KAMU ÖZEL ORTAKLIĞI Dr. Özgür Karacan.

... konulu sunumlar: "KAMU ÖZEL ORTAKLIĞI Dr. Özgür Karacan."— Sunum transkripti:

1 KAMU ÖZEL ORTAKLIĞI Dr. Özgür Karacan

2 çıkar çatışması Doğrudan veya dolaylı olarak herhangi bir ticari kuruluşta; ortaklık çalışma danışmanlık yazarlık editörlük moderatörlük konuşmacı olarak bağlantım bulunmamaktadır...

3 kamudan özele İhtisas: devlet üniversitesi İlk görev: VSD
Öğretim görevlisi uzman: vakıf üniversitesi Öğretim üyesi: vakıf üniversitesi Ankara İstanbul Özel hastane İTO Özel Hekimlik Komisyonu ÖSHED (özel sektör hekimleri derneği) yönetim kurulu üyesi Özgür Hekimler Platformu üyesi

4 Kamu özel ortaklığı -KÖO ?
Kamu hizmetlerinin örgütlenmesinde yeni bir model Farklı sektörlerden (inşaat, hizmet, finans) girişimciler Farklı roller (mal, hizmet, yapım işi) Yönetim ilişkisi – sözleşme (25-49 yıllık) Özel hukuk,imtiyaz sözleşmesi, esnek ilişki modeli Doç.Dr.Koray Karasu A.Ü.SBF Dergisi 66:3:2011

5

6 KÖO: neoliberal pollitikaların sağlık alanında Truva atı ?

7 Tasarla-yap-finanse et-işlet
Tasarla-yap-finanse et-sahip ol-işlet- devret Tasarla-yap-işlet-devret Yap-işlet-sahip ol OECD 2008

8 Sağlık alanında KÖO 20 yıllık bir geçmiş
Kamu hizmetlerinin sağlanmasında bütçe sınırlılıklarını aşmada finansman desteğinin sağlanması, özel sektörün işletme kapasitesi ve tekniklerinden yararlanma Kazan-kazan ???

9 Kazan-kazan ? Kamu; Büyük alt yapı yatırımlarına özel finansman
Teknoloji, bilgi, beceri eksikliğini özel sektör vasıtasıyla giderme Özel sektör; Geri dönüşü güvence altına alınmış yatırım Yüksek kar Vatandaş; Kısa sürede büyük yatırımlar, konforlu hizmet Sağlık çalışanları, hekimler ???

10 Neden KÖO ? Risk paylaşımı Kamu hizmetlerinin maliyetlerini düşürme
Verimlilik (!) Personel harcamalarının azaltılması (!) işlem maliyetlerinin azaltılması (!) Dağınık sağlık örgütlenmesinin tek bir yerde toplanacak olması 5 yıldızlı otel konforunda sağlık hizmetleri

11 KÖO- özel sektör PwC 2010 raporu: “DEVRİM”
Standart &Poors 2005 raporu : “yüksek kârlılık, düşük risk

12 Türkiye'de Sağlık alanında KÖO
1987: sayılı “sağlık hizmetleri temel kanunu” 5. maddesi: sağlık kuruluşları bakanlar kurulu kararıyla sağlık işletmelerine dönüştürülebilir 1988 : Numune Hastanesi temizlik hizmetleri sözleşmesi 1999 Anayasa değşiikliği 2003: 657 sayılı Yasanın 36. maddesi değişiklik: “...hizmet satın alınması yoluyla ...”

13 Kayseri Entegre Sağlık Kampüsü

14 Ankara Etlik

15 İstanbul İkitelli

16 Türkiye'de KÖO 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu'na tarihinde sayılı yasa ile eklenen madde ile hizmet alımı, sunumu, örgütlenmesi, finansmanı alanında köklü değişiklikler getiren KÖO tanımı mevzuata girmiştir... KÖO yönetmeliği

17 Kira bedeli karşılığında sağlık tesislerinin yapımı
Tesislerin bakımı, onarımı, yenilenmesi işlemi Tıbbi destek hizmetlerinin sunumu Tıbbi hizmetler dışındaki hizmetlerin sunumu Diğer alanların işletmesi Ekipmanların sağlanması ve mefruşat

18 KÖO hizmet alanları Tıbbi hizmetler (çekirdek): SB
Tıbbi destek hizmetleri: tanım ? Tıbbi hizmet dışındaki hizmet ve alanlar * laboratuar ve görüntüleme tıbbi destek hizmetlerinde mi???? **KÖO yönetmeliğinin ilk halinde eczane destek hjizmetleri arasındaydı. Danıştay 10. dairesi kararı ile iptal edildi.

