Ar-Ge ve Yenilik Sistemleri VI Doç. Dr. Serhat Çakır ODTÜ.

... konulu sunumlar: "Ar-Ge ve Yenilik Sistemleri VI Doç. Dr. Serhat Çakır ODTÜ."— Sunum transkripti:

1 Ar-Ge ve Yenilik Sistemleri VI Doç. Dr. Serhat Çakır ODTÜ

2 2 Bilim, Teknoloji ve Yenilik Sistemleri İÇERİK: 1.BTY Sistemleri 2.Türkiye BTY Sistemi

3 Basit Bir BTY Sisteminde Aktörler ve Etkinlikler 3 Sosyal ve İnsan Sermayesi Üniversiteler BT Eğitimi Soğurma Yeteneği İzleyici Firmalar Orta ve Uç Tüketiciler Profesyonel Kullanıcılar Mal ve Servis Pazarı Araştırma Kapasitesi Üniversiteler, Kamu Ar-Ge Labları Temel Bilimsel Araştırma Teknoloji ve Yenilik Performansı Yaratıcı Firmalar Uygulamalı Ar-Ge ve Ürün/Sürec Geliştirme Bilgi Kullanıcıları Bilgi Üreticileri Kamu Sektörü Özel Sektör Nauwelaers, 2003

4 Ulusal Yenilik Sistemi Makroekonomik ve Düzenleyici Koşullar İletişim Altyapısı Eğitim Sistemi Ulusal Yenilik Soğurganlığı Üretim Unsurları Piyasası ÜLKE PERFORMANSI Büyüme, istihdam, rekabet Bilginin üretimi, difüzyonu ve kullanımı Küresel Yenilik İşbirliği Ağları Ulusal Yenilik Sistemi Sanayi Kümeleri Bölgesel Yenilik Sistemi Firma Kapasitesi ve İşbirliği Ağları Supporting institutions Science system Other research bodies Kurumsal Yönetim Ve Finans

5 Genel bir Ulusal Yenilik Sistemi ( Arnold, E., Kuhlman, S, 2001) Kamu Politikalarının Gerçekleşmesi

6 Bilgi Transferi farkındalık, işbirliği, uzlaşma Pazar Koşulları müşteri rakip değer-zinciri Bilgi tabanlı eğitim bilim Ar-Ge Çevre Koşulları kültür, beşeri sermaye, finans servisleri, yenilik servisleri, düzenleme Vasıflı işgücü bilgi fikirler bilinçli talep rekabet kümelenme Öğrenme Yönetim, stratejik öngörü, ölçme, değerlendirme, izleme düzenlemeler servisler para Yenilik Süreci Yenilik Soğurumu tamamlayıcı bilgi tamamlayıcı kaynak Yenilik Politikalarına Sistematik Yaklaşım

7 Ulusal Yenilik Sistemi (UYS) Tanımlar Yenilik Sistemi- yeni teknolojileri üreten ve toplum içinde difüzyonunu sağlayan sistem. – kapasite olarak zayıf ve düşük olsa bile her ülkenin böyle bir sistemi vardır. C. Freeman (1987) Etkinlikleri ve etkileşimleri yeni teknolojilerin oluşumunun başlatılmasını, ihraç edilmesini, değiştirilmesini ve toplum içinde yaygınlaşmasını sağlayan, kamu ve özel sektör kurumları arasındaki işbirliği ağıdır. B.-A. Lundvall (1992) dar UYS‘ araştırma ve yaratıcılık etkinlerinde bulunan organizasyonlar, kurumlar (Ar-Ge bölümleri, teknoloji enstitüleri ve üniversiteler)’. Geniş UYS ‘öğrenmeyi, araştırmayı ve keşfetmeyi etkileyen ekonomik ve kurumsal yapının bütün parçalarını ve yönlerini içeren sistem - öğrenmenin gerçekleştiği alt sistemlerden oluşan üretim sistemi, pazarlama sistemi ve finans sistemi’.

