MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ

... konulu sunumlar: "MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ"— Sunum transkripti:

1 MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ

2 VERGİNİN TANIMI Vergi, devlet ve diğer kamu kuruluşlarının, kamu hizmetlerinin finansmanını karşılamak üzere kişilerden zorla aldıkları paralardır.

3 VASITAsiz VERGİLER Mükellef kendi vergisini ödüyorsa ve bu vergi yükü başkalarına devredilmiyorsa bu vergi vasıtasız vergi olarak adlandırılır. Gelir vergisi,kurumlar vergisi,emlak vergisi gibi.

4 VASITAli VERGİ Bir mükellefin vergisi başkalarına devrediliyorsa, mükellef vergisini kendisi ödemiyorsa devredilen vergi vasıtalı vergi olarak adlandırılır. Taşıt alım vergisi,damga vergisi,harçlar gibi.

5 Servet, kişinin gelirinin tüketilmemiş biriktirilmiş olan kısmıdır
Servet, kişinin gelirinin tüketilmemiş biriktirilmiş olan kısmıdır. Servet genellikle mal ve mülk şeklindedir; büyüklüğüne ve çokluğuna göre kişinin vergi borcu belirlenmektedir.

6 MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİNİN VERGİLER İÇİNDEKİ YERİ
Motorlu taşıtlar vergisi, servet üzerinden alınan vasıtasız bir vergidir.

7 MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ

8 Motorlu taşıtlar vergisinin kökeni hayvanlar olarak kabul edilebilir
Motorlu taşıtlar vergisinin kökeni hayvanlar olarak kabul edilebilir. Çünkü eskiden menkul mallardan özel servet unsuru olarak motorsuz taşıt olan hayvanlar vardı ve ilk taşıt olarak bu hayvanlar kullanılmaktaydı. Hayvan sahipleri ise vergi mükellefleriydi. Ülkemizde motorlu taşıt vergisinin alınmasına yılında çıkarılan hususi otomobil vergisi kanunu ile başlanmıştır. Bu vergi taşıtların ağırlıkları üzerinden alınmaktaydı. Daha sonra 1963 yılında motorlu kara taşıtları vergisi çıkarıldı. 1980 yılındaki kanunla verginin konusuna uçaklar,helikopterler ve deniz taşıtları da alındığından motorlu taşıtlar vergisi kanunu olarak değiştirilmiştir.

9 197 SAYILI MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ KANUNU

10 Motorlu taşıtlar vergisini;
Karayolları Trafik kanununa göre trafik şube veya bürolarına kayıt ve tescili bulunan motorlu kara taşıtları, Ulaştırma bakanlığı sivil havacılık genel müdürlüğüne kayıt ve tescil edilmiş olan uçak ve helikopterler kapsamaktadır. Bu taşıtların sahipleri MTV ‘nin mükellefidir.

11 MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ KANUNUNDA YER ALAN TARİFLER

12 MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİNDE İSTİSNALAR
Genel ve özel bütçeli idareler, Sosyal güvenlik kurumları, İl özel idareleri, Belediyeler, Köy tüzel kişilikleri, Türkiye Kızılay Derneği araçları, Karşılıklı olmak şartıyla yabancı devletlerin Türkiye’de bulunan elçilik ve konsolosluk taşıtları,

13 Sakatlık dereceleri % 90 ve daha fazla olan malul ve engelli taşıtları,
Ve diğer engellilerin durumlarına uygun hale getirilmiş özel tertibatlı taşıtlar, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunu tarafından el konulan bankaların taşıtları Vergiden müstesnadır.

14 (I) SAYILI TARİFE Otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerleri ile motosikletler (I) sayılı tarifeye göre vergilendirilir.

15

16 örnek 2006 model Ford Mondeo 2.0i TDCi GHIA SEDAN aracın ödemesi gereken vergi tutarı nedir?

17

18 2010 yılında ödenmesi gereken MTV tutarı= 1 384 TL

19 MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİNDE LPG’NİN ETKİSİ

20 ( I ) sayılı tarifedeki taşıtların ağırlıkları üzerinden vergilendirilmesi kaldırılıp, motor silindir hacmi üzerinden vergi alınmaya başlamıştır. Dolayısıyla taşıtlara LPG takılarak ağırlığının artmış olması vergilendirmede bir değişikliğe yol açmamaktadır.

21 MOTORLU TAŞITLARDA KASKO SİGORTASI DEĞERİ UYGULAMASI
( I ) sayılı tarifedeki otomobil,kaptıkaçtı,arazi taşıtı ve benzeri taşıtlar, Türkiye Sigorta Şirketleri ve Reasürans Birliği tarafından yayınlanan ‘’Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesi’’

22 Her yılın ocak ayından başlayarak 3 ayda bir Türkiye sigorta şirketleri ve reasürans birliği tarafından; araçların cinsi, kodu, modeli, markası, tipi ve yaşı esas alınarak motorlu kara taşıtları kasko değer listesi yayınlanmaktadır. Ancak MTV ile ilgili vergi daireleri Ocak ayında çıkan Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesini dikkate alır.

