İŞ KAZASI - İş kazası; - Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,

... konulu sunumlar: "İŞ KAZASI - İş kazası; - Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,"— Sunum transkripti:

1 İŞ KAZASI - İş kazası; - Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
- İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle, sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle, - Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, - Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, - Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olaydır.

2 İŞ KAZASININ UNSURLARI
Sigortalı Sayılma: Kazaya uğrayanın kaza anında 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendine göre sigortalılığının devam etmesi şarttır. Kazaya Uğrama: sayılı Kanuna göre, bir olayın (kazanın) iş kazası sayılabilmesi için, anılan Kanunun 13’üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılan hal ve durumlardan birinde meydana gelmiş olması gerekir. Arızaya Uğrama: İş kazasının unsurlarından biri de, sigortalının geçirdiği kaza sonucu arızaya uğramasıdır. Arızalar, bedensel ve ruhsal olabilir. Sebep-Sonuç İlişkisi: İş kazasının en önemli unsurlarından biri nedensellik ilişkisidir. Bu ilişki, sigortalının uğradığı kaza ile arıza arasında uygun bir bağlantının bulunmasını anlatır. bedensel veya ruhsal arızanın bir kaza sonucu ortaya çıktığının kanıtlanması, yani neden (kaza) ile sonuç (arıza) arasında uygun bir ilişkinin bulunması gerekir.

3 MESLEK HASTALIĞI Meslek hastalığı; sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir. Meslek hastalığı, yavaş yavaş ortaya çıkan hastalıktır. Bu yüzden, meslek hastalığı bu noktada iş kazasından ayrılır.

4 MESLEK HASTALIĞININ UNSURLARI
a) Sigortalı Sayılma: Meslek hastalığı, işin niteliği ve yürütüm şartları ile işyerinin durumu dolayısıyla yavaş yavaş ortaya çıkan hastalıktır. Bu yüzden, meslek hastalığı bu noktada iş kazasından ayrılır. Meslek hastalığındaki sigortalılık kavramı iş kazasında olduğu gibi olayın meydana geldiği andaki sigortalılığı anlatmaz. Ayrıca, ilgilinin meslek hastalığının anlaşıldığı tarihte sigortalı sayılması da zorunlu değildir. Bu konuda kural, ilgilinin meslek hastalığına işyerinde sigortalı olarak çalıştığı sırada yakalanmasıdır.

5 MESLEK HASTALIĞININ UNSURLARI
b) İşin Niteliği Ve Yürütüm Şartları: Meslek hastalığı, sigortalının çalıştırıldığı işin niteliğine göre tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartlarından olmak üzere iki nedenle ortaya çıkar. İşin niteliğine göre tekrarlanan nedenler dışında, örneğin iş dışındaki ev ya da tedavi gördüğü hastanede yakalandığı hastalıklar, meslek hastalığı sayılmaz. Burada önemli olan diğer bir husus, tekrarlanmadır. Bu nedenle, meslek hastalığında bir anlık bir durum söz konusu değildir. Örneğin, meslek hastalıkları arasında yer alan pnömokonyoz, sigortalının yaptığı iş nedeniyle üç yıl süreyle silin tozunu yutması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. İşin yürütüm şartları ise, işyerinde sigortalıların sağlığını koruma altına alınmasına yönelik İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü’nde ayrıntılı olarak belirtilen önlemlerin alınmaması durumunu anlatır.

6 MESLEK HASTALIĞININ UNSURLARI
c) Arızaya Uğrama: Meslek hastalığının diğer bir unsuru, sigortalının geçici veya sürekli hastalık, sakatlık veya ruhi arızaya uğramasıdır. Buna göre, meslek hastalığı, geçici veya sürekli olabileceği gibi, bedensel ya da ruhsal arızalara da yol açabilir.

7 MESLEK HASTALIĞININ UNSURLARI
d) Sebep-Sonuç İlişkisi: Meslek hastalığı, işin niteliğine göre tekrarlanan bir nedenle veya işin yürütüm koşulları yüzünden ortaya çıkan bir risktir. O halde, meslek hastalığından söz edebilmek için işin niteliği veya yürütüm şartları ile uğranılan hastalık veya sakatlık arasında uygun bir sebep ve sonuç ilişkisinin bulunması gerekir. Örneğin, toz yoğunluğunun fazla olduğu kömür ocaklarında çalışanların tutulduğu akciğer ve solunum hastalıkları, gürültülü işyerlerinin yol açtığı sağırlık, bataklıkların kurutulması sırasında çalışanların yakalandıkları sıtma hastalığı, hayvanlarla ilgili işte çalışanlarda görülen şarbon hastalığı ve sağlık tesislerinde çalışanların yakalandığı bulaşıcı hastalıkların nedenleri, işin niteliği ve yürütüm koşullarıdır.