8 Bilgi üzerine….. Bilginin kullanımı onun değerini düşürmez. Tam tersine kullanımı değerini artırır; bilgi doğal kaynaklarda olduğu gibi limitli bir miktar değildir. Bilginin bazı elemanları ekonomik aktörler arasında kolayca transfer edilebilirken, bazıları da kişilerde, dar bir grupta saklı kalır. Lundvall 8

9 Yenilik Sistemlerinin Sınırları – Sistemlerin Türleri Konumları ve fonksiyonları itibariyle, sektörel: Ulusal Yenilik Sistemleri (Freeman, 1987; Lundvall, 1992; Nelson, 1993); Bölgesel Yenilik Sistemleri (Camagni, 1991; Cooke et al., 1997; Braczyk et al., 1998; Cooke, 2001; and Asheim & Isaksen, 2002); Sektörel Yenilik Sistemleri ( Breschi & Malerba, 1997, Malerba, 2004). “Teknolojik Yenilik Sistemleri” (Carlsson, 1995; Carlsson & Stankiewicz, 1991)

10 Yenilik Alanı Ar-Ge Alanı Endüstri Politikası Mali Politika Bölgesel Gelişim Politikası Ticaret Politikası Sağlık ve Sosyal Güv. Politikası Çevre Politikası Rekabetçilik Politikası Ar-Ge Politikası SektörelGenel Makroekonomik Politika Eğitim Politikası İstihdam Politikası Yenilik Politikası Savunma Politikası Tüketici Koruma Politikası Beşeri Sermaye Alanı Finans Alanı Telif Hakları Politikası Etkileşim Politikası Kaynak: Policy mix project, European Commission. http://rid.intrasoft-intl.com/PolicyMix/index.cfm Dış Etken Ar-Ge alanı Diğer Anahtar Alanlar Ar-Ge alanı: kamu ve özel Ar-Ge yapanalar, örneğin üniversiteler, araştırma enstitüleri, kamu labları, ileri teknoloji KOBİler, büyük firmalar, v.b.. Diğer anahtar alanlar: örneğin özel sektör firmaları (Yenilik aAlanı). Finans kurumları (Finans Alanı) eğitim kurumları (Beşeri Sermaye Alanı) Politikanın Ar-Ge alanı üzerindeki doğrudan etkisi Politikanın diğer alanlar üzerine doğrudan etkisi Politikanın Ar-Ge alanı üzerindeki dolaylı etkisi Tüm alanlar üzerine diş etkenler Dış Etken

11 İSPANYA BTY SİSTEMİ BTY Sisteminin İdari Yapılanması –Bilim, Teknoloji ve Yenilik ile İlgili Bakanlık(lar): Eğitim ve Arastırma Bakanlığı (MEC) Sanayi, Turizm ve Ticaret Bakanlığı (MITYC) (2004 yılından itibaren Bilim ve Teknoloji Bakanlığı kapatılarak görevleri Eğitim ve Arastırma Bakanlığı ile Sanayi, Turizm ve Ticaret Bakanlığı’na devredilmistir.) –BTY Politikası Yapan Kurulus(lar) ya da Organ(lar): Bakanlıklararası Bilim ve Teknoloji Komisyonu (CICYT) Eğitim ve Arastırma Bakanlığı (MEC) Sanayi, Turizm ve Ticaret Bakanlığı (MITYC) Bilimsel Arastırma Yüksek Konseyi (CSIC) –BTY için Fon Sağlayan Kamu Kurulusları: Eğitim ve Arastırma Bakanlığı (MEC) Sanayi, Turizm ve Ticaret Bakanlığı (MITYC) 11

12 İspanya Bilim, Teknoloji ve Yenilik Yönetim Sistemi: 12

13 İspanya Bilim, Teknoloji ve Yenilik Fon Sistemi: 13

14 Almanya Yenilik Sistemi: 14

15 Bilim, Teknoloji Arzı Politikalar Altyapı Firmalar arası İlişki Bölgesel Çevre Source: Koschatzky, 2003 Yenilik Servisleri Firmaların Ar-Ge Çabaları Ekonomi Servisleri Bölgesel Politikalar Teknolojik Bilgi ve Eğitim Ulusal Uluslar arası Politikalar Teknolojik Altyapı Müşteriler Tedarikçiler Rakipler/ Alt yükleniciler Yaşam Kalitesi Yenilikçilik Kültürü Ar-Ge Üniversiteler Mühendislik Araştırma Tesisleri TT Kurumları Risk Sermayesi İşgücünün eğitim kalitesi Yatırım Bölgesel Yenilik Sistemi Elemanları Arasında ki işbirliği Ulusal ve Uluslar üstü Yenilik Sistemleri Sektörel/ Teknoloji Yenilik Sistemleri

