SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ TARIM EKONOMİSİ BÖLÜMÜ

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
“Perakendecilerin Veteriner Hekimlikten Beklentileri” Şeref SONGÖR Türkiye Perakendeciler Federasyonu Genel Başkanı.
Advertisements

ÇİFTÇİLERİN ÖRGÜTLENMELERİ ve TARIMSAL ÜRETİME KATKILARI
KOOPERATİFLERDE ETKİNLİK
Avrupa Birliği Ortak Tarım Planı -AB OTP-
Kırsal Kalkınma Destek Ekibi EU Turkish Cypriot community support Doğu Mesarya Bölgesinde Tarım ve Çevre Analizi Serdarlı, 29 Mart 2011.
PROJE DEĞERLENDİRME VE İZLEME DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Danimarka.
Islahçı Kuruluş Olmanın Bedeli
SEKTÖREL DIŞ TİCARET ŞİRKETLERİ (SDŞ)
TÜRK TARIMINDA ÜRETİCİ ÖRGÜTLENMESİ
Türkiye Yazılım Sektörü Sorunları ve Çözüm Önerileri
HAVZA İLE İLGİLİ HEDEFLENEN ÇALIŞMA (YANSI 13) HAVZA TEŞKİLATLANMASI YOLUYLA YENİDEN YAPILANMA 1.1. HAVZA TEŞKİLATI 2.2. HAVZA YÖNETİM HUKUKU 3.3. HAVZA.
1. PLANLAMA ÇALIŞMALARI PLANIN AMACI : Hazırlanacak kalkınma planları sınırlı doğal kaynaklardan en etkin ve optimal bir biçimde faydalanmayı temin etmek,
Tarım Arazilerinin Sürdürülebilir Kullanımı
Dünyada Devekuşu Üretimi ve Ticareti Akademi Teknoloji Üretim Danışmanlığı Ekim 2004 ÜRGÜP Hakan YILDIZ Hakan YILDIZ.
E.Ü.Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü
Kooperatifler ve 2012 Birleşmiş Milletler Uluslararası Kooperatif Yılı Simel Eşim Uluslararası Çalışma Örgütü Kooperatif Bölüm Şefi.
ÜRETTİKLERİMİZ.
AVRUPA BİRLİĞİ ORTAK TARIM POLİTİKASI Ortak Piyasa Düzenleri
Hazırlayan: Hüseyin CEYHAN Cengiz Topel İ.Ö.O. 5/B Sınıf Öğretmeni
HİZMET ÜRETEN İŞLETMELER
T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI IPARD Programının Tanıtımında ve Uygulanmasında Üretici Örgütlerinin Rolü Dr. Erhan EKMEN Ankara 2013.
Tarımsal Üretici Birlikleri ve Kooperatifler Açısından Biyodizel
Türkiye’de 2008 yılında, yaklaşık 494 bin tonu avcılıkla, 152 bin tonu yetiştiricilikle olmak üzere toplam 646 bin ton su ürünleri üretilmiştir. Avcılıkla.
KOOPERATİFÇİLİK NEDİR?, BAZI TANIMLAMALAR VE ORGANİZASYON YAPISI
TÜRKİYEDE ÇİFTÇİNİN ÖRGÜTLENME DESENİ VE KOOPERATİF DIŞI ÖRGÜTLENME MODELLERİ Prof.Dr.Murat YERCAN.
 1960 yılında Emek Tavukçuluk adıyla kuruldu  Damızlık kümes yatırımlarının artmasıyla 1990 yılında bir yem fabrikası kuruldu. Yatırımlarla hızla büyüyen.
TOKAT Tokat,uygarlıkların merkezi olan Anadolu' da, zengin doğal kaynakları, jeostratejik konumu nedeni ile, beyliklerin, devletlerin ve imparatorlukların.
1  Ankara  Ağrı  Kars  Muş  Erzincan  Erzurum  Erciş  Malatya  Çarşamba  Eskişehir  Kırşehir  Susurluk  Adapazarı  Alpullu  Uşak  Kayseri.
