Üretim Teknolojilerinde İş Güvenliği

Üretim Teknolojilerinde İş Güvenliği
(İş Kazaları)

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ 1.4. İş Kazası ve Meslek Hastalığı Nedir?  ILO iş kazasını “belirli bir zarar ya da yaralanmaya neden olan, beklenmeyen, önceden planlanmayan bir olay” şeklinde tanımlamıştır.  Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ise iş kazasını şöyle tanımlamaktadır: “Önceden planlanmamış ve çoğu zaman, kişisel yaralanmalara, teçhizatın zarar görmesine, üretimin bir süre durmasına yol açan olaydır.”

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ 1.4. İş Kazası ve Meslek Hastalığı Nedir?  5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa Göre İş kazası Madde 13’de tanımlanmıştır. MADDE 13 – İş Kazası; a) Sigortalının İşyerinde bulunduğu sırada, b) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle, c) Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ d) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, e) Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hâle getiren olaydır. (2) (2) 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu bentte yer alan “özüre uğratan” ibaresi “engelli hâle getiren” şeklinde değiştirilmiştir.

Bir iş kazası olarak değerlendirilebilir mi?
İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ İşyerinde Kavga ? Bir iş kazası olarak değerlendirilebilir mi?

Yargıtay 21. Hukuk Dairesi
İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ  Zararlandırıcı olayın davacılar murisi ile diğer işçi arasında çıkan kavga sonrasında meydana geldiği,  Somut olayın, işyerinde olduğu tartışmasız olduğundan bu zararlandırıcı olay iş kazasıdır. Yargıtay 21. Hukuk Dairesi E 2004/6433 K 2004/6503

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ  İşyerinde bulunuyorken, dışarıdan atılan kurşundan yaralanma ? Bir iş kazası olarak değerlendirilebilir mi?

Yargıtay 10. Hukuk Dairesi
İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ  İşyerinde bulunuyorken, dışarıdan atılan kurşunla yaralanma İş Kazasıdır Yargıtay 10. Hukuk Dairesi E 76/ K 80/624

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ  İşyerinde kalp krizi geçirme ? Bir iş kazası olarak değerlendirilebilir mi?

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu
İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ  Sigortalının, işyerinde çalışmakta iken kalp krizi geçirerek Ölümü, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 11. maddesinin (A) fıkrasının (a) bendinde gösterilen “Sigortalının İşyerinde bulunduğu sırada meydana gelme” haline uygun bir olay Olup, iş kazası sayılması gerekir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2004/ E, 2004/527K

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ  Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, …………………………………… meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olaydır. Durakta beklerken meydana gelen kaza ? Bir iş kazası olarak değerlendirilebilir mi? “götürme sırasında” sözcüğü sadece servis aracında geçen süreyi değil servis aracına binmeden önceki süreyi de kapsar.

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ 1.4. İş Kazası ve Meslek Hastalığı Nedir?  Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun (SSGSS) 14. maddesine göre meslek hastalığı, “sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir.” Meslek Hastalığı [Yasal Tanım (5510/14)]

İş Kazası ve Meslek Hastalığından
İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ İş Kazası ve Meslek Hastalığından Kimler Etkilenir ? Kazaya Uğrayan Sorumlu Şahıslar Çalışanlar Firma Toplum ve Ülke

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ Kazaların Sınıflandırılması
Kazaların Sınıflandırılması  Ucuz Atlatılan Kazalar  Küçük Kazalar - Maddi kayıplı kazalar - Basit yaralanma ile sonuçlanan kazalar  Ciddi Yaralanma ile Sonuçlanan İş Kazaları - Geçici iş görmemezlik/sakatlık hali - Kalıcı kısmi sakatlık - Tam sakatlık  Ölümcül İş Kazaları

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ Ucuz Atlatılan Kazalar (Ramak kala)
 Herhangi bir yaralanma veya malzeme kaybına veya hasarına - kıl payı farkla - yol açmayan kazalardır.  Ancak gerçek bir kaza olarak kabul edilmeli ve buna yol açan çalışma koşulları araştırılmalıdır.