16 16

17 ULUSAL Ar-Ge ve Yenilik sistemi 17

18 Ulusal BTY Sistemi Döngüsü 18 Politika Yapıcı Kurumlar Düzenleyici ve Teknoloji Kolaylaştırıcı Kurumlar Sanayi ve Araştırma Kurumları Mali Organlar BTY Göstergeleri, Değerlendirme ve Etki Analizleri

19 Ulusal BTY Sistemi Kaynakların Geliştirilmesi ve Harekete Geçirilmesi Maliye Bakanlığı Ar-Ge vergi indirimi ve diğer ilgili teşvikleri sağlamakta BSTB Özel sektörün rekabetçiliğini desteklemekte Kalkınma Bakanlığı Ulusal Kalkınma Planlarına dayanan öngörüler sağlamakta ve Teknolojik Araştırma Sektörü Yatırım Bütçesini hazırlamakta TOBB Girişimciliğin Teşvik Edilmesi Bilginin ÜretimiBilginin Yayılımı Ar-Ge ve Yeniliğe Yön Verilmesi Piyasa Oluşumu Maliye Bakanlığı MEB YÖK Kalkınma Bakanlığı Ar-Ge altyapısı için gereken kaynakların hareketliliğini sağlamakta Hazine Müst. BSTB TÜBİTAK aracılığı ile Bilim Teknoloji Yüksek Kurulu sekretaryası görevlerini yürütmekte. İlgili kuruluşlar: TÜBİTAK, TPE, TSE, TURKAK ve KOSGEB Türkiye Bilimler Akademisi Türkiye Bilimler Akademisi Savunma Bakanlığı/ SSM Yüksek Öğretim Kurumları İl Yenilik Platformları Bölgesel Ar-Ge ve Yenilik Stratejilerini oluşturmakta TSE TPE İl Yenilik Platformları TTGV Kalkınma Ajansları KOSGEB KOBİ Ar-Ge ve Yenilik destekleri TÜBİTAK Özel sektöre Ar-Ge ve Yenilik destekleri STK’lar TEKMER’ler Teknoparklar Ar-Ge ve Yenilik Çalışmaları Yapan Kamu Kurumları Ar-Ge ve Yenilik Çalışmaları Yapan Özel Sektör Kuruluşları TPE Teknoloji Platformları Sektörel Ar-Ge ve Yenilik Stratejilerini oluşturmak TÜBİTAK-UME Ölçümbilim altyapısını sağlamakta Kalkınma Ajansları TÜİK TÜRKAK MPM TÜBİTAK Bilim Teknoloji Yüksek Kurulu Fon Sağlayan Kurum/Kuruluşlar Politika Yapıcı Kurum/Kuruluşlar Kolaşlaştırıcı Görevi Yapan Kurum/Kuruluşlar Ar-Ge ve Yenilik Yapan Kurum/Kuruluşlar Bankacılık Sistemi Uluslararası Fonlar Özel Sektör Kuruluşları KGF ULAKBİM

20 20 Bilim Teknoloji Yüksek Kurulu (BTYK) BTYK, Türkiye’deki en yüksek bilim, teknoloji ve yenilik (BTY) politikaları organıdır. 1983 yılında kurulmuş, ilk defa 1989 yılında toplanmıştır. 2004 yılından bu yana, Mart ve Eylül aylarında düzenli olarak yılda iki defa toplanmaktadır. Üyeleri: –Başbakan –Bakanlar (İlgili Devlet, Milli Savunma, Maliye,Milli Eğitim, Sağlık, Tarım ve Köyişleri, Sanayi ve Ticaret, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Çevre ve Orman Bakanları) –YÖK Başkanı, –Devlet Planlama Teşkilatı Müstesarı, –Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarları, –TÜBİTAK Başkanı ile bir yardımcısı, –TAEK Başkanı, –TRT Genel Müdürü, –TOBB Başkanı –YÖK'ün belirlediği bir üniversitenin seçeceği bir üye. Ayrıca, gerektiği zamanlarda, başka bakanlar, başka araştırma kurumlarının yöneticileri ve uzmanlar da toplantılara davet edilir. Dolayısıyla, BTYK toplantıları ile, hükümet, özel sektör, yüksek öğretim sektörleri ve STK’lar gibi tüm sektörlerden ana aktörler bir araya gelip BTY ile ilgili konuları görüşebilmektedir.

