TEDM MİZAN KONTROLÜ ve HESAP İLİŞKİLERİ Hamdi GÜLŞEN E

... konulu sunumlar: "TEDM MİZAN KONTROLÜ ve HESAP İLİŞKİLERİ Hamdi GÜLŞEN E"— Sunum transkripti:

1 TEDM MİZAN KONTROLÜ ve HESAP İLİŞKİLERİ Hamdi GÜLŞEN E
TEDM MİZAN KONTROLÜ ve HESAP İLİŞKİLERİ Hamdi GÜLŞEN E.Muhasebat Başkontrolörü

2 KAPSAM Muhasebe ve Kamu Muhasebesi Muhasebe ve Bütçe ilişkileri
Hesaplar arasındaki ilişkiler

3 DEVLET MUHASEBESİ Devletin mali nitelikli, para ile ifade edilebilen işlemlerinin kaydedilmesi, kaydedilen bilgilerin topluca gösterilmesi ve yorumlanmasına ilişkin faaliyetlerin tümü olarak tanımlanabilir. MUHASEBE KAYDETME SINIFLANDIRMA RAPORLAMA

4 5018 KMYKK-4/1,7/D,42/2 MADDE 4/1: Kamu Maliyesi; gelirlerin toplanması, harcamaların yapılması, açıkların finansmanı, kamunun varlık ve borçları ile diğer yükümlülüklerin yönetimini kapsar. MADDE 7/D: Kamu hesaplarının standart bir muhasebe sistemi ve genel kabul görmüş muhasebe prensiplerine uygun bir muhasebe düzenine göre oluşturulması zorunludur. MADDE 42/2: Kesin Hesap Kanun Tasarısı, muhasebe kayıtları dikkate alınarak hazırlanır.

5 MUHASEBE SİSTEMİ NEDİR? 5018/49
Muhasebe sistemi; karar, kontrol ve hesap verme süreçlerinin etkili çalışmasını sağlayacak ve malî raporların düzenlenmesi ile kesin hesabın çıkarılmasına temel olacak şekilde kurulur ve yürütülür. 5

6 KAYIT ZAMANI VE KULLANILACAK BELGELER- 5018/50
Bir ekonomik değer yaratıldığında, başka bir şekle dönüştürüldüğünde, mübadeleye konu edildiğinde, el değiştirdiğinde veya yok olduğunda muhasebeleştirilir. Bütün mali işlemlerin muhasebeleştirilmesi ve her muhasebe kaydının belgeye dayanması şarttır. 6

7 Kamu gelir ve giderlerinin yılı ve mahsup dönemi
5018 / Madde 51- Kamu gelir ve giderleri tahakkuk ettirildikleri malî yılın hesaplarında gösterilir. Tahakkuk ettirilecek giderler Devlet muhasebesi kayıtlarında ekonomik sınıflandırmanın dördüncü düzeyini de kapsayacak şekilde gösterilir.* Bütçe gelirleri tahsil edildiği, bütçe giderleri ise ödendiği yılda muhasebeleştirilir. 7

8 GEREKÇESİ Madde 49.- Maddede, muhasebe sisteminin kurulması ve yürütülmesinde göz önüne alınacak ilkelere yer verilmekte ve devlet muhasebesi ve malî raporların uluslararası standartlara uygun olarak hazırlanmasından Türk Muhasebe Standartları Kurulunun sorumlu olması hüküm altına alınmaktadır. … Madde 50.- Maddenin birinci fıkrasıyla tahakkuk esaslı muhasebe sisteminin kullanılması ve her muhasebe kaydının bir belgeye dayanması öngörülmüştür. İkinci ve üçüncü fıkrada ise malî işlemlerin gerçekleştirilmesi ve muhasebeleştirilmesinde standart bir belge sisteminin oluşturulması amaçlanmış ve bu konuda sorumlu olacak kuruluşlar belirlenmiştir. Madde 51.- Maddede, tahakkuk esaslı muhasebe sisteminin gereği olarak gelir ve giderlerin tahakkuk ettirildikleri yılın hesaplarında gösterilmesi, bütçe işlemlerinin ise nakit esasında muhasebeleştirilmesi hüküm altına alınmış; ayrıca, kamu hesaplarının malî yıl itibariyle tutulması, yılı içinde yapılmakla birlikte henüz sonuçlandırılmamış işlemlerin malî yılı izleyen bir aylık mahsup dönemi içinde tamamlanması öngörülmüştür. 8