8 IKMH SAĞLANAN YARDIMLAR
Sigortalıya, geçici iş göremezlik süresince günlük geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi,  Sigortalıya sürekli iş göremezlik geliri bağlanması, İş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine gelir bağlanması, Gelir bağlanmış olan kız çocuklarına evlenme ödeneği verilmesi, İş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölen sigortalı için, cenaze ödeneği verilmesidir.

9 IKMH SİGORTASI SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ KİMLERE BAĞLANIR?
İş kazası veya meslek hastalığı sonucu oluşan hastalık ve özürler nedeniyle Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporlara istinaden Kurum Sağlık Kurulunca meslekte kazanma gücü en az % 10 oranında azalmış bulunduğu tespit edilen bu durumu onaylanan sigortalı, sürekli iş göremezlik gelirine hak kazanır.

10 IKMH SİGORTASI GELİRİN HESAPLANMASI ( 5510 SK M 19)
Gelir sigortalının; Tam iş göremezliği halinde; Günlük kazanç x 30 x %70 veya kısaca GK x 21, Kısmi iş göremezliği halinde ise Günlük kazanç x 30 x %70 x Sürekli İş Göremezlik Derecesi (SİD) veya kısaca GK x 21 x SİD, formüllerine göre hesaplanır. Sürekli kısmî iş göremezlikte sigortalıya bağlanacak gelir, tam iş göremezlik geliri gibi hesaplanarak bunun iş göremezlik derecesi oranındaki tutarı kendisine ödenir. Sigortalının başkasının bakımına muhtaç olması durumunda % 70 olan gelir bağlama oranı % 100 olarak dikkate alınır ve Gelir = GK x 30 x %100 x SİD formülüne göre hesaplanır. Gelirlerde alt sınır aylığı kontrolü sadece başkasının bakımına muhtaç olduğu tespit edilen sigortalılar için uygulanır ve bunlara bağlanan gelir hiçbir şekilde aylık asgari kazancın % 85 inden az olamaz. Alt sınır geliri: Günlük kazanç x 30 x % 85

11 IKMH SİGORTASI GELİRİN HESAPLANMASI ( 5510 SK M 19)
Bu şekilde hesaplanan gelir, günlük kazanç hesabına giren son takvim ayı itibariyle hesaplanan gelir olup, günlük kazanç hesabına giren son ay ile gelir başlangıç tarihi arasında 5510 sayılı Kanunun 55 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmüne göre artırılarak belirlenir. Son takvim ayı ile gelir başlangıç tarihi; -Yılın ilk altı aylık döneminde ise Ocak ödeme dönemi için aylıklara uygulanan artış oranı kadar, -Yılın ikinci altı aylık döneminde ise, Ocak ödeme dönemi artışı uygulanmaksızın Temmuz ödeme dönemi için aylıklara uygulanan artış oranı kadar, Artırılırak sigortalının geliri hesaplanır.

12 IKMH SİGORTASI GÜNLÜK KAZANCIN TESPİTİ
- Gelirin hesaplanmasına esas günlük kazancın tespiti: - İş kazasında iş göremezliğin başladığı tarihten önceki oniki aydaki son üç ay içinde kazanç aranır. - Meslek hastalığında sigortalının işten ayrıldığı tarihten önceki oniki aydaki son üç ay içinde kazanç aranır. - Son on iki ay içerisinde kazanç olmaması halinde sigortalının kaza geçirdiği ay içindeki prime esas kazançları dikkate alınır. - Çalışmaya başladığı gün iş kazasına uğraması halinde ise aynı veya emsal işte çalışan benzeri bir sigortalının günlük kazancı esas tutulur. -  Prim, ikramiye ve bu nitelikteki arızi ödemeler dikkate alınmış ise gelire esas alınacak günlük kazanç, ücret toplamının ücret alınan gün sayısına bölünmesiyle hesaplanacak günlük kazanca, % 50 oranında bir ekleme yapılarak bulunan tutardan çok olamaz.