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ Küçük Kazalar
a) Maddi kayıplı kazalar: Herhangi bir yaralanmanın yer almadığı, ancak şirket tesisinde, araçlarında, ekipman–makine veya cihazlarında hasara neden olan sonlanmış kazalardır. b) Basit yaralanma ile sonuçlanan kazalar: Basit müdahaleler gerektiren ve gün kaybı ile sonuçlanmayan kazalardır. Örnek : Basit sıyrıklar, parmak sıkışmaları, ciddi olmayan lokal yanıklar, önemsiz ve derin olmayan kesikler, vb.

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ Ciddi Yaralanma ile Sonuçlanan İş Kazaları
 Bir iş yerinde tanımlanmış olan bir görevin yerine getirilmesi sırasında tek bir olaydan –veya kısa bir süre içinde birden fazla olaydan- kaynaklanan ve gün kaybı ile sonuçlanan yaralanma veya rahatsızlanma (veya hastalanma) durumudur.  Bu gibi olaylarda yaraya dikiş atılması ve diğer ciddi tıbbi operasyonlar söz konusudur.

 Ekipman veya yönetim araçlarındaki kusurlar nedeniyle meydana gelen kazalar –mesai dışında dahi olsa- İş Kazası olarak nitelendirilmelidir.  Ancak , iş yerinde doğal nedenler sonucunda meydana gelen ölüm veya hastalıklar/rahatsızlıklar (ve ilintili olarak yaralanmalar) bu kapsam dışındadır.

a) Geçici iş görmemezlik/sakatlık hali: Kazaya uğrayan şahsın, en azından kazanın meydana geldiği günü takip eden takvim günü boyunca - ancak geçici bir süre için – çalışmasının mümkün olmadığı kazalardır. Çalışma günü kaybı söz konusudur. b) Kalıcı kısmi sakatlık: Meydana gelen bir kaza sonucunda vücudun herhangi bir parçasının veya bir organının kalıcı olarak fonksiyonunu kaybetmesi, sakatlığı veya onarılmayacak şekilde kopması. c) Tam sakatlık: Kişinin çalışmasını tamamen engelleyen ve vücudun fiziki fonksiyonlarını kalıcı olarak ortadan kaldıran son derece ciddi kazalardır.

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ Ölümcül İş Kazaları
 Ölümle sonuçlanan iş kazalarıdır.  Birden fazla kişinin ölümü de söz konusu olabilir.  Yaralanma ile ölüm arasında geçen süre dikkate alınmaz.  Tüm yaralanma veya ölüm ile sonuçlanan kazalarda aynı zamanda maddi hasar da meydana gelebilir. Örnek: Zehirli gaz kaçakları, patlamalar, düşmeler, sıkışma–ezilme veya çarpma (elektrik, cisim, araç) sonucu meydana gelen ölümler.

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ 1.5. Türkiye’de İş İş Kazası ve Meslek Hastalığı Temel İstatistikleri ?  Türkiye genelinde 2013 yılında istihdam edilenlerden %2,3’ü bir iş kazası geçirmiştir. Bu oran erkeklerde %2,8 iken, kadınlarda %1,3 olarak tahmin edilmiştir. Toplam iş kazası geçirenlerin %81,6’sını erkekler oluşturmuştur.

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ 1.5. Türkiye’de İş İş Kazası ve Meslek Hastalığı Temel İstatistikleri ?  İstihdam edilenler ya da geçmişte çalışmış olanlardan %2,1’i, 2013 yılında çalıştığı/geçmişte çalıştığı işe bağlı bir rahatsızlık geçirdiğini belirlenmiştir. Bu oran erkeklerde %2,4 iken, kadınlarda %1,6 olarak gerçekleşmiştir.

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ 1.5. Türkiye’de İş İş Kazası ve Meslek Hastalığı Temel İstatistikleri ?  Çalışma Hayatında Fiziksel ya da Ruhsal Sağlığı Etkileyen elverişsiz faktörler de çalışanları olumsuz yönde etkilemektedir. Bunla ilgili istatistiksel rakamlar nasıldır ?  Fiziksel faktörler için; A. Maruz kalma: Bir takım ajanlara dokunma, tutma, nefes alma (kimyasallar, duman, toz vb) veya diğer faktörlerin varlığını (duruş, hareket, titreme, gürültü, kaza riski vb.) ifade eder ve bunların sıklığıdır. Bunların yoğunluk derecesi çalışanın fiziksel sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir.