GÖLHİSAR VE ALTINYAYLA İLÇELERİ SÜT ÜRETİCİLERİ BİRLİĞİ
TÜRKİYE’DE TARIM VE HAYVANCILIK
SON ON YILDA HAYVANSAL ÜRETİMİN GELİŞİMİ VE TARIMIN FİNANSMANI
GIDA MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ
AVRUPA BİRLİĞİ’NİN TÜRKİYE’DE DESTEKLEDİĞİ PROJELER AB’nin karşılıksız yardımları proje bekliyor… Sizin de çılgın bir projeniz var mı ?
Pazarlama ve Temel Kavramlar
ULUSAL VE ULUSLARARASI KURULUŞLAR
Öğr.Gör.SEDA AKIN GÜRDAL
EĞİTİM-YAYIM İHTİYAÇ ANALİZİ ARAŞTIRMASI PROJESİ
PROJENİN PAYDAŞLARI KOP BÖLGESİ Konya, Karaman, Niğde ve Aksaray illerini içine alan KOP Bölgesi, km 2 alanıyla Türkiye yüzölçümünün yaklaşık.
İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü
KIRSAL KALKINMA ve ÖRNEK PROJELER
Klinik hizmetlerinde veteriner hekime yardımcı olan, yetkileri kapsamında veteriner hekim gözetiminde veya gözetim olmaksızın tedavi ve koruyucu tıp.
BAŞARILI ÜRETİCİ ÖRGÜT MODELLERİ EĞİTİM ÇALIŞTAYI Ziraat Odaları ve Ziraat Odaları Birliğinin kuruluşu, görevleri ve yetkileri.
Öğr.Gör. Seda AKIN GÜRDAL
Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA). AB ve Türkiye Sivil Toplum Diyaloğu IV.
Tarım Türleri Öğrenme Hedefleri Tarımın Farklı Türlerini Tanımlamak
Tarıma verilen destek 90'lı yıllara kadar o zamanki Avrupa Ekonomik Topluluğu'nun yıllık bütçesinin %60'ı kadardır. Tarım desteği bugünkü Avrupa Birliği'nin.
YOZGAT İLİ 75X100 MODERN HAYVANCILIK PROJESİ
6.TÜRKİYE’DE KOOPERATİFÇİLİK Türkiye’ de Kooperatifçilik tarihi Türkiye Kooperatifçilik uygulamaları Ülke Ekonomisindeki yeri Uygulamada yaşanan.
AB PROGRAMLARI VE TÜRKİYE Çisel İLERİ 28 Mart 2017.
Yrd Doç Dr Turhan ŞALVA İş Sağlığı ve Güvenliği
TÜRKİYE’DE KIRSAL KALKINMA POLİTİKALARI VE UYGULAMALAR
7. DOĞU ANADOLU TARIM HAYVANCILIK VE GIDA FUARI
Ekonomik Bir Değer Olarak “TEKİRDAĞ BAĞCILIĞI VE ÜZÜM”
Tarım Hukuku 3.
Türkiye Sermaye Piyasaları
Konu: Kırsal kalkınmada çalışma alanları ve envanter çıkarımı
Tarımsal Üretici Örgütlerin Rekabet Gücünün Geliştirilmesi Projesi Kasım 2015-Şubat 2023 İzmir, Adana.
Tedarik Zinciri, Kapasite Geliştirme ve Fon Kaynakları Çalıştay Sonuçları : Yaşanan Sorunlar Çözüm Önerileri.
1.Uluslar Arası Kooperatifler birliği 2- Uluslar Arası Çalışma Örgütü
İYİ TARIM UYGULAMALARI NEDİR?  İnsan sağlığına zararlı maddelerin, fiziksel kalıntılar barındırmayan,çevreyi olumsuz şekilde etkilemeyen, doğal.
NİĞDE BÜYÜKBAŞ HAYVANCILIĞI
Tarım Dışı Kooperatifler
TARIMDA ÖRGÜTLENME VE KOOPERATİFÇİLİK DERS NOTLARI
TÜRK KOOPERATİFÇİLİĞİNİN AŞILMASI GEREKLİ SORUNLARI
Ortak Piyasa Düzeni (OPD) Gerekliliklerine Uyum için
TÜRKİYE’DE GİRİŞİMCİLİĞİN ÖZENDİRİLMESİ
Türkiye Sermaye Piyasaları
Tarım sektörünün önemi
Sunum transkripti:

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ TARIM EKONOMİSİ BÖLÜMÜ TÜRKİYE’DEKİ ÜRETİCİ ÖRGÜTLENMELERİ HAZIRLAYANLAR: AYŞENUR ARĞAN İLKNUR ESKİMEZ DURSUN ÇETİN ISPARTA-2015

İÇİNDEKİLER Örgütlenme Nedir ? Üretici Örgütlenmelerinin Faydaları Tarımsal Kalkınmada Üretici Örgütlerinin Önemi Üretici Örgütleri Nelerdir ? Türkiye’de Tarımsal Örgütlenme Örgütlenmede Temel Sorunlar Sonuç Kaynakça

ÖRGÜTLENME NEDİR? Örgütlenme, amaçlara ulaşmak için yapılacak işlerin tamamlanması ve gruplanması, işleri yapacak kişilerin, yetki ve sorumluluklarının belirlenmesi, amaçlara ulaşmak için gerekli fiziksel ortamın hazırlanmasıdır. Örgütlenmeyle birlikte: Bireyler, bilgi, fikir, yetenek ve ekonomik kaynaklarını birleştirerek güç birliği oluşturabilmektedir. Mevcut kaynaklar etkin kullanılarak verimlilik sağlanmaktadır.

Tarımsal ve kırsal alanda örgütlenme, var olan sosyal yapı içerisinde aynı amaca yönelmiş bireylerin bir araya gelerek, sorumluluk ve karar alma yetkilerinin geliştirilmesi ile tek başlarına yapamayacakları veya birlikte yapıldığı zaman üyelerine daha çok fayda sağlayacak bir yapılanmadır. Bu yapılanma farklı örgütlenme organizasyonları aracılığıyla sağlanmaktadır. Bu organizasyonlar tarıma hizmet veren kurum ve kuruluşlar aracılığıyla olabileceği gibi, politik, ekonomik ve sosyal amaçlı kuruluşlar da olabilir. Bugün, gelişmiş ülkelerin ulaştıkları sosyal ve ekonomik refahın temelinde tarım alanındaki gelişmeler yatmaktadır. Tarım, zenginlik üreten bir sektör olarak ülkelerin sanayileşmesinde büyük rol oynamıştır. Tarım sektörünün oynadığı bu roldeki en büyük pay ise üretici örgütlerinindir.

Günümüzde, tarımsal örgütlenmenin en yaygın olduğu ve geliştiği ülkelerin başında Avrupa Birliği (AB) ülkeleri gelmektedir. Avrupa Birliği’nde, tarım kesimine yönelik politikaların oluşturulmasında ve bu politikaların uygulanmasında tarımsal örgütlerin önemli bir yeri vardır. Ülkemizde, kooperatifler, ziraat odaları, birlikler, vakıflar ve dernekler gibi tarım alanında faaliyette bulunan pek çok örgüt bulunmasına rağmen, bu örgütler, üreticilerin yenilikleri izleyebilecekleri, dayanışma içinde olabilecekleri ve haklarını koruyabilecekleri güçlü bir yapıya sahip değildir.

Küçük tarım işletmelerinin hakim olduğu, dağınık bir tarımsal yapıya sahip olan ülkemizde, tarımın istihdamdaki payı çok yüksek buna karşılık milli gelirdeki payı oldukça düşüktür. Üreticiler bir araya gelerek ortak çıkarlarını savunabilecekleri birlikler oluşturma konusunda çok geç kalmışlar, bunun sonucunda da üreticilerden çok aracı kesimin söz sahibi olduğu tarım sektöründe hem ürüne yüksek fiyatlar ödemek zorunda kalan tüketiciler hem de emeğinin karşılığını tam olarak alamayan üreticiler zarar görmüş ve ülkemiz tarımı yeterince gelişememiştir.

ÜRETİCİ ÖRGÜTLERİNİN FAYDALARI Üretici örgütleri sayesinde çiftçiler; Toplu olarak üretim politikalarına karar verebilmektedir. Girdilerini toplu olarak ucuza temin edebilmektedir. Ürünlerini toplu olarak daha iyi fiyattan pazarlayabilmektedir. Pazardan daha fazla katma değer alabilmek için paketleme, depolama ve işleme tesisleri kurabilmektedir. Ürünleri ve üretimleri ile daha iyi kayıt tutabilirler ve tüketicilerin bu yöndeki bilgi taleplerine cevap verebilmektedir.

TARIMSAL KALKINMADA ÜRETİCİ ÖRGÜTLENMELERİN ÖNEMİ Tarımsal üretimi arttırmanın, kaliteli ürün elde etmenin ve tarım ile uğra- şanların yaşam düzeylerini yükseltmenin en önemli yollarından biri, üreticilerin etkili bir biçimde örgütlenmesidir. Gelişmiş ülkeler incelendiğinde, tarımın gelişip sanayileştiği ve üreticilerin de örgütlendiği görülür. Çünkü, tarım politikalarını oluşturmak, uygulamak, pazarda etkin olabilmek, çağdaş üretim yöntemlerini kullanıp verimliliği arttırarak kırsal alan kalkınmasını gerçekleştirmek, örgütlü üreticilerle mümkün olmaktadır.

