... konulu sunumlar: ""— Sunum transkripti:

192 ÖĞRETİM MODELLERİ ( KURAMLARI )

193 YAKLAŞIM ( KURAM ) Öğretimin örgütlenmesinde temele alınan felsefeyi yansıtan bakış açısıdır STRATEJİ Hedeflere ulaşmak amacıyla , kullanılacak yöntem, teknik , araç ve gereçlerin belirlenmesine yön veren genel yoldur YÖNTEM Bir konunun öğrenilmesi için izlenen yoldur TEKNİK Bir öğretme yöntemini uygulamaya koyma da yapılan işlemlerin tümüdür

194 BLOOM’UN TAM ÖĞRENME MODELİ
3/21/2008 194

195 Bloom, Carroll’un kavramsal modelinden faydalanarak okulda öğrenmeye ilişkin bir model geliştirmiştir. Bu model «Tam öğrenme modeli»’ dir. 3/21/2008 195

196 Tam öğrenme modeli ek zaman ve öğrenme olanakları sağlandığında bütün öğrencilerin okulda öğretilmek istenen yeni davranışları öğrenebileceğini ileri sürer. 3/21/2008 196

197 Öğrenmeyi etkileyen faktörler: 1. Zeka 2
Öğrenmeyi etkileyen faktörler: 1. Zeka 2. Öğretmenin kişilik özellikleri 3. Ailenin sosyo-ekonomik durumu Öğrencinin; 4. Dersle ilgili ön öğrenmeleri 5. İlgisi 6. Tutumu 7. Başarılı olabileceğine ait inancı 8. Öğretimin özelliği 3/21/2008 197

198 Tam öğrenme modelinin üç temel değişkeni vardır.
1.Öğrenci nitelikleri 2.Öğretim hizmetinin niteliği 3.Öğrenme ürünleri

199 ÖĞRETİM HİZMETİNİN NİTELİĞİ % 25
Öğrenme Düzeyini Etkileyen Önemli Değişkenler ve Bunlar Arasındaki İlişkiler ÖĞRETİM ÖĞRENCİ NİTELİKLERİ Bilişsel Giriş Davranışları % 50 Duyuşsal Giriş Özellikleri % 25 ÖĞRENME ÜRÜNLERİ Öğrenme Düzeyi ve Çeşidi Öğrenme Hızı Duyuşsal Ürünler Öğrenme Ünitesi ÖĞRETİM HİZMETİNİN NİTELİĞİ % 25 İpuçları % 14 Katılma % Pekiştirme Dönüt ve Düzeltme 199

200 BİLİŞSEL GİRİŞ DAVRANIŞLARI ile
ÖĞRENCİ NİTELİKLERİ Bloom’un üzerinde önemle durduğu iki öğrenci niteliği, BİLİŞSEL GİRİŞ DAVRANIŞLARI ile DUYUŞSAL GİRİŞ ÖZELLİKLERİ dir.

201 Tam öğrenme (1. Temel Öğe)
Öğrencilerin giriş davranışları Bilişsel Ön bilgi Öğrenme stratejisi, Öğrenme stili Problem çözme becerisi vb… Duyuşsal Konuya, öğrenmeye karşı tutum İlgi, Kendine güven vb…

202 Tam öğrenme (2. Temel Öğe)
Öğretim hizmetinin niteliği: Öğretim sürecindeki her etkinliği kapsar. Ders öncesinde hazırlık Hedefler, yöntem, değerlendirme vb… Pekiştirme, Geri bildirim Öğrenci katılımını sağlama

203 Tam öğrenme (3. Temel Öğe)
Öğrenme ürünü: Eğer; Öğrencilerin giriş davranışlarındaki eksiklikler giderilirse, Öğrenme için gerekli zaman verilirse, Öğrenme etkinlikleri iyi planlanır ve uygulanırsa, Tam öğrenme diğer bir deyişle tüm öğrencilerin bireysel farklılıkları en aza indirilerek tümünün öğrenmesi sağlanabilir.