13 IKMH SİGORTASI SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİNİN BAŞLANGICI Gelir;
Geçici iş göremezlik ödeneğinin sona erdiği tarihi, Geçici iş göremezlik tespit edilemeden sürekli iş göremezlik durumuna girilmişse, buna ait sağlık kurulu raporu tarihini, takip eden ay başından başlar. 4 (b) sigortalıları için, genel sağlık sigortası dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması zorunludur. Prim borçlarının tahsis işlemi yapılmadan önce ödenmesi esas olmakla birlikte borcun sonradan ödenmesi gelir başlangıç tarihini değiştirmez. Gelirler yukarıda belirtilen tarihleri takip eden aybaşından başlatılır. KESİLMESİ Kanunun 94 üncü maddesine göre yapılan kontrol muayenesi sonucu sürekli iş göremezlik durumunun kalktığının anlaşılması halinde, yeni durumuna esas tutulan raporun tarihini takip eden ödeme dönemi başından kesilir.

14 IKMH SİGORTASI Sigortalı, başka birinin sürekli bakımına muhtaç ise gelir bağlama oranı % 100 olarak uygulanır. Örnek 3: Gelire esas günlük kazancı 22,10 TL olan sigortalının sürekli iş göremezlik derecesi % olup, sigortalı başkasının bakımına muhtaçtır. Bu durumda tarafına bağlanacak gelir; Ortalama aylık kazanç : 22,10 x   30 = 663,00 TL Gelir: 663,00 x % 100 x % 75,50 = 500,57 TL Başkasının bakımına muhtaç olan sigortalılara bağlanacak sürekli iş göremezlik gelirin tutarı, prime esas kazanç alt sınırının aylık tutarının % 85’inden az olamaz. Buna göre; Alt Sınır Kontrolü : Asgari Günlük Kazanç x 30 x % 85 : 21,29 x 30 x % 85 = 542,89 TL

15 IKMH SİGORTASI Ceza sorumluluğu olmayanlar ile kabul edilebilir bir mazereti olanlar hariç, sigortalının iş kazası, meslek hastalığı nedeniyle hekimin bildirdiği tedbir ve tavsiyelere uymaması sonucu tedavi süresinin uzamasına veya iş göremezlik oranının artmasına, malûl kalmasına neden olması halinde, uzayan tedavi süresi veya artan iş göremezlik oranı esas alınarak sürekli iş göremezlik gelirinin dörtte birine kadarı Kurumca eksiltilir. Örnek: Sigortalının Kurum Sağlık Kurulunca sigortalının meslekte kazanma gücü kayıp oranı % 66, hekim tavsiyesine uymaması nedeniyle kusur oranı % 45 olarak tespit edilmiş olup, hesaplanan geliri indirimsiz 355,69 TL’dir. Buna göre; gelirin ¼ oranından kusur derecesine göre indirim yapılacağından; Gelirden Yapılacak İndirim: 355,69 x ¼ = TL : 88,92 x % 45 = 40,01 TL gelirden yapılacak en fazla indirim veya kısaca, %45 x ¼ = %11.25 x 355,69 = TL Gelir: 355, ,01 = 315,68 TL

16 IKMH SİGORTASI SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİNİN MİKTARINI ETKİLEYEN ARTIRIMLAR Ceza sorumluluğu olmayanlar hariç, ağır kusuru yüzünden iş kazasına uğrayan, meslek hastalığına tutulan sigortalının kusur derecesi esas alınarak sürekli iş göremezlik gelirinin üçte birine kadarı Kurumca eksiltilir. Ancak kusur derecesinin bilgi ve belgelerde yer almaması halinde yüzde beş oranında Kurumca eksiltilir. Örnek : Sigortalının 5510 sayılı Kanunun 22/b maddesinde belirtilen % 70 oranında ağır kusurlu olduğu varsayılmıştır. Bu durumda, gelirin en fazla 1/3’inden kusur oranında indirim yapılacak olup, gelirden yapılacak indirim oranı ; Gelir Başlangıç Tarihindeki Gelir: 344,98 TL Gelirden Yapılacak İndirim Miktarı: 344,98 /3= 114,99 TL : 114,99 x % 70 = 80,49 TL veya kısaca % 70 / 3 = 23,33 x 344,98 = 80,49 TL Gelir: 344,98 – 80,49 = 264,49 TL

