İTHALAT NEDİR? Genel olarak ithalat bir ülkeye yurt dışından mal girişinin olmasıdır.
İTHALAT NEDİR ? Bir başka ifadeyle ithalat veya dış alım, başka bir ülkede üretilmiş malların vergileri ödenerek veya ödenmeksizin geçici veya kesin olarak yurda sokulması işlemidir.
İTHALAT MEVZUATI Teknik anlamda ithalat mevzuatı İthalat Rejimi Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi İthalatta gözetim ve korunma önlemleri Kota ve tarife kontenjanı idaresi İthalatta haksız rekabetin önlenmesi Türkiye’nin ticari haklarının korunması Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Rejimi
SERBEST DOLAŞIMA GİRİŞ REJİMİ
SERBEST DOLAŞIMA GİRİŞ REJİMİ İthalat çeşitlerinden bir tanesi olan serbest dolaşıma giriş rejimi Gümrük Kanunu, Gümrük Yönetmeliği ve çeşitli tali mevzuat ile düzenlenmiştir. Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi, gümrükçe onaylanmış işlem ve kullanımlar arasında sayılan gümrük rejimlerinden biridir.
SERBEST DOLAŞIMA GİRİŞ REJİMİ Serbest dolaşıma giriş rejiminin, içinde ithalat barındıran diğer rejimlerden temel farkı, bu rejimde nihai kullanım sistemi hariç, eşya üzerindeki gümrük gözetiminin sona ermesidir. Serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutulan eşya, sonuçta serbest dolaşımda bulunan eşya statüsünü kazanır. Gümrük Kanununun 74 ila 78 inci maddelerinde düzenlenmiştir.
SERBEST DOLAŞIMA GİRİŞ REJİMİ 74. Mad. Eşyanın serbest dolaşıma giriş şartlarını belirtmektedir. “Türkiye Gümrük Bölgesine gelen eşyanın serbest dolaşıma girişi; ticaret politikası önlemlerinin uygulanması, eşyanın ithali için öngörülen diğer işlemlerin tamamlanması ve kanunen ödenmesi gereken vergilerin tahsili ile mümkündür.” “Eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine getirilmeden serbest dolaşıma girişine ilişkin usul ve esasları belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.” (5911 sayılı Kanun ile eklendi)
SERBEST DOLAŞIMA GİRİŞ REJİMİ Ticaret Politikası Önlemleri MADDE 205 – (1) Eşyanın serbest dolaşıma girişinde, o tarihte yürürlükte bulunan ticaret politikası önlemlerine ilişkin mevzuat ile konulmuş hükümler de uygulanır. (2) Ticaret politikası önlemlerinin uygulanmasında serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil tarihi esas alınır. Önlem kararının düzenlenecek bir belgeye istinaden uygulanması durumunda, gümrük beyannamesinin tescil tarihi itibariyle geçerlilik süresi sona eren belgeler kabul edilmez.
SERBEST DOLAŞIMA GİRİŞ REJİMİ Serbest dolaşıma girişte, münhasıran yürürlükteki İthalat Rejimi Kararı’nda belirtilen ticaret politikası önlemlerine tabi eşyanın menşei, menşe şahadetnamesi ile ispat olunur. a) Eşyanın tercihli menşeini ispat için EUR.1 Dolaşım Sertifikası Form A belgesinin ibraz edilmesi halinde, b) Doğrudan ticaret politikası önleminin uygulandığı ülkeden ithal edilen veya önlem kararı alınan ülke menşeli olduğu beyan edilen ve ilgili mevzuatı uyarınca önleme ilişkin belge ibraz edilen eşyanın serbest dolaşıma girişinde, menşe şahadetnamesi aranmaz.
SERBEST DOLAŞIMA GİRİŞ REJİMİ İthali belli kurum ve kuruluşlara bırakılan eşya MADDE 206 – (1) Özel kanunlar gereğince Türkiye’ye ithali belli kurum ve kuruluşlara bırakılan eşya, ancak bu kurum veya kuruluşlar veya bunların yetki verdiği kurum veya kuruluşlarca ithal edilebilir.
SERBEST DOLAŞIMA GİRİŞ REJİMİ 75. Mad. Beyan sahibi, tarımsal mali yükler dışında kalan ithalat vergilerinin oranlarının serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil tarihinden sonra, fakat eşyaya ilişkin gümrük vergilerinin ödenmesinden veya teminata bağlanmasından önce indirilmesi halinde, lehine olan oranın uygulanmasını isteyebilir. Beyan sahibinden kaynaklanan nedenlerle gümrük işlemlerinin tamamlanamaması halinde, bu hüküm uygulanmaz.