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ  Fiziksel faktörler için;
1.5. Türkiye’de İş İş Kazası ve Meslek Hastalığı Temel İstatistikleri ?  Fiziksel faktörler için; B. Ruhsal Faktörler: “maruz kalma” ile çalışanın ruhsal sağlığını olumsuz yönde etkileyecek faktörlerin (tehdit edici davranış, şiddet, veya şiddet tehdidi) var olup olmadığı kastedilmiştir.  Araştırmada “işyeri” ile genel olarak işin coğrafi çevresi kastedilmektedir ve bu çoğunlukla kişinin çalışma faaliyetini sürdürdüğü yerel birimdir.

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ  İstihdam edilenlerden;
1.5. Türkiye’de İş İş Kazası ve Meslek Hastalığı Temel İstatistikleri ?  İstihdam edilenlerden; %7,1‘i çalıştığı işle ilgili olarak “zaman baskısı ve aşırı iş yükü” şeklinde ruhsal sağlığını etkileyen elverişsiz faktöre maruz kaldığını belirtirmiştir. Bu oran erkeklerde %7,9, kadınlarda ise %5,2 olmuştur. Fiziksel sağlığını etkileyen faktörlerden “kaza riski”ne maruz kalanların oranı ise %17,1 iken, bu oran erkeklerde %21,4, kadınlarda ise % 7,3’tür.

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ Çalışma Hayatında Fiziksel ya da Ruhsal Sağlığı Etkileyen Elverişsiz Faktörlere Maruz Kalanların Toplam İstihdam İçindeki Oranı, 2013

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ 1.6. İş ile İlgili Kaza ve Hastalıkların Maliyeti Nedir?  İş kazaları ve meslek hastalıklarının temel mağdurları işçiler olmakla birlikte, işverenler ve toplum için de maliyetleri söz konusudur.  İşçilerin maruz kalacakları sonuçlar; - İşçinin hayatını kaybetmesi, - Fiziksel ve duygusal sıkıntılar yaşaması, - Yaşamının geri kalan kısmının zorlaşması yanında gelir kaybı, - İşini kaybetme olasılığı, - Sigortasız çalışma halinde tedavi giderleridir.

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ 1.6. İş ile İlgili Kaza ve Hastalıkların Maliyeti Nedir?  İşverenlerin karşılaşabilecekleri maliyetler ise; - İş gücü kaybı, - Tedavi ve tazminat giderleri, - Makina ve teçhizatın zarar görmesi, - Üretimin yavaşlaması veya duraklaması, - Verimlilik ve kalitenin düşmesi, - Yasal yükümlülüklerle karşılaşmadır.

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ  Diğer Maliyetler;
1.6. İş ile İlgili Kaza ve Hastalıkların Maliyeti Nedir?  Diğer Maliyetler; - Müşteri memnuniyetsizliği, - İnceleme süresi, - Kilit işçinin kaybedilmesi, - Kaze geçiren işçi yerine yeni işçinin alınması ve eğitilmesi, - İkame donanımın alınması, - İşçilerin motivasyonun azalması ve işletmenin imajının zarar görmesi diğer maliyetler arasında değerlendirilmektedir.

İŞ GÜVENLİĞİNE GİRİŞ 1.6. İş ile İlgili Kaza ve Hastalıkların Maliyeti Nedir?  Ulusal ekonomi açısından maliyeti; Sosyal güvenlik sistemi ile hastane, iyileştirme merkezi giderleri için harcamanlar söz konusudur.  Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (ÇSGB) verilerine göre; ülkemizde iş kazalarının yıllık maliyetinin TL olduğunun belirlenmiştir.  SGK verilerine göre 2009 yılında sigortalı işçiden ’sı iş kazası geçirmiş, bunlardan 1.171’i hayatını kaybetmiştir.  Bu kayıpların sonucu iş günü kaybı söz konusudur.  Ancak ülkemizde işletmelerin yalnızca % 2’si işçi sağlığı ve iş güvenliği için harcamada bulunmaktadır.

© Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
İŞ KAZALARI Uluslararası Çalışma Teşkilatı;  Bugün dünyada yaklaşık 3 milyar işgücü var ve her gün yaklaşık 1 milyon iş kazası gerçekleşiyor.  Her 15 saniyede 160 işçi iş kazası geçirmekte olup, her 15 saniyede 1 işçi, iş kazası veya meslek hastalığı sonucunda ölmektedir.  Dolayısıyla, her gün kişi iş kazası veya meslek hastalığı sonucunda ölmektedir  Her yıl 2,3 milyondan daha fazla kişinin ölmesi anlamına gelir. © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI Türkiye’de İş Kazaları;  ÇSGB verilerine göre Türkiye’de her gün 172 İş kazası meydana geliyor.  Bu kazalar her gün ortalama 4 işçinin hayatına mal olurken, 6 işçi ise sürekli iş göremez hale geliyor.  Çalışma hayatındaki bu olumsuz tablo, Türkiye’nin Avrupa’da iş kazaları ve işçi ölümlerinde 1. sıradaki yerini korumasına da neden oluyor.  Türkiye, 100 bin çalışan başına ölümlü iş kazalarında - Avrupa’da birinci - Dünyada ise üçüncü sırada. © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI Türkiye’de İş Kazaları;  ILO verilerine göre El Salvador ve Cezayir’in ardından Türkiye işçi ölümlerinde 3. sırada (Her yıl ölen işçi sayısı kişinin üzerinde).  ILO verilerine göre ölümle sonuçlanan iş kazası oranları Türkiye’de çok yüksek.  Ölümle sonuçlanan iş kazası oranları; - Türkiye’de ‘100 binde 20,5’ - Norveç, İsveç, İsviçre ve Danimarka gibi ülkelerde ‘100 binde 2’ oranının altında. © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI Türkiye’de İş Kazaları;  Türkiye’de 2014’ün ilk sekiz ayında işçi yaşamını yitirdi. Yaşamını yitiren işçilerin - 325’i maden, ’si inşaat, - 162’si tarım ’si taşımacılık iş kolunda çalışıyordu.  Hayatını kaybedenlerin ’ü işçi, kamu çalışanı/memur statüsünde çalışanlardn, - 99’u çiftçilerden, küçük toprak sahiplerinden ve kendi hesabına çalışanlardan, esnaflardan oluşuyor.  Özellikle inşaat iş kolunda ölen işçilerin büyük çoğunluğunun sigortasız veya taşeron olması dikkat çekiyor. © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI Türkiye’de İş Kazaları;  Türkiye’de 2014’ün ilk 9 ayında işçi iş kazalarına bağlı olarak yaşamını yitirdi. Ölenlerin 42’si çocuk. © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI Türkiye’de İş Kazaları;  Türkiye'de her saat 80 iş kazası yaşanıyor bunların %90'ı kayda girmiyor.  Türkiye'de yılda toplam 706 bin işçi iş kazası gerçeği ile yüzleşiyor ve her on iş kazasından yalnızca bir tanesi SGK kayıtlarına yansıyor. (Kaynak: Disk)  ÇSGB verilerine göre Türkiye’de her gün 172 iş kazası meydana geliyor. Bu kazalar her gün ortalama 4 işçinin hayatına mal olurken, 6 işçi ise sürekli iş göremez hale geliyor.  Türkiye AB ülkeleri ile karşılaştırıldığında ölümlü iş kazalarında açık ara öndedir. AB üyesi 27 ülke için ortalama ölümlü iş cinayeti oranı istihdam edilen 100 bin kişi başına 2.1 düzeyindeyken, Türkiye'de bu oran 14.3 ile yedi katını buluyor.(Kaynak: Radikal) © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI  Türkiye'de son 12 yılda 14 bin 125 işçi öldü. © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI Türkiye’de İş Kazaları;  Araştırmalara göre Türkiye’deki iş kazalarının %90'ı taşeron iş yerlerinde gerçekleşiyor.  İş kazalarında da Türkiye başı çekiyor. Çalışan her 100 bin işçiden İngiltere’de 0.6’sı, Norveç, İsveç, Finlandiya ve İsviçre’de 1.5’i, Fransa ve Almanya’da 2’si, Belçika’da 2.5’i, Avusturya ve Yunanistan’da 4’ü, Bulgaristan ve Güney Kıbrıs’ta 5’i, Türkiye’de ise 17’si iş kazalarında yaşamını yitiriyor. © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI Türkiye’de İş Kazaları; SGK İstatistikleri İş Kazası Sayısı : %8 İş kazası sonucu ölüm : %56 İş Kazası sonucu sürekli iş göremezlik : Meslek hastalığı sayısı : Meslek hastalığı sonucu ölüm : Meslek hastalığı sonucu sürekli iş göremezlik: %50 © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI İş Kazası Nedenleri  İş kazalarının oluşmasında üretim teknolojisi, üretim araçları, çevre koşullarının yanında sosyolojik, psikolojik, fizyolojik bir çok etken rol oynamaktadır.  