DERS ARAÇ VE GEREÇLERİ Erol ARSLAN İlköğretim Müfettişi.

... konulu sunumlar: "DERS ARAÇ VE GEREÇLERİ Erol ARSLAN İlköğretim Müfettişi."— Sunum transkripti:

1 DERS ARAÇ VE GEREÇLERİ Erol ARSLAN İlköğretim Müfettişi

2 ÖĞRETMENİN ROLÜ Teknolojideki gelişmeler,özellikle bilgisayar teknolojisindeki son gelişmelerle öğretmenin eğitim sistemindeki yeri tartışma konusu yapılmaktadır.Ancak teknoloji ne kadar ilerlerse ilerlesin hiçbir araç insanın yerini alamayacaktır.Eğitimde kullanılan teknolojik araçlar öğretmene yardımcı olan araçlardır.

3 Bilgi ve iletişim teknolojisinin hızla geliştiği çağımızda öğretmenin rolü de değişmekte;öğrenciye bilgi aktaran değil,bilgiye nasıl ulaşılacağını öğreten,rehberlik eden bilgiyi üreten,yapılandıran,kullanan bireyler yetiştirmek hedeflenmelidir. Öğrenci merkezli öğretim programları,etkinlikler bazındaki öğrenmede araç-gereç kullanımını zorunlu hale getirmiştir.

4 İLKÖĞRETİM OKULLARINDA YAPILAN ARAŞTIRMA SONUÇLARI:
İlköğretim Fen ve Teknoloji,Türkçe,Sosyal Bilgiler ve Sınıf Öğretmenleri eğitimde araç ve gereç kullanımının önemini bilmektedirler. Televizyon ve videoyu sınıf öğretmenleri,branş öğretmenlerinden daha çok kullanmaktadırlar. Öğretmenlerin hizmet içi eğitim kursuna gitmiş olmalarının kendilerinin ders araç ve gereçleri geliştirmelerine katkısı olmamıştır. Öğretmenlerin genel olarak bilgisayara karşı tutumları olumludur. Fen ve Teknoloji öğretmenleri,Fen laboratuarında sınıf öğretmenlerinden daha fazla ders yapmaktadır,ancak Fen laboratuarı kullanım düzeyi düşüktür. Öğretmenler,okullarda el altında mevcut ve kolaylıkla ulaşabilecekleri ders araç ve gereçlerini bilmelerine rağmen kullanmamaktadırlar. Öğretmenlerin kendileri ders araç-gereçleri geliştirip kullanmamaktadırlar. Eğitim Teknolojisi dersi alan öğretmenlerin araç-gereç kullanımına ilişkin tutumları,bu dersi almamış olanlardan daha olumludur.

5 NEDEN VERİM ALINAMIYOR?
Ülkeler,teknolojideki gelişmeler paralel olarak ortaya çıkan araç-gereçleri,imkanları ölçüsünde okullara sağlamaya çalışmışlar,doğal olarak öğretme-öğrenme etkinliklerinde verim artışı beklentilerine girmişlerdir.Ancak yapılan değerlendirmelerde,bunca araç-gereç yatırımlarına rağmen öğretme-öğrenme etkinliklerinde önemli artışlar ortaya çıkmamıştır.Nedeni ise;Araç-gereçlerin,bunları kullanma bilgi ve becerisine sahip olmayan öğretmen ve eğitimcilerce ya çok az kullanıldıklarından veya plansız ve bilinçsiz kullanıldıklarındandır.

6 ARAÇLI EĞİTİM Araçlı eğitim;uygun zamanda,uygun yerde,uygun yöntemlerle ve uygun sürede yapılmalıdır.Yerinde ve etkili kullanılmayan bir araç,teknolojinin en son ürünü olsa bile kendisinden beklenen yararı sağlayamayacağı gibi,dersin niteliğini düşürür ve zamanın boşa harcanmasına neden olur. Biliş kuramına göre, öğrenmede öğretmenin yaptıklarından çok öğrencinin kendi yaptıkları önemlidir. Unutulmamalı ki;bir aracı sadece öğretmen kullanırsa bu araç ÖĞRETME aracı,öğrenci kullanırsa ÖĞRENME aracı olur.seçilen aracın öğrenme aracı olması,öğretimi bireyselleştirdiği gibi etkili bir öğretim sağlar.

