SAĞLIK ENFORMASYON YÖNETİMİ 1 DERSİ 3

... konulu sunumlar: "SAĞLIK ENFORMASYON YÖNETİMİ 1 DERSİ 3"— Sunum transkripti:

1 SAĞLIK ENFORMASYON YÖNETİMİ 1 DERSİ 3
SAĞLIK ENFORMASYON YÖNETİMİ 1 DERSİ 3. DERS : YÖNETİCİ VE BİLGİ YÖNETİMİ

2 Yöneticinin Yönetsel Rolleri
Kişilerarası Roller Baskan, Temsilci, Sözleşmeci Bilgi Rolü İzleyici, Bilgi Dağıtıcı, Sözcü Karar Rolü Değişim Ajanı, Kaynak Dağıtıcı, Uzlaştırıcı, Sorun Çözücü Mintzberg

3 Yöneticinin Bilgi Gereksinimini Etkileyen Faktörler
Çevre Değişen Teknoloji Bağımlılık Belirsizlik Bilgi Miktarı Bilginin Zenginliği Analiz Sorunları Yüksek Teknoloji Yüksek Temas

4 Karar Verme Karar, alt kademede önceden belirlenen ilke ve prosedürlere göre verilir Üst kademelerde durum değişir, stratejik nitelikte kararlar verilir Öğrenen örgüt: veri-bilgi toplama ve yaratma, işleme transfer etme yeteneği geliştirilmiş, böylece davranışlarını değiştirebilen örgüt Çevrelerinden bilgi toplayamayan, bilgi yaratamayan, bunları işleyerek kararlara dönüştüremeyen ve hızlı çalışamayan işletmelerin çevreleri ile bağları kopar, uyumları kaybolur, dezenformasyon ve entropi oluşur

5 Karar Verme Kritik Kararlar-Rutin Kararlar
Merkezi Karar Verme-Yerinden Karar Verme Bireysel Karar-Grup Kararı Rasyonel Karar Verme-Sezgisel Karar Verme

6 Bilgi Yönetiminde İki Yaklaşım
Kodlanmış ve yeniden kullanılabilen bilgiye ulaşmak için yüksek kaliteli güvenilir ve hızlı bilgi sistemleri sağlar Bilgiyi kodlayan, saklayan, yayan ve yeniden kullanımına izin veren bir elektronik dokuman sistemi geliştir Bilgi ile insanları buluşturmak amacıyla Bilişim teknolojisine yoğun yatırım yapılır Veri tabanı ve veri arama Bilgi bulma Eletronik kütüphane Üstü Kapalı Stratejik sorunlara yaratıcı çözümler getirmesi için uzman kişileri yönlendir Saklı bilginin paylaşılması için insanları birbirine bağlayan ağlar geliştir Saklı bilginin dolaşımını kolaylaştırmak amacıyla bilişim teknolojilerine orta düzeyde yatırım yapılır Diyalog Geçmişi öğrenme ve öykü anlatma Uygulama toplulukları Bilgi Yönetimi Stratejisi Teknoloji Mekanizma

7 Karar Vermede Yönetimsel Model
*tamamlanmamış ve mükemmel olmayan bilgi kullanarak *sınırlı rasyonalite ile *tatmin edici ve sonunda örgüte hizmet edebilecek veya edemeyecek bir karar verilir !.... Yönetici gerçek bir karar verme durumu ile karşılaştığında… Sınırlı Rasyonalite: Karar vericinin biliçsiz beceri ve refleksleri, bilgisi ile sınırlı karar varabilme durumu, seçim sınırlılığı Griffin W.R. (2002), Management,Hougton Mifflin Campany, s:272

8 Bir Kontrol Sistemi Olarak Bilgi Yönetimi
Enformasyonun örgüte girişi Örgütsel sistem - enformasyonun örgütte kullanılması Enformasyonun örgütten ayrılması Doğru bilgi kullanımı ile emin olma (birincil Kontrol) Bilginin etkin kullanılabilirliğinden emin olma Örgütten doğru bilginin ayrıldığından emin olma Griffin W.R. (2002), Management,Hougton Mifflin Campany, s:684

9 BİLGİ YÖNETİMİ Bilginin tanımlanması, yorumlanması, dağılımı, kullanımı, bilgiyi koruma süreçleri ve bunun sonucunda ortaya çıkan bilgi yaratımı Doğru zamanda doğru bilgileri doğru kişilere aktarmanın ve örgütsel performansın artırılması için bilginin harekete geçirilmesine ve çalışanlar tarafından paylaşılmasına yardımcı bilinçli bir strateji

10 BİLGİ YÖNETİMİ ADIMLARI
Kavramsallaştırma: Bir organizasyonun hangi bilgi varlıklarına sahip olduğunu belirlemek için bir araştırma ve sınıflandırma çalışması yapmak. Bilgi varlıklarının nerede olduğunu, içeriğinin ne olduğunu, ne şekilde bulunduğu, ulaşılabilirliğinin ve faydasının ne olduğunun araştırılıp ortaya konması gerekmektedir. Yansıtma: Bilginin organizasyona nasıl değer katabileceğini analiz etmek. Bilgi varlığını kullanmanın fırsatlarının neler olduğunu incelemek, kullanım etkisinin ne olacağını araştırmak gerekmektedir. Eylem Planlama: Daha iyi kullanma ve daha fazla katma değer elde etmek için yapılması gerekenleri belirlemek. Bilgi varlığını kullanmak için eylemlerin nasıl planlanması, nasıl başlatılması ve nasıl izlenmesi gerektiğini kararlaştırmak gerekmektedir. Gözden Geçirme: Katma değer sağlamak için bilgi kullanımını gözden geçirmek. Bilgi varlığının kullanılmasının arzulanan katma değeri sağlayıp sağlamadığını ve tekrar kullanım için nasıl muhafaza edilebileceğini belirlemek ve kullanımın oluşturacağı fırsatları değerlendirmek gerekmektedir.