9 TEMEL EŞİTLİK Bu temel eşitlikler denetimde bize nasıl fayda sağlar?

10 Çerçeve Hesap Planı ÇERÇEVE HESAP PLANI I- Bilanço Hesapları
1- Dönen Varlıklar 2- Duran Varlıklar 3- Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar 4- Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar 5- Öz Kaynaklar II- Faaliyet Hesapları 6- Faaliyet Hesapları III-Maliyet Hesapları 7-Maliyet Hesapları IV- Bütçe Hesapları 8-Bütçe Hesapları V- Nazım Hesaplar 9 Nazım Hesaplar Çerçeve Hesap Planı İlk eşitlik 6 dahil toplam Ana hesap gruplarından 1-5 numaralı gruplar bilanço hesapları olup, kendi içinde aşağıdaki maddelerde gösterildiği gibi hesap gruplarına ayrılır ve her bir ana hesap grubunu ilgilendiren işlemler ait oldukları hesap grubu içinde açılacak ilgili bilanço hesaplarına kaydedilir. Her bilanço hesabı ayrıca ihtiyaca göre yeteri kadar yardımcı hesaplara ayrılabilir. Faaliyet ve bütçe hesapları ana hesap grubunun hesap gruplarına, hesap gruplarının hesaplara ve hesapların yardımcı hesaplara ayrılması, gelir ve giderlerin ekonomik ayrımına uygun olarak Yönetmeliğin ilgili maddelerinde belirtilen bilgileri verecek şekilde yapılır. Nazım hesaplar ana hesap grubu kurumların iç ihtiyaçlarına göre sınıflandırılır. Hesaplar en fazla dördüncü düzeye kadar yardımcı hesaplara ayrılabilir. Yardımcı hesapların her düzeyi iki haneden fazla olamaz. 10

11 AÇILIŞ SONRASI YAPILMASI AYLIK YEVMİYE KAYITLARI
1 NOLU AÇILIŞ KAYDI GEÇİCİ MİZAN AÇILIŞ SONRASI YAPILMASI ZORUNLU KAYITLAR DÖNEM SONU İŞLMELERİ AYLIK YEVMİYE KAYITLARI MALİ RAPORLARIN ÜRETİLMESİ KESİN MİZAN AYLIK MİZAN KAPANIŞ KAYDI 3 NOLU FİŞ BÜTÇE ÖDEN. MUH. 2 NOLU FİŞ FAALİYET SONUCUNUN MUH. 1 NOLU AÇILIŞ KAYDI

12 MUHASEBE KAYDI Keşke tüm kayıtlar bu kadar basit olsaydı…
Kayıtlarda olmayan ancak kullanılan arsanın envanter kaydının yapılması. Değeri ,00 TL 250 ARAZİ VE ARSALAR HESABI ,00 500 NET DEĞER HESABI Keşke tüm kayıtlar bu kadar basit olsaydı…

13 MUHASEBE KAYDI

14

15 BİR KAMU İDARESİ YEVMİYESİ
Yevmiye Tarihi : Yevmiye Numarası : 1060 Not: Bu yevmiye gerçektir… Önce normal hali, sonra anlaşılabilir olması için düzenlenmiş hali gösterilecektir…

16

17

18

19 BÜTÇE…

20 ANALİTİK BÜTÇE SINIFLANDIRMASININ YAPISI
HARCAMA VE BORÇ VERMENİN KODLAMASI * KURUMSAL KODLAMA * FONKSİYONEL KODLAMA * FİNANSMAN TİPİ KODLAMA * EKONOMİK KODLAMA GELİRİN KODLAMASI AÇIK/FAZLANIN FİNANSMAN KODLAMASI

21 BÜTÇE KODLARININ GENEL GÖRÜNÜMÜ

22 BÜTÇE

23 BÜTÇE VE FAALİYET HESAPLARI İLİŞKİSİ
Her Bütçe gideri, Giderler hesabına mı kaydedilir? (830 - Bütçe Giderleri Hesabı = Giderler Hesabı) Her Bütçe geliri, Gelirler hesabına mı kaydedilir? (800 - Bütçe Gelirleri Hesabı = Gelirler Hesabı) Bu ifadeler sizce doğru mu?

