NİCEL ARAŞTIRMA NEDİR? Bir amaca yönelik, belirli aşamalar içerisinde ve bir yöntem dahilinde yapılan çalışmalara araştırma denir. Araştırmacı yaptığı çalışmalarla bazı amaçlara ulaşmak ister. Bu amaçlardan bazıları şunlar olabilir: Varolan bir probleme çözüm veya çözümler bulmak, Yeni bir ürün, bilgi veya teknoloji ortaya koymak Ekonomik olarak yarar sağlayacak bir ürün ortaya koymak

NİCEL ARAŞTIRMA: Değişkenler arasındaki ilişki veya ilişkileri sayılarla ortaya koymak amacıyla yapılan araştırmalardır. Nicel araştırmalar; Temellerini pozitifist felsefeden alır, Sayılara dayanır, Ölçme işlemlerinin tekrarlanma özelliği vardır, Nitel araştırmalara göre daha objektiftir.

NİTEL VE NİCEL ARAŞTIRMA METODOLOİJİLERİNİN KÖKENLERİ Araştırma Yöntemleri Nicel Pozitivizm (Objektivizm) Nicelik belireme (Quantitative) Deneysel çalışmalar Survey (Anket) çalışmaları Nitel Realizm (Sübjektivizm) Nitelik belirleme (Qualititative) Etnografya çalışmaları Görüşme veya gözlem Karma yöntem

Nicel Araştırmaların Özellikleri Frekans, Miktar, Değer, Derece, Tümdengelim yaklaşımını temel alır, Sayılar, analizin temel birimidir, Yoğunluk, Objektiflik ve güvenirlik için istatistiksel yöntemler kullanılır.

Nicel araştırma yönteminde ele alınan özellik, değişkenlerdir Nicel araştırma yönteminde ele alınan özellik, değişkenlerdir. Değişkenler, her türlü kaynağa (insan, cisim, olay, olgu vb.) ilişkin olabilir. Değişkenler arasında birçok ilişki olabileceği için, araştırmacı ilk olarak bu değişkenleri hangi amaçla inceleyeceğini belirlemelidir (Kaptan, 1998).

Nicel araştırmalarda aşağıdaki sorulara cevap aranır; Ne ölçülecek? Bu özelliğin nesi ölçülecek? Ne ile ölçülecek? Kim ölçecek? Ne kadar ölçülecek? Bu sorular, nicel araştırmalar başlamadan önce mutlaka planlanmalıdır.

NİCEL ARAŞTIRMALARDA TEMEL KAVRAMLAR: EVREN: Bütündeki belirli bir veya birden fazla özelliğe sahip tüm nesne, olay veya kişileri ifade eder. ÖRNEKLEM: Evrenden belli yöntemlerle seçilen gözlemlerin bir alt grubudur. Örneklem, evreni temsil eder. Comrey ve Lee’ye (1992) göre, üzerinde faktör analizi yapılacak bir örneklemin yeterliliğinin ölçüleri kabaca şu şekildedir; çok kötü: 50-99, kötü: 100-199, orta: 200-299, iyi: 300- 499, çok iyi: 500-999, mükemmel: 1000 ve daha fazla kişi.

NİCEL ARAŞTIRMALARDA DEĞİŞKEN KAVRAMI: Değişken; gözlemden gözleme farklı değerler alabilen obje, olay, nitelik ve durumlara denir (Hovardaoğlu, 2000). Örneğin; öğrencilerin başarı puanı öğretmenler tarafından sürekli takip edilen ve ölçülen bir özelliktir. Ders öğretmenleri, belirli aralıklarla öğrencilerine testler uygularlar ve bu uygulamalarda farklı değerler elde ederler. O halde, öğrencilerin başarı düzeyi bir değişkendir. Bir başka örnek ise bireylerin cinsiyetleri olabilir. Bir okula kayıt yaptıran öğrencilerin cinsiyetlerinin dağılımı incelenmek istenebilir. Bu durumda, ele alınan cinsiyet özelliği değişkendir.

