BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ ARAŞTIRMA tEKNİKLERİ SADİYE YILDIRIM TC SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ SPOR YÖNETİCİLİĞİ ANA BİLİM DALI BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ ARAŞTIRMA tEKNİKLERİ SADİYE YILDIRIM 1569Y69006 YRD.DOÇ.DR. İPEK EROĞLU KOLAYİŞ KASIM 2015 SAKARYA

BİRİNCİL VERİLER Anket Gözlem Mülakat

Anket Bilgisayarlar ve istatistik programlarının yaygınlaşması ile kullanımı arttı. Yüksek sayıda kişiye ulaşmak mümkün Kolay görünmesine karşı zordur ve beceri gerektirir.

ANKETİN YAPISI VE GÖRÜNÜŞÜ Mümkün olduğunca bölümlere ayrılmalı Her bölüm yeni soru numarası ile başlamalı İlk sorular açık, net ve rahatsız edici olmamalı Uzunluk (ne eksik ne gereksiz soru) (cevapları soruyla aynı satırda vermek).

ANKETTE SORU TÜRLERİ Açık uçlu soru Liste soru Kategori Sıralama Nicelik

Mülakat

Araştırmanın sorularını oluşturmak için bile mülakata başvurulabilir Araştırmanın sorularını oluşturmak için bile mülakata başvurulabilir. Günlük hayatta mülakatın sistematik olmayan biçimi mevcuttur. Fakat, bilimsel araştırmalarda araştırma amacı-sorularına bağlı olarak belli bir sistemde mülakat yapılır.

Ön şart bireysel temas kurabilme yeteneğidir Ön şart bireysel temas kurabilme yeteneğidir. Çünkü bireyler anket doldurmaktan kaçınabilir ama mülakat onları keşfetmeye yardımcı olabilir. Yöneticiler özellikle bilimsel amaçlı mülakatları akademik dünya ile bir temas, fikir alış verişi olarak görebilirler.

MülakAt Kısaca anket formuyla benzerdir; Problem belirlenir ve sorular oluşturulur. Sorular uygun bir akış sağlanmalıdır ve mülakattan önce konu üzerine düşünülmelidir. Cevaplayıcı ile iyi bir ilişki kurulmalıdır. Eksik mülakat riskinin olmaması için kaynak incelemesinin iyi yapılması gerekmektedir. Sorular mümkün olduğunca özlü olmalıdır. Yönlendirici sorulardan kaçınmak gerekir. Zamanın kontrol edilmesi gerekmektedir. Zaman yönetimi araştırmacıdır. Bu nedenle araştırmacı ne kovulmalı nede esir alınmalıdır. Mülakatçı rahatlatılmalı bunun bir sorgulama olmadığı belirtilmeli. Bu nedenle araştırmacının deneyimli olması önemlidir. Organizasyona ve kendisine dair aşırıya kaçmayan iltifatlar yapılabilir. Araştırmanın amacı ve verilerin gizliliği hakkında bilgilendirme yapılmalıdır. Mülakat yapılan kişinin tepkileri gözlenmeli ve uygun davranmalı (esneme, saate bakma vb). Deneğin belli sorulardan hoşlanmadığının anlaşılması üzerine (bilgisiz olduğunun ortaya çıkmasından endişe etme vb nedenlerle diğer sorulara geçilebilir .

Mülakat zamanı ve yeri Mülakatçı planını cevaplayıcının konumuna ve zamanına göre yapmalıdır. Genellikle cevaplayıcının ofisi. Mülakatın kesintiye uğramaması için telefonsuz ve ziyaretçisiz bir yer uygun olabilir. Zaman tasarrufu adına birbirine yakın kişilerle anı gün randevu alınabilir. Daha önce kararlaştırılmamışsa mülakatın ne kadar süreceği belirtilir.

Mülakatın üstün Yönleri Anketlerle elde edilemeyecek bilgiye ulaşma. Mülakat edilen kişi bize yeni fikirler ve izahla sunar. Mülakatçı ile cevaplayıcı arasında kurulan olumlu bağ cevapların daha dürüst, doğru ve güvenilir olmasını sağlar. Yanlış anlaşılmadan kaynaklı hatalar olmaz. İlave sorular sorulur ve açıklanamayan yer olmaz. Zengin materyaller elde edilir ve anket ile oluşturulan iskeletin üzerine mülakat ile organlar yerleştirilir.

Mülakatın zayıf yönleri Çok zaman alır. 500 anket x 500 kişiye mülakat. Anket yoluyla ulaşmanın mümkün olduğu kimselere mülakat yoluyla ulaşmak mümkün olmayabilir. Bireysel temas çok olması nedeniyle hem olumlu hem de olumsuz anlamda sübjektiflik olabilir (Giyim tarzı vb. nedenlerle kendi görüşüne ters birisi olduğunu sanabilir, yada cevaplayıcı araştırmacıyı memnun etmeye çalışabilir). Cevapların analizlerinin zor olması Soruların çok dikkatli seçilmesi gerekmektedir.

Mülakat Türleri Biçimsel Yarı biçimsel Biçimsel olmayan

Biçimsel Mülakat Önceden belirenmiş sorular mevcuttur. Zaman kaybı daha azdır. Bu tekniği ilk kez uygulayacaklar için etkilidir. Cevapların tasnifi ve analizi de daha kolaydır.

Yarı biçimsel Kaba hatlarıyla yol haritası bellidir ama konunun gidişatına göre konunun değişik boyutlarını ortaya çıkarır. söyleşi kendiliğinden farklı yönlere gider.

Biçimsel olmayan mülakatlar Önceden belirenmiş soru seti yoktur. Ancak mülakatçı konuyu hangi zemin üzerinde götüreceğini bilmek ve boyutlarını ortaya çıkarmak durumundadır. Yoksa istenen sonuç alınamaz. Becerikli araştırmacılar yapabilir ama ilgili bilgiye ihtiyaç olduğundan risk taşır.

GÖZLEM Olgunun halihazırdaki durumu soru sorarak değil gözlem yoluyla incelenir. İnsanların ne yaptıkları gözlemlenir. Belli araştırma soruları için en ideal yöntemdir. Örneğin antrenörlerin antrenman sırasındaki davranışları. Anket ve mülakatlarda insanlar olanı değil olması gerekeni ifade edebilir. Bu nedenle gözlem etkilidir.

Katılımsız gözlem Gözlemci ortama katılmaz. Dışardan bakar etkileşime girmez. Doğal gözlem: Doğal şekliyle inceleme söz konusudur. Simülasyon gözlem (Canlandırma): araştırılacak durum oluşturulur. Katılımcılara yapmaları gereken şey söylenir. En büyük sakıncası ortamın doğal olamamasıdır. Başlıca çeşitleri; Kişisel rol oynamak: deneğin bir durumu, rolü ve problemi vardır. Grup rol oynamak Oyun oynamak

Gözlemsel araştırma türleri Katılımlı gözlem Katılımsız gözlem Doğal gözlem Simülasyon (canlandırma) gözlem

Örnek gözlem formu