204 ÖĞRETİM HİZMETİNİN NİTELİĞİ

205 Öğrenciye sunulan işaretler (ipucu)
Öğretim hizmetinin niteliğini etkileyen 4 faktör bulunmaktadır. bunlar Öğrenciye sunulan işaretler (ipucu) Öğrencinin öğrenme sürecine etkin katılımı, Pekiştirme Dönüt-düzeltmedir.

206 Tam Öğrenme Modelinin Uygulanmasında İzlenecek Adımlar
1. Hedef-davranışlar ile bu hedef ve davranışların kazandırılacağı öğrenme üniteleri belirlenmelidir. 2. Her bir ünitenin öğrenilebilmesi için gerekli olan önkoşul davranışlar belirlenmelidir. 3. Belirlenen önkoşul davranışlara öğrencilerin sahip olma dereceleri belirlenmeli. Yani giriş davranışları tespit edilmelidir. 4. Eksik önkoşul davranışları için tamamlama eğitimi yapılmalıdır.

207 5. Giriş davranışları kazandırıldıktan sonra ünitedeki yeni davranışların öğrenilebilmesi için öğretim süreci düzenlenmelidir. 6. Ünitedeki hedeflenen davranışlara yönelik izleme testi uygulanmalıdır. 7. İzleme testi sonucunda, hedeflere ulaşmış öğrenciler için zenginleştirilmiş etkinlikler, öğrenme eksiği veya yanlışı olan öğrenciler için ise düzeltme-tamamlama etkinlikleri yapılmalıdır. 8. Tamamlama işlemlerinden sonra paralel bir izleme testi ile davranışlar yeniden yoklanmalıdır. 9. Öğrenciler tam öğrenme ölçütüne ulaştıktan sonra ( En az % 70 ) ikinci üniteye geçilmelidir.

208 MODELİN OLUMLU YÖNLERİ
Her öğrencinin kendi hızında ilerlemesine imkan tanır. Öğrenciye ihtiyacı olduğa kadar zaman verir. Öğrenciler arasında eşitliği sağlar. Öğrenme ürünleri sürekli olarak değerlendirilir. Süreç öğrencilerin düzeyine göre ayarlanabilir. Öğrencilerin başarı düzeylerinde olumlu etki yapar. Aşamalı öğrenmede sonraki öğrenmelerde süre kısalır.

209 Akademik özgüvende artış sağlar
Öğrencilerin kendilerine olan güvenini artırır. Öğrenci bir sonraki ünite için gerekli giriş davranışlarını-becerilerini kazanmış olur. Öğretmenin öğretim için daha iyi hazırlanmasını sağlar.

210 MODELİN SINIRLILIKLARI
Daha çok zaman ayrılması. Hazırlıkların çokluğu. Öğretmen açısından uygulama zorluğu Tüm öğrenciler aynı hızda ilerleyemez. Yeniden öğretim yapıldığında çok çeşitli öğretim araçları gerekir. Her bir ünite için farklı testler-sınamalar gereklidir.

211 Herhangi bir şeye karşı oluşturduğumuz
TUTUMLAR Herhangi bir şeye karşı oluşturduğumuz içsel durumdur

212 DEVİMSEL ( PSİKOMOTOR ) BECERİLER
Otomobil kullanmak, enstürman çalmak gibi etkinliklerdir. Bu tip beceriler sözel bilgi, strateji ve beceriyi de gerektirir.

213 PROBLEME DAYALI ÖĞRENME

214 John Dewey tarafından ortaya atılmıştır.
PDÖ John Dewey tarafından ortaya atılmıştır.

215 PDY, öğrencilerin, gerçek yaşamla ilişkili problem durumları üzerinde problem çözme ve eleştirel düşünme gibi becerileri kullanarak belirlenen hedeflere ulaşması sürecidir

216 Probleme dayalı öğrenme bir bakıma kendi kendine yönlendirilen öğrenmedir.
Bireysel ve grupla uygulanabilen bu öğrenme anlayışı öğrenci merkezlidir ve öğretmen rehber konumundadır.