Ancak, iş kazalarının oluşmasına neden olan etkenlerin tümü temel iki etkene indirgenebilir. Bunlar; - İşyerlerindeki güvensiz durumlar - Çalışanların yaptığı güvensiz davranışlardır. © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI Güvensiz Davranışlar (İnsan) - İşi Bilinçsiz Yapmak, - Dalgınlık ve Dikkatsizlik - Makine Koruyucularını Çıkarmak - Tehlikeli Hızla Çalışmak - Görevi Dışında İş Yapmak - İş Disipline Uymamak - İşe Uygun Makine Kullanmamak - Yetkisiz ve İzinsiz Olarak Tehlikeli Bölgede Bulunmak - Kişisel Koruyucuları Kullanmamak - Ehliyetsiz ve Tehlikeli Hızda Araç Kullanmak © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI Güvensiz Durumlar (Çevre, Makine-Ekipman) - Güvensiz Çalışma Yöntemi - Güvensiz ve Sağlıksız Çevre Koşulları - Topraklanmamış Elektrik Makineleri - İşe Uygun Olmayan El Aletleri - Kontrol ve Testleri Yapılmamış Basınçlı Makineler - Tehlikeli Yükseklikte İstifleme - Kapatılmamış Boşluklar - İşyeri Düzensizliği - Koruyucusuz Makine Tezgahlar © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI Neler Kaza Nedeni Değildir ?  Şanssızlık ?  Dikkatsizlik ?  Kaçınılmazlık ? © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI İş Kazaları Maliyeti  Doğrudan Kayıplar  Dolaylı Kayıplar © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI Doğrudan Kayıplar  Kaza anında yapılan ilk yardım masrafları  Kazalıya ödenen geçici ve sürekli iş göremezlik ödenekleri  Gerekli dinlenme süreleri için ödenen ücretin üçte ikisi  Kazalıya yada ailesine ödenen tazminatlar  Mahkeme giderleri  Ölümlü kazalarda uygulanacak cezai hükümlerin bedelleri © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI Dolaylı Kayıplar  İş Gücü Kaybı - Kazalının çalışamaması nedeniyle - Kazalıya yapılan ilk yardım nedeniyle - Kazalının işyeri arkadaşlarının verdikleri aralar nedeniyle - Usta ve yöneticilerin kazayı incelemek için kaybettikleri zaman nedeniyle - Yaralı işçinin üzerindeki işi yeniden düzene koymak nedeniyle - Yasal işlemler için kaybettikleri zaman nedeniyle © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI Dolaylı Kayıplar  Üretim Kaybı - Kaza sırasında üretime ara verilmesi nedeniyle - Üretimin aksaması nedeniyle iş akım ve programındaki aksamalar - Makinaların durması yada hasara uğraması nedeniyle - Malzeme ve hammaddenin zarara uğraması nedeniyle - Kazaya uğrayan işçinin işe dönmesi halinde verimdeki düşmeler nedeniyle © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI Dolaylı Kayıplar  Siparişlerin Zamanında Karşılanamamasından Doğan Kayıplar - Firmanın şöhret kaybı - Geç teslim nedeniyle ödenen para cezaları - Erken teslim halinde alınabilecek primden kayıplar © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İş Kazası ve Meslek Hastalığı Hallerinde Sağlanan Haklar
İŞ KAZALARI İş Kazası ve Meslek Hastalığı Hallerinde Sağlanan Haklar (5510/16) a) Sigortalıya; geçici iş göremezlik süresince günlük geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi. b) Sigortalıya; sürekli iş göremezlik geliri bağlanması. c) İş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine; gelir bağlanması. d) Gelir bağlanmış olan eş ve çocuklara; evlenme ödeneği verilmesi. e) İş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölen sigortalı için; cenaze ödeneği verilmesi. © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