7 EĞİTİM ARAÇ VE GEREÇLERİ NASIL TASARLANMALI
Tüm eğitim araçları öğrenciyi,derse katılımı için cesaretlendirmelidir. Çoğu eğitim araçları sınıftaki öğrencileri gerçek hayata yaklaştırır,ya da gerçek hayatı sınıfa getirir. Resimler,filimler ve öteki tüm eğitim araçları kelimelerle yapılan anlatımların daha iyi anlaşılmasına yardımcı olur. Televizyon,filimler,işitsel bantlar,öğrencinin izleyebileceği ve anlayabileceği ölçüde küçük adımlarla bilinenden,bilinmeyene,basitten karmaşığa doğru hazırlanmalıdır. Eğitim araçları,öğrencinin öğrenme ortamında,birden çok duyu organını işe koşmasına ve öğrenilenin kalıcı olmasına yol açar.

8 Eğitim araçlarının etkisi
* Dikte ettirmez, izlettirir. * Öğretmenin yerini tutamaz, gücünü artırır, yükünü azaltır. * Birbirine üstünlüğü yoktur. * Eğitimi destekleyen bir unsurdur. * Değişik kullanılma yolları vardır. ARZU EDİLEN SONUÇ EĞİTİM ARAÇLARI Eğitim araçlarının etkisi

9 Öğretmen bilgiyi davranışa dönüştüren bir mühendistir.
Hammadde ÜRÜN Öğretmen Kuru bilgi DAVRANIŞ *Teknolojik ürünler *Bilimsel metot ve teknikler ARZU EDİLEN DAVRANIŞ *Rehberlik eder *Süreci düzenler Öğretmen bilgiyi davranışa dönüştüren bir mühendistir.

10 İyi diyalog, uygun ders ortamı Öğretmen Öğrenci
EKİPMAN Tepegöz Bilgisayar film resim video-tv. Etkin öğretme Etkin öğrenme ARZU EDİLEN SONUÇ Etkili öğrenme

11 ZAMAN SABİT TUTULMAK ÜZERE İNSANLAR;
*Okuduklarının %10’ unu, *İşittiklerinin %20’ sini, *Gördüklerinin %30’ unu, *Hem görüp hem işittiklerinin% 50’ sini, *Söylediklerinin % 70’ ini, *Yapıp söyledikleri bir şeyin ise % 90’ ını hatırlamaktadırlar. % 10 % 20 %30 % 50 % 70 % 90 HATIRLAMA YÜZDESİ

12 EĞİTİM TEKNOLOJİSİNİN ÖNEMİ VE SAĞLADIĞI YARARLAR.

13 ULAŞILMASI ZOR OLAYLARA KOLAY ULAŞMA İMKANI YARATIR.

14 ÖĞRENİLENLERİN UZUN SÜRE BELLEKTE KALMASINI SAĞLARLAR

15 AYNI KONULARDA BİRDEN ÇOK KAYNAĞA BAŞVURMA İMKANI SAĞLAR.

16 ÖĞRENİLENLERİ SOMUTLAŞTIRIR.

17 ÖĞRENME ZAMANINDAN EKONOMİ SAĞLAR.

18 KONUYA ETKİN KATILMAYI SAĞLAR.

19 ZAMAN VE MEKAN SINIRLAMASINDAN KURTARIR.

20 ÖĞRENMEYİ BİREYSELLEŞTİRİR.

21 EĞİTİMİN UCUZA MAL OLMASI SAĞLANIR.

22 ÖĞRETME-ÖĞRENME KAYNAĞININ ÇOĞALMASINA İMKAN VERİR.

23 FİZİKSEL ÇEVREDEKİ RAHATSIZLIKLAR İKİNCİ PLANDA KALIR.

24 KONU DEĞİŞİK DUYU ORGANLARINI ETKİLER
KONU DEĞİŞİK DUYU ORGANLARINI ETKİLER. YANLIŞ VE EKSİK İZLENİM EDİNME ÖNLENİR.

25 Öğrendiklerimizin % 83 Görme % 11 İşitme % 3,5 Koklama % 1,5 Dokunma
Öğretim Materyalleri,Öğrenme Sürecinin Zihinsel Etkinliklerine yardımcı Olacak Şekilde Hazırlanıp kullanılmalıdır. Öğrendiklerimizin % 83 Görme % 11 İşitme % 3,5 Koklama % 1,5 Dokunma % 1 Tatma

26 Eğitim-Öğretimde Yararlanılacak Araç ve Gereçler…
Eğitim ve Öğretim Araçları: Okul içinde ve dışında bir meselenin aydınlanması için yardımcı olan veya eğitici bir karakter taşıyan gereçler,eşyalar,geniş anlamıyla tabiat,maddi ve manevi bütün insan eserleridir.

