Toplumsal varoluşun kaynağı iletişim

... konulu sunumlar: "Toplumsal varoluşun kaynağı iletişim"— Sunum transkripti:

1 Toplumsal varoluşun kaynağı iletişim
Ders 2 Kaynak:Medya Dünyası, E. Özgür Gönenç Toplumdan Medyaya –bir gündem çalışması- S. Hakan Yılmaz

2 Farklı akımların katkıları iç içe geçmekte, her birinin altı çizilmiş, büyük geleneklerin önemli öğeleri, tarihsel bir bakış açısına bağlı kalarak kuramların gelişimini ve yaratıcılarının bağlanımları ortaya koyulmaktadır.

3 19. ve 20. yüzyılın dönemecinde olgu ender olarak iletişim olarak adlandırılmaktadır.

4 İLETİŞİM İletişim geniş kapsamlıdır.
Yalnızca insanlara özgü değildir, tüm canlılar için geçerlidir. İletişim insanların doğasında bulunmaktadır.

5 İnsanlar için iletişim nedir?
İnsanlar için iletişim yalnızca gazete okumak, radyo dinlemek, televizyon izlemek değildir. İnsanlar doğdukları andan itibaren ölünceye kadar, geniş bir iletişim ağı içinde yaşamaktadır. İletişim, bilgilendirici ve yönlendiricidir.

6 Sağlıklı toplumlar yaratmanın en etkili aracı ve yöntemi iletişimdir
Sağlıklı toplumlar yaratmanın en etkili aracı ve yöntemi iletişimdir. İletişimsiz toplumlar kendi içine dönük, yeniliklere, çağdaşlığa kapalı, bilgisiz, yorum yapma ve düşündüğünü ifade etme gücünden yoksun insanlardan oluşur. İletişim kavramı insanla özdeştir.

7 İletişimin alanları nelerdir?
Bireysel iletişim Kitlesel iletişim Siyasal iletişim Toplumsal yaşama ilişkin iletişim Ses ve görüntüye dayalı iletişim Yazılı ve işarete dayalı iletişim Elektronik iletişim

8 Toplumsal yaşam iletişim ilişkisi nedir?
Eğitimden sağlığa, kentsel yaşamdan iş yaşamına, ekonomiye, insanların hak ve özgürlüklerine, yasalarla olan ilişkilerine kadar yayılan çok geniş bir yelpazededir.

9 İletişimle ilgili Tanımlar
Sözlük tanımı; genellikle dil aracılığıyla haberleşme, ilişki kurma, bir konuşmacıyla bir dinleyici arasındaki sözlü alışveriş Diğer bir tanım; Duygu düşünce ya da bilgilerin akla gelebilecek her türlü yolla başkalarına aktarılması. Telefon, telgraf, televizyon, bilgisayar, radyo gibi araçlardan yararlanılarak yürütülen bilgi alışverişi, bildirişim, haberleşme.

10 İletişimle ilgili bilimsel tanımlar
Düşüncenin sözel olarak (konuşma) ile karşılıklı takası İki kişinin birbirlerini anlaması, insanın kendisini karşısındakine anlatabilmesi…. Kaynağı karşı taraftakini etkilemeyi amaçlayan geçiş süreci Güç (iktidar) kaynağı olarak kullanılan mekanizma

11 İletişimin toplumsal boyutu
Toplum bilincini geliştirir. Toplumsal düzenin kurulmasına, korunmasına ve genişletilmesine katkıda bulunur. İletişimsiz bir toplum, düzensiz, disiplinsiz başıboş insan toplulukları haline dönüşür.

12 Sosyolojik olarak tekdüze bir toplumdan söz etmek mümkün değildir
Sosyolojik olarak tekdüze bir toplumdan söz etmek mümkün değildir. Çeşitli katmanlar halinde farklı sınıflar bulunmaktadır toplumda. İletişim sürecinin, bilinçli ve toplumun her katmanına yarar sağlayacak biçimde işletmek, iletişim araçlarını doğru, yansız ve eşit olarak kullanıp yaygınlaştırmak, iletilen mesajları iyi ve doğru seçmek gerekmektedir.