Değişken, yapılan farklı ölçümlerde farklı değerler alabilen özelliklere denir. Araştırmalarda ele alınan değişkenler, farklı şekillerde sınıflanmaktadır. İncelecek özelliğin türüne göre; Nicel değişken Nitel değişken İncelenecek özelliğin aldığı değerlere göre; Sürekli değişken Süreksiz değişken Sebep-sonuç ilişkisine göre; Bağımsız değişken Bağımlı değişken

DEĞİŞKEN Nicel değişken Nitel değişken Süreksiz değişken Sürekli değişken Bağımsız değişken Bağımlı değişken

Nicel Değişken: Değişkenin özelliği sayı veya miktar olarak ifade edilebiliyorsa bu tür değişkenlere nicel değişken denir. Nicel değişkenlerin derecelendirilme ve sıralanma özellikleri vardır. Zekâ puanı, aylık gelir miktarı, yaş, uzunluk, ağırlık, boy, sıcaklık gibi özellikler sayısal olarak ifade edildiği için nicel değişkenler kapsamına girerler. Nitel Değişken: Değişkenin özelliği onu diğerlerinden ayırt eden bir niteliği ise, bu tür değişkenlere nitel değişken denir. Diğer bir ifadeyle; sayısal olarak ifade edilemeyen değişkenlere nitel değişkenler denir. Nitel değişkenler kategorilere ayrılır. Bu değişkenlerin derecelendirile ve sıralanma özelliği bulunmaz. Örneğin; cinsiyet, medeni durum, göz rengi, inanılan din, doğrum yeri vb. özellikler nitel değişkenlerdir. Bazı nitel değişkenler; cinsiyet gibi, 2 kategorili olabilirken, bazıları, doğum yeri gibi, çok sayıda kategoriye ayrılabilir.

Nicel değişkenler ölçülen özelliklerin rakamlarla veya miktar bakımından ifade edilmesi anlamına gelirken nitel değişkenler özelliklerin gruplanması, sınıflanması anlamına gelmektedir. Nicel değişkenlerle ile nitel değişkenleri ayırt etmenin en etkili yolu, toplanan verilere aritmetik işlemler (toplama, çıkarma, çarpma, bölme) yapmaktır. Örneğin; bir manav üç kasa elma almıştır. Bu kasaların birinde 25, diğerinde 30 ve sonuncusunda 20 kg elma bulunmaktadır. Bu üç kasadaki elmaların toplamı 75 kg ve ortalamaları 25 kg’dır. Bu örnekte ele alınan değişken, nicel özellik taşımaktadır.

Bir sınıftaki öğrencileri ten renklerine göre ayırt etmek isteyen bir öğretmen, sınıfta 9 esmer, 5 kumral ve 4 sarışın olduğunu belirlemiştir. Bu öğrencilerin toplamı olan 18 nicel bir değişken olmasına rağmen, bu 18 rakamının hangi özelliği ifade ettiği belirlenemez. Yani 18 esmer mi, sarışın mı veya kumral mı? Sorusu cevaplanamaz. Bu değerin ortalaması 6 olduğuna göre, hangi ten rengini ifade ettiğini belirlemek mümkün değildir. O halde; toplanan verilere aritmetik işlemler yapılamıyorsa, bu tür değişkenlere nitel değişken denir.