27 Araç-Gereçlerin Seçiminde Göz önünde Bulundurulacak Esaslar…
1-Ziyaretler,geziler ve seyahatlerle ders araçlarına yerinde başvurarak her şeyi tabii çevresi içinde ve zamanında incelenmelidir.Buna imkan bulamazsa bu çevre mümkün olduğu kadar okulda meydana getirilmelidir.(Okul uygulama bahçesi,akvaryum içinde çeşitli hayvanların beslenmesi,saksılar bitkilerin geliştirilmesi vb.) 2-Yararlanılacak araç,bazen hayatın ve tabiatın bir modelidir veya alet ve gereç karakterindedir. 3-Ders araçlarını seçerken öğretmenin kullanacağı öğretim araçlarından çok,öğrencilerin kendi kendilerine işleyerek bilgi ve beceri kazanacakları öğrenim araçlarına önem verilmelidir.

28 Araç-Gereçlerin Seçiminde Göz önünde Bulundurulacak Esaslar…
4.Kitap,dergi,gazete,tiyatro,film,radyo,müzik,resim,oyun…gibi kültür araçlarından da yararlanılmalıdır. 5.İnsan organlarını tamamlayan çekiç,makas,çakı,mikroskop,büyüteç,saat,metre…gibi aletlerden de yararlanılmalıdır. 6.Okulda bulundurulacak araçlardan mümkünse her öğrenciye,değilse gruplara birer tane sağlanmalıdır. 7.Belli bir konuyu öğrencilere benimsetmek maksadıyla kullanılacak araçlar,konunun temel niteliklerini ve parçalarını anlatacak karakterde olmalıdır. 8.Para ile sağlanacak araçların,çocukların elinde çabuk yıpranmamaları için sağlam olmalarına,ayrıca ucuz ve kullanışlı olmalarına dikkat edilmelidir.

29 Ders Araçlarının Kullanılması…
1.Bir problemin açıklanması için nelere ve nasıl başvurulacağı,nasıl kitap seçileceği,uzmanlara ve işten anlayanlara ne şekilde danışılacağı öğrencilere öğretilmelidir. 2.Okul içinde bulundurulacak bütün araçlar tertipli,kolayca erişilecek bir yerde,el altında bulundurulmalıdır.Bir sınıfın her gün kullanacağı harita,kum masası,termometre gibi araçlar sınıfta bulundurulmalıdır.Uzun zaman yararlanılacak araçlarında sınıfta kalması sağlanmalıdır. 3.Araçların iyi kullanılmasına ve zarar görmeden saklanmasına dikkat edilmelidir.Bozulan,kırılan,her ne şekilde olursa olsun zarar gören bir araç hemen onarılmalı veya yerine yenisi sağlanmalıdır.Araçların toplanması ve bakımı işlerinde öğrencilerde görevlendirilmelidir.

30 Hazırlanan öğretim materyalinde bilinçli olarak yazı,resim grafik,şekil v.b. dağılımı ve yerleşimi öğrenmeye olumlu etki yapacaktır.

31 Yapılan bir araştırmaya göre,sabit bir resim
veya benzeri materyal üzerinde gözün en fazla algıladığı bölüm % 41 ile sol üst köşedir. Bu dikkate alınarak en fazla vurgulamak istediğimiz resim,yazı v.b. bilgiler bu noktaya yerleştirilmelidir. % 14 ile en az algılanan yer ise sağ alt köşedir. Buraya detay unsurlarının yerleştirilmesi uygun olacaktır.

32 % 20 % 41 % 14 % 25

33 EPİSKOP A4 Kağıdı büyüklüğündeki yazılı metni,kitap sayfasını,resimleri,üç boyutlu cisimleri projeksiyon perdesine yansıtır.

34 PROJEKSİYON Video ve data sunumu için en etkili görsel sunum aracıdır

35 TEPEGÖZ Asetata çizilmiş veya basılmış görüntüleri yansıtır
TEPEGÖZÜN TANIMI VE ÖZELLİKLERİ

36 Hareketsiz ve saydam gereç kullanan projektörlerden
birisi de tepegözdür. İngilizce de üstten kafalı anlamına gelen “Overhead” kelimesinden adapte edilmiştir. Bir yönüyle de ışıklı yazı tahtası olarak kullanılmaktadır. Sınıfa getirilmeyen veya bilinmeyen objeleri çizim, resim, sembol, fotoğraf ve grafikler v.b gibi görsel örnekler olarak perdeye aksettirilmek suretiyle tanıtmak- ta, karşılaştırma ve kıyaslama imkanı vermektedir.