21 21 BTYK’nın Kanunla Belirlenmiş Görevleri Türk Bilim Politikasının yürütülmesi, uzun vadeli B&T politikalarının tespitinde hükümete yardımcı olunması, hedeflerin saptanması, plan ve programların hazırlanması, kamu kuruluşlarının görevlendirilmesi, özel kuruluşlarla işbirliği sağlanması, gerekli yasa ve mevzuatının hazırlanması, araştırıcı insan gücünün yetiştirilmesinin sağlanması, araştırma merkezlerinin kurulması için tedbirler alınması, araştırma alanlarının tespit edilmesi ve koordinasyonunun sağlanması.

22 BTY Sistemi Paydaşları (Politika oluşturan) Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), Türkiye’de araştırmaların yönetimi, finansmanı ve yürütülmesinden sorumlu ana kurumdur. 1963 yılında bilim ve teknolojiyi ilerletmek, araştırmalar yapmak ve Türk araştırmacıları desteklemek misyonu ile kurulmuştur. Kurum, özerk bir kurum olup üyeleri üniversiteler, sanayi ve araştırma kurumlarındaki seçkin bilim insanları arasından seçilen bir Bilim Kurulu tarafından yönetilmektedir Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) DPT, Başbakanlığa bağlı bir kuruluştur ve başlıca rolü, ekonomik ve sosyal planlama ve strateji geliştirmektir. DPT’nin başlıca sorumlulukları, uzun vadeli kalkınma planlarını ve yıllık programları hazırlama, izleme ve değerlendirmenin yanı sıra bölgesel ve sektörel olarak, ekonomik, sosyal ve kültürel politikalar ile ilgili olarak bakanlıklar ve kamu kurumlarının faaliyetlerini koordine etmek ve özel sektör için teşvik politikalarının genel çerçevesini hazırlamaktır. 22

23 BTY Sistemi Paydaşları (Politika oluşturan) Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM) Dış Ticaret Müsteşarlığı, ulusal ATG politikalarının geliştirilmesine katkıda bulunur. Ayrıca ATG’yi finanse eden kurumlardan biridir. Özel sektöre yönelik TÜBİTAK hibeleri (TEYDEB fonları), Dış Ticaret Müsteşarlığı ile işbirliği içinde tahsis edilir. TEYDEB projelerinin finansmanının %25’i Müsteşarlık tarafından karşılanır. Hazine Müsteşarlığı (HM) Hazine Müsteşarlığı, ana ekonomi politikalarının belirlenmesi ve bu politikaların uygulanmasında ana aktörlerden biridir. Hazine ayrıca kamu fonlarının farklı sektörlere ve kurumlara tahsisi alanında da görev yapar. Yenilik bakımından Müsteşarlığın diğer önemli alanı da doğrudan dış yatırımlardır. Özellikle sorumlu birim olan Dış Yatırım Genel Müdürlüğü, yatırım ortamının yabancı yatırımcılar için daha cazip bir hale getirilmesi ile ilgili hususlarla ilgilenir. Bu birimin yanı sıra, Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Koordinasyon Kurulu (YOİKK), Hazineden sorumlu Devlet Bakanına bağlı olarak görev yapar. Bu kurul hem devlet hem de özel sektör temsilcilerinden oluşur. 23

24 BTY Sistemi Paydaşları (Politika oluşturan) Maliye Bakanlığı (MB) Maliye Bakanlığı, Türkiye’de ekonomi politikası ve kamu fonlarının tahsisinden sorumlu ana kuruluştur. Bakanlığın başlıca görevleri, ulusal mali politikanın geliştirilmesine yardımcı olma ve uygulama, hükümet bütçesinin hazırlanması, bütçenin uygulanması ve ulusal uygulamanın takibi ve ulusal gelir politikasının geliştirilmesidir. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı (STB) STB, Teknoloji Geliştirme Bölgelerinden sorumlu bakanlıktır. Teknoloji Geliştirme Bölgeleri, üniversiteler ile işbirliği içinde kurulur ve ATG ile ilgili firmalara vergi teşvikleri sağlar. STB ayrıca SAN-TEZ programından sorumludur ve TÜBİTAK ile ortaklaşa bu programı finanse etmektedir. SAN-TEZ, üniversite-sanayi işbirliği ile sanayi için bilimsel akademik çözümler bulmayı amaçlayan yeni bir programdır. Bu programla üniversite ile işbirliği yapmak isteyen sanayiciler akademisyen ve yüksek lisans öğrencileri ile proje yapma fırsatı bulmakta ve bu projelerin sonuçları hem sanayiciler için bir çözüm hem de yüksek lisans öğrencileri tarafından yüksek lisans ve doktora tez çalışması olarak kullanılabilmektedir. 24