ÜRETİCİ ÖRGÜTLERİ NELERDİR ? Tarımsal alanda örgütlenme en genel anlamda kamu örgütlenmesi ve sivil örgütlenme olarak ikiye ayrılmaktadır. SİVİL ÖRGÜTLENME MESLEKİ ÖRGÜTLER EKONOMİK AMAÇLI ÖRGÜTLER ZİRAAT ODALARI DİĞER MESLEKİ ÖRGÜTLER VE MESLEK ODALARI DİĞER TARIMSAL AMAÇLI VE GÖNÜLLÜ ORGANİZASYONLAR KOOPERATİFLER ÜRETİCİ BİRLİKLERİ ( HİZMET BİRLİKLERİ, ISLAH AMAÇLI BİRLİKLER )

MESLEKİ ÖRGÜTLER

MESLEKİ ÖRGÜTLER Mesleki örgütler, üreticileri mesleki olarak temsil eden, onların mesleki ve sosyoekonomik sorunlarını dile getiren bu konuda politikalar oluşturulmasına çalışan örgütlerdir. Mesleki örgütlerin başında ‘ Ziraat Odaları ’ gelmektedir. Bunların yanında, dernek vakıf gibi örgütlenmeler de söz konusudur. Dünya çiftçileri mesleki açıdan da uluslararası düzeyde örgütlenmiş bulunmaktadır.

MESLEKİ ÖRGÜTLER Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin de üyesi olduğu Uluslararası Tarım Üreticileri Federasyonu (IFAP) 1946 yılından beri, 80 ülkeden 600 milyon çiftçinin ortağı olduğu 115 örgütün ortak kuruluşudur. Ayrıca yine Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin de üye olduğu Avrupa Profesyonel Tarım Örgütleri Komitesi (COPA) 1959’den beri faaliyette olup, günümüzde 25 üye ve Türkiye’nin de arasında bulunduğu 53 üretici örgütünün ortak olduğu bir üst kuruluştur.

ZİRAAT ODALARI Ziraat odaları Çiftçilerin müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, Meslekî faaliyetlerini kolaylaştırmak, Çiftçilik mesleğinin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, Meslek mensuplarının birbirleri ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak, Meslek disiplin ve ahlâkını kollayıp gözetmek, Çiftçilikle iştigal edenlerin meslekî hak ve menfaatlerini korumak amacıyla kurulan, Tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarıdır.

DİĞER MESLEKİ ÖRGÜTLER VE MESLEK ODALARI Tarımsal Üreticilerin içinde bulunduğu örgütler olmamasına rağmen, tarım sektörüne hizmet götüren (Ziraat Mühendisleri, Gıda, Veteriner Hekimleri, Orman Mühendisleri vb. gibi) çok sayıda meslek odası ve dernek bulunmaktadır. Söz konusu örgütler kendi meslek gruplarının menfaatleri ile ilgili çalışmalar yapmaları yanında tarım ve gıda sektörü ile ilgili politika oluşturma ve üretici menfaatlerini koruma yönünde de etkili olmaktadırlar.

DİĞER TARIMSAL AMAÇLI VE GÖNÜLLÜ ORGANİZASYONLAR Dernekler Ülkemizde üreticilerin mesleki talepleri ile ortaya çıkan üretici dernekleri bulunmaktadır. Bu derneklerin başlıcaları 1934 yılında kurulan Adana Çiftçiler Birliği, Ege Çiftçiler Birliği ve Önder Çiftçi Dernekleri’dir. Bulundukları bölge tarımı ve ülke tarımı üzerine görüş ve öneriler üreten bu derneklerin yanında ihtisas ve ürün bazında çalışmalar yürüten üretici dernekleri de bulunmaktadır. Bu derneklerden başlıcaları: Turunçgil Yetiştiricileri Derneği, Adana Soya Üreticileri Birliği, Tahıl Üreticileri Birliği, Muz Üreticileri Derneği ve Manisa Bağcılar Birliği Derneği vb.dir.

DİĞER TARIMSAL AMAÇLI VE GÖNÜLLÜ ORGANİZASYONLAR Vakıflar Türkiye’de tarımla ilgili faaliyet gösteren çeşitli vakıflar bulunmaktadır. Türkiye Kalkınma Vakfı bunların içerisinde en tanınmışı olup özellikle tavukçuluk sektöründe sahip olduğu holding ve sözleşmeli üretim modeli ile hayvancılık sektöründe önemli bir yere sahiptir. Doğal kaynakların korunması ve erozyon çalışmaları konusunda TEMA başarılı çalışmalar yapmakta, erozyon tehlikesini ülke gündemine taşımakta başarılı olmuştur.