Nihai Kullanım Nihai Kullanım, İthalat Rejim Kararında önceden tayin edilmiş bazı eşyaların, Gümrük mevzuatı çerçevesinde belirlenmiş şartlara bağlı olarak indirimli ya da sıfır gümrük vergisi uygulanmasıdır. Nihai kullanım izni, eşyayı kendileri nihai kullanıma tabi tutacak ithalatçılara veya eşyayı nihai kullanıma tabi tutacak firmalara devretmek suretiyle ithal eden ithalatçılara verilir.
Nihai kullanıma tabi tutulacak eşya; a) Avrupa Birliğinde serbest dolaşımda olması, b) Diğer tercihli tarife uygulamalarına konu olması, c) Kanun ile gümrük vergisinden muaf veya Bakanlar Kurulu Kararı ile indirimli vergi uygulamasına tabi tutulması durumunda nihai kullanım hükümleri uygulanmaz.
Uygulama İthalatçılar veya temsilcileri indirimli veya sıfır vergi oranından faydalanmak üzere, Nihai Kullanım İzin belgesini almak için, eşyanın serbest dolaşıma gireceği yetkili gümrük idaresine, beyannamenin tescil tarihinden önce veya söz konusu eşyanın gümrük gözetimi sona ermeden önce yazılı olarak talepte bulunması gerekmektedir.
Talep uygun görülmesi halinde kanuni vergi ile indirimli vergi arasındaki fark teminata bağlanır. İzin hak sahibi tarafından eşyanın öngörülen süre dâhilinde nihai kullanıma tahsis edildiğinin ve öngörülen amaçlar için kullanıldığının tespit edilmesi halinde teminat iade edilir.
İthal edilen her eşya Nihai Kullanım mevzuatına tabi tutulamaz İthal edilen her eşya Nihai Kullanım mevzuatına tabi tutulamaz. Bir eşyanın Nihai Kullanım Mevzuatına konu edilebilmesi için, Söz konusu eşyanın İthalat rejim Kararına ekli listelerde, Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonun (GTİP) sonunda “(a)” dip notu bulunması gerekir. “(a)” dip notu o eşyanın gümrük mevzuatı bakımından Nihai Kullanım hükümlerine tabi olduğunu göstermektedir.
İndirimli Vergi Uygulamasına Örnek 1511. Tarife Pozisyonunda sınıflandırılan Palm Yağı Gıda amaçlı ithal edilmesi halinde % 31 Gümrük vergisine tabi olmakla birlikte; İnsan Gıdası dışında teknik ve sınai amaçlarda kullanılması halinde Gümrük vergisi %12 olarak uygulanır.
Sıfır Vergi Uygulamasına Örnek 0801.Gümrük Tarife Pozisyonunda sınıflandırılan Hindistan Cevizinin normal şartlarda gümrük vergisi % 30’dır. Ancak 18.06 ve 19.05 gümrük tarife pozisyonlu ürünlerin imalinde yani Çikolata ve Bisküvi imalinde kullanılmak kaydıyla ithal edilmesi halinde gümrük vergisi % 0 olarak uygulanır.
Örneklerden de anlaşılacağı üzere, ürün aynı olmasına karşın ürünün kullanıldığı sektör itibariyle vergi açısından farklılık söz konusudur. Nihai Kullanım sisteminde önemli olan hammadde konumundaki eşyanın, ithal edildikten sonra hangi sanayi dalında kullanılacağıdır.
Bu sistemde kanuni vergi ile indirimli vergi arasındaki fark, teminata bağlanmakta; eşyanın Nihai Kullanım izin belgesi üzerinde açıkça belirtilen süre dahilinde, yine belge üzerinde ön görülen ürünlerin imalinde kullanıldığının Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri raporuyla onaylanması halinde gümrük idaresine verilen teminatlar ilgili firmaya iade edilmektedir.
İTHALAT REJİMİ
İTHALAT REJİMİ İthalat Rejimi Kararı İthalat Yönetmeliği İthalat Tebliğleri Türkiye’ye ithalatı gerçekleştirilecek olan eşyaya uygulanacak gümrük vergisi oranları ile çeşitli Kamu Kurum ya da Kuruluşlarının verecek oldukları izinler burada düzenlenmiştir.
İTHALAT REJİMİ KİMLER İTHALAT YAPABİLİR? Vergi numarasına sahip, her gerçek kişi ve tüzel kişi ile tüzel kişilik statüsüne sahip olmamakla birlikte yürürlükteki mevzuat hükümlerine istinaden hukuki tasarruf yapma yetkisi tanınan kişiler ortaklıkları ithalat işlemlerini yürütebilir.