24 BÜTÇE GİDERLERİ

25 BÜTÇE GELİRLERİ

26 MİZANDAKİ HESAPLAR ÜZERİNDEKİ DETAYLI KONTROLLER (Hesap kodları ve hesap ilişkileri)

27 MİZANA GENEL BAKIŞ

28 GENEL BAKIŞLA Yirmialtı (26) NET HATA MEVCUT

29

30

31 BÜTÇE GİDERLERİ – (Personel ödemesi)
630 GİDERLER HESABI Diğer Personele Yapılan Ödemeler 2.000,00.- 103 VERİLEN ÇEK VE GÖNDERME EMİRLERİ HS. 1.684,82.- 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI GVK 94/1 göre yapılan tevkifatlar 300,00.- Ücret ve Ü.s.ö Ait D.V. 15,18.- 830 BÜTÇE GİDERLERİ HESABI Diğer Personele Yapılan Ödemeler 835 GİDER YANSITMA HESABI 905 ÖDENEKLİ GİDERLER HESABI Diğer Personel 900 GÖNDERİLECEK BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABI Diğer Personel

32 BÜTÇE GİDERLERİ – (Varlık Alımı)
255 DEMİRBAŞLAR HESABI Bilgisayarlar ve Sunucular 4.500,00.- 103 VERİLEN ÇEK VE GÖNDERME EMİRLERİ HS. 4.457,34.- 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI 42,66.- 830 BÜTÇE GİDERLERİ HESABI Büro ve İşyeri Makine ve Teçhizat Alımları 835 GİDER YANSITMA HESABI 905 ÖDENEKLİ GİDERLER HESABI Menkul Mal, Gayrimaddi Hak Alım,Bakım … 900 G.B.Ö.HESABI Menkul Mal, Gayrimaddi Hak Alım,Bakım …

33 Bina satın alınması … İdare tarafından mesleki eğitim alanlarında kullanılmak üzere ,00 TL’ye bina satın alınmıştır. 252 BİNALAR HESABI Mesleki Eğitim Merkezi ,00 103 VERİLEN ÇEK VE GÖNDERME EMİRLERİ HS. ,00 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI 4.740,00 830 BÜTÇE GİDERLERİ HESABI Diğer Bina Alım ve Kamulaştırma Giderleri 835 GİDER YANSITMA HESABI 905 ÖDENEKLİ GİDERLER HESABI Gayrimenkul Alımları ve Kamulaştırması 900 GÖNDERİLECEK BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABI Gayrimenkul Alımları ve Kamulaştırması

34 BÜTÇE KODLARI ve MUHASEBE
Değişik bir bakış açısı…

35 GİDER > BÜTÇE GİDERİ GİDER < BÜTÇE GİDERİ
ANTALYA Havanın sıcaklığı muhasebeyi etkiliyor… MUHASEBE BİRİMİ GİDER > BÜTÇE GİDERİ GİDER < BÜTÇE GİDERİ

36 Sizce sorun nerede? (Not: vakit yok sadece sarı renkler lütfen)
630 1 ,28 830 5 2 ,00 ,09 6 3 ,50 ,96 1.500,00 ,61 4 ,44 39.537,71 71.739,66 9.156,01 43.786,50 ,09 ,00 ,74 7 ,83 ,09 ,34 19.247,85 55.613,40 ,05 44.738,04 60.876,02 ,24 ,11 90 86.691,88 8 ,11 ,67 ,00 9 28.790,12 ,00 28.288,00 1.849,00 ,00 ,00 29.222,30 ,84 ,40 2.027,31 ,44 8.551,60

37 TEMEL MUHASEBE KURALLARINI
BİRAZ BOZALIM MI?

38 Envanter Kaydı… Kayıtlarda olmayan ancak kullanılan arsanın envanter kaydının yapılması. Değeri ,00 TL 250 ARAZİ VE ARSALAR HESABI Arsalar ,00 500 NET DEĞER HESABI Arazi ve Arsalar