217 Probleme dayalı öğrenmenin adımları
Problemin farkına varılması Problemin tanımlanması Olası çözümlerin (hipotezlerin) oluşturulması Veri toplama Verilerin analiz edilmesi ve değerlendirilmesi Sonuç ve genellemelere varma, raporlaştırma

218 Ele alınan problemin sahip olması gereken özellikler
Gerçek yaşamla ilgili olması ve çok yönlü düşünmeyi gerektirmesidir. Hedefe ulaştırıcı ve öğrencinin zihinsel yapısına uygun olmalıdır Problemler yapılandırılmamış olmalıdır (Problem senaryo olarak verilir. Tanımlanması ve açıklanması öğrenciye bırakılır.) Problem öğrencinin ilgisini çekmeli ve güdülenmeyi artırmalıdır. Çok sayıda çözüm üretilecek yapıda olmalıdır.

219 Probleme dayalı öğrenmenin ilkeleri
Öğretmen problem senaryosunu sunar Öğrenciler öğrenme sürecinde problem durumunu merkeze alırlar. Problem durumu, birçok beceri ve fikri bütünleştirerek kullanmayı gerektirir. Problem çözme sürecinde işbirlikli çalışma sürecinin kolay ve etkili olmasını sağlar. Öğrenci, kendi öğrenmesinden sorumludur. Öğrenciler, aktif problem çözücüdür. Öğretmenler ise, öğrencilerin Öğrenmesini yönlendiren bir "bilişsel rehber" rolüne bürünürler. Öğrenme süreci, disiplinler arası bir yaklaşım ile planlanır ve uygulanır.

220 Probleme Dayalı Öğrenmenin Yararları
Problem çözme becerilerini geliştirir, "nasıl öğrenileceğini öğrenme" ye teşvik eder. Yüzeysel öğrenmeyi değil, derinlemesine öğrenmeyi geliştirir. Öğrencilerin öğrenme yaşantıları ile gerçek hayat arasında bağ kurabilmesine, uygulama \ teoriyi birleştirebilmelerine olanak sağlar. Öğrenci bilimsel düşünme becerileri kazanarak, yaşamdaki problemlere bu pencerede bakmayı öğrenir.

221 • Probleme Dayalı Öğrenmenin Yararları
Karar verme ve eleştirel düşünme gibi bilişsel alanın üst düzey becerilerini geliştirir. Yaşam boyu öğrenme için temel oluşturur. Bilgiyi elde etme, yorumlayabilme ve kullanabilme becerilerini geliştirir.

222 Değerlendirme öğrenme sürecinin içindedir ve performansa dayalıdır.

223 Probleme Dayalı Öğrenme & Proje Tabanlı Öğrenme ( Benzer Yönleri)
Her ikisi de Yapılandırmacı görüşe (constructivism) dayanmaktadır.

224 Öğrencilerin grup içinde iş birliği yaparak çalışmalarını gerektirir.
Her iki öğrenme yaklaşımı da öğrencilerin öğrenmelerini zenginleştiren gerçek yaşam problemleriyle uğraşmalarını amaçlar ve öğrencilere gerçek yaşamlarında karşılaşmaları olası, çözülmesi için birden fazla yaklaşım gerektiren açık uçlu sorular verilir. Bu iki yaklaşım da öğrenci merkezlidir ve öğrenci kendi öğrenmesinden sorumludur.

225 Öğretmen, öğrenme sürecinde yönlendirici, kolaylaştırıcı bir role sahiptir.
Öğrenciler her iki yaklaşımda da iş birliğine dayalı gruplar hâlinde ve geniş bir zaman sürecinde, çok çeşitli bilgi kaynaklarından faydalanarak çalışırlar. Her iki yaklaşım da genellikle otantik, performansa dayalı ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarını kullanır.

226 Farkları Proje tabanlı öğrenme, bir ürün veya öğrencilerin zihninde yapılandırdıkları bir şeyle başlar. Probleme dayalı öğrenme ise, öğrencilerin çözmeleri ya da daha fazla öğrenmelerini gerektiren bir problem durumuyla başlar. Proje tabanlı öğrenme disiplinler arası anlayışa dayalı olmalıdır. Probleme dayalı öğrenme ise disiplin alanındaki temel sorunlara çözüm önerileri getirmeyi amaçlar.

227 Probleme dayalı öğrenmede
Bu öğrenme modelinde problem çözmek bir amaç değil araçtır; öğrencilerin, problem takımlarını çözerken birtakım bilgilere ulaşmaları üzerinde durulur. Sonunda sunum yapmaları mutlaka beklenmez Oysa Proje Tabanlı Öğrenmede Süreç sonunda bir ürün ya da sunumun ortaya konulması mutlaka beklenir.

228 Önemli savunucuları ( J. Dewey- Vygotsky )
İŞBİRLİKÇİ (KUBAŞIK ) ÖĞRENME Önemli savunucuları ( J. Dewey- Vygotsky )

229 İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENME
Öğrencilerin ortak amaç için , küçük kümeler içinde birbirilerin öğrenmesine yardım ederek çalışmasıdır. Bir grupla öğrenme modelidir. Heterojen kümelerle çalışılır

230 İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin ( Kubaşık ) Eğitim Uygulamasında Yer Alma Nedenleri:
Başarıyı arttırma Üst düzey düşünme becerilerini geliştirme Özsaygı geliştirme Olumlu tutum geliştirme Toplumsal beceriler kazandırma

231 Küme ortak amaç doğrultusunda çalışmalıdır. (Küme amaçları)
!!! İşbirliğine dayalı öğrenme sürecinde öğrenciler, çoklu öğrenme ortamları içerisinde kendi öğrenmelerini yapılandırmaktadır. İşbirlikli Kümenin Özellikleri Küme ortak amaç doğrultusunda çalışmalıdır. (Küme amaçları) Öğrenciler arasında olumlu bağlılık olmalıdır. (Pozitif dayanışma. Olumlu bağlılık) Öğrenciler arasında yüz yüze bir etkileşim olmalıdır. (Yüzyüze Destekleyici İletişim) Öğrenciler bireysel sorumluluklarının farkında olmalıdır. (Bireysel Sorumluluk)

232 Kubaşık öğrenme kümelerinde, üyeler birbirlerinin öğrenme sorumluluğunu taşırlar. (Geleneksel kümelerde, nadiren diğerlerinin öğrenmesi için sorumluluk duyulur). Öğrencilerde sosyal beceri (liderlik, iletişim yeteneği, çatışma çözme vb.) olmalıdır ve bunlar kümede öğrenilir. (Sosyal Beceriler) Kubaşık öğrenme kümelerinde her üyenin en üst düzeyde öğrenebilmesi ve üyeler arasında iyi çalışma ilişkilerinin yapılandırılması amaçlanır. (Geleneksel kümelerde, öğrenciler genellikle tek başlarına çalışır).

233 Hangi yeterlik düzeyinde olursa olsun, öğrencilerin kendi kümelerine katkıları değerlendirilmelidir. Üst, orta ve alt düzey başarıya sahip öğrenciler en iyi oldukları konularda kendilerini gerçekleştirebilmelidirler. Öğrenciler, kendi düzeylerindeki öğrencilerle karşılaştırılmalıdır. (Başarı İçin Eşit Fırsat) Öğretmen kümeleri ve çalışmalarını izler, sorunlar çıktığında rehberlik eder, dönüt verir.

234 Kubaşık öğrenme kümelerinde paylaşılmış bir liderlik söz konusudur
Kubaşık öğrenme kümelerinde paylaşılmış bir liderlik söz konusudur. Tüm üyeler küme içindeki liderlik etkinliklerini yerine getirmek için sorumluluklarını paylaşırlar, (geleneksel küme - tek lider) 2 - 6 kişilik öğrenme grupları idealdir. (Küme büyüklüğü) Kubaşık öğrenme kümelerinde yetenek ve kişilik özellikleri açısından karma (heterojen) kümeler oluşturulması gereklidir. (Karma Küme) Gruptaki öğrenciler ilerleyişlerini değerlendirebilmeli ve gerektiğinde kararlar alabilmelidirler. Öğrenciler birbirlerinin ilerleme düzeyleriyle ilgili dönütler vermelidir. Kime yardım edilmesi, kimin güdülenmesi gerektiği gibi. (Küme İşleyişinin Değerlendirilmesi)

235 Etkili Kullanım İlkeleri
Öğrenciler arasında yarışma yoktur, rekabet takımlar ve gruplar arasındadır. Başarı ya da başarısızlık öğrencinin değil grubundur. Grup performansları değerlendirilir. İşbirliğine dayalı öğrenme yönteminde öğretmen rehberdir. Öğrencileri yönlendirme, gruplar arasındaki ilişkileri düzenleme ve grup içindeki işbirliğine ve etkileşime rehberlik etmektir.