Sürekli Değişken: Değişken, tekrarlanan ölçümlerde farklı ve sınırsız sayıda değer alabiliyorsa; yani iki ölçüm arasında rasyonel (kesirli) sayılarla ifade edilebilen sonsuz sayıda değer alabiliyorsa bu değişkenlere sürekli değişken denir. Uzunluk, ağırlık, sıcaklık, basınç gibi özellikler sürekli değişkenlerdir. Süreksiz Değişken: Değişken yapılan ölçümde yalnızca tam sayılarla ifade edilen belli değerler alabiliyorsa bunlara süreksiz değişken denir. Diğer bir ifadeyle; tekrarlanan ölçümlerde sadece sınırlı sayıda değer alabilen özelliklere süreksiz değişken adı verilir. Cinsiyet, ten rengi, ülkemizdeki bölgeler, futbol ligindeki takım sayısı, belirli bir kütüphanedeki kitap sayısı gibi özellikler süreksiz değişkenlerdir. Bu özellikler her ölçüm sonucunda değişiklik göstermezler ve alabilecekleri değer erkek-bayan veya evli- bekâr-dul gibi sınırlı sayıda sembolle gösterilirler.

Süreksiz değişkenler, nicel veya nitel olabilir Süreksiz değişkenler, nicel veya nitel olabilir. 3-A sınıfındaki öğrenci sayısı, bir dönemde kayıt yaptırılabilecek ders sayısı, bir galerideki araba sayısı, bir kütüphanedeki kitap sayısı nicel ancak süreksiz değişkenlerdir. İki nokta arasındaki uzunluk, öğrenci sayısı gibi özellikler her ölçüm sonucunda farklı değer alırlar. Süreksiz değişkenler her zaman tam sayı olarak ifade edilirken, sürekli değişkenler kesirli sayılarla da ifade edilebilirler. Örneğin; sahip olduğunuz kitap sayısı süreksiz bir değişkendir ve tam sayı ile ifade edilir. Ancak öğretmen adayının KPSS puanı, sürekli değişken ve 91,321 gibi kesirli sayılarla ifade edilebilir.

Bağımsız Değişken: Bir araştırma işleminde, kontrol altında tutulabilen ve sonuç üzerinde ne kadar etkisi olduğunun belirlenmesi amacıyla kullanılan değişkenlere bağımsız değişken denir. Bir başka tanıma göre; yapılan bir araştırmanın amacını yani araştırmanın bağımlı değişkenini etkilemesi beklenen değişkene bağımsız değişken adı verilmektedir. Bağımlı Değişken: Başka bir değişkene bağlı olarak gözlenen, araştırmanın sonucu olan değişkenlere bağımlı değişken denir. Başka bir tanıma göre; bağımsız değişkenin etkisinin araştırıldığı, ona göre değişen özelliklerdir. Yani bağımlı değişken, araştırmanın amacı veya sonucu iken, bağımsız değişken bu sonuca ulaşmak için kullanılan araçlar veya sebepler olarak düşünülebilir.

Hiçbir özellik, üzerinde bir etken olmadan değişiklik göstermez Hiçbir özellik, üzerinde bir etken olmadan değişiklik göstermez. Değişiklik olması için mutlaka bir takım faktörlerin etkide bulunması gerekir. Örneğin; bir elektrik devresinde ışık şiddetini artırmak için pil sayısının artırılması gerekir. Bir sınıftaki öğrencilerin motivasyonunu yükseltmek için, onları güdülemeye gereksinim vardır. Bir arabanın hızlanması için gaza basmak gerekir. Bu örneklerin hepsinde sebep-sonuç ilişkisi vardır. Yani bağımsız ve bağımlı değişkenler arasındaki ilişki, bu örneklerde görüldüğü gibi çok belirgindir.

Örnek; Matematik dersinde öğrencilerin başarısını artırmak isteyen bir öğretmen, öğrencilerine deneyler yaptırmaktadır. Diğer öğretmen ise anlatım yoluyla öğrencilerine matematik öğretmeye çalışmaktadır. Bu öğretmenlerin ikisinin de amacı, öğrencilerin başarı düzeylerini artırmaktır. Bu işlemlerde öğretmenlerin kullandığı araçlar, deney ve anlatım yöntemleridir. Yani kullanılan yöntemler, bağımsız değişkenler. Öğretmenlerin ulaşmak istediği amaç ise başarı düzeyini artırmak olduğundan, bağımlı değişken akademik başarıdır.