altı yağ tabakası vücut ısısının kaybını önler. Yağ, organları çevreleyerek dış etkenlerden korur, midenin boşalmasını geciktirir. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

19 Yağlar bitki ve hayvanlardan elde edilir.
Zeytin Ayçiçeği Yer fıstığı Susam Soya bitkileri Badem Kabak çekirdeği Fındık Mısır Ceviz Bu besinler bol miktarda yağ içerir. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

20 Yağ bakımından zengin hayvanlar besinler:
Balık Süt Tereyağ Kaymak Et ve et ürünleri Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

21 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
4 . Vitaminler Vitaminlerin büyüme ve sağlıklı nesillerin oluşmasına , sinir ve sindirim sistemlerinin normal çalışması , besin öğelerinin elverişli kullanılması ve vücut direncine yardım gibi görevleri vardır. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

22 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
Vitaminler ( devam ) Vitaminlerin yetersiz alınımında vücut çalışmasında bozukluk ortaya çıkar. Vitaminler vücudumuzda düzenleyici olarak görev yapar. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

23 Vitaminler yağda ve suda eriyenler olarak iki gruba ayrılır:
YAĞDA ERİYEN VİTAMİNLER A, D, E ve K vitaminleridir . SUDA ERİYEN VİTAMİNLER B grubu vitaminler ile C vitaminidir . Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

24 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
Vitaminler ( devam ) B grubu ve C vitaminleri suda eriyen vitaminler olduğundan, vücudun ihtiyacından fazla alınması durumunda idrar yoluyla atılırlar. Yağda eriyen vitaminler A, D, E, K'dir. Vücuda fazla alındığında, vücutta depo edilerek zararlı etki gösterebilirler. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

25 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
A vitamini Enfeksiyonlara karşı direnci arttırır normal büyüme, üreme, kemik ve diş gelişimi, görme için gereklidir. Cildin tırnakların ve saçların sağlıklı kalmasını sağlar. Diş ve dişetleri için büyük önem taşır . Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

26 A vitamininin bulunduğu besinler:
Domates Kereviz Havuç Avokado Fıstık Ceviz Yumurta Süt Buğday Mantar Baklagiller Taze fasulye Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

27 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
B vitaminleri B vitaminin bulunduğu besinlerden belirli miktarda yenmelidir. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

28 B vitaminlerinin bulunduğu besinler:
Tahıl ve tahıl ürünleri Yumurta Süt ve süt ürünleri (peynir, yoğurt vb.) Kırmızı et Sebzelerin çoğunda bulunur. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

29 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
C vitamini Vücudumuz C vitaminini üretemez bitkiler ve bazı hayvanlar bu vitamini üretebilmektedir. Besinlerle alınan vitamin 2 saat içersinde kullanılır, 4 saat sonunda kandan uzaklaşır. Yaraların iyileşmesini, damarların sağlıklı olamalarını sağlar. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

30 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
Vücudun savunma sistemini artırıcı etkisi vardır. C vitamini eksikliğinde diş eti kanamaları ve çekilmeleri olur. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

31 C vitamininin bulunduğu besinler:
Turunçgiller Domates Çilek Maydanoz Lahana Patates Kuşburnu Böğürtlen Koyu yeşil yapraklı sebzeler Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

32 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
D Vitamini İnce bağırsaklardan kalsiyumun emilmesine yardımcı olur, kalsiyumun kemiklerde ve dişlerde tutulmasını sağlar . Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

33 D vitaminlerinin bulunduğu besinler:
Süt Yumurta Balık Balık yağı Tereyağ Sebzeler Peynir Güneş (D vitaminin ortaya çıkabilmesi için güneşe ihtiyacı var) Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

34 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
E vitamini Yaşlı kişilerde bağışıklık sistemini güçlendirir. Hücrelerin daha uzun yaşamasını ve yenilenmesini sağlar . Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

35 E vitaminlerinin bulunduğu besinler:
Buğday Tohumlu besinler Soya fasülyesi yağı Arı sütü Ceviz Marul Tere Kereviz Maydanoz Ispanak Lahana Mısır yağı Mısır Yulaf Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

36 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
K vitamini Karaciğere gelen Kvitamini burada üretilen bazı pıhtılaşma faktörlerinin yapımında rol alır. Kvitamini takviyesi yanlızca kanamalı hastalarda verilir. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