236 Öğrencileri gruplara öğretmen yerleştirmelidir
Öğrencileri gruplara öğretmen yerleştirmelidir. Grup üyeleri heterojen (farklı yetenek, kişilik, zekâ seviyesi) olmalıdır. Öğrenciler arasındaki işbirliği ve etkileşimi sağlamak için planlı çalışma gerekir. Öğrencinin öğrenciden öğrenmesi için grup atmosferi düzenlenmelidir. İşbirlikçi gruplarda kişisel sorumluluk duygusunun anlamı, tüm grup üyelerinin hazırladığı malzemelerin, tüm grubun başarısı için olduğunu bitmesidir.

237 Faydaları Bu yaklaşımda öğrenciler birbirlerinden öğrenirler. Öğrencilerin öğrenmeye güdülenmelerine ve dikkatlerini sürdürmelerine yardım eder. Öğrenciler, birlikten doğan başarılarını kutlarlar. Özelikle yavaş öğrenen ve düşük yetenekli öğrencilere, problem çözme ve üst düzey düşünme becerilerinin kazandırılmasında etkili olmaktadır.

238 Öğrencinin kendine güvenini, özsaygısını ve motivasyonunu artırır.
Grup üyeleri "birlikte kazanır ve kaybeder." Öğrencilerin soru sorma, cevaplama, düşünme, tartışma, sorumluluk yüklenme, iş başarma, görev paylaşma, dinleme, eleştirel düşünme, hoşgörülü olma ve başkalarına saygılı olma becerileri gelişir.

239 Birlikte çalışıldığı için toplumsal değer ve demokratik değerleri kazandırır.
Toplumsal davranışlar kazandırılır. Öğrencilerin empati kurma yeteneği gelişir. Öğrencilerin "ait olma ve bağlılık" gereksinimlerini karşılamalarına yardım eder. En pasif öğrenciler için bile yapılabilecek bir iş vardır.

240 Öğrencilerin hata yapma korkusu ve kaygı düzeyini en aza indirerek, öğrenme - öğretme sürecine etkin katılımlarını sağlamaktadır. Üst düzey hedef davranışlar kazandırılır. Öğrenme zevkli ve eğlenceli hale gelir. Özellikle ilk ve ortaöğretim düzeylerinde, öğrencilerin akademik başarıları ile diğer duyuşsal, toplumsal (tutum, benlik saygısı, arkadaşlık ilkeleri vb.) çıktılar üzerinde olumlu etkileri vardır.

241 Sınırlılıkları ( Olumsuz Yönleri )
Çalışmanın bir kişinin üzerine kalma tehlikesi vardır. Değerlendirme zordur. Grupta kendinin iş yükünün fazla olduğunu düşünen öğrenciler gruba katkılarını azaltabilir. işbirlikli öğrenmenin yanlış algılanıp geleneksel grup çalışmasıyla karıştırılabilir.

242 - Olumlu bağımlılık var - Olumlu bağıllılık yok
İşbirlikli Öğrenme Geleneksel Öğrenme - Olumlu bağımlılık var - Olumlu bağıllılık yok - Bireysel sorumluluk var - Bireysel sorumluluk yok - Ayrışıklık - Benzeşiklik - Paylaşılan liderlik - Görevlendirilmiş tek lider - Paylaşılan sorumluluk - Sadece kendisinden sorumlu olma - Görev ve birliktelik önemli - Sadece görev önemli - Sosyal beceriler doğrudan öğretilir - Sosyal beceri var sayılır ve göz ardı edilir - Öğretmen izler ve müdahale eder - Öğretmen grup işlevini göz ardı eder.