Kaynak : TRGM, 2015 ZİRAAT ODALARI ODA SAYISI ÜYE SAYISI 760 5.440.101 SULAMA BİRLİKLERİ 368 611.000 ÇİFTÇİ DERNEKLERİ 525 227.500 TARIMSAL VAKIFLAR 14 2.500 Kaynak : TRGM, 2015

EKONOMİK ÖRGÜTLER

EKONOMİK ÖRGÜTLER Ekonomik örgütler, üretim, girdi temini, işleme, pazarlama vb. faaliyetleri yerine getiren daha çok ekonomik amaçlı örgütlenmelerdir. Bu örgütlerin başında kooperatifler gelmektedir. Dünya nüfusunun yaklaşık % 10’u kooperatif üyesidir.

Ekonomik ve Sosyal Amaçlı Örgütler Ekonomik ve sosyal amaçlı organizasyonlar kapsamında: tarımsal amaçlı kooperatifler Hizmet, Islah ve İhtisas Birlikleri yer almaktadır. Ülkemizde tarımsal amaçlı kooperatifler 3 farklı yasa altında, 7 konuda hizmet vermektedir. Bunlar; 1581 sayılı yasaya tabi Tarım Kredi Kooperatifleri (TKK) 4572 sayılı yasaya tabi Tarım Satış ve Tarım Tütün Satış Kooperatifleri (TSK) 1163 sayılı yasaya tabi Tarımsal Amaçlı Kooperatifler

1163 Sayılı Yasaya Tabi Tarımsal Amaçlı Kooperatifler : Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri, Sulama Kooperatifleri, Su Ürünleri Kooperatifleri, Pancar Ekicileri Kooperatifleridir.

KOOPERATİF NEDİR ? Kooperatif, halk dilinde imece usulü denilen topluca yardımlaşmanın resmi olarak belli kural, kanun ve düzene göre yapılma işlemine verilen addır.

TÜRKİYE’DEKİ KOOPERATİFLER TARIM KREDİ KOOP. TARIMSAL AMAÇLI KOOP. SU ÜRÜNLERİ KOOP. PANCAR EKİCİLERİ KOOP. SULAMA KOOP. TARIM SATIŞ KOOP. TARIMSAL KALKINMA KOOP.

TARIM KREDİ KOOPERATİFLERİ 1581 Sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri kanunu hükümlerinden faydalanmak üzere, üreticilerin aralarında ekonomik menfaatlerini korumak ve özellikle meslek ve geçimleriyle ilgili ihtiyaçlarını sağlamak amacıyla karşılıklı yardım ilkesine dayanarak kurdukları, tüzel kişiliği haiz bir kuruluştur.

TARIM SATIŞ KOOPERATİFLERİ Tarım Satış Kooperatifleri, çiftçilerin ürünlerini tek elden satmalarını sağlayarak pazar karşısındaki dezavantajlı durumlarını gidermekte ve üreticileri tüccarların spekülasyonlarına karşı korumaktadır. Bu kooperatifler, satışta daha geniş iş hacminin oluşturulmasını da sağlamaktadır. Ayrıca sattıkları ürünlerin kalitesini garanti ederek iç ve dış piyasalarda iyi bir örnek olmaktadır. Tarım Satış Kooperatifleri’nin üst birlikleri, Tariş (pamuk, zeytinyağı, incir, üzüm konusunda dört birlik), Fiskobirlik, Çukobirlik, Kozabirlik, Karadenizbirlik, Kayısıbirlik, Güneydoğubirlik, Taskobirlik, Tiftikbirlik ve Gapbirliktir.

1163 SAYILI YASAYA TABİ TARIMSAL AMAÇLI KOOPERATİFLER Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri Ortakların her türlü bitkisel, hayvancılık ormancılık konularındaki üretimini geliştirmek ve ihtiyaçları ile ilgili temin, tedarik, işleme, pazarlama ve değerlendirme faaliyetlerinde bulunarak makro ve mikro ölçekli projeler uygulamak, ortakların ekonomik ve sosyal yönden gelişmesine yardımcı olmak, iş sahası temin etmek ayrıca ortakların ekonomik gücünü arttırmak için tabii kaynaklardan faydalanmaktır. Sulama Kooperatifleri Devletçe ikmal edilmiş veya edilecek sulama tesislerinden alınacak veya her ne suretle olursa olsun tarım sahalarından çıkarılacak suyun tarımda kullanılması ile ilgili arazi tesviyesi, tarla başı kanalları, tarla içi sulama ve drenaj gibi zirai sulama sistemlerini kurmak veya kurulmuş olan sulama tesislerini işletmek, işlettirmek veya bakımını yapmaktır.