13 İletişim araçları Elektriğin bulunmasıyla iletişim araçları gelişmiştir. Telgraf Fotoğraf Telefon Radyo Televizyon Sinema Bilgisayar

14 İletişimin işlevi İletişimin işlevleri ile ilgili en popüler sınıflandırma Unesco komisyonunca hazırlanan ve Mc Bride raporu olarak bilinen çalışmadır. Raporda 8 işlevden söz edilmektedir. 1-Haber ve bilgi alma işlevi 2-Toplumsallaştırma işlevi 3-Güdüleme işlevi 4-Tartışma ortamı hazırlama işlevi

15 5-Eğitim işlevi 6-Kültürün gelişmesine katkı işlevi 7-Eğlendirme işlevi 8-Bütünleştirme işlevi

16 İletişim ve İnsan -Toplumdan Medyaya-
Toplumsal üretim süreçleri sadece insanın ve insanların doğayı değiştirmesini, doğadan yola çıkarak yeni formlara ulaşmasını, yeni bir hayat kurarken üretmeyi kapsamaz. Bu süreç aynı zamanda anlamayı, ortak değerler üretmeyi, karşılıklı diyaloğu, ortak simgeler, anlamlar, kavramlar üretmeyi, alet yapma bilgi ve becerisini de kapsar. Toplumsal olanın içinde iletişimsel olanı, karşılıklı düşünsel, dilsel, kavramsal alışverişleri de kapsar. İletişim, insanın en temel özelliği olan toplumsallığın bir ürünüdür.

17 İletişim ve Kültür İletişim ve Dil

18 İletişim süreci ve Unsuru
Kaynak—Mesaj---Kanal—Hedef Kitle Gönderici Ortam Alıcı Kodlama—Mekanik ve Semantik Gürültü---Kod Açımlama Feedback (Beslem Yankı)

19 İletişim Kavramına Yönelik Kuramsal Yaklaşımlar
2 farklı yaklaşım karşımıza çıkmaktadır. 1- Tutucu 2- Değişmeci

20 Tutucu yaklaşımlar İletişimi, iletilerin aktarılması/gönderilmesi/yayılması olarak görmektedirler. Bu kuramı savunanlar, ileti göndericilerin ve alıcıları nasıl kodladığı ve kodu çözümlediği ve göndericilerin iletişim araçlarını nasıl kullandığı üzerinde durmaktadırlar. Temel kavramlar: Etkinlik ve doğruluk İletişim: Bir tarafın, öteki tarafın davranışını istenen yönde etkileme veya değiştirme sürecidir. Beklenen etki ortaya çıkmazsa, farklıysa ya da az ise bu iletişim başarısızlık olarak nitelendirilir. Başarısızlığın nedenleri ise gönderici/ileti/alıcı sürecinde aranır.

21 Değişimci iletişimci yaklaşımları
İletişim insan etkinliklerinin tamamlayıcı bir parçasıdır. Nerede bir insan etkinliği var ise, orada iletişim vardır. İletişim insan ilişkilerinin bir zorunluluğu, ayrıcalığı ve önceliğidir. İletişim kısaca ileti alışverişi ise de ileti, malların üretimi ve dağıtımı, paranın dolaşımı, pazar ilişkileri aynı zamanda düşüncenin ve deneyimin üretimi, dağıtımı ve alışverişi, iletişim demektir. İletişim toplumsal bir olgudur bu sebeple de iletişim kavramını toplumsal, ekonomik, siyasal ve tarihsel koşullar içinde anlamaya çalışmak gerekmektedir.

22 İletişimin Toplumsal İşlevleri
Habercilik Toplumsallaştırma Motivasyon Tartışma ve diyalog Eğitim Kültürel geliştirme Eğlence Bütünleştirme

23 Haber Haber günümüzde toplumsal hayatın şekillenmesinde en çok ihtiyaç duyulan üretim biçimidir.Haber içinde bilgi, hayata ilişkin verileri, olguları, görüş ve mesajları taşır. Bu enformatik bilgiler bireyden kurumlara, kurumlardan ulusal ve uluslar arası siyasal sistemlere kadar gündelik hayatla ilgili ileriye doğru kısa ve uzun vadeli kararların alınmasında yardımcı olmaktadır. Tarihsel bilinci oluşturur(depolanma yoluyla). Haber ve habere yönelik her türlü faaliyet toplumsal iletişimin en önemli alanını oluşturur.