25 BTY Sistemi Paydaşları (Politika oluşturan) Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’na bağlı bir kuruluş olan Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB), Türkiye’deki KOBİ’lerin büyümesinden ve gelişmesinden sorumlu kar amacı gütmeyen, yarı özerk bir kuruluştur. KOSGEB, KOBİ’ler için kredi veya hibe şeklinde çeşitli destek programlarına sahiptir. KOSGEB’in ATGY ile ilgili bazı destek mekanizmaları aşağıdaki gibidir: Teknoloji, AR-GE projeleri, Fikri Mülkiyet Hakları desteği, Bilgisayar yazılımı, elektronik imza desteği, Nitelikli eleman istihdam desteği, Danışmanlık desteği, Girişimcilik eğitimleri ve destekleri Fuarlara veya konferanslara katılım gibi hareketlilik destekleri 25

26 BTY Sistemi Paydaşları (Politika oluşturan) Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Milli Eğitim Bakanlığı, yenilik için insan sermayesinin geliştirilmesi ve planlanması amacıyla UYS’deki önemli organlardan biridir. MEB, eğitim ve öğretim politikalarını tasarlar ve politikaların uygulamasını koordine eder. Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) Yüksek Öğretim Kurulu, Anayasa (130 ve 131. Maddeler) ve Yüksek Öğretim Kanunu (2547 sayılı Kanun) hükümleri kapsamında yüksek öğretimin planlanması, koordinasyonu, yönetişimi ve denetiminden sorumlu tam özerk üst tüzel kamu kurumudur. Siyasi bir bağlantısı veya hükümetle bir bağlantısı yoktur. Kurul, 21 üyeden oluşur; yedi üye Üniversitelerarası Kurul tarafından, yedi üye hükümet tarafından aday gösterilir, yedi üye Cumhurbaşkanı tarafından seçilir ve hepsi dört yıllık süre ile Cumhurbaşkanı tarafından atanır (tekrar atanabilir). Kurul Başkanı, Kurul üyeleri arasından, doğrudan Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Kurulun günlük işlevleri, Başkan ve iki Başkan Yardımcısı da dahil olmak üzere, tam gün görev yapan ve tamamı Kurul üyeleri arasından seçilen dokuz üyeli bir Yürütme Kurulu tarafından yürütülür. 26

27 BTY Sistemi Paydaşları (Politika oluşturan) Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA), 1993 yılında kurulmuş, Başbakanlığa bağlı bir bilim cemiyetidir. Özerk bir kurum olan TÜBA’nın finansmanının neredeyse tamamı Hükümet tarafından sağlanmaktadır. TÜBA, önemli gördüğü sorunları araştırmak ve çözüm önerileri sunmakla sorumludur. Uygun gördüğü çözümleri bilimsel ve etik prensipler çerçevesine oturtmaya çalışır. Akademi, ülkenin karşı karşıya olduğu sorunlar ve ortaya çıkmak üzere olan sorunlar ile ilgili bir tartışma platformu vazifesi görür. Danışma kurumu vazifesi de bu bağlamda görülmelidir. TÜBA'nın başlıca amaçları ve işlevleri aşağıdaki gibidir: Bilimsel merakı teşvik etmek. Araştırmaya ilgi uyandırmak. Başarılı bilim insanlarına yaratıcı çalışmaları için ve potansiyel bilim insanlarına teşvik için ödüller vermek. Bilimsel yöntemler ve bilimsel düşünmeyi yaygınlaştırmak. Bilim insanları ve araştırmacıların sosyal statülerini ve prestijlerini, yaşam kalitelerini ve faaliyetlerin gerektirdiği ayrıcalıkları artırmak. Bu amaçları ve hedefleri gerçekleştirmek için hükümet ile birlikte gerekli adımları atmak. 27

28 BTY Sistemi Paydaşları (Politika oluşturan) Türkiye Atom Enerjisi Kurumu TAEK Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK), 1956 yılında kurulmuştur ve nükleer enerji politikalarından sorumlu ana kuruluştur 28

29 BTY Sistemi Paydaşları (Düzenleyici, Kolaylaştırıcı) TÜBİTAK Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi – ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi (ULAKBİM), 1996 yılında Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ile bağlantılı bir hizmet birimi olarak kurulmuştur. ULAKBİM, üniversitelerin ve araştırma kurumlarının bilgi gereksinimlerini karşılamak ve bunların son kullanıcılarının etkililiği ve verimliliğini artırmak için bilgisayar ağları, bilişim teknolojileri desteği gibi teknolojik olanaklar ve bilgi ve belge sunma hizmetleri sağlamayı amaçlar. ULAKBİM, Türkiye’de akademik ağ altyapısını oluşturma görevini üstlenen Ulusal Akademik Ağ Birimi ve ulusal olarak bilgi ve belge temin hizmetleri sağlayan Cahit Arf Bilgi Merkezi’nden oluşmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) TÜİK, resmi istatistik programının hazırlanması ve icrası, ülkenin ekonomik, sosyal, demografik, kültürel, çevresel, bilimsel ve teknolojik alanları hakkında istatistikler toplanması, değerlendirilmesi, analiz edilmesi, yayımlanmasından sorumlu bilimsel ve teknik kurumdur. 29

30 BTY Sistemi Paydaşları (Düzenleyici, Kolaylaştırıcı) Milli Prodüktivite Merkezi (MPM) Milli Prodüktivite Merkezi (MPM), 17 Nisan 1965 tarihinde yürürlüğe giren 580 sayılı Kanun çerçevesinde kurulmuştur. Bu kanunda, MPM’nin işlevleri aşağıdaki şekilde tanımlanmaktadır: verimlilik ilkeleri doğrultusunda ulusal ekonominin geliştirilmesine katkıda bulunabilecek yöntemlerin araştırılması, hem kamu hem de özel işletmelerinde verimliliği artırmak için prosedürlerle ilgili araştırmalar yürütmek, uygulamalarını izlemek ve bu konuda tavsiyelerde bulunmak, verimlilik alanında teknik destek temin etmek, eğitim ve danışmanlık çalışmaları gerçekleştirmek ve verimlilik ile ilgili bilgilerin ve yöntemleri desteklemek. 30

31 BTY Sistemi Paydaşları (Düzenleyici, Kolaylaştırıcı) Türk Standartları Enstitüsü (TSE) TSE, prosedür ve hizmet ile birlikte her çeşit madde ve ürün için standartlar hazırlanması amacıyla 18.11.1960 tarih ve 132 sayılı kanun ile kurulmuştur. Enstitü, Başbakanlığa karşı sorumludur. Enstitü, özel yasa hükümlerine göre kurulmuş bir kamu kuruluşudur ve tüzel kişiliğe sahiptir. Kısaltması ve ticari markası, TSE’dir. Bu marka farklı şekillerde temsil edilir. Bu marka, TSE’nin izni olmadan hiçbir şekilde ve hiçbir durumda kullanılamaz. Ancak TSE tarafından kabul edilen standartlar Türk Standardı adını alabilir. Bu standartlar isteğe bağlı olup standardın ilgili olduğu bakanlığın onayı ile zorunlu hale getirilebilir. Bir standardın zorunlu hale getirilebilmesi için Türk standardı olması gerekir. Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK), Başbakanlığa bağlı, özel kanun hükümlerine tabi olarak (4457 sayılı Kanun, Kabul Tarihi: 4 Kasım 1999), Ankara merkezli olmak üzere, idari ve mali özerkliğe sahip tüzel bir kişilik olarak, laboratuar, belgelendirme ve denetim hizmetleri veren yerel ve uluslararası organları akredite etmek, belirlenmiş ulusal ve uluslararası standartlara uygun olarak çalışmalarını temin etmek ve böylece ürün/hizmet, sistem, personel ve laboratuar belgelerinin uluslararası olarak tanınmasını sağlamak amacıyla kurulmuştur. 31

32 BTY Sistemi Paydaşları (Düzenleyici, Kolaylaştırıcı) Türk Patent Enstitüsü (TPE) Türk Patent Enstitüsü, fikri mülkiyet haklarının verilmesi ve korunması ve sağlam bir fikri mülkiyet sistemi için ilgili altyapının geliştirilmesinden sorumlu kurumdur. Türkiye’de fikri mülkiyet mevzuatının tarihi altyapısı 1870’lere dayanmasına rağmen TPE 1994 yılında kurulmuştur. TPE ayrıca IPR konuları ile ilgili uluslararası ilişkiler ve projeler yürütmektedir. Örneğin aday ülkeler için katılım öncesi destek bağlamında Hollanda’nın MATRA-PSO programı çerçevesindeki Hazerfan projesi, Türk KOBİ’lerin yenilikçi altyapısını iyileştirmek ve TPE’nin bilgi yayım ve bilinçlendirme faaliyetlerini geliştirmeyi amaçlamaktadır. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Kurumun misyonu, mevduat sahiplerinin haklarını ve yararlarını korumak ve bankaların ve mali kurumların piyasa disiplini ile sağlıklı, verimli ve küresel olarak rekabetçi bir şekilde faaliyet gösterebilecekleri uygun ortamı yaratarak ülkenin uzun vadede ekonomik büyümesinin ve istikrarının sağlanmasına katkıda bulunmaktır. 32