243 AKTIF (ETKİN) ÖĞRENME

244 AKTIF (ETKİN) ÖĞRENME Aktif öğrenme, bireyin öğrenme sürecine aktif olarak katılımını sağlama yaklaşımıdır. Bu yöntemle öğrenciler pasif alıcı konumundan çıkıp yaparak yaşayarak öğrenen boyutuna geçerler. Bu yolla öğrenciler karar verme, sorumluluk almayı öğrenirler. !!! Aktif öğrenmenin her geçen gün daha fazla ilgi görmesinin sebebi öğrenmeyi öğrenmeye olanak sağlamasıdır.

245 Etkin öğrenme için aktif katılım gerekli, ancak yeterli değildir.
Etkin öğrenme, aktif katılım göstergeleri olan soru sorma, açıklama yapma vb. davranışların yanı sıra öğrenme sürecinin planlama, gözden geçirme gibi etkinliklerini de içermektedir.

246 Aktif Öğrenmenin Özellikleri
Öğrenciler, araştırma çalışmalarında kaynaklara kendileri ulaşır. Öğrencilerin elde ettiği bilgiyi örgütlemelerine ve sunmalarına olanak sağlanır. Öğrenciler, bireysel grup projelerinde sorumluluk alırlar, paylaşırlar. Öğrenciler, bilgileri paylaşır, etkileşimde bulunur ve ortak bilgi üretimi için işbirliği yapar.

247 Aktif Öğrenmenin Yararları
Öğrenmeyi öğrenme becerisi kazandırır Her öğrencinin sürece etkin katılımını sağlar Her öğrencinin bireysel hızına göre öğrenmeye imkan sağlar Yaşam boyu öğrenmeyi sağlar

248 Etkin öğrenme birbiriyle ilişkili olan üç öğeden oluşur:
Temel Öğeler Konuşma ve dinleme Yazma Okuma Yansıtma

249 2. Öğrenme Stratejileri Küçük gruplar işbirlikli öğrenme Durum çalışmaları Benzetim Tartışma Problem çözme Günlük yazma

250 3. Öğretim Kaynakları Metinler Ev ödevleri Dışardan konuşmacılar Öğretim teknolojisine göre hazırlanmış eğitim materyalleri

251 Etkin öğrenmenin temel ilkeleri:
Öğrenme doğası gereği aktif bir süreçtir. Farklı insanlar farklı yollarla öğrenir. Bilgi etkinliklerle keşfedilir ve yapılandırılır.

252 Etkin Öğrenme Sürecinde Öğretmenin Rolü
Sınıf içi çalışmaları öğrencilerle birlikte planlamalı, onların ilgi ve isteklerini göz önüne almalıdır. Eğitim durumlarını her çocuğun değişik ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerini dikkate alarak hazırlamalıdır. Grup çalışmalarını yönlendirmeli ve çalışmaların sınıfta tartışılmasını sağlamalıdır.

253 Sınıf ortamını bütün iletişimlere açık olacak şekilde düzenlemelidir.
Etkin Öğrenme Sürecinde Öğretmenin Rolü Konu seçiminde, araştırma yapmada öğrenci ilgi ve isteklerine yer vermelidir. Etkin katılımı sağlayacak metinler seçmeli, ev ödevleri vermeli, dışardan konuşmacılar davet etmeli, eğitim materyalleri hazırlamalıdır. Sınıf ortamını bütün iletişimlere açık olacak şekilde düzenlemelidir.

254 Olası öğrenme hedef ve etkinliklerini araştırır.
Etkin Öğrenme Sürecinde Öğrencinin Rolü Olası öğrenme hedef ve etkinliklerini araştırır. Kendine özel öğrenme hedeflerini seçer. Hangi hedefleri hangi nedenle seçtiğinin bilincindedir. Özgüveni vardır ve gerektiğinde özgüvenini geliştirir. Öğrenme etkinliklerinin seçimini ve programını yapar. Öğrenme güdüsü vardır veya bu güdüyü kendisi geliştirir. Dikkatini toplar, eski öğrendiklerini hatırlar.

