MUHASEBE 2 15-STOKLAR ERKAN TOKATLI www.erkantokatli.com tokatli.erkan@gmail.com

BİLANÇO I-DÖNEN VARLIKLAR 15-STOKLAR 150-Hammadde ve Malzeme 151-Yarı Mamuller-Üretim 152-Mamuller 153-Ticari Mallar 157-Diğer Stoklar 158-Stok Değer Düşüklüğü Krş. (-) 159-Verilen Sipariş Avansları

620-Satılan Mamullerin Maliyeti ❶ ÜRETİM HESAPLARI 150-Hammadde 151-Yarı M.-Üretim 152-Mamul 620-Satılan Mamullerin Maliyeti

❷ TİCARET HESAPLARI ALIM-SATIM DEPO DÜKKÂN ALIŞ SATIŞ 153 100 191 600 153-TİCARİ MALLAR 1.000 100 2.360 191 800 600 2.000 1.000 1.000 100 1.800 391 360 621 1.000 153 1.000

Ticaret Hesapları Maliyeti ₺3.000 olan ticari mal ₺5.000’ya satılmıştır.

❸ GİDER ALIŞ GİDERİ SATIŞ GİDERİ GELİR: 600-YURT İÇİ SATIŞLAR: +2.000 Fiyatı: ₺ 30.000 Fiyatı: ₺ 2.000 / Maliyeti: ₺1.000 ALIŞ GİDERİ SATIŞ GİDERİ Nakliyesi: ₺ 100 153-TİCARİ MALLAR 30.000 1.000 100 Nakliyesi: ₺ 100 600-YİS 2.000 621-STMMM 1.000 760-PSDG 100 GELİR: 600-YURT İÇİ SATIŞLAR: +2.000 GİDER: 621-STMM + 760-PSD: -1.100 KÂR: 900

❹ İADE 153-TİC. MALLAR ALIŞ İADE SATIŞ İADE 100-KASA 191-İND. KDV 10.000 ALIŞ İADE SATIŞ İADE 100-KASA 11.800 191-İND. KDV 1.800 600-YİS 10.000 100-KASA 11.800 391-HSK 1.800 100-KASA 5.900 621-STMM 5.000 153-TİCARİ MALLAR 153-TİC. M. 5.000 153-TİC.M. 5.000 10.000 5.000 191-İ. KDV 900 5.000 5.000 610-SATIŞ İADE 10.000 Alım İade →Aynı ay içinde ise: 191-İnd. KDV →Farklı ayda ise: 391-Hes. KDV 600-YURT İÇİ SATIŞLAR 391-HS.KDV 1.800 100-KASA 11.800 10.000 153-TİC.MAL 5.000 610-SATIŞTAN İADE 621-STMM 5.000 10.000 Satış İade →Aynı ay içinde ise: 391-İnd. KDV →Farklı ayda ise: 191-Hes. KDV Envanter Aralıklı envanterde satış ardından maliyet kaydı yapılmadığı için iadeden sonra da maliyet kaydının tersi yapılmaz

❺ İSKONTO ALIŞ SATIŞ 1-Alış: ₺2.236 (KDV dahil) İSKONTO İSKONTO 1-Satış, ₺2.236 (KDV dahil) 2-İskonto: ₺236 (KDV dahil) 2-İskonto: ₺236 (KDV dahil) 3-Kalan borç ödendi. 3-Kalan alacak tahsil edildi. 153-TİCARİ MALLAR 320-SATICILAR 120-ALICILAR 600-YİS 611-SATIŞ İSK0NTO (1) 1.895 200 (2) (2) 236 2.236 (1) (1) 2.236 236 (2) 1.895 (1) (2) 200 (3) 2.000 2.000 (3)

“Her satışın ardından maliyet kaydının yapıldığı stok yöntemidir.” ❻ ENVANTER ❶ ₺100’lık mal alınmıştır SÜREKLİ ENVANTER YÖNTEMİ ARALIKLI ENVANTER YÖNTEMİ ❶ ₺100’lık mal alınmıştır “Her satışın ardından maliyet kaydının yapıldığı stok yöntemidir.” “Satışlara ait maliyet kaydının dönem sonlarında topluca yapıldığı stok yöntemidir.” ❷ Maliyeti ₺50 olan mal, ₺150’ya satılmıştır. ❷ ₺150’lık mal satılmıştır. 153-TİCARİ MALLAR 153-TİCARİ MALLAR (1) 100 50 (2) (1) 100 60 (4) 10 (3) ❸ ₺20’lık mal satılmıştır. 600-YURTİÇİ SATIŞLAR 600-YURTİÇİ SATIŞLAR 150 (2) 150 (2) ❸ Maliyeti ₺10 olan mal, ₺20’ya satılmıştır. 20 (3) 20 (3) ❹ Satılan malların maliyeti ₺60’dır. 621-STMMM 621-STMMM (2) 50 (4) 60 (3) 10

❼ SÜREKLİ ENVANTER ALIŞ SATIŞ 10.01: Aşağıdaki ticari mallar CASIO’dan veresiye alınmıştır. ● C-539D: adedi ₺250’dan 60 adet ● C-540D: adedi ₺350’dan 45 adet ALIŞ SATIŞ 12.01: Aşağıdaki ticari mallar Onur Akıncı’ya veresiyeli satılmıştır. ● C-539D : adedi ₺300’dan 10 adet ● C-540D : adedi ₺600’dan 15 adet