Geçici İş Göremezlik Ödeneği
İŞ KAZALARI Geçici İş Göremezlik Ödeneği  İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle iş göremezliğe uğrayan sigortalıya her gün için, Geçici iş göremezlik ödeneği verilir.  İş kazası, meslek hastalığı, halinde verilecek geçici iş göremezlik ödeneği; - Yatarak tedavilerde günlük kazancının yarısı, - Ayakta tedavilerde ise üçte ikisidir. © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

Sürekli İş Göremezlik Geliri
İŞ KAZALARI Sürekli İş Göremezlik Geliri  Sigortalının mesleğinde kazanma gücünün kaybı oranına göre hesaplanır.  Sürekli tam iş göremezlikte sigortalıya, aylık kazancının % 70'i oranında gelir bağlanır.  Sigortalı, başka birinin sürekli bakımına muhtaç ise gelir bağlama oranı % 100 olarak uygulanır. © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI Malul Sayılma  Sigortalının çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 60'ını kaybettiği Kurum Sağlık Kurulu’nca tespit edilen sigortalı, malûllük sigortası bakımından malûl sayılır. (5510/25) © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

Hak Sahiplerine Gelir Bağlanması,
İŞ KAZALARI Hak Sahiplerine Gelir Bağlanması,  İş kazası veya meslek hastalığına bağlı nedenlerden dolayı ölen sigortalının hak sahiplerine, aylık kazancının % 70'i, gelir olarak bağlanır. © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI Zaman Aşımı  5510 sayılı kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, iş kazası, meslek hastalığı, vazife malûllüğü ve ölüm hallerinde bağlanması gereken gelir ve aylıkların, hakkın kazanıldığı tarihten itibaren beş yıl içinde istenmeyen kısmı zamanaşımına uğrar. © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI İş İş Kazası Nerelere Bildirilir ?
 Kaza meydana geldiğinde; - Vakit geçirmeden, derhal en yakın kolluk kuvvetine (polis veya jandarma karakoluna), - 2 iş günü içinde bağlı bulunulan Bölge Çalışma Müdürlüğüne - 3 iş günü içinde SGK İl Müdürlüğüne, “İşyeri Kaza ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu” ile yapılır. © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARININ ÖLÇÜMLENMESİ
 Bir endüstri kesimde veya bir fabrika bölümünde oluşan kazalardan - bilgi edinmek - gerekli karşılaştırmaları yapabilmek - elde edilen sonuçlardan iş güvenliği çalışmalarında yararlanabilmek için kazaların ölçümlenmesi yapılır.  Dünyada ve ülkemizde çok kullanılan, kaza sıklık ve kaza ağırlık oranı olmak üzere iki ölçümleme kriteri tanımlanmaktadır. Çeşitli sektörlerde veya birimlerde oluşan iş kazaları bu kriterlere göre değerlendirilir ve karşılaştırmalar yapılır. © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI İş Kazası Sıklık Hızı/Oranı (Kaza Frekans) Hızı (F) (Incidence rate of employment injuries)  Kazanın sıklığı (Kaza frekansı, F) belirli bir zaman aralığı içinde (hafta,ay, yıl gibi) meydana gelen ve bir günden fazla iş göremezliğe neden olan kazaların sayısı olarak tanımlanmaktadır.  Başka bir anlatımla, oran “kazaların ne kadar sık” olduğu sorusunu yanıtlar.  