19 Dünya KÖO örneklerinde çekirdek hizmet de özel sektöre devredilmekte...
İspanya Alzira Hastanesi Almanya Kanser Hastanesi SB 2010 raporu : tıbbi hizmetlerin %5'i hizmet satın alımı yöntemiyle piyasadan satın alınmıştır

20 SB 2010 raporu: tıbbi hizmet satın alınması
“maliyeti düşüren, esnekliği artıran ve değer yaratan bir yönetim stratejisi” Piyasadan hizmet satın alımının klinik ve klinik olmayan hizmetler için yaygınlaştırılması düşünülmektedir

21 KÖO Hastanesi: sorular
Sağlık hizmetlerinin örgütlenmesi açısından optimal büyüklükler ölçüt alınmış mıdır? Ölçeği büyütmek nasıl sorunlara yol açacaktır? Planlama, denetleme, personel vb. yönlerden yönetilebilir olacak mıdır?

22 KÖO ile SB yönetim şeması
sayılı yasa ile KÖO daire başkanlığı İnşaat ve onarım daire başkanlığı 2 adet yeni ana hizmet birimi (sağlık hizmeti ile doğrudan ilişkisi olmayan !) SB sözleşme yöneticisi İngiltere ve diğer KÖO yöneten ülkelerde özerk yapılar Aynı aktör hem politika belirleyici, sunum sağlayıcı, finansör, düzenleyici, denetleyici,

23 Entegre Sağlık Kampüsü
Ankara Etlik ESK: Bölge ve sekiz dal hastanesi Toplam 3056 yatak Ayrı bir yönetim?, tüzel bir kişilik? Bakanlık-diğer hastaneler-özel amaçlı şirket Döner sermaye(ler)? Hastane birlikleri=ESK ??

24 KÖO - ESK Bakanlık yetki devri yapacak mı?
İngiltere'de yetki özerk sağlık işletmelerinde (NHS trusts) Döner sermaye gelirleri kira ödemelerine yetecek mi? Ademi merkeziyetçilik mi? Güçlü merkez mi?

25 KÖO-ESK-Maliyet/kira
süre maliyet kira kontrat Kayseri: yıl M M yıl Etlik: M Bilkent: M Toplam 3 ESK , 25 yıl kira ödemesi: ~ 18.6 milyar TL SB 2012 bütçesi + 4 milyar TL

26 KÖO-etik KÖO hastanesi Hastanecilik özel amaçlı şirket (hizmet) (iş)

27 KÖO-etik Yabancılaşma
Hastane yönetimi, sağlık personeli özel amaçlı şirketle sürekli temas Piyasa şartlarının bir süre sonra sürece egemen olması hasta+hasta yakını = müşteri Doktor = işçi Kârın özelleştirilmesi Risk ve maliyetin kamusallaştırılması

28 KÖO-Sağlık Çalışanları
Hekimler ve diğer sağlık çalışanları için: Güvenceli statüden esnek statüye geçiş Mali krizlerde ilk akla gelen: Ücretlerde indirim, ödemelerde gecikme, işten çıkarma İngiltere Peterborough ve Stamford HB hekim ve hemşire 300 işten çıkarma Quenn Alexandra kira ödeme zorluğu, 700 işten çıkarma House of Commons, 2011

29 Sağlıkta, hizmet sunumuna yönelik sektörlerin durumu büyük ölçüde belirginleşti…
Ödeme 29 29

30 30

31 31

32 32

33 33

34 34

35 35

36 Başka İstatistikler ?

37 Özel sektörde çalışan hekim
Özlük hakları Sözleşme İşveren baskısı Müşteri hasta Etik Devlet baskısı Gelecek kaygısı Meslek örgütü Rekabet