1163 SAYILI YASAYA TABİ TARIMSAL AMAÇLI KOOPERATİFLER SU ÜRÜNLERİ KOOPERATİFLERİ Her türlü su ürünlerinin üretimi, yetiştiriciliği, avcılığı, işleme, depolama pazarlama konularında ortak hizmet vermek ve gerektiğinde bu konularla ilgili tesisleri kurmak ve işletmek amacıyla kurulmuşlardır PANCAR EKİCİLERİ KOOPERATİFLERİ Bu grupta yer alan kooperatiflerin başında Pancar Ekicileri Kooperatifleri gelmektedir. Devletten herhangi bir yardım almadan çalışan bu kooperatiflerin hem bölge hem de merkez birliği olarak kabul edilebilecek olan üst örgütü PANKOBİRLİK’ tir. Bu açıdan değerlendirildiğinde ülkemizdeki demokratik kooperatifçiliğin en iyi uygulandığı kooperatif örgütlenmede PEK’ler özel bir yer almaktadır.

BİRİM KOOPERATİFLER Kaynak : TRGM, 2015 TÜRÜ KOOPERATİF SAYISI ORTAK SAYISI TARIMSAL KALKINMA 7.356 794.001 SULAMA 2.491 294.342 SU ÜRÜNLERİ 547 30.568 PANCAR EKİCİLERİ 31 1.477.967 TARIM KREDİ 1.625 1.054.636 TARIM SATIŞ 399 533.456 GENEL TOPLAM 12 449 4.184.970 Kaynak : TRGM, 2015

ÜRETİCİ BİRLİKLERİ Hizmet Birlikleri (Köylere Hizmet Götürme Birlikleri, Sulama Birlikleri, Islah Amaçlı Birlikler) a) Köylere Hizmet Götürme Birlikleri Bu birliklerin yönetimi tamamen mülki idare amirlerinin kontrolünde olduğundan özerk ve bağımsız değildirler. Yönetim kurulu görevini yapan Birlik Encümeni tip tüzüğe göre 7 kişiden oluşmakta ve bunların üçü (başkan, genel sekreter ve sayman) daimi üye olup, geri kalan 4 üye meclis tarafından 1 yıl süre ile seçilmektedir. b) Sulama Birlikleri Kamu kuruluşu niteliğindeki bu birliklerin yönetimi tamamen devletin kontrolündedir. Sulama birlikleri de hizmet birlikleri gibi İçisleri Bakanlığının tipik tüzüğüne göre beldelerde kurulmaktadır. Bir beldede sulama birliğinin kurulması için sulama tesisinin birden çok beldeye hizmet vermesi gerekmektedir.

ÜRETİCİ BİRLİKLERİ c)Islah Amaçlı Birlikler ( Damızlık Sığır Yetiştiricileri, Arıcılık Birlikleri ) Yetiştiricilerinin kendi aralarında teşkilatlanarak, üstün verimli hayvanların yetiştirilmesi amacıyla, gerek yurtiçinde yetiştirilen, gerek yurtdışından ithal edilen ve gerekse yerli ırkların genetik potansiyellerinin geliştirilmesi verimlerinin artırılması, ihtiyaçlarının temini ve ürünlerin yurtiçi ve dışında pazarlanması, üretim maliyetlerinin düşürülmesi, ürünlerin değerlendirilmesi için gerekli tesislerin kurulması ve işletmesi amacıyla kurulan birliklerdir.

ISLAH AMAÇLI YETİŞTİRİCİ BİRLİKLERİ TÜRÜ BİRLİK SAYISI ÜYE SAYISI DAMIZLIK SIĞIR 81 130.823 DAMIZLIK KOYUN-KEÇİ 80 240.317 ARI 79 60.024 DAMIZLIK MANDA 24 4.889 TAVUK 6 718 GENEL TOPLAM 270 436.771 Kaynak : TRGM, 2015

ÜRETİCİ BİRLİKLERİ İhtisas Birlikleri ( Ürün ve Ürün Grubundaki Üretici Birlikleri ) Her türlü bitkisel, hayvansal ürünler ile su ürünleri konusunda kurulacak olan üretici birliklerinin hangi ürün veya ürün grubunda kurulacağı tarım sektöründeki ihtiyaçlar ve öncelikler göz önünde bulundurularak kurulan birliklerdir.