11 BİLGİ YÖNETİMİ I Bilgiyi tetkik ve kategorize et Bilgiyi ve ilgili faaliyetleri analiz et Bilgiyi ortaya çıkar, düzenle, ve organize et II Bilgiyi ve bilgiyle ilişkili faaliyetlerin değerini belirle ve değerlendir Bilgiyle ilişkili oluştur III Bilgiyle ilişkili faaliyetleri sentezle Bilgiyi ele al kullan ve kontrol et Bilgiyi harekete geçir dağıt otomatik hale getir

12 Bilgi Yönetim Süreçleri
Mevcut Bilgi Varlıklarının Değerlendirilmesi Bilgi Yönetim Takımının Oluşturulması Bilgi Yönetim Projesinin Hazırlanması Sistemin Geliştirilmesi Sonuca Dayalı Artımlılık Metodolojisi’ni Kullanarak Yerleştirme Değişim, Kültür ve Ödül Yapılarının Yönetilmesi Başarımın Değerlendirilmesi Bilgi Yönetim Döngüsü

13 Bilgi Yönetiminin Amacı
Bilgi Deposu Oluşturmak Bilgiye Ulaşmayı Geliştirmek Bilgi Ortamını Çoğaltmak Bir Servet Olarak Bilgiyi Yönetmek

14 Karar Vermede Ussal Yaklaşımın Aşamaları 8 1 7 2 SORUN ÇÖZME 6 3 5 4
Seçilen Alternatifi Uygula Karar Çevresini İzle En İyi Alternatifi Seç Karar Sorununu Tanımla SORUN TANIMLAMA 8 1 7 2 SORUN ÇÖZME 6 3 Karar Amaçlarını Belirle Alternatifleri Değerlendir 5 4 Alternatif Çözümler Geliştir Sorunu Teşhis Et

15 Yönetsel Bilginin Nitelikleri
Veri Yerine Bilgi Duyarlılık Doğruluk Zamanlılık Eksiksizlik,Tamlık Kısalık Yerindelik ve İlgililik Ekonomiklik

16 Hastanenin Veri Kaynakları
Hastanenin hasta ihtiyaç ve beklentileriyle ilgili olarak yapılan araştırma bilgileri, benzer hizmet veren diğer hastanelerin performans durumları, sağlık hizmet kuruluşu çalışanlarının ihtiyaç ve beklentileri, tedavi-bakım, idari, destek ve altyapı hizmetlerinin performans değerlendirme sonuçları, poliklinik ve servis hasta profilleri Faaliyetler sonucu üretilen önemli bilgilerin hastane enformasyon sistemine zamanında ilave edilmesi ile, enformasyon kaynaklarının geliştirilmesinde süreklilik sağlanır.

17 Sağlık Bilişimi Bilgi teknolojilerini kullanarak sağlık alanında yapılan tanı, tedavi, eğitim, iletişim, veri ve bilgi toplama, veri ve bilgi işleme, bilgi yönetme, tıbbi karar verme ve bilimsel çözümleme yöntemlerini içeren bir bilim dalıdır. Sağlık, bilişim teknolojileri ve farklı disiplinlerinin kesiştiği bir yerde bulunmaktadır.

18 Sağlık Bilişiminin Temel Bileşenleri
Bileşen I (Teknolojik Boyut) Bilişim Teknolojileri Yazılım İletişim Donanımları Internet Bileşen II (Akademik Boyut) Donanım ve Yazılım Teorisi Tıpta Karar Destek Teorisi Hasta kayıt Sistemleri ve Veritabanı modellemesi Diagnostic Sistemler Teorisi Sağlık Sistem Modellemesi Bileşen III (Kurumsal Boyut) Kamu Sağlık Kuruluşları Özel Sağlık Kuruluşları Kamu Finans Kuruluşları Özel Sektör Finans Kuruluşları

19 Biyomedikal Bilgi Biyomedikal Veri Bilgi Alımı Veri Alımı Bilgi Tabanı Sağlık Bilgi Sistemi Veri Tabanı Eğitim Tanı Yönetim Karar Verme Problem Çözümü Tedavi Planlama Tıbbi Yayın

20 Bilgi Teknolojisinin Örgütsel Uygulamalarının Evrimi
ÜST (strateji ve planlar, programlanmamış) İçsel Dışsal Ağ oluşturma Extranet, EDI Intranet E-Ticaret ERP Ağ Yapısı 3. Stratejik Silah Yönetim bilgi sistemleri Karar destek sistemleri Yönetim bilgi sistemleri 2. İşletme Kaynağı YÖNETİM DÜZEYİ 1. İşlemler İşlem yürütme sistemleri Veri tabanı Bilgi Sistemi Evrimleşmesinin Yönü İLK HAT (operasyonel, programlanmış geçmiş çalışmalar) SİSTEM KARMAŞIKLIĞI DÜŞÜK YÜKSEK

21 Ulusal Sağlık Sisteminde Bilgi Teknolojisi Kullanımı
Tıbbi Teknoloji Yönünden Internet ve Teletıp Yönünden Toplum Sağlığı Yönünden Verimlilik ve Tıbbi Karar Verme Yönünden

22 Internet Mobil hizmet sunucular Aile hekimi Evde bakım
Halk sağlığı bilgileri Klinik ve hasta veritabanları ve paylaşılan kaynaklar Acil hizmetler (Mobil data) Intranet/Ekstranet Başka hastaneler Internet Özel merkezler Hastane içi hizmetler (Patoloji, radyoloji vs.) Evdeki konsültanlar