İTHALAT REJİMİ Özel anlaşmalara dayanan ithalat (NATO vb.) VERGİ NO ŞARTININ İSTİSNALARI Özel anlaşmalara dayanan ithalat (NATO vb.) Kitap ve diğer yayınların ithalatı Ülkemizde açılan uluslararası fuar ve sergilerde Dış Ticaret Müsteşarlığınca perakende satışına izin verilen malların ithalatı
İTHALAT REJİMİ İTHALAT SERBESTİSİ NEDİR? Kamu ahlakı, kamu düzeni veya kamu güvenliği; insan, hayvan ve bitki sağlığının korunması veya sınai ve ticari mülkiyetin korunması amaçlarıyla ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde alınan önlemlerin kapsamı dışındaki malların ithalinin serbest olmasıdır. Ancak, ithalatı kanunlarla belirli kurum ve kuruluşlara bırakılmış maddelerin ithali ancak bu kurum ve kuruluşlar tarafından yapılabilir.
İTHALAT REJİMİ Ticaret politikası önlemleri (İRK 4. madde) İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Mevzuat İthalatta Korunma Önlemleri Hakkında Mevzuat, İthalatta Kota ve Tarife Kontenjanı İdaresi Hakkında Mevzuat, İthalatta Gözetim Uygulanması Hakkında Mevzuat, Belirli Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve Korunma Önlemleri Hakkında Mevzuat,
İTHALAT REJİMİ İkili Anlaşmalar ve Protokoller veya Diğer Düzenlemeler Kapsamı Dışında Belirli Ülkeler Menşeli Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve Korunma Önlemleri Hakkında Mevzuat, Türkiye’nin Ticari Haklarının Korunması Hakkında Mevzuat Çin Halk Cumhuriyeti Menşeli Malların İthalatında Korunma Önlemleri Hakkında Mevzuat
İTHALAT REJİMİ İTHALAT TÜRLERİ Bedelli ithalat; ithal edilen malların bedellerinin ithalattaki ödeme şekillerinden biriyle yurt dışına döviz transferi yapılarak gerçekleştirilen ithalattır. Bedelsiz ithalat ise; ithal edilen mallar için yurt dışına herhangi bir döviz transferi yapılmadan gerçekleştirilen ithalattır. İthalat, döviz transferi yapılıp yapılmamasına göre bedelli ve bedelsiz olmak üzere iki türlüdür.
İTHALAT REJİMİ “Eski, kullanılmış, yenileştirilmiş, kusurlu (defolu) ve yatık (zamanla dayanıklılığını yitirmiş) malların ithali izne tabidir.” (İRK 7. md.)
İTHALAT REJİMİ Gümrük Vergisi ve Toplu Konut Fonu İthalatta uygulanacak gümrük vergisi oranları ile ödenecek toplu konut fonunu gösterir listeler (Liste I, II, III, IV, V, VI) kapsamı maddelere ait gümrük vergileri ve toplu konut fonları ilgili listelerde gösterildiği şekilde belirlenmiştir. (İRK 9. Md.)
İTHALAT REJİMİ İRK 10. maddesi toplu konut fonuna ilişkin hükümler içermektedir: Toplu Konut Fonu ödenerek ithal edilecek maddeler gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihte geçerli miktar ve oranlar kadar fona tabidir. Ancak; Gümrük Kanununun 167 nci maddesi çerçevesinde gümrük vergilerinden muaf olarak gerçekleştirilecek ithalat fona tabi değildir. Fon tutarları gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihte gümrük idarelerince tahsil edilir.
LİSTELER I Sayılı Liste; Tarım ürünleri. II Sayılı Liste; Sanayi ürünleri. III Sayılı Liste; İşlenmiş tarım ürünleri. (AB'nin temelini oluşturan Roma Anlaşmasının tarım ürünleri ekinde yer almayan ve bünyesinde temel tarım ürünleri -hububat, şeker, süt ve süt ürünleri- bulunduran; çikolata ve şekerlemeler, çocuk mamaları, bisküvi ve pastacılık ürünleri, makarna, dondurma, hazır gıdalar, margarin, ekmek mayası ve benzeri ürünler), Toplu Konut Fonu III ve IV sayılı listelerde yer alan eşya için öngörülmüştür.
LİSTELER IV Sayılı Liste; Balık ve diğer su ürünleri. V Sayılı Liste; Gümrük vergisi askıya alınan ürünler. VI Sayılı Liste: Sivil Hava Taşıtlarında kullanılmak üzere nihai kullanıma tabi tutulacak eşya.