255 Etkin Öğrenme Sürecinde Öğrencinin Rolü
Kendi cümleleriyle ifade eder. Okur, dinler ve analiz yapar. Bilgiler arasında ilişki kurarak onları şematik olarak gösterir. Öğrendiklerini yeni durumlara uygular, uygulama alanlarını araştırır. Öğrenip öğrenmediğini sürekli kontrol eder. Yeni öğrenmede kendi stratejilerini dener. Başarısızlık durumlarında başarısızlık nedenlerini araştırır. Kendi performansını değerlendirir.

256 KPSS 2009 ) Öğretmen bitkiler konusunu işlerken sırasıyla aşağıdaki yolu izler:
Öğretmen : Kavramları tanımlar ve açıklar. Diğer kavramlarla ilişkisini kurar. Kavramların örneklerini ve örnek olmayanlarını verir. Öğrenciler : Öğretmenin verdiği örnekleri açıklar ve sınıflar. Kendi örneklerini verirler. Öğretmen : Öğrencileri okul bahçesine çıkarır. Sınıfta üzerinde çalışılan yaprak türlerini bulmalarını ve topladıkları örnekleri sınıflamalarını ister. Öğrenciler : Yaptıkları çalışmaları arkadaşlarına sunarlar. Öğretmen bu süreçte aşağıdakilerden hangisinde belirtilen yöntem, teknik ya da yaklaşımı kullanmıştır? A) Sunuş yoluyla – Proje tabanlı B) Kavrayarak – Tam öğrenme C) Sunuş yoluyla – Aktif öğrenme D) Örnekleyerek – Buluş yoluyla E) Aktif öğrenme – Sunuş yoluyla

257 DÜŞÜNME BİÇİMLERİ

258 YANSITICI DÜŞÜNME Yansıtma, deneyimlerin önceki bilgi bağlamında, yeni bilginin üretilmesi ve alternatif yolların geliştirilmesine öncülük edecek olan yolları bulmaya çalışarak analiz edilmesini içeren bilişsel sorgulamadır. (Dewey, 1933). Dewey, yansıtıcı düşünmeyi, herhangi bir inanç ya da bilgiyi ve onun ulaşmayı amaçladığı sonuçları destekleyen, bir bilgi yapısını etkin, tutarlı ve dikkatli bir biçimde düşünme olarak tanımlamaktadır. Dewey'e göre yansıtıcı düşünme sürecinde şu iki temel aşama mevcuttur: Düşünmenin meydana geldiği bir kuşku, karışıklık ve duraksama durumu Bu karışıklığı çözecek, bu şüpheyi açıklığa kavuşturacak yolu bulmaya yönelik bir araştırma ve sorgulama.

259 Yansıtıcı Düşünmeyi Geliştirme
Yansıtıcı düşünmeyi eğitime aktarabilmek için öncelikle temel düşünme becerilerine ve destekleyici bir ortama sahip olmak gerekir. Yansıtıcı düşünme becerisini geliştirebilecek yöntemler; Öğrenme yazıları yazma Yansıtıcı günlük tutma Gelişim dosyası hazırlama Kavram haritaları oluşturma Soru sorma Yansıtıcı tartışmalara katılma Anlaşmalı öğrenme Kendini değerlendirme

260 Yansıtıcı Öğretim Yansıtıcı öğretim; başkalarının duygularına önem vermeyi ön plana çıkaran, öğretimde yapılandırmacılığı önemseyen bir sorgulama yaklaşımı ve yaratıcı sorun çözme etkinlikleri olarak tanımlanır. Tüm öğretmenler yansıtıcı öğretimden faydalanabilirler. Öğretmenler sınıfta neyi başarmak istediklerini uygulamadan önce düşünür, amaçlarını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu materyalleri tedarik etmeye çalışırlar. Yansıtıcı öğretmen yetiştirme modeline göre, öğretmen adayı, kuramsal ve öğretmenlik deneyimine yönelik bilgilerini uygulamaya aktarır. Hem kuramsal olarak aldığı hem de deneyimden oluşturduğu bilgilerden yararlanarak aday, herhangi bir sınıfta uygulama yapar. Öğretmen yetiştirmede yansıtmanın önemli unsurlardan biri de öğretmen adaylarının okullarda denedikleri pratik sorunlarını ortaya çıkarmaya ve onlar üzerinde düşünmelerine yardımcı olan yansıtıcı günlüklerdir.