Takvim yılı içerisindeki ölümlü ve/veya ölümlü olmayan mesleki yaralanmaların toplam sayısının, aynı yıl içerisinde referans grupta yer alan işçilerin çalışma saatlerinin toplamına bölünmesiyle elde edilen değerin katsayısı ile çarpılmasıyla hesaplanır. © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI İş Kazası Sıklık Hızı/Oranı (Kaza Frekans) Hızı (F) (Incidence rate of employment injuries)  Kaza sıklık hızı (oranı) çalışılan saatlere oranla milyon saatte meydana gelen kaza sayısı olarak iki farklı yöntem kullanılarak hesaplanır: © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI İş Kazası Sıklık Hızı/Oranı (Kaza Frekans) Hızı (F) Hesaplaması: I. Yöntem: Bir takvim yılında çalışılan 1,000,000 iş saatine karşılık kaç kaza olduğu gösterir. İKSH : İş Kazası Sıklık Hızı İKS : İş Kazası Sayısı PTEGS : Her gün için 8 saatlik tam çalışma ile çarpılarak tüm sigortalıların bir yıl içinde toplam çalışma saati : çalışılan bir milyon iş saatinde iş kazası sayısını bulmak için kullanılır. © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI İş Kazası Sıklık Hızı/Oranı (Kaza Frekans) Hızı (F) Hesaplaması: II. Yöntem: Tam gün çalışan her 100 kişi arasında kaç kaza olduğunu gösterir. İKSH : İş Kazası Sıklık Hızı İKS : İş Kazası Sayısı PTEGS : Her gün için 8 saatlik tam çalışma ile çarpılarak tüm sigortalıların bir yıl içinde toplam çalışma saati : tam gün çalışan 100 sigortalının haftada 45 saat, yılda 50 hafta çalışıldığı kabul edilir. © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI Örnek: Ortalama 300 işçinin çalıştığı bir iş yerinde bir yıl içinde bir günden fazla istiraheti gerektiren 50 iş kazası olmuştur. Kaza frekans oranı nedir ? © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI  ÖRNEK; 850 işçinin çalıştığı bir işletmede, bir yıl içerisinde 100 iş kazasının meydana geldiği ve kaybedilen iş günü toplamının ise olduğuna göre; kaza sıklık oranını hesaplayınız ? © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI İş Kazası Sıklık Hızı/Oranı (Kaza Frekans) Hızı (F) İş Kazası sıklık hızı (İKSH) = 58,13 İş Kazası sıklık hızı (İKSH) = 13,08 © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI İş Kazası Ağırlık Hızı (V)  Bu oran, iş kazaları yüzünden ne kadar iş günü kaybedildiğini gösterir.  İş kazalarının ağırlığı, genel olarak, kaza sonunda alınması gereken istirahat (tedavi) süresi ile ölçülür.  Kaza yada meslek hastalığı nedeniyle “kaybolan iş günü” (kayıp iş günü) işçinin vizite kağıdı alıp hastaneye gittiği günden başlayarak dönüp tekrar iş başı yaptığı güne kadar geçen süredir.  Bunun gün olarak değerinin kazanın ağırlığını gösterdiği kabul edilmiştir. © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI İş Kazası Ağırlık Hızı (V)  Ölümcül kazalarda (işçinin ölümü yada sürekli iş göremez duruma girmesi halinde) kayıp iş günü 7500 olarak kabul edilir. Kaza ağırlık hızını ölçmek için aşağıdaki formüllerden biri kullanılır: © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI İş Kazası Ağırlık Hızı (V)  Kaza ağırlık hızını ölçmek için aşağıdaki formüllerden biri kullanılır: I. Yöntem: Bir takvim yılında çalışılan 1,000,000 saatte kaç iş gününün iş kazası nedeniyle kaybedildiğini gösterir. II. Yöntem: Çalışılan her 100 saatte kaç saatin kaybedildiğini gösterir. © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI İş Kazası Ağırlık Hızı (V) Örnek: 200 işçinin çalıştığı bir işletmede 50 işgününde 7 işgünü kaybı olduğu düşünülürse, kaza ağırlık hızı ne olur ? I. Yöntem: Kaza ağırlık hızı = (7  ) / (200  50  8)=87,5 II. Yöntem: Kaza ağırlık hızı = (7  100) / (200  50  8)=0,00875 © Marmara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

İŞ KAZALARI

Üretim Teknolojilerinde İş Güvenliği

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "Üretim Teknolojilerinde İş Güvenliği"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

Üretim Teknolojilerinde İş Güvenliği

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "Üretim Teknolojilerinde İş Güvenliği"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim