ÖZEL ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ

... konulu sunumlar: "ÖZEL ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ"— Sunum transkripti:

1 ÖZEL ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ

2 Strateji, Yöntem ve Teknik
Strateji: Belirlenen hedeflere ulaşılmasını sağlayan en genel yaklaşımdır. Öğretim Stratejileri: Sunuş (alış) yoluyla öğretim Buluş (Keşfetme) yoluyla öğretim Araştırma-İnceleme yoluyla öğretim

3 Yöntem: Bir sorunu çözmek, bir konuyu öğrenmek ya da öğretmek gibi amaçlara ulaşmak için bilinçli olarak seçilen ve izlenilen düzenli yoldur. Öğretim Yöntemleri: Komut Alıştırma Eşli Kendini Denetleme Katılım Yönlendirilmiş Buluş Problem Çözme

4 Teknik: Öğretim yönteminin uygulanma şeklidir.

5 Öğreten Merkezli Yaklaşım
Öğreten otokratiktir. Öğreten bütün kararları verir ve öğrenen bunları takip eder. Öğreten genellikle katı ve sert bir yapıdadır. Öğretim ortamlarında ceza vardır ve buna bağlı olarak korku hakimdir. Öğreten bireysel farklılıkların farkında değildir.

6 Geleneksel öğretim yöntem ve teknikleri kullanılır.
Bilişsel ve duyuşsal gelişim çok alt seviyede, fakat psikomotor gelişim üst seviyededir. Geleneksel öğretim yöntem ve teknikleri kullanılır. Öğreten yeni gelişme ve değişimlere çok açık değildir. Öğrenen için dışsal denetimler önemlidir. Öğrenen edilgen ve pasif alıcıdır.

7 Öğrenen Merkezli Yaklaşım
Öğreten demokratiktir. Bu yaklaşımda, öğrenenlere nasıl düşünecekleri ve nasıl öğrenecekleri konusu da öğretilmelidir. Öğrenen pasif alıcı değil, aktif konumdadır ve öğrenmesinden sorumludur. Öğrenene ilgi ve ihtiyaçları doğrultusunda eğitim yapılır.

8 Öğreten öğrenenlerdeki bireysel farklılıkların farkındadır.
Öğrenen konunun planlama, uygulama ve değerlendirme aşamalarında öğreten ile birlikte çalışır. Bilişsel ve duyuşsal gelişim üst düzeydedir. Psikomotor alanda ise öğrenenin özelliğine bağlı olarak değişir. Öğreten öğrenenlerdeki bireysel farklılıkların farkındadır.

9 Öğrenen kendisi için öğrenir.
Öğrenende yaratıcılık becerisi geliştirilmeye çalışılır. Öğrenen öğrenmede daha çok iç uyaranları kullanır. Her öğrenen için kendi potansiyeli oranında gelişim sağlamak amaçtır.

10 Sunuş (Alış) Yoluyla Öğretim
Ausubel (1968) tarafından ortaya atılmıştır. Ausubel’e göre öğrenci, her zaman hangi bilginin önemli, hangi işaretlerin (ipuçları) problem çözümü için uygun olduğunu bilemeyebilir. Bu nedenle birey, özellikle herhangi bir konu alanıyla ilgili öğrenmesi gereken kavramları, ilkeleri, fikirleri kendine sunulanı alma yoluyla kazanabilir.

11 Sunuş yoluyla öğretim;
Konunun giriş bölümünde ön öğrenmelerin yeterli olmadığı veya konunun ilk defa öğretileceği hallerde kullanılır. İlke, kavram ve genellemeler öğretici tarafından sunulur. a. Ön organize ediciler sunulur. b. Kavram, ilke ve genellemeler sunulur. c. Bilişsel yapı güçlendirilir. 3. Öğreten merkezli bir yaklaşımdır, öğrenen kısmen aktiftir.

12 4. Bu stratejide öğreten-öğrenen arasında yoğun bir etkileşim vardır.
5. Bilgi düzeyindeki hedef alanına yöneliktir. 6. Soyut konuların ve kavramların öğretiminde kullanılır. 7. Tümdengelim yöntemi kullanılır.

13 8. Sunuş yoluyla öğretim bol örnek vermeyi gerektirir
8. Sunuş yoluyla öğretim bol örnek vermeyi gerektirir. Grafik, şema resim vb. araç-gereçlerin kullanılmasını gerektirir. 9. Sunuş yoluyla öğretim genelden özele doğru hiyerarşik bir sıra izler. 10. Öğretim adım adım ilerler. Her öğrenme basamağında, önce ve yeni öğrenilenler arasında yatay ve dikey ilişkiler kurulur.

14 Buluş (Keşfetme) Yoluyla Öğretim
Bruner (1966) tarafından öne sürülmüştür. Bruner’e göre öğreten, kavramları ilkeleri kendisi vermek yerine, öğrenenleri deney yapmaya, ilkelerii kavramları bulmaya teşvik etmelidir. Buluş yoluyla öğrenmenin en önemli üstünlüğü, öğrenenin merak güdüsünü uyandırması ve güdülenmişlik düzeyini cevapları buluncaya kadar, çalışma boyunca sürdürebilmesidir.

15 Öğrenme esnek ve buluş yoluyla olmalıdır
Öğrenme esnek ve buluş yoluyla olmalıdır. Öğrenene yeterince zaman verilmelidir. Öğrenenlere cevapları vermek yerine, onları problemleri kendi kendilerine ya da küçük gruplarla çözmeye, cevabı bulmaya teşvik etmek gerekir. Öğrenen, öğretenin anlattıklarından çok, kendi gördüğü ya da yaptığı şeylerden yararlanır.

16 Buluş Yoluyla Öğretim Stratejisi; 1. Öğrenen merkezli bir yaklaşımdır
Buluş Yoluyla Öğretim Stratejisi; 1. Öğrenen merkezli bir yaklaşımdır. Öğreten buluş yaptırmada bir rehber olur. 2. Tümevarım yöntemi kullanılır. 3. Kavrama hedef düzeyinden sentez basamağına kadar çıkabilir.

17 4. Konunun gelişme (etkinlik) bölümünde kullanılır. 5
4. Konunun gelişme (etkinlik) bölümünde kullanılır. 5. İlke, kavram ve genellemelere öğrenen kendi ulaşır. 6. Anlamlı öğrenme sağlar; fakat daha fazla zaman gerektirdiği için çok iyi planlanması gerekir.

18 Yapılandırılmış Buluş: Öğreten kazandırılacak davranışları belirler
Yapılandırılmış Buluş: Öğreten kazandırılacak davranışları belirler. Bulunması gereken ilke, kavram ya da çözümle ilgili verileri, örnekleri vb. organize eder. Sorular sorarak öğrenenlerin ellerindeki verileri analiz etmelerine ve sonuca ulaşmalarına yardım eder.

19 Yapılandırılmamış Buluş; Planlanmamış, doğal bir ortamda kavramları, ilkeleri, bir problemin çözümünü bireyin kendi kendine bulmasıdır. Bir bilim adamının bir araştırma projesi üstünde çalışırken tesadüfen herhangi bir ilkeyi, kavramı bulması gibidir. Özellikle okul öncesi çocuklar için uygundur.

20 Araştırma-İnceleme Yoluyla Öğretim Stratejisi
Vygotsky ve Dewey tarafından öne sürülmüştür. Öğrenci araştırma-inceleme yaparak, problem çözerek öğrenmelerini gerçekleştirir. Uygulama hedef düzeyinden başlar.

21 Araştırma-inceleme yoluyla öğretim stratejisinin uygulama basamakları: a. Problemin hissedilmesi b. Problemin tanımlanması c. Çözümle ilgili hipotezlerin kurulması d. Çözüm için veri toplama e. Hipotezleri test etme f. Çözüme ulaşma

22 Öğretim Hizmetleri İpucu: Öğrenene, öğrenme sürecinde öğrenmeyi kolaylaştıran her şey. Örneğin, örnek verme, kaynak kitaplar, resimler, modeller, modeller vb. Pekiştirme: Davranışın yapılma sıklığını artırmak için kullanılan her şey.

23 Katılım: Yapılan etkinliklere tüm bireylerin mümkün olduğunca aktif katılımı sağlanmalıdır. Dönüt-Düzeltme: Öğreneni, öğrenmelerinin doğru ya da yanlış olması veya varsa eksik öğrenmelerin belirtilmesi dönüt, yanlış öğrenmelerin doğruyla yer değiştirmesi ise düzeltmedir.

24 Öğrenme Ürünleri Öğrenenin öğrenme düzeyi, öğrenme hızı
Duygusal ürünler (öğrenenin kendine güveni vb.) Bilişsel ürünler (bilme, analiz etme, değerlendirme) Psikomotor ürünler (öğrenenin beceriyi kazanması)

25 Tamamlayıcı Öğretim Etkinlikleri
Yeni bir yöntemle konunun tekrar sunulması Öğreten tarafından bire bir öğretim yapılması Grupla öğretim yapma İzlemeye dönük değerlendirme (% 70 standarda ulaş mı?) Bir sonraki aşamaya geçiş

26 Kendini değerlendirme yöntemi Yönlendirilmiş buluş yöntemi
Öğretim Yöntemleri Komut yöntemi Alıştırma yöntemi Eşli çalışma yöntemi Katılım yöntemi Kendini değerlendirme yöntemi Yönlendirilmiş buluş yöntemi Problem çözme

27 1. KOMUT YÖNTEMİ

28 Her öğrenme ve öğretme ortamında karar veren iki kişi vardır: öğreten ve öğrenen…Komut yönteminin özelliği yöntemin yapısındaki bütün kararları öğretenin vermesidir. Hazırlık, uygulama ve değerlendirme gruplarındaki bütün kararları vermek öğretenin görevidir. Öğrenenin görevi ise uygulamak, takip etmek ve denileni yapmaktır.