261 ELEŞTİREL DÜŞÜNCE Eleştirel düşünme akıl yürütme, analiz ve değerlendirme gibi zihinsel süreçlerden oluşan bir düşünme biçimidir. Eleştirel düşünme sağduyu ve bilimsel kanıtlarla uyuşan net hükümlere varmak için somut veya soyut konular üzerinde düşünme süreçlerini de içermektedir. Eleştirel düşünürler tüm duyulardan, yazılı ve/veya sözlü ifadelerden, gözlem, deney ve akıl yürütmeden elde ettikleri verileri biraraya getirirler. Eleştirel düşünme netlik, açıklık, mantık, derinlik ve güvenilirlik taşır. !!! Eleştirel düşünme öğretiminde araştırma inceleme yoluyla öğretim, işbirlikçi öğretim stratejisi, grup tartışması ve problem çözme uygulamaları kullanılabilir.

262 YARATICI DÜŞÜNME Yaratıcılık, olmayan bir şeyi hayal edebilme, bir şeyi herkesten farklı yollarla yapabilme ve yeni fikirler geliştirebilme yeteneğidir. Başka bir deyişle yaratıcılık herkesin gördüğü şeyi aynı görüp onunla ilgili farklı şeyler düşünebilmektir. Yaratıcılık günlük olaylara ve nesnelere herkesten farklı bakabilmek ve farklı yaklaşım tarzı geliştirebilmektir. Yaratıcılık, olağan, günlük şeylerin özel olmasını, özel şeylerin de daha çok günlük hayata girip doğal şeyler olmasını sağlar.

263 Yaratıcı Bireyin Özelliklerinden Birkaçı; · Başarılıdır, · Yaratıcı insan düzen gereksinmesi ile güdülüdür. · Meraklıdır · Öz kanıtlama içersindedir. · Özgürdür · Yüksek üretim gücüne sahiptir · Kuşkuludur · İlgi alanları çok yönlüdür · Estetiksel yargı içindedir · İçe dönük bir yapısı olabilir · Coşkuludur · Önsezilidir · Etkileyendir.

264 SORU : Aşağıda verilen öğretmen davranışlarından hangisi, öğrencilerin yaratıcılıklarının gelişmesine katkı sağlayabilir? (KPSS 2008) A) Öğrencilere akademik sorumluluk vermekten kaçınma B) Öğrencilerin bütün öğrenmelerini denetim altına alma C) Öğrencilerin yaptıkları herşeyi övme D) Öğrencileri birbirleriyle karşılaştırarak rekabet oluşturma E) Planlamalarında deneme - yanılma etkinliklerine yer verme

265 YARATICILIĞI ETKİLEYEN FAKTÖRLER a) Duygusal Engeller: Utangaçlık, aptal yerine koyulma korkusu, yanlış yapma korkusu, belirsizliklere karşı hoşgörü yetersizliği ve aşırı özeleştiri bu gruba girer. b) Kültürel Engeller: Bazı toplumlar yaratıcılığı desteklediği gibi bazıları da engellemektedir. Hayal etmenin boşa harcanan zaman olarak kabul edilmesi, çok oyunun sadece çocuklar için olduğunun düşünülmesi, ... Kültürel engellere örnek olabilir. c) Öğrenilen Engeller: Eşyaların kullanımı (fonksiyonel kalıplaşma), anlamların verilmesi, ihtimallerin beklenilmesi ve kutsallaşmış tabularla ilgili gelenek engellerini kapsamaktadır. d) Algılama Engelleri: Adetler, problemlerin önemli olan ögelerini tanımada başarısızlığa yol açabilir. Bunlara aşağıdaki engel de eklenebilir. e) Yüklü Program engelleri: Kalıplaşmış konular yığını olan ve belli süre içinde tamamlanılması gereken eğitim programları da yaratıcılığa engel olabilmektedir...

266 f) Alışkanlıklar g) Geçmiş Yaşantı h) Kendine Güvensizlik i) İşleve Takılma