37 K vitamininin bulunduğu besinler:
Ispanak Kabak Marul Yeşil domates Yeşil biber İnek sütü Peynir Tereyağı Yumurta Kırmızı et Pirinç Karaciğer Mısır Muz Şeftali Çilek Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

38 Vitaminler ( devam ) Vitamin Adı Önlediği Aksaklık A vitamini
Gece körlüğü D vitamini Raşitizm (Kemiklerde bozukluk) E vitamini    Kısırlık ve üreme bozukluğu K vitamini Kanın pıhtılaşması B vitamini Beri beri ,kansızlık C vitamini     Skorbüt (diş etinde kanama) Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

39 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
Vitaminler Bulundukları Besinler Vücuttaki Fonksiyonları A vitamini         Balık yağı yumurta sarısı, süt, peynir karaciğer yeşil sebzelerde bulunur.      Büyüme ve gelişmeyi sağlar. Vücudu enfeksiyonlara karşı korur.Gece körlüğünü önler D vitamini         Balık yağı, karaciğer yumurtada bulunur.       Vücuttaki Ca, P dengesini sağlar. Kemiklerin gelişmesini sağlar.Çocuklarda Ultraviyole ışınların  Etkisiyle deride üretilir. Raşitizmi önler E vitamini         Yeşil sebze, karaciğer  et ve bitkisel yağlarda           bulunur.                       Üreme organlarının gelişmesini sağlar ve kısırlığı önler. K vitamini        Yeşil sebzeler karaciğer ve yumurtada bulunur.       Eksikliğinde kanın pıhtılaşması gecikir.Kalın bağırsaktaki Bakterileri tarafından  sentezlenir.              B vitamini         Tahılların kabuklarına, et, süt, karaciğer            ve yeşil sebzelerde       bulunur.            Karbonhidrat, yağ ve proteinlerin vücut içinde kullanılmasında katalizör olarak görev yapar.Kansızlığı önler. C vitamini         Yeşil sebze ve meyvelerde bulunur. Bağ dokusunun oluşması için gereklidir. Skorbit hastalığını önler. Vücudu enfeksiyonlara karşı korur. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

40 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
Vücudumuzun yaklaşık %70’ i sudur. Su vücudumuzda düzenleyici olarak görev yapar. Canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmesinde suyun büyük önemi vardır. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

41 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
Su ( devam ) Vücuda enerji vermediği, içinde bazı mineraller dışında besin öğesi bulunmadığı halde, su içmeden 3 gün kadar yaşayabiliriz. Yeterince su içilmediği zaman kalsiyum gibi bazı mineraller böbreklerde çökerek böbrek taşına neden olabilir. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

42 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
Su ( devam ) Su, yediğimiz gıdalardaki besin öğelerinin çözünüp sindirilmesi ve emilmesi, vücut sıcaklığının ayarlanması ve vücuttan atık maddelerin uzaklaştırılmasını sağlar. Sağlık açısından yetişkin bir insanın günde 8-10 bardak su içmesi gereklidir. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

43 Canlılar İçin Suyun Önemi
Çok iyi bir çözücüdür. Besin maddelerini taşır. Metabolizma olaylarını hızlandırır. Vücut ısısının fazlası dışarıya suyla atılır. Besinlerin sindirimi suyla yapılır. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

44 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
6. Mineraller Vücudumuzda düzenleyici olarak görev yaparlar. Mineralleri yediğimiz yiyecek ve içeceklerden alırız. Bütün minerallerin vücutta farklı etkileri olmasına karşın, genel olarak kemik gelişimi, büyüme, kas kasılması, kan yapımı, sinir iletimi ve su dengesinin sağlanması gibi önemli görevler üstlenirler. Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

45 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
Mineraller ( devam ) Besin Çeşitleri Öncelikli Görevleri Karbonhidratlar Enerji Verici Proteinler Yapıcı ve Onarıcı Yağlar Vitaminler Düzenleyici Su ve Mineraller Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu

46 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu
KAYNAKLAR İlköğretim Fen ve Teknoloji Ders Kitabı 5 İlköğretim Fen ve Teknoloji Öğrenci Çalışma Kitabı 5 Onur Subaşı & Tuba Sarıoğlu