33 BTY Sistemi Paydaşları (Düzenleyici, Kolaylaştırıcı) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Kamu İhale Kurumu (KİK) Türkiye Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) …… 33

34 BTY Sistemi Paydaşları (Araştırma Kuruluşları) ÜNİVERSİTELER TÜBİTAK Enstitüleri –TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi – MAM Kimya ve Çevre Enstitüsü (KÇE) Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü (YDBE) Enerji Enstitüsü (EE) Gıda Enstitüsü (GE) Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji Enstitüsü (GMBE) Bilişim Teknolojileri Enstitüsü (BTE) Malzeme Enstitüsü (ME) –TÜBİTAK Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü – UEKAE –TÜBİTAK Ulusal Metroloji Enstitüsü - UME –TÜBİTAK Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü – SAGE –TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü –TÜBİTAK Temel Bilimler Araştırma Enstitüsü – TBAE –Türkiye Sanayi Sevk ve İdare Enstitüsü (TÜSSİDE) 34

35 BTY Sistemi Paydaşları (Araştırma Kuruluşları) Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) Araştırma Merkezleri Kurum, ilgi alanlarını geliştiren ve genişleten bütün kurumlar için bir itici güç vazifesi görerek birçok alanda nükleere yönelik faaliyetleri teşvik etmektedir. Genel müdürlükte dört araştırma ve eğitim merkezinde ve ihtisas departmanlarında 500’den fazla mühendis ve araştırmacı çalışmaktadır. Ankara Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi (ANAEM), nükleer ve nükleerle ilgili ölçüm teknikleri, atomik, nükleer ve malzeme araştırma çalışmaları vb.de ihtisaslaşmıştır. Ankara Nükleer Tarım ve Hayvancılık Araştırma Merkezi (ANTHAM), tarım ve hayvan bilimlerimde nükleer tekniklerin uygulanmasında ihtisaslaşmıştır. Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi (CNAEM), İstanbul’dadır ve araştırma reaktörü, nükleer mühendislik, nükleer yakıt teknolojisi ve yakıt analiz kodları, nükleer malzeme, NDT, nükleer elektronik, hızlandırıcı, radyasyon güvenliği, radyobiyoloji, sitogenetik (biyodozimetri), radyoekoloji, deniz radyoaktivitesi, dozimetri, radyoaktif atık yönetimi, nükleer araçların kalibrasyonu (SSDL), çevresel izleme ve doku aşıları gibi nükleer uygulamalarda ihtisaslaşmıştır. 1999 yılı sonu itibariyle, Avrasya bölgesindeki ülkeler arasında nükleer enerjinin barışçıl kullanımlarında işbirliği için Ankara’da yeni bir Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi (TUDNAEM) kurulmuştur. 35

36 BTY Sistemi Paydaşları (Araştırma Kuruluşları) Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) TAGEM, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’na bağlı bir devlet organıdır. TAGEM’in Faaliyet Alanları : Bitki koruma Bitki yetiştirme ve üretimi Hayvan yetiştirme ve hayvancılık Hayvan sağlığı Balıkçılık ve su ürünleri Gıda ve yem Hasat Sonrası Teknolojileri Biyolojik Çeşitlilik/Genetik Kaynaklar Organik Tarım Biyolojik Güvenlik Toprak ve su kaynakları yönetimi Kırsal kalkınma 36