23

24 Uygulamasına bakacak olursak;
Bir aracın motorlu taşıt vergisin kasko sigortası değerinin %5 ini aşması halinde aynı yaş grubunda, bir alt kademedeki silindir hacminde belirlenen vergi değeri ödenir.

25 örnek 2006 model Ford Mondeo 2.0i TDCi GHIA SEDAN aracın ödemesi gereken vergi tutarı nedir?

26

27 Taşıtın kasko sigortasına esas olan değeri=27.500 TL
Taşıtın kasko sigortasına esas olan değerinin % 5 i (27.500* %5) =1 375 TL

28

29 Taşıtın kasko sigortasına esas olan değeri= TL Taşıtın kasko sigortasına esas olan değerinin %5 i (27.500* %5) =1 375 TL 2010 yılında ödenmesi gereken MTV tutarı= TL

30

31 Taşıtın kasko sigortasına esas olan değeri= TL Taşıtın kasko sigortasına esas olan değerinin %5 i (27.500* %5) =1 375 TL 2010 yılında ödenmesi gereken MTV tutarı= TL Bir alt kademedeki vergi tutarı = 893 TL

32 Bu uygulamadan mükellefin yararlanmak isteyen mükellef ;yetkili sigorta acentesine motorlu taşıtlar vergisi tutarına esas olan kasko sigortası değeri bildirim formunu düzenletir. Bu formu vergi dairesine teslim eder,vergi daireleri bu formu ilgili yılın motorlu kara taşıtları kasko değer listesiyle karşılaştırır, veriler birbirini tutuyorsa mükellef bu uygulamadan yararlanabilir. Mükellef bu uygulamadan yararlanmaya devam etmek istiyorsa her yılın Ocak ayında bu işlemi tekrarlamalıdır.

33 ( II ) SAYILI TARİFE Minibüs,panel van, motorlu karavan,otobüs ve benzerleri, kamyonet, kamyon, çekici ve benzerleri (II) sayılı tarifeye göre vergilendirilir.

34

35 ( III ) SAYILI TARİFE (III)sayılı tarife yat,kotra ve her türlü motorlu tekneleri kapsamaktaydı. Vergi taşıtların cinsi, motor gücü ve yaşlarına göre alınmaktaydı. Fakat; bu tarife kanun kapsamından kaldırılmıştır.

36 Uçak ve helikopterler (IV) sayılı tarifeye göre vergilendirilmektedir.
( IV ) SAYILI TARİFE Uçak ve helikopterler (IV) sayılı tarifeye göre vergilendirilmektedir.

37

38 MÜKELLEFİYETİN BAŞLAMASI VE SONA ERMESİ
Takvim yılının ilk altı ayı içinde yeni kayıt ve tescil edilen taşıtlarda kayıt ve tescilin yapıldığı takvim yılı başından; son altı ayı içinde yeni kayıt ve tescil edilen taşıtlarda son altı aylık dönemin başından itibaren başlar.

39 Kayıt ve tescilli olup da devir ve temlik sebebiyle kayıt ve tescil yapılan taşıtlarda değişiklik takvim yılının ilk altı ayında yapılmış ise takip eden son altı aylık dönemin başından; son altı ayında yapılmış ise takip eden takvim yılı başından itibaren başlar.

40 Motorlu taşıtların sicilden kayıtlarının silinmesi halinde ise;
silinme takvim yılının ilk altı ayı içinde yapılmış ise ikinci altı aylık dönemin başından, ikinci altı aylık dönem içinde yapılmışsa takip eden takvim yılı başından itibaren, mükellefiyet sona erer.

41 MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİNDE TAHAKKUK,TEBLİĞ VE ÖDEME

42 Motorlu taşıtlar vergisi her yılın Ocak ayının başında otomatikman yıllık olarak tahakkuk eder.
Tahakkuk ettirilen vergi mükellefe ayrıca tebliğ olunmaz,tahakkuk ettirilen günde tebliğ edilmiş sayılır.

43 Motorlu taşıtlar vergisi her yıl 2 eşit taksitte;
ilk taksit 1 Ocak- 31 Ocak arasında, ikinci taksit 1 Temmuz-31 Temmuz arasında, Ödenir. Kişi vergi dönemleri dışında ( nisan ayı gibi ) sıfır bir araç aldıysa MTV yi aracını kayıt ve tescil ettirdikten 1 ay içerisinde ödemek zorundadır.

