Boyun cerrahi anatomisi

... konulu sunumlar: "Boyun cerrahi anatomisi"— Sunum transkripti:

1 Boyun cerrahi anatomisi
EĞİTİM VE İDARİ SORUMLU:DOÇ.DR.ÖZGÜR YİĞİT DR.FULYA SAVRAN UZM.DR.SUAT BİLİCİ

2 Sunumun içerigI Anatomik sınırları Boyun fasyaları Boyun osteolojisi
Boyun boşlukları Boyun üçgenleri Boyun kasları Boyun damarları,sinirleri ve lenf yapıları

3 SINIRLARI ÜST:mandibula alt kenarı,temporal kemik zygomatik prosesi,eksternal occipital protuberens. ALTTA:manubrium sterni,klavikula,acromi oklavikuler eklem,7.servikal vertebra spinoz procesi

4 DIŞARDAN GÖZLENEBİLEN YAPILAR

5 BOYNUN FASYA BÖLMELERİ
Yüzeyel servikal fasya Derin servikal fasya Yüzeyel tabaka Orta tabaka-visseral fasya Derin tabaka-prevertebral fasya

6 BOYNUN FASYA BÖLMELERİ
YÜZEYEL SERVİKAL FASYA 1.SARDIĞI YAPILAR A.PLATİSMA B.YÜZÜN MİMİK KASLARI 2.SINIRLARI A.SUPERİOR: zigoma B.İNFERİOR: klavikula

7 Yüzeyel Katman (investing)
DERİN SERVİKAL FASYA Yüzeyel Katman (investing) SKM, trapezius Orta Katman (visseral) Tiroid Trakea Ösefagus Derin Katman (alar+prevertebral fasya) Vertebral kaslar Frenik sinir

8 YÜZEYEL TABAKA-SARAN FASYA Sardığı yapılar -trapezius,scm,strep kaslar
-submandibuler ve parotid bezler -çiğneme kasları:masseter,pterygoidler,temporalis Servikal fasyanın multipl tabakalar halinde boyun yapılarını sarar ve potansiyel baş-boyun boşlukları oluşturur. Bu fasyal planlar enfeksiyonların yayılımı açısından önemli anatomik sınırlar olarak göze çarpmaktadır. Süperfisyal : Dermisin hemen altında, subkutan dokudan ayırt edilmesi zor.M. Platysma’yı sarar.Baş boyunda derin bölümleri yüz-saçlı deri volenter kaslarını sarar. Derin fasya yüzeyel tabaka 2’ler kuralı. Boyunu çaprazlayan 2 kası sarar: Trapez – SKM Hyoid üstü 2 kas: masseter-digastrik anterior karnı 2 tükrük bezi : submandibuler – parotis 2 bez arasında medial ve lateral parça birleşerek lig. Stylomandibulareyi oluşturur. 2 fasiyal kompartman: parotis ve mastikatör

9 Orta tabaka-visseral fasya
Sardığı yapılar 1.farinks,larinks,trakea,özefagus 2.tiroid ve paratiroid bezler 3.buksinatör kas ve farinks konstriktör kasları 4.boyun strep kasları Sınırları Derin fasya orta tabaka 2 kısıma ayrılır: musküler(infrahyoid strep kaslar) ve visseral (trakea-larenks-farenks-özefagus-tiroid gland) Bukkofarengeal fasya: posteriorsuperioru posterior farenkste retrofarengeal boşluk anterior duvarı

10 Derin tabaka-prevertebral ve alar fasya
Sardığı yapılar 1.paraspinöz kaslar 2.servikal vertebra Sınırları 1.superior:kafa tabanı 2.inferior:göğüs Derin fasya derin tabaka Prevertebral ve Alar fasyadan oluşur. Alar fasya t2 vertebra seviyesine kadar uzanır. Tehlikeli boşluk anterior duvarını oluşturur ve posterior mediastene kadar uzanır. Prevertebral ise kafa tabanından cocyx e kadar uzanır. Servikal pleksusun primer dallarının ganglionları,frenik sinir,brakiyal pleksus ve subklaviyan arter prevertebral fasyanın arkasında kaldığından boyun diseksiyonu sırasında bu fasya üstündeki düzlemde çalışmak ile bu yapılara zarar vermek engellenir.

11 KAROTİS KILIF FASYASI SARDIĞI YAPILAR A.a.karotis kommunis
B.internal juguler ven C.nervus vagus

12 BOYUN OSTEOLOJİSİ ÜST:mandibula,kafa tabanı
ARKA:1-7 boyun omurları(atlantoaksiyal eklem,atlantooksipital eklemler)

13 Önde hyoid kemik ve larengeal ve trakeal kartilajlar tarafından desteklenir.

14 Boyun boşlukları Hiyoid kemik ile ilişkisine göre Tüm boyunu içeren
Suprahiyoid Infrahiyoid 1-TÜM BOYUNDA YER ALAN BOŞLUKLAR SÜPERFİSİYEL BOŞLUK RETROFARİNGEAL BOŞLUK TEHLİKELİ BOŞLUK PREVERTEBRAL BOŞLUK VİSSERAL VASKÜLER BOŞLUK

15 SÜPERFİSYEL VE Retrofaringeal boşluk
Derin boyun boşlukları hyoide göre 3’e ayrılır: 11 tane boşluk .

16 Tehlikeli boşluk ve prevertebral boşluk

17 Visseral vasküler boşluk

18 2-SUPRAHYOİD BOŞLUKLAR
SUBMANDİBULER BOŞLUK PARAFARENGEAL BOŞLUK PERİTONSİLLER BOŞLUK MASTİKATÖR BOŞLUK TEMPORAL BOŞLUK PAROTİD BOŞLUK

19 3.İnfrahyoid boşluklar Parafaringeal boşluk Konnektif doku içerir.