ÜRETİCİ BİRLİKLERİ Kaynak : TRGM, 2015 ÜRÜN/ÜRÜN GRUPLARI BİRLİK SAYISI ÜYE SAYISI HAYVANSAL ÜRETİM 560 321.263 MEYVE 149 12.840 SEBZE VE SÜS BİTKİLERİ 63 6.917 TARLA BİTKİLERİ 66 5.797 SU ÜRÜNLERİ 32 1.230 ORGANİK ÜRÜNLER 28 2.383 TOPLAM 898 350.430 Kaynak : TRGM, 2015

TARIM VE GIDADA KAMU ÖRGÜTLENMESİ Kamuda tarım ve gıda sektörü ile ilgili kurumlar; Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Çevre ve Orman Bakanlığı Hazine Müsteşarlığı Dış Ticaret Müsteşarlığı’dır.

TÜRKİYE’DE ÖRGÜTLENME MODELİ (TARİŞ) Tariş, Ege Bölgesi’nde 7 ilde, yaklaşık 100.000 üretici ortağının örgütlendiği, başlangıçta incir ve üzüm daha sonra pamuk ve zeytinyağı ürünleri temelinde örgütlenen dört kooperatif birliğinin ortak adıdır.

TÜRKİYE’DE ÖRGÜTLENME MODELİ (TARİŞ) Tariş Üzüm Birliği, günümüzde ürettiği ve ihraç ettiği kuru üzüm ile Türkiye'nin en büyük çekirdeksiz kuru üzüm alıcısı ve ihracatçısı kuruluşlarından biridir. Tariş Pamuk ve Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifleri Birliği,bitkisel yağ, yem, pazarlama ve sigorta alanlarında faaliyet gösteren Türkiye'nin pamuk konusunda hizmet veren en büyük Kooperatif Birliğidir.  Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği zeytin üreticisinin, karşılıklı yardım, dayanışma ve ekonomik menfaatlerini korumak amacıyla kurulan bir birliktir. Tariş İncir Tarım Satış Kooperatifleri Birliği, ortaklarına kaliteli kuru incir üretiminde ihtiyaç duydukları ekonomik ve teknik desteği vermek amacıyla kurulan bir birliktir.

TÜRKİYE’DE ÖRGÜTLENME MODELİ (PANKOBİRLİK) Ülkemizin 64 ilinin, 13.600 yerleşim biriminde pancar üretimi yapan, Yaklaşık 1.5 milyon ortağı bulunan, 31 pancar kooperatifi ve 313 şubesi olan, 5 kooperatif şeker fabrikası, (Amasya, Kayseri, Yozgat-Boğazlıyan, Konya-Çumra) ve 50'nin üzerinde tarımsal amaçlı iştirakiyle birlikte, Devletten herhangi bir destek almadan, Üyelerinin kendi imkânlarıyla oluşturduğu sermayeleri ile ortaklarının tarımsal faaliyetlerinde kullandıkları her türlü girdinin teminini, dağıtımını yapan Pancar Kooperatiflerinin üst örgütü ve temsilcisidir. %100 YERLİ SERMAYE ÇEVRE DOSTU

TÜRKİYE’DE ÖRGÜTLENME MODELİ (KONYA ŞEKER ) Konya Şeker Sanayi ve Ticaret A.Ş. Konya, Eskişehir, Akşehir, Ilgın ve civarında Pancar Ekicileri İstihsal Kooperatifleri, Konya Sınai Kalkınma A.Ş ve Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.’nin ortaklıkları ile kurulan bir üretici kuruluşudur. Konya Şeker, ürünlerini Torku markası çatısı altında pazara arz etmektedir. Çikolata, sert şeker, yumuşak şeker, gofret, bisküvi, kek gibi ürünlerden oluşan atıştırmalık pazarında ülkemizin en genç markası olmasına rağmen kısa sürede pazarın en büyükleri arasına girmeyi başaran Konya Şeker, yine Torku markasıyla ülkemizin taze et ihtiyacını karşılamaktadır. Günlük 2.000 tonluk çiğ süt işleme kapasitesiyle süt ve süt ürünleri pazarında olan Konya Şeker, Pratiko markasıyla girdiği dondurulmuş parmak patates pazarında da % 25’lik paya sahiptir. Ülkemizin biyoetanol kurulu kapasitesinin %56’sına sahip olan Konya Şeker, elektrik üretiminde % 1.5 olan ülke payını özelleştirme ihalesi sonucu Soma Termik B Santralinin devredilmesiyle birlikte bu payı %3,5’a çıkarmıştır. 