LİSTELER Gümrük Birliği çerçevesinde, Avrupa Birliği'nde yürürlükte bulunan "Askıya Alma Listesi"nde yer alan ürünleri içermektedir. Türkiye'nin Gümrük Birliği çerçevesinde sanayi ürünleri Üçüncü Ülkelere karşı Avrupa Birliği ile aynı gümrük vergilerini uygulama yükümlülüğü olduğundan ve hammadde niteliğindeki bu ürünler için sanayimizin düşük vergili ithalatta faydalandırılmasını teminen, AB tarafından gümrük vergisi askıya alınan ürünler V sayılı liste ile İthalat Rejimine eklenmiştir.
V sayılı liste, gümrük vergileri indirilen veya askıya alınan ağırlıklı olarak kimya ve elektronik sektörlerine hammadde veya ara girdi olarak kullanılan bazı maddeleri ihtiva eder.
İthalatta Alınan Vergiler ve Diğer Fonlar Gümrük Vergisi (474 s.Kanun+İRK) Katma Değer Vergisi (3065 s. Kanun) Özel Tüketim Vergisi (petrol ve ürünleri, tütün ve mamulleri, alkollü içkiler, elektronik ve beyaz eşyalar, motorlu taşıtlar vb.) (4760 s. Kanun) Ticaret Politikası Önlemleri Kapsamındaki Mali Yükler Dampinge Karşı Vergi, Ek Mali Yükümlülük vb.
İthalatta Alınan Vergiler ve Diğer Fonlar Diğer Kesintiler Toplu Konut Fonu (İşlenmiş Tarım Ürünleri, Balıkçılık ve Su Ürünleri) Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu (Kabul Kredili, Vadeli Akreditif, Mal Mukabili Ödeme Şeklindeki İthalatta %6) Tütün Fonu Kültür Bakanlığınca yapılan kesinti TRT bandrolü için yapılan kesinti vb. Çevre Katkı Payı Kabul Kredili Ödeme Mal bedelinin belli bir vadede ödenmesini taahhüt eden ve bu ödemeye bir Poliçenin araç olduğu ödeme şeklidir. Bir başka ifade ile kabul kredisi satılan malın bedelinin bir poliçeye bağlandığı vadede satıcıya ödendiği bir ödeme şeklidir. Bu kredi vesaik ile birlikte ibraz edilen poliçenin ithalatçı veya buna ilaveten ithalatçının bankası tarafından kabul edilmek suretiyle kullanılır. Kabul kredili ödemede taraflara bankalar aracılık ederler ve bunun için komisyon alırlar. Satıcının düzenlediği poliçe sadece alıcı tarafından kabul edilmiş ise "trade acceptance" vardır. Poliçenin bir banka tarafından kabul edilmesi öngörülebilir. Bu durumda banka poliçeyi kabul eder veya ithalatçının kabulüne aval (.(Ticari senetlerde, ödemeden sorumlu olanların ödememesi durumunda üçüncü bir kişinin alacaklılara senet bedelini ödeyeceğine ilişkin verdiği güvence.) verebilir. Buna "banker’s acceptance" denilmektedir. Bu ödeme şeklinde vadeli alım yapmak isteyen ithalatçıya karşı ihracatçı, poliçeye bankanın kabul veya aval vermesiyle kendini garanti altına almış olmaktadır. Kabul kredili ithalat; vesaik mukabili, akreditifli ve mal mukabili olarak yapılabilir. Vadeli Akreditif Akreditifte ibrazı şart koşulan dökümanların görevli bankaya sunumundan belirli bir gün sonra veya yükleme tarihinden belirli bir gün sonrası için tespit edilen bir tarihte akreditifte belirlenen tutarın ödendiği akreditif çeşidine vadeli akreditif - deferred payment letter of credit ( L/C ) - denilmektedir. Bu akreditifte red clause akreditif aksine satıcı alıcıya bir finansman olanağı sağlamaktadır. Dolayısı ile bu tip akreditifler de ihracatçı ve ithalatçının karşılıklı güvene sahip olduğu durumlarda kullanılmalıdır. Vadeli akreditif türünde poliçe kullanılmaz. Mal Mukabili Ödeme İhraç edilen malın bedelinin, bu malın ithalatçı tarafından teslim alınmasından sonra ödenmesi şeklinde yapılan bir ödeme türüdür. İthalatçının gelen malı devralmasıyla bu malın mülkiyeti değil, ancak zilyedliği kendisine geçer. Malların mülkiyetinin devri ise ancak bu malların devir ve teslimine ilişkin belgelerin ithalatçıya teslim edilmesi ile mümkündür.