29 Komut yönteminin özelliği, öğretenin uyarıcısı ile öğrenenin tepkisi arasındaki doğrudan ve anında gerçekleşen ilişkidir. Öğrenenin her hareketinden önce, öğreten tarafından verilen bir uyarıcı (komut sinyali) vardır. Öğrenen, öğreten tarafından gösterilen model doğrultusunda hareket eder. Mekan, duruş, başlama zamanı, hız ve ritim, durma zamanı, süre ve aralık ile ilgili tüm kararlar öğreten tarafından verilir.

30

31 Bu yöntemde öğreten bilgiyi hazır hale getirir ve öğrenene aktarır.
Öğretenin yöntemi uygulamasıyla ilgili bütün kararları verip, öğrenenin de bu kararlara uymasıyla, uyarıcıya anında tepki, aynılık, zaman kullanımında verimlilik gibi amaçlara ulaşmak hedeflenir. Bu yöntemde öğreten bilgiyi hazır hale getirir ve öğrenene aktarır. Bu yöntemde öğreten genel verici, öğrenen ise genel alıcıdır. Fiziksel, toplumsal ve duygusal alan gelişimi üst düzeydeyken bilişsel alan gelişimi alt düzeydedir.

32 Öğreten hareketi açıklar, gösterir ve komutu verir. 15 şut atacaksınız
10 mekik çekeceksiniz 10 km koşacaksınız… Komut şeklinde verilen örneklere benzer olarak uyarılarda verebilir. Başını dizine değdir… Yerden iyice kalk… Dirseğini düzelt…

33 Öğrenenlerin dinliyor olduğundan emin olmadan komut verilmemelidir.
Verilen komut kısa, net ve anlaşılır olmalıdır. Konunun anlaşılıp anlaşılmadığı kontrol edilmelidir. Anlamayanlar için tekrar yapılmalıdır.

34 KOMUT YÖNTEMİNİN UYGULANMASI
Bu işlem bütün yöntemlerde olacağı gibi; Hazırlık Evresi, Uygulama Evresi, Değerlendirme Evresi’nden oluşmaktadır.

35 YÖNTEMİN ÖZELLİKLERİ Konu sabittir.
Konu, anında anımsamalarla ve tekrar edilen performans yoluyla öğrenilir. Konu, kısa sürede öğrenilebilen bölümlere ayrılabilir. Öğrenen hızlı ilerleme gösterecektir.

36 Konu belirlemede uzman kişi öğretendir.
Anımsama ne kadar hızlı olursa, öğrenen konunun başka bir yerine geçmede o kadar yeterli olacaktır. Bireysel farklılıklara yer yoktur. Belirlenen konunun taklit edilmesi beklenir. Sık yapılan taklitler yoluyla grup çalışmayı aynı şekilde yapabilir.

37 YÖNTEMİN YARARLARI Komutlar öğreten tarafından verildiği için, ders disiplin içinde işlenir. Yerleşim organizasyonunda sorun yaşanmaz. Fazla öğrenen kitlesine hitap etmek mümkündür. Öğrenen kurallara uymayı öğrenir.

38 BU YÖNTEMDE HEDEFE ULAŞAMAMANIN BİRKAÇ NEDENİ OLABİLİR
Öğrenenlerin bireysel farklılıklarından dolayı konuya başlama süreleri farklı olabilir. Buda bazılarının dersten soğumasına neden olur. Öğrenenlerin motive edilememesi konuyu amacından saptırır.

39 Grubun belirlediği kurallara uyma olmaz.
Komutların sürekli aynı olması sıkıcı olur. Hareketlerin aşırı tekrarı yorgunluğa ve motive düşüklüğüne neden olur. Hareketi yapmayanlar çalışmanın akıcılığını bozar.

40 Sonuç Komut yöntemi davranışı yansıtan oyunlarda, hareketler genellikle tekrara dayalıdır. Ezber ve anımsama dışında çok az bilişsel katılım gerektirir. Komut yöntemi iki şeyi bir araya getirir: alıştırma ve hedef…Alıştırmanın, uyarıcı ve anında tepki ilişkisini gerektiren yerlerinde kullanılır.

41 Bu yöntem otoritenin ve azarlamanın bir sembolü haline getirilmemelidir.
Komut yönteminin canlı bir tutumla kullanılması, bir başarma duygusu gerektirdiği kadar, katılım için de bireysel güdü ve grup güdüsü oluşturabilir.