37 BTY Sistemi Paydaşları (Araştırma Kuruluşları) Teknoparklar ve İş Geliştirme Merkezleri Teknoparkların başlıca amacı, ilgili işletmeleri ve bilgiye dayalı kurumları arasında kalite ve yenilik kültürünü teşvik ederek, kaynaklarından şirketlere ve piyasaya bilgi ve teknolojinin transferini organize ederek ve iş geliştirme ve yeniden yapılanma süreçleri yoluyla aktif olarak yeni ve sürdürülebilir, yeniliğe dayalı şirketlerin yaratılmasını teşvik ederek bölgesinin veya etki alanının rekabetçiliğini artırmaktır. Teknoparklar, üniversitelerin ve araştırma kurumlarının – ticari şirketlerle işbirliği içinde – rekabetçi, teknolojiye dayalı bir sanayi yaratmaya ve yüksek teknoloji için yabancı sermayeye erişimi kolaylaştıracak teknolojik altyapıyı satın almaya başladığı yerlerde kurulmuştur. Bu Teknoparklar 2001 yılında kabul edilen Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu (TGBK) ile yasal statü kazanmıştır. Teknoparklar sadece Ankara ve İstanbul’da değil, İzmir, Eskişehir, Konya, Kayseri, Kocaeli, Antalya ve Mersin gibi Türkiye’nin değişik bölgelerinde kurulmuştur. 37

38 BTY Sistemi Paydaşları (Araştırma Kuruluşları) Özel Sektör Araştırma Merkezleri Diğer Kamu Araştırma Merkezleri ….. 38

39 BTY Sistemi Paydaşları (Mali Organlar) Üniversite Bilimsel Araştırma Projeleri Fonları (BAP) TÜRKİYE Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) TTGV bir vakıf olup Türkiye’deki kamu-özel sektör ortaklık kuruluşlarından biridir ve 26 özel sektör şirketi, 6 kamu kurumu ve 10 şemsiye kuruluş ile 14 şahıs tarafından kurulmuştur. TTGV, şirketlere ATG projeleri için, şirketlerin projede yapılan bütün harcamalara zorunlu katılımını gerektiren geri ödemeli uzun vadeli kredi vermektedir. TTGV fonlarının kaynakları, Dünya Bankası, Hazine Müsteşarlığı, Dış Ticaret Müsteşarlığı fonları ve kendi kaynaklarıdır. 39

40 BTY Sistemi Paydaşları (Mali Organlar) Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) KOBİ’lere yardım ve destek sağlayan kamu kurumudur. KOSGEB Genel Meclisi, Başbakan tarafından atanan bir Devlet Bakanı, Maliye ve Gümrük Bakanı, Eğitim Bakanı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, Sanayi ve Ticaret Bakanı, müsteşarlar ve seçilen bir Teknik Üniversitenin rektörü ve özel ve kamu kurumlarının diğer temsilcilerini içerir. KOSGEB, çeşitli Teknoloji Geliştirme Bölgeleri için mali destek sağlamakla sorumludur. KOSGEB tarafından verilen Mali Destekler: Danışmanlık ve Eğitim Destekleri Teknoloji Geliştirme ve Yenilik Destekleri Piyasa Araştırma ve İhracatı Teşvik Destekleri Uluslararası İşbirliği Geliştirme Destekleri BT Destekleri 40

41 BTY Sistemi Paydaşları (Mali Organlar) TÜBİTAK-Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) Teknolojinin kara dönüştürülmesi sürecini hızlandırmak amacıyla, Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB), Türkiye’deki şirketlerin teknoloji geliştirme ve yenilik faaliyetlerini finanse etmek amacıyla kurulmuştur. Böylelikle, Türk şirketlerinin araştırma-teknoloji geliştirme kabiliyetlerini, yenilik kültürlerini ve rekabetçiliklerinin artırılması hedeflenmektedir. Bu hedefler doğrultusunda, TEYDEB çeşitli destek programları tasarlamakta ve yürütmektedir. TEYDEB’de hali hazırda beş teknoloji grubu vardır: Makine ve İmalat, Elektrik ve Elektronik, Malzeme, Metallurji ve Kimya Biyoteknoloji, Tarım, Çevre ve Gıda, Bilişim Teknolojileri 41

42 BTY Sistemi Paydaşları (Mali Organlar) Bankacılık Sistemi –Halkbank –Vakıf Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş. –KOBI Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş. –Eximbank –Türkiye Sınai Kalkınma Bankası – TSKB –….. Uluslararası Fonlar –AB Çerçeve Programları –İkili ve Çoklu Anlaşmalar –Avrupa Yatırım Bankası Kredi Garanti Fonu (KGF) KGF’nin başlıca hedefi, finansmanları için garanti sağlayarak Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeleri (KOBİ’ler) desteklemek ve bunun sonucunda genel olarak kredi kullanımını artırmaktır. Diğerleri…. 42

43 Doğrudan Kamu Ar-Ge Destekleri 43

44 Doğrudan Kamu Ar-Ge Destekleri 44

45 Doğrudan Kamu Ar-Ge Destekleri 45

46 46

47 47