39 Tahsis Kaydı Antalya BB Tarafından kayıtlarda olan ,00 TL değerindeki bina, Akdeniz Üniversitesine tahsis edilmiştir. Amortismanı ,00 TL. dir. 500 NET DEĞER HESABI 11 Tahsis Edilen taşınmazlar ,00 252 BİNALAR HESABI Tahsis Edilen taşınmazlar Hizmet Binaları ANTALYA BELEDİYESİ 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HESABI Hizmet Binaları 50.000,00 500 NET DEĞER HESABI 13. Tahsis Edilen Taşınmazlar İçin Ayrılmış Amortisman Tutarı 252 BİNALAR HESABI Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar Hizmet Binaları ,00 500 NET DEĞER HESABI 12. Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar AKDENİZ ÜNİVERSİTE

40 Bedelsiz Devirler… A Kurumu tarafından mevzuatı çerçevesinde muhasebe kayıtlarında yer alan ,00 TL değerindeki arsa, B kurumuna bedelsiz olarak devredilmiştir. A Kurumu Muhasebe Birimi Kaydı: 630 GİDERLER HESABI Bedelsiz Olarak Devredilen Arazi Ve Arsalar 50.000,00 250 ARAZİ VE ARSALAR HESABI Arsalar B Kurumu Muhasebe Birimi Kaydı: 250 ARAZİ VE ARSALAR HESABI Arsalar 50.000,00 600 GELİRLER HESABI Bedelsiz Olarak Alınan Arazi Ve Arsalar Devir alan kurum neden bütçe geliri kaydı yapmadı ? Sizce doğrumu ? 25 nolu yardımcı hesaplar arasında bir kontrol yapılabilir mi?

41

42 KESİN HESAP MUHASEBE İLİŞKİSİ
Muhasebe sistemi; karar, kontrol ve hesap verme süreçlerinin etkili çalışmasını sağlayacak ve malî raporların düzenlenmesi ile kesin hesabın çıkarılmasına temel olacak şekilde kurulur ve yürütülür. 5018 Sayılı KMYKK Madde 49 SİZCE KESİN HESAP MUHASEBEDEN Mİ ÇIKIYOR?

43 ÖRNEK NO: 29

44 901 Bütçe ödenekleri hesabı
MADDE 285- (1) Bu hesap, kamu idarelerinin bütçelerinde öngörülen ödenekler ve bunlardan yapılan kesintiler, geçen yıldan devreden ödenekler, malî yıl içinde eklenen ödenekler ve ödenek kalemleri arasında yapılan aktarmalar ile bu ödeneklerden iptal edilenlerin merkez muhasebe birimlerince izlenmesi için kullanılır. GYMY Madde 285

45 Bu muhasebe birimi istese de kesin hesap çıkaramaz…
MÜKEMMEL !! BİR BÜYÜKŞEHİR TARİHLİ GEÇİCİ MİZAN Bu muhasebe birimi istese de kesin hesap çıkaramaz… Ayrıca 900,905 yok…

46

47 MUHASEBE VERİLERİNİN KONTROL EDİLMESİ
MİZAN VERİLERİNİN KONTROL EDİLMESİ YAPILMASI GEREKENLER Kamu idaresinin niteliğine göre kullanılması gereken hesapların kullanılıp kullanılmadığının kontrolü Mizandaki hesaplar arasındaki tutarlılık kontrolleri

48 2. MİZANLAR ÜZERİNDE GENEL KONTROLLER
a. Alacak, borç toplamları ve alacak borç bakiyelerinin tutarlılık kontrolleri, b. Bakiye Kontrolleri,

49 2. MİZANLAR ÜZERİNDE GENEL KONTROLLER
c. Mizandaki hesaplar arasındaki tutarlılık kontrolleri, d. Kamu idaresinin niteliğine göre kullanılması gereken hesapların kullanılıp kullanılmadığının kontrolü,

50 150, 25’li grup, 258, 260, ?? ÖZEL İDARE

51 150, 257 258, 260, ??