44 MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİNE ETKİ EDEN DEĞİŞİKLİKLER
Model yılı, Taşıtın cinsi, Motor silindir hacmi, Azami toplam ağırlığı, Azami kalkış ağırlığı,

45 Bu unsurlardan herhangi birinde değişiklik yapılması halinde;
Değişiklik takvim yılının ilk 6 ayı içinde yapılmışsa takip eden son 6 ayda, Takvim yılının son 6 ayı içinde yapılmışsa takip eden yılın başından itibaren, MTV yeni durumuna göre ödenir.

46 TarImIn MTV İçİndekİ Yerİ
Biçer döver, pamuk ekim makinası gibi kendi yürür makinalar ile traktör MTV’ nin kapsamına girmemektedir. Ancak zirai amaçla kullanılan uçak ve helikopterlerden vergi tutarının %25’ i kadar vergi alınmaktadır.

47 HURDAYA AYRILAN ARAÇLARDA MTV
MTV kanunun (I) sayılı tarifesinde yer alan; otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerleri ile motosikletler, ayrıca (II) sayılı tarifedeki; minibüs, panel van, motorlu karavan, otobüs ve benzerleriyle, kamyonet, kamyon, çekici ve benzeri taşıtlar hurdaya ayrılabilir.

48 Hurdaya ayrılabilecek nitelikteki taşıtlar ise;
Model yılı 1985 ve daha eski taşıtlar, Kazaya uğrayan taşıtlar, Devletin zoruyla şahsın elinden alınan taşıtlar, 2003 tarihinden önce trafikten çekilen veya çalınan, Ölüm,iflas,tutukluluk gibi buna benzer hallerden dolayı iş göremez durumda bulunan taşıtlardır.

49 Belirtilen özelliklerdeki taşıtlarını il özel idarelerine veya Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu Hurda İşletmesi Müdürlüğü hurda müdürlüklerine teslim eden şahısların 31/12/2011 e kadar tahakkuk etmiş ve ödenmemiş olan motorlu taşıtlar vergisi,gecikme zammı,gecikme faizi,vergi cezaları silinir.

50 Fakat; şahıslar bu durumları meydana geldikleri tarihten itibaren 60 gün içinde ulaştırma bakanlığına bildirmek zorundadırlar ve bunu 60 gün içerisinde ulaştırma bakanlığı onaylarsa taşıtlar hurdaya ayrılabilir. 60 gün içinde bildirilmemiş ya da bildirilipde ulaştırma bakanlığı tarafından onaylanmamış taşıtlar hurdaya ayrılamazlar.

51 MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİNDE TECİL
Amme borcunun ödeme müddeti içinde ödenmemiş kısmına, vadenin bitim tarihinden itibaren yıllık %16,8 gecikme zammı eklenir. Ancak, borçlu biriken amme borcunu ödeyememesi veya haciz uygulaması veya haczedilen malların paraya çevrilmesi amme borçlusunu çok zor duruma düşürecekse; borçlu tarafından yazı ile istenmiş ve teminat gösterilmiş olmak şartıyla alacaklı amme idaresince veya yetkili kılacağı makamlarca; amme alacağı 36 ayı geçmemek üzere ve yıllık %12 faiz alınarak tecil olunabilir. Bu sayede borçlu tecil süresince gecikme zammı ödemez.

52 Fakat; Tecil şartlarına uyulmaması, Değerini kaybeden teminatın veya haciz malların tamamlanmaması , Bu malların yerlerine başkalarının gösterilmemesi hallerinde mükellef borcunun hepsini ödemekle yükümlüdür.

53 MOTORLU TAŞITLAR İÇİN DÜZENLENEN BELGELER

54 Tahakkuk fişi beyannamenin makbuzudur
Beyan üzerinden alınan vergiler tahakkuk fişiyle tarh ve tahakkuk ettirilir. Vergi dairesi beyanname alınca tahakkuk fişi düzenler,bunun bir örneğini mükellefe verir,böylece vergi tahakkuk eder. Tahakkuk fişi beyannamenin makbuzudur

55 TEBLİĞ ALINDISI Tebliğ, vergilendirmeyi ilgilendiren ve hüküm ifade eden hususların yetkili makamlar tarafından mükellefe veya ceza sorumlusuna yazı ile bildirilmesidir.

56 VERGİ /CEZA İHBARNAMESİ
Ödenmemiş vergiler, Beyanda bulunması gerekirken hiç beyanda bulunmayan veya eksik beyanda bulunan mükellefler için vergi ceza ihbarnamesi düzenlenir. Kişiler bu ihbarnameye 30 gün içinde dava açabilir,uzlaşma talep edebilir,cezai indirim talep edebilir.