153-TİCARİ MALLAR HESABINI BAKİYESİ ❽ ARALIKLI ENVANTER Mal satışı sırasında sattığı malların maliyetini takip edemeyen işletmeler tarafından kullanılan stok maliyet yöntemidir. Bu yöntemi kullanan işletmeler ya satışlarını takip edemiyordur ya da satış maliyetinin takip edilmesi imkânsızdır. Bu yöntemi, birbirine benzer veya çok sayıda mal satan işletmeler kullanırlar. Bu yöntemde, satış yapıldığı sırada maliyet kaydı yapılmaz. Dönem sonralarında maliyet kaydı tek seferde yapılır. 153-TİCARİ MALLAR HESABINI BAKİYESİ - DÖNEM SONU MAL MEVCUDU = SATILAN TİC. MALLARIN MALİYETİ DÖNEM BAŞI MAL MEVCUDU + DÖNEM İÇİ NET ALIŞLAR - DÖNEM SONU MAL MEVCUDU = SATILAN TİC. MALLARIN MALİYETİ Sabah cebimde + 300 vardı Annemden + 500 aldım Akşam cebimde - 100 kaldı Demek ki; bugün ₺700 harcamışım

153-TM = ₺200 ARALIKLI ENVANTER Depoda ne kadar mal var? 2 Koli 300 400 200 1.200 1.000 2 koli malı kaç liraya almıştık? ₺200’ye almıştık = ₺200 Stoklara toplam ₺1.200’lik ticari mal girdiyse ve depoda ₺200’li mal kadıysa bizim sattığımız malın maliyeti ₺1.000 1.000 Muhasebeci Depo Görevlisi 31.12: Yapılan envanter çalışmaları sonucunda dönem sonu mal mevcudunun ₺200 olduğu tespit edilmiştir. İşletmenin 153 hesabının bakiyesi ₺1.200’dır.

❾ STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ STOK DEĞER DÜŞÜŞÜ Ticari malların değeri; Yangın, deprem, su basması gibi doğal afetler sebebi ile bozulma, çürüme, kırılma, çatlama ve paslanma gibi değer düşürücü sonuçlar ortaya çıkarsa ticari malın değeri yeniden hesaplanır ve değer düşüklüğü gider yazılır. Ticari malın yeni değerine ‘Taktir Komisyonu’ karar verir. Ayrıca teknolojide ya da moda meydana gelen değişikliklerden dolayı ticari malın değerinin azaldığı tespit edilirse yine komisyon kararı ile değer düşüklüğü gider olarak yazılabilir. Stok değer düşüklüğü için karşılık ayrılacaksa 158-STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ HESABI kullanılır. KESİN İSE; Değer düşüklüğü gider yazılır. Kalan tutar 157’ye aktarılır. STOK DEĞER DÜŞÜŞÜ KESİN DEĞİL İSE; Muhtemel değer düşüklüğü kadar karşılık ayrılır.

Ticari malın değerinin ₺50’dan ₺20’ya düştüğü tespit edilmiştir STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ 2014 Tic. Mal Maliyeti ₺50 2015 Gider: - 30 Net Gider: - 20 2014 Gideri: 2015 Gideri: 2015 Geliri: - 30 - 50 - 50 + 30 Ticari malın değerinin ₺50’dan ₺20’ya düştüğü tespit edilmiştir 2014 Gideri: 2015 Gideri: 2015 Geliri: - 30 - 40 - 50 + 20 2014 Gideri: - 30 2015 Gideri: - 20 - 50

₺5.000 Ticari Mal + İrsaliye ve Fatura ❿ VERİLEN SİPARİŞ AVANSI Alıcı satıcıya bir mal alımı için sipariş verdiğinde satıcı ürünün üretimine başlamak için alıcıdan ön ödeme talebinde bulunabilir. Bu ön ödeme sipariş avansı olarak isimlendirilmektedir. Yapılan ödeme karşılığında herhangi bir varlık alımı olmadığı için, ödeme alacak niteliğindedir Ancak alıcı bu ödemeyi bir stok alımı için yaptığı için bu ön ödeme tutarı ticari alacaklarda değil, 159-VERİLEN SİPARİŞ AVANSALARI HESABI’ndan takip edilecektir. Avans tutarı, mal teslim alındığında fatura bedeline mahsup edilmek üzere bu hesapta bekletilecektir. ₺1.000 Avans ödendiğinde Mal alındığında ALICI SATICI ₺5.000 Ticari Mal + İrsaliye ve Fatura ₺4.900

₺5.000 Ticari Mal + İrsaliye ve Fatura ⓫ ALINAN SİPARİŞ AVANSI Satıcı alıcıdan ön ödeme aldığında bu ödeme, borç niteliğindedir. Çünkü alınan nakit tutar karşılığında herhangi bir varlık verilmemektedir. Alıcı bu tutarı satış tutarından düşecektir. Bu ön tahsilat bir borç hesabı olan 340-ALINAN SİPARİŞ AVANSLARI HESABI’nda takip edilir. Satış sırasında fatura bedeline mahsup edilerek alıcından olan alacağımızdan düşülür. ₺1.000 Avans ödendiğinde Mal alındığında ALICI SATICI ₺5.000 Ticari Mal + İrsaliye ve Fatura ₺4.900

www.erkantokatli.com tokatli.erkan@gmail.com