37 TEPEGÖZÜN BÖLÜMLERİ NETLİK AYAR DÜĞMESİ IŞIK AYAR DÜĞMESİ
AÇMA DÜĞMESİ NETLİK AYAR DÜĞMESİ IŞIK AYAR DÜĞMESİ IŞIK TONU AYAR DÜĞMESİ OYNAR KAFA

38 SAYDAM HAZIRLAMA VE KULLANIMI
1- SAYDAM TANIMI VE ÇEŞİTLERİ 2- SAYDAM KALEMLERİ VE ÖZELLİKLERİ 3- SAYDAM HAZIRLAMA TASARIM İLKELERİ 4- TEPEGÖZ SAYDAMLARININ SAĞLADIĞI YARARLAR

39 SAYDAM TANIMI VE ÇEŞİTLERİ
SOYUT KONULARIN SOMUT HALE GETİRİLMESİ VE SINIFA GETİRME İMKANI BULUNMAYAN HER TÜRLÜ OBJENİN ÇİZİM,RESİM,SEMBOL,FOTOGRAF ,TABLO, GRAFİKLER V.B. OLARAK SABİT GÖRSEL,YARI HAREKET KABİLİYETLİ VE SINIRLI ÖĞRETİM GERECİDİR.

40 SAYDAM ÇEŞİTLERİ

41 SAYDAM KALEMLERİ VE ÖZELLİKLERİ
1-ISLAK PAMUKLU BİR BEZ YADA BENZERİ MADDELERLE SİLİNEBİLEN VEYA SU İLE YIKADIĞIMIZDA ÇOK RAHAT SİLİNEBİLEN ÇEŞİDİDİR. 2-İSPİRTO, BENZİN,KOLONYA TÜRÜ MADDELERLE SİLİNEBİLEN ÇEŞİDİDİR.

42 SAYDAM HAZIRLAMA TASARIM İLKELERİ
1-PARAGRAFLARI CÜMLELERE VE CÜMLELERİDE ANAHTAR SÖZCÜKLERE İNDİRGEYİNİZ. 2-SATIRLARI 6 VEYA 7 KELİME İLE SINIRLANDIRINIZ. 3-HER BİR SAYDAM İÇİN AÇIKLAYICI KISA BİR GİRİŞ BÖLÜMÜ GELİŞTİRİNİZ. 4-VURGULUMAK İSTEDİĞİNİZ BÖLÜMÜ VEYA KELİMENİN ALTINI ÇİZİNİZ,GEREKİRSE FOSFORLU KALEMLE RENKLENDİRİNİZ.

43 5-ÖNEMLİ NOKTALARI ÇERÇEVE İÇİNE ALINIZ.
6-SÖZLÜ ANLATIMDAN ZİYADE RESİMLERLE ANLATIM YOLUNU SEÇİNİZ. 7-BİLGİLERİ UYGUN BİR BİÇİMDE SIRAYA KOYUNUZ. 8-HARFLERİN OKUNAKLI OLMASINA, MÜMKÜNSE EL YAZISI OLMAMASINA ÖZEN GÖSTERİNİZ. 9-SAYDAMI ÜSTTEN SADECE 2/3 NÜ KULLANINIZ.

44 TEPE GÖZ SAYDAMININ SAĞLADIĞI YARARLAR
SAYDAMLAR, GÖRSEL OLMAYAN USULLERİN KULLANIMINDAN DAHA YARARLIDIR. SAYDAM KULLANAN KİŞİ, % 43 ORANINDA DAHA İKNA EDİCİ DURUMA GELİR. HER TÜRLÜ RENGİN KULLANIM USULÜ DAHA YÜKSEK DÜZEYLERDE ANLAMAYA YOL AÇAR. RENKLİ BÖLÜMLER, SİYAH/BEYAZ BÖLÜMLER- DEN DAHA UZUN SÜRE BELLEKTE KALIR. SAYDAMLAR, SUNUYU YAPAN KİŞİNİN BAŞARISINI GÜÇLENDİRİR.

45 Bilgi paylaşıldıkça çoğalır.
Erol ARSLAN