52 BAĞLI İDARE ,20 ,19

53 ÖDENEKLİ GİDERLER VE BÜTÇE GİDERİ İLİŞKİSİ

54 MİZANLARDAKİ HESAPLAR ÜZERİNDEKİ DETAYLI KONTROLLER
102 Banka Hesabı ile 103- Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı arasındaki uyumsuzluk, MYMY 20. Md. MİBMY 59. Md. DSS 77. Md. “ (1) Kurumun hesabının bulunduğu bankalardan yaptırılacak ödemeler için bu bankaların kendi çekleri düzenlenir. ... (3) Kurumca tahakkuk ettirilerek banka hesabından ilgililerin banka hesaplarına gönderilecek olan tutarlar ile bankalarda açtırılan krediler için gönderme emri düzenlenir.

55 BANKA MÜDÜRLERİNİ TANIYOR OLABİLİRLER Mİ?

56 Kişi Borçlarımı KİŞİLERDEN ALACAKLAR mı?
140-Kişilerden Alacaklar Hesabı, i.Hesabın kullanılmaması, ii.Hesaplanan faizlerin kayda alınmaması, iii. Bütçeye gelir kaydedilmesi gereken tahsilatların bütçe gelirleri hesabına yansıtılmaması, Bütçe Geliri Kodları Nelerdir ?

57

58 Sizce FARK Neyi ifade ediyor?

59 140 KİŞİLERDEN ALACAKLAR HESABI

60 140 800 05 1 9 01 Kişilerden Alacaklar Faizleri 06
1001 ADANA BÜYÜKŞEHİR 140 37.463,27 37.095,33 5 6 0,00 ,73 6001 ANKARA BÜYÜKŞEHİR ,96 ,70 ,46 7001 ANTALYA BÜYÜKŞEHİR ,33 393,44 ,62 16001 BURSA BÜYÜKŞEHİR ,17 33.063,18 ,04 21001 DİYARBAKIR BÜYÜKŞEHİR ,08 ,80 130,50 1.181,58 25001 ERZURUM BÜYÜKŞEHİR ,95 81.029,44 164,00 34001 İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR ,49 ,09 23.361,45 1.296,15 ,25 35001 İZMİR BÜYÜKŞEHİR ,99 ,39 166,97 ,94

61 HAKKIMI ARIYORUM… Üç hata buldum… Yaşasın…

62

63 Teminat Mektupları… Yorumunuz Nedir?

64 Teminat Mektupları…

65 Teminat Mektupları…

66

67 TAŞINIR MAL YÖNETMELİĞİ ve MUHASEBE İLİŞKİLERİ Gerçekten TAŞINIyor…..

68 ANKARA DEFTERDARLIĞI ….. MUHASEBE BİRİMİ TÜKETİME SEVK İŞLEMİ.
TAŞINIR İŞLEMLERİ… ANKARA DEFTERDARLIĞI ….. MUHASEBE BİRİMİ TÜKETİME SEVK İŞLEMİ.

69 TAŞINIR İŞLEMLERİ…

70 TAŞINIR İŞLEMLERİNE DEĞİŞİK BİR BAKIŞ AÇIŞI
SİZCE BİR TUHAFLIK VAR MI?…

71 ÇARKLAR İŞLİYOR HERŞEY NORMAL GİBİ
AVANS KULLANIMI ÇARKLAR İŞLİYOR HERŞEY NORMAL GİBİ AMA…

72 AMORTİSMAN…

73 AMORTİSMAN… 2015 YILI MEVCUT VARLIK VE AMORTİSMAN TOPLAMLARI
KAMU İDARESİNİN FAALİYET SONUÇLARI MUHASEBE GERÇEĞİ YANSITIYOR MU? MALİ RAPORLARI DOĞRU MU?

74 630 GİDERLER HESABI 333 EMANETLER HESABI %52 %42

75 RET VE İADE…

76 500 NET DEĞER HESABI BİRİM HKOD E1 2007/12 BORÇ 2007/12 ALACAK
1015 500 1 ,15 ,85 ,19 1023 99,27 ,94 1026 ,34 ,81 2001 ,27 ,14 ,15 ,02 6600 ,15 ,64 6997 ,39 ,71 10001 16.933,11 ,71 ,24 21000 ,82 ,58 ,32 35073 ,11 79.994,69 ,88 41001 ,98 ,01 ,84 ,32 16001 ,91 ,31 54001 ,18 ,05 ,70

77 İLGİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER
HAMDİ GÜLŞEN