57 DÜZELTME FİŞİ Vergiye ilişkin hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden (matrah hataları,vergi miktarında hatalar,mükellefiyette hata,vb.) düzeltme fişi düzenlenir. Hataların düzeltilmesine ilgili vergi dairesi müdürü karar verir, bu hatalar düzeltme fişine dayanarak düzeltilir. Hata mükellef aleyhine yapılmış ise aynı fişle düzeltilir. Düzeltme fişinin bir örneği, geri ödenecek miktarla müracaat edeceği muhasebe ve müracaat süresi belirtilerek mükellefe tebliğ edilir. Mükellefler tebliğ tarihinden başlayarak bir yıl içinde parasını geri almak üzere müracaat etmezlerse hakları düşer.

58 MOTORLU TAŞITLARIN SATIŞ VEYA DEVRİNE AİT İLİŞKİ KESME BELGESİ/FENNİ MUAYENE İZİN BELGESİ
Bu belge ile motorlu taşıtlar satılabilir, devredilebilir, taşıtların fenni muayeneleri yapılabilir.

59 Motorlu taşıtlar VERGİSİNDE sayısal VERİLER
yılları arasında tahsilat artış gösterirken gerçekleşme oranında bir düşüş olmuştur. Gerçekleşme oranı bu yıllarda ortalama % 69,06 dır.

60 Bu tabloda GSYH 1999 yılında 104 milyar TL iken 2009 da 952 milyar TLye ulaşmıştır. Toplam vergi geliri de 1999 da 14 milyar TL iken 2009 da 196 milyar TL olmuştur. MTV ise 1999 da 126 milyon TL iken 2009 da 4,5 milyar TL olmuştur. MTV’ nin 1999 yılında GSYH içindeki payı %0,12 iken Toplam Vergi Gelirleri içindeki payı %0,85 olarak gerçekleşmiş ve her sene payı artmaya devam ederek yılında GSYH içindeki payı %0,48’ e, Toplam Vergi Geliri içindeki payı ise %2,34’ e kadar artmıştır.

61 Burada da Toplam Vergi Geliri ve MTV nin GSYH içindeki payları 2005 yılında 100 olarak baz alındığında 2009 yıllındaki değişimler toplam vergi geliri 101,34 ve MTV 122,05 olarak gerçekleşmiştir. Yani, 2005 yılına göre Toplam Vergi Gelirinin GSYH içindeki payı %1,34 , MTV’ nin payı ise %22,05 artmıştır

62 * 2005 yılı verileri 100 olarak baz alındığında

63 Önceki tabloyla oluşturulan grafikte ise toplam vergi gelirinin GSYH daki oranı 2005 yılına kadar artıp, daha sonra durağan hale gelmiştir. Fakat MTV nin GSYH daki payı hala artmaya devam etmiştir.

64 2010 Ocak-Eylül dönemi vergi gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre 28 milyar 457 milyon TL artarak 153 milyar 789 milyon TL olarak gerçekleşmiş olup, artış oranı %22,7’dir Ocak-Eylül döneminde MTV den toplanan miktar ise 4 milyar 627 milyon TL dir.* *Kamu Hesapları Aylık Bülteni, T.C.MALİYE BAKANLIĞI MUHASEBAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ, EYLÜL 2010)

65 SONUÇ Türkiye’de motorlu taşıtlar vergisi, yaş ve silindir hacmi esasına göre alınmakta, bu da vergilendirmede, otomobil sahipleri arasında haksızlığa yol açmaktadır. Motorlu taşıtlar üzerinden alınan vergi, aracın parasal değerine göre alınmalıdır. Bu fiyatlar üzerinden vergi alındığı taktirde, hem devletin hem de otomobil sahiplerinin sorunu ortadan kalkacaktır. Otomobil fiyatındaki artışa göre, devletin alacağı vergi de artacaktır. Vatandaş ise satın aldığı otomobilin değerine göre belirlenecek bir vergi ödeyecektir. Böylece, aynı mali güce sahip olandan aynı oranda vergi alınmasını sağlayacağından vergi adaleti- vergide eşitlik yönünden daha objektif olacaktır.

66 Sonuç Ülkemizde uygulanmakta olan motorlu taşıtlar vergisinin çevre amaçlı olduğunu söylemek çok yerinde değildir. Uygulanmakta olan motorlu taşıtlar vergisi bu çevresel faktörleri de göze alarak düzenlenmelidir. Çevreyi daha fazla kirletenlerin ödedikleri vergi miktarı daha fazla olmalıdır. Çevreye daha az zarar veren araç üretimi teşvik edilmeli, bu araçları kullananlara teşvikler verilmelidir. Kısaca mali açıdan gelirin arttırılmasının yanında çevrenin korunması amacı da ön planda tutulmalıdır.

67 Teşekkür ederİz