24 Toplumsallaştırma İnsanın ruhsal ve toplumsal gereksinimleri bedensel ve biyolojik gereksinimleri kadar önemlidir. İnsan bedensel, ruhsal ve toplumsal bir varlıktır. Yaşamını sağlıklı sürdürebilmesi için bu bütünlüğün tüm gereksinimlerinin doyurulması gerekmektedir. Toplumsal birleşmeyi ve kamusal yaşama etkin bir biçimde katılma için zorunlu olan bilinçlenmeyi kolaylaştıracak ortak bir bilgi ve düşünce fonu oluşturacak iletişim süreçlerinin oluşup hayata geçirilmesi gerekmektedir. Toplumsal iletişim en önemli işlevlerinden biri bu sürecin kurgulanmasıdır.

25 Motivasyon Toplumsal motivasyon ortak amaçlar doğrultusunda bireylerin bir araya gelmesinden geçmektedir. Bu ortak dilin yanı sıra çoğu zaman metne geçirilmemiş bir toplumsal sözleşmenin varlığı sağlar. İletişimin bir başka toplumsal işlevi de her toplumun o andaki amaçları ve ulaşacağı son hedefi izlemek; kişisel tercih ve özlemleri yüceltmek; bireysel ve toplu etkinlikleri ortak amaçların gerçekleştirilmesi yönünde uyarmaktır.

26 Tartışma ve diyalog Demokrasinin en önemli gerekliliklerinden birisi toplumsal sorunların kamusal alanda tartışılabilmesinin olanaklarının var olmasıdır. Tartışma konusu olan bir sorun karşısında, bu sorunla ilgilenen kişiler grubunun veya grupların hakim görüşlerini, kanaatlerini ortak bir kamuoyu olarak kabul ettirebilmeleri için ise başka gruplarla temasa geçip bu görüşlerini ve kanaatlerini açıklamaları gerekmektedir. İşte tüm bu ilişkilerde iletişimin rolü çok büyüktür. Kamuoyu oluşturan araçlar aslında iletişim süreci içinde bilgi aktarmaktadırlar. Bu bilgi bütün yerel, ulusal ve uluslar arası sorunlarla da kamu çıkarı ve katılımını güçlendirmek için gerekli öğeleri sağlamaktadır.

27 Eğitim Eğitim düşüncenin belli bir sistematik çerçevesinde geliştirilmesidir. Bu gelişim sürecinin en önemli unsuru ise bilgi, beceri aktarımının yanı sıra belli bir disiplinin kazandırılmasına dayandırılmaktadır. Bu süreç aynı zamanda eğitim amaçlı bir iletişim sürecidir.

28 Kültürel geliştirme İletişimin geçmişin mirasını korumak için sanatsal ve kültürel yapıtları yaymak; düş gücünü harekete geçirerek, estetik gereksinimleri ve yaratıcılığı uyararak kültürel ufukların genişlemesini sağlamak gibi bir işlevi bulunmaktadır.

29 Eğlence İletişim aracılığıyla işaret, simge, ses ve imgeler aracılığıyla tiyatro, dans, sanat, edebiyat, müzik, spor ve oyun gibi bireysel ve toplu nitelikli yaratıcı etkinliklerin yayılmasını sağlar.

30 Bütünleştirme İletişim bütün kişi, grup ve ulusların karşılıklı olarak birbirlerini tanımalarını, ötekilerin koşullarını, görüşlerini ve özlemlerini kavramalarını sağlamasına neden olan mesaj çoğulculuğuna ulaşmayı kolaylaştırır.

31 Sonuç Genel işlevlerin yanı sıra, iletişim her şeyden önce, insanın kendini bir insan olarak gerçekleştirmesi ve sosyal süreçlere girmesi açısından önemlidir. İletişim yardımıyla insanlar zihinlerindeki kavram ve fikirleri açığa vurma, onları paylaşma ve değerlendirme olanağına sahip olurlar. İnsan arasında var olan ilişkilerin sürmesi ve yeni ilişkilerin kurulması iletişim aracılığıyla olmaktadır. Öğrenmek, öğretmek anlamak, anlatmak, etkilemek, etkilenmek, paylaşmak ve sahip olmak için iletişim kurarız. Yeme , içme, barınma gibi temel fizyolojik ve güvenlik ihtiyaçlarımızı da iletişim yoluyla karşılarız. Kısacası tüm insan ilişkilerinin temelinde iletişim süreçleri bulunmaktadır.