20 Boyun üçgenleri Anterior üçgen Posterior üçgen

21 ANTERİOR ÜÇGEN Submental Submandibuler Muskuler karotid

22 Submental üçgen Yağ Küçük kan damarları Lenf nodları

23 Submandibuler üçgen Hipoglossal sinir Fasiyal arter Fasiyal ven Submandibuler gland

24 Marjinal mandibuler sinir
Marjinal mandibular sinir fasiyal ven arterin yüzeyel kısmında seyreder ve boyun diseksiyonu sırasında marjinal mandibuler sinir arayıp bularak korumak zaman kaybettiricidir. Bu sebeple ki fasiyal venin submandibuler gland inferiorunda ligasyon sonrası yukarı devrilmesi sinirin korunmasını sağlayıcı bir manevra olarak önemlidir

25 Muskuler üçgen İnfrahyoid strap kaslar Larynx,pharynx,trak ea Tiroid bez kompleksi

26 Karotid üçgen a.carotis IX,X,XI,XII.kafa çifleri ansa servikalis

27 POSTERİOR ÜÇGEN Posterior üçgen,omohyoid kasının inferior parçası ile iki üçgene ayrılır Occipital üçgen -yağ, lenf nodları -spinal aksesuar sinir -aurikularis magnus -oksipitalis minör -transvers servikal sinir - VJE Supraclavicular üçgen: brachial plexus (bp) (frenik sinir) subclavian arter (sca) subclavian ven (sv)

28 kaslar SKM Platisma Suprahyoid kaslar İnfrahyoid kaslar
Prevertebral kaslar Anterior ve lateral vertebral kaslar

29 Platisma Cerrahi önemi Deri fleplerine kan akımını sağlar
Kas lifleri SKM kasına dik olarak seyreder Boyun diseksiyonunda cilt flebi bu kas ile beraber kaldırılır.

30 Sternokleidomastoid Kas(SKM)
SKM kasının posterior kenarının orta kısmına ERB noktası denir.Bu noktadan çıkarak kasın arkasından uzanan 5 sinir vardır. 1- küçük oksipital sinir 2- aurikularis magnus 3- transvers servikal sinir 4- spinal aksesuar sinir 5- supraklavikular sinir

31

32 SUPRAHİYOİD KASLAR

33 Posterior karıncık altındaki önemli yapılar
Digastrik kas Posterior karıncık altındaki önemli yapılar EKA ve İKA Hypoglossal sinir IJV Anterior karıncık stylohyoid kas

34 mylohyoid kas geniohiyoid kas

35 İNFRAHYOİD KASLAR (STREP KASLAR)
M.Sternohyoideus M.Sternothyroideus M.Thyrohyoideus M.Omohyoideus

36 Omohyoid kas Inferior karıncık altındaki yapılar Brakial pleksus
Frenik sinir Transverse servikal arter Superior karıncık altındaki yapı IJV

37 LATERAL VERTEBRAL KASLAR
Posterior skalen kas Orta skalen kas Anterior skalen kas Skalen kasların fasyasını derin servikal fasyanın derin tabakası oluşturur ve altında brakial pleksus, frenik sinir bulunur. Bu sebeple bu fasya üstünde çalışılırsa hasar görmeleri engellenmiş olur.

38 ANTERİOR VERTEBRAL KASLAR
Longus koli Longus kapitis Rektus kapitis anterior Rektus kapitis lateral NOT; prevertebral fasya longus kasını örter ve onları farenks ve özofasgusdan ayırır.

39 Boynun damarları A. Carotis communis ; incisura thyroidea hizasında bifucartio A. Carotis interna kafa tabanına kadar dal vermeden devam eder. M. Digastricus önemli bir cerrahi rehber

40

41 a. carotis interna a. carotis externa sinus caroticus glomus caroticus
C4 düzeyinde a. carotis interna a. carotis externa sinus caroticus glomus caroticus

42 Boynun venleri

43 V.jugularis interna

44 N. vagus

45 N. accessorius

46 Plexus cervicalis C1-4 ventral ramusları

47 Ansa cervicalis Radix superior ansa cervicalis (C1)
Radix inferior ansa cervicalis (C2-3)

48 2001 American Head and Neck Society-lenf nodu grupları
I.Bölge:  IA; Submental IB; Submandibular II.Bölge [üst juguler]: V. Jugularis İnterna 1/3 üst bölümü ve XI. Sinir etrafı

49 III.Bölge [orta juguler]: V. Jugularis İnterna 1/3 orta kısmı etrafı
IV.Bölge [alt juguler]: V. Jugularis İnterna 1/3 alt kısmı

50 V. Bölge [arka üçgen]: XI
V.Bölge [arka üçgen]: XI. Sinir alt yarımı ile transvers servikal arter ve supraklavikuler lenf nodları VI.Bölge [ ön kompartman]: Boyun orta çizgisi etrafında

51 Lenf sistemi Yüzeyel Servikal Nodlar Submental Nodlar
Eksternal Juguler Nodlar Anterior Juguler Nodlar

52 Derin Servikal Nodlar Internal Jugular Nodlar Jugulo-digastrik Nod Jugulo-omohyoid Nod

53 KAYNAKLAR --Otorinolaringoloji, Baş Ve Boyun Cerrahisi, John Jacob Ballenger, James B. Snow,2000 --Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Ve Baş – Boyun Cerrahisi; Can Koç,2004 --Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Ve Baş – Boyun Cerrahisi; Onur Çelik,2002 Netter : Interactive Atlas of Clinical Anatomy Clinicaly oriented anatomy Keith L. Moore, Arthur F. Dalley, Anne M. R. Agur, A. M. R. Agur Uludağ kbb ders notları

54 TEŞEKKÜRLER