ÖRGÜTLENME’DE TEMEL SORUNLAR

ÖRGÜTLENMEDE TEMEL SORUNLAR Türkiye’de çiftçi örgütlenmesi batıda olduğu gibi sayı olarak yeterlidir. Ancak bunların yapı ve fonksiyonları incelendiğinde çok önemli sorunların olduğu bir gerçektir. Örgütlenmedeki temel sorunlar ; Devlet- Kooperatif İlişkileri Yasal Sorunlar Finansman Sorunu Kooperatifler Arası İşbirliği Eğitim-Araştırma

Devlet- Kooperatif İlişkileri Devlet, yasal düzenlemeler yaparak, teşvik ve destek politikaları uygulayarak sivil örgütlenmeyi farklı şekilde yönlendirebilir. Türkiye anayasalarında kooperatifçiliğin teşvik edilip destekleneceği açıkça düzenlendiği halde, Türkiye’de izlenen politikalar gerçek bir kooperatifçiliğin oluşmasını sağlayamamıştır.

Yasal Sorunlar Yasalar da yapılan değişikler konuyu karmaşık hale getirmektedir. Bunun yanında tarım alanında adı birlik olan ve çok farklı yasal dayanakları bulunan üretici örgütleri de söz konusudur. Bu yasa ve örgüt çeşitliliği tarımda gerçek ve etkili bir örgütlenme önündeki en büyük engeldir.

Kooperatiflerin, politik ve günlük politikalardan etkilenmeyen güvenli finansman kaynaklarına sahip olması gerekmektedir. Bu sorunun çözümü için atılacak ilk adım dağınıklıktan kurtulmuş güçlü bir çiftçi örgütlenmesidir. Finansman Sorunu

Kooperatifler Arası İşbirliği Kooperatifler arası işbirliği, temel kooperatifçilik ilkelerinden biridir. Özellikle aynı alanda faaliyette bulunan kooperatiflerin, birlik, merkez birliği ve ulusal birlik şeklinde birlikte hareket etmeleri ve uluslararası işbirliği sağlamaları gerekir.

Eğitim-Araştırma Örgütlenme faaliyetlerinin etkin bir şekilde gerçekleştirilmesi ve sorunlara çözümler bulunması yine bu alanda eğitim ve araştırma ile olanaklıdır. Bu nedenle de “Eğitim” temel kooperatifçilik ilkelerinden biridir. Eğitim alanında temel görev kamuya düşmekteyse de, alanında başarılı olmak isteyen her örgüt “çiftçi eğitimi” fonksiyonunu öne çıkarmalıdır.

Sonuç ve Öneriler

SONUÇ VE ÖNERİLER Girdi ve ürün piyasasına hakim olan çok uluslu dev şirketler karşısında, aile işletmelerinin girdi sağlama ve ürünlerini pazarlamadaki rekabet güçleri giderek azalmaktadır. Bu sorunlar karşısında, aile işletmelerini koruyup yaşatmak ve çevre ile uyumlu sürdürülebilir tarım politikaları oluşturmak ancak kooperatif ve benzeri örgütlenmelerle olanaklıdır. Sonuç olarak, tarımda örgütlenme konusunda gerçekçi çözümlerin, batılı güç ve sermaye odaklarının, hatta üyesi olmak üzere gayret içinde olduğumuz Avrupa Birliğinin öneri ve dayatmalarına göre değil, dünyadaki gelişmeleri de bilerek, üreticilerin katkısıyla ulusal politikalar üretmekten geçtiğinin altını çizmek gerekir.

KAYNAKÇA https://oorkan.files.wordpress.com/2011/11/tarimsal-c3b6rgc3bctlenme.pdf https://www.copacogeca.com https://www.tarim.gov.tr http://www.zmo.org.tr/resimler/ekler/00c563bfd2c48c1_ek.pdf?tipi=14&sube https://www.erekonomi.com/orgut.pdf https://econominal.org/wp-contend/uploads/pankobirlik.pdf https://www.orkoop.org.tr/uploads/files/10.komisyon.pdf https://www.pankobirlik.com.tr https://www.tariszeytinyagi.com/ https://www.tarisuzum.com.tr/ https://www.konyaseker.com.tr/