17 IKMH SİGORTASI Kasdi bir hareketi yüzünden iş kazasına uğrayan, meslek hastalığına tutulan Kurumun yazılı bildirimine rağmen teklif edilen tedaviyi kabul etmeyen sigortalıya, sürekli iş göremezlik geliri yarısı tutarında ödenir. Örnek : Gelire esas günlük kazancı 22,10 TL olan sigortalının sürekli iş göremezlik derecesi % olup, sigortalı başkasının bakımına muhtaçtır. Bu durumda tarafına bağlanacak gelir; Ortalama aylık kazanç : 22,10 x   30 = 663,00 TL Gelir: 663,00 x % 100 x % 75,50 = 500,57 TL Başkasının bakımına muhtaç olan sigortalılara bağlanacak sürekli iş göremezlik gelirin tutarı, prime esas kazanç alt sınırının aylık tutarının % 85’inden az olamaz. Buna göre; Alt Sınır Kontrolü : Asgari Günlük Kazanç x 30 x % 85 : 21,29 x 30 x % 85 = 542,89 TL

18 ÖLÜM GELİRİ KİMLERE ÖLÜM GELİRİ BAĞLANIR?
Ölüm geliri iş kazası ve meslek hastalığı sigortasından sağlanan bir yardımdır. 1) İş kazası veya meslek hastalığı sonucu veya, 2) Sürekli iş göremezlik geliri almakta iken, ölen sigortalının hak sahiplerine gelir bağlanır.

19 ÖLÜM GELİRİ ÖLÜM GELİRİNİN HESAPLANMASI
Sürekli iş göremezlik geliri almakta iken ölen sigortalıların hak sahiplerine gelir bağlanır ancak bunlara bağlanacak gelirin hesabında; Sürekli iş göremezlik derecesinin % 50’nin üstünde olması, Sürekli iş göremezlik derecesi % 50’nin altında olmakla birlikte ölüm nedeninin geçirdiği iş kazasına veya tutulduğu meslek hastalığına bağlı olması, Önemli etkendir.

20 ÖLÜM GELİRİ ÖLÜM GELİRİNİN HESAPLANMASI Buna göre;
1) İş kazası ve meslek hastalığı sonucu aktif ölüm, 2) Meslekte kazanma gücünü % 50(dahil)’sinden daha fazla oranda kaybetmesi nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri almakta iken(ölümün iş kazası veya meslek hastalığına bağlı olup olmadığına bakılmaksızın) ölüm, 3) Meslekte kazanma gücünü % 50’sinden daha az oranda kaybetmesi nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri almakta iken iş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölüm, hallerinde ölüm geliri; GÜNLÜK KAZANÇ X 30 x % 70 veya kısaca GÜNLÜK KAZANÇ X formülüne göre hesaplanır. Buradaki günlük kazancın hesabı sürekli iş göremezlik gelirinin hesabında olduğu gibi sigortalının ölüm tarihinden önceki son bir yıl içinde 3 er aylık dönemler halinde aranır

21 ÖLÜM GELİRİ ÖLÜM GELİRİNİN HESAPLANMASI
Meslekte kazanma gücünü % 50’sinden daha az oranda kaybetmesi nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri almakta iken iş kazası ve meslek hastalığına bağlı olmayan ölüm halinde ise SİGORTALININ ALMAKTA OLDUĞU GELİR, (artırım ve indirimleri dahil olmak üzere) Hak sahiplerine dağıtılır.

22 ÖLÜM GELİRİNİN BAŞLANGICI
Sigortalının hak sahiplerine bağlanacak gelirler; -Sigortalının ölüm tarihini, -Hak sahibi olma niteliğinin ölüm tarihinden sonra kazanılması halinde, bu niteliğin kazanıldığı tarihi,    takip eden ay başından itibaren başlatılır.

23 ÖLÜM GELİRİ Hak sahibi olma koşulları, hisselendirme, hak sahibi gelirlerinin kesilmesi, yeniden başlaması hususları ölüm sigortasında ayrıntılı olarak anlatıldığından burada tekrar edilmemiştir.