Soru Gümrük Birliğinin Türkiye’nin ekonomisi üzerinde etkilerini Türkiye’nin beklentileri ve gerçekleşenler üzerinden tartışınız?

Ekonomik Bütünleşme -mal, hizmet, sermaye ve kişilerin serbest dolaşımı - ticarete engel olan kısıtlamaların kaldırılması, -bir ortak pazar yaratmak 1957 yılında kurulan Avrupa Ekonomik Topluluğu

Neden Ekonomik Entegrasyon Neden Ekonomik Entegrasyon? -Üretim kapasitelerini genişleterek -Verimliliği arttırmak ve -Toplumsal refah düzeyini yükseltmek -Politik alanda daha etkili olmak istemeleri -Birbirleri ile çatışmaları yerine güçlerini bir araya getirmek

AB Türkiye İlişkisi ve Gümrük Birliği 1963 Ankara anlaşması ile ‘ortak üyelik’ Amaç; Türk ekonomisinin kalkınması istihdam seviyesinin arttırılması hayat şartlarının iyileştirilmesi ekonomik ve ticari işbirliği Birliğe üyelik

1-Hazırlık dönemi (1963-1970)* 2-Geçiş dönemi (1970-1996) Ek Protokol İmzalandı Sanayi ürünleri, tarım ürünleri ve kişilerin serbest dolaşımının sağlanması Türkiye'den ithal ettiği tüm sanayi mallarına uyguladığı gümrük vergileri ve miktar kısıtlamalarını tek taraflı olarak sıfırlamıştır. Buna karşılık, Türkiye'nin sanayi ürünlerinde gümrük vergilerini tedricen sıfırlaması öngörülmüş ve böylece Gümrük Birliği'nin fiilen yürürlüğe girmesi için 22 yıllık bir süre tanınmıştır.

3- Nihai Dönem (1996-…) Gümrük Birliği tesis edildi Türkiye karar alma mekanizmalarında yok

1-Statik Etkiler Ekonomik yapı ve teknolojinin değişmediği varsayımında, üretim faktörlerinin yeniden dağılımından doğacak etkilerle ilgilidir. Ticaret yaratıcı etki; Entegrasyon dahilindeki ülkenin, ortaklık içindeki diğer bir ülkeden daha ucuza ithalat yapabilmesiyle ortaya çıkar. Ticaret saptırıcı etki; Entegrasyon dışındaki ülkeden daha düşük maliyetle ithalat yapmak yerine, birlik üyesi bir ülkeden daha yüksek maliyetli ithalat yapma durumunda ortaya çıkar.

2-Dinamik Etkiler Rekabetin artar Ölçek ekonomilerinden faydalanma Yatırımların artması sağlanır. Kaynak etkinliği sağlanır Döviz tasarrufu yaratır.

Türkiye’nin Beklentileri 1-İhracatta patlama 2-Türkiyeye yabancı sermaye akımı 3- İleri teknoloji ve standartların yükselmesi 4-AB’den büyük mali yardımlar 5-AB’ye tam üyelik 6-Karar alma mekanizmalarına dahil olma 7-İşçilerin serbest dolaşımı 8-İstihdam artması ve işsizliğin azalması 9-Sanayide verimlilik ve rekabet gücü artışı 10- diğer ülkelerle olan İmtiyazlı anlaşmalardan yararlanma

1- Ticaret Yaratıcı Etki

İhracattaki 10 yıllık ortalama artış %13.83, ithalat artışı 13.84

Temel nedenler? 1- Emek yoğun çalışan bir ülke olmamız Ücretlerin düşük olması dolayısıyla Sanayilerin Türkiye'ye taşınması Fakat İleri teknoloji gerektiren kısımlar yurtdışından 2- 10 MDA ülkesinin girişi**

2. Ticaret Saptırıcı Etki

3. Tüketim Etkisi Türkiye'nin AB’ye İhracatı

Türkiye'nin AB’den İthalatı

4-Rekabetin artması Karşılaştırmalı üstünlüğümüz olan tarım dışarda tutuldu Katma değeri düşük ürünler üretmemiz dezavantaj Ciddi teknoloji ve altyapı yatırımları gerektiriyor

5-Yabancı Sermaye Etkisi Ülkeye giren sermaye sıcak para şeklinde 2003-2014 arası 134 Milyar $ (84 milyar katkı) 6 milyonluk istihdamın 2 milyonu yabancı kaynaklı Ortadoğu'daki huzursuzluk etkiliyor 2023 hedefi 40 Milyar $

6-Teknoloji Etkisi Kobilerin ağırlığı 6-Teknoloji Etkisi Kobilerin ağırlığı* Ucuz ve kayıt dışı istihdamın varlığı Mali yapıların zayıflığı*

6-Serbest Dolaşım Etkisi 12. yılın sonu ile 22 6-Serbest Dolaşım Etkisi 12. yılın sonu ile 22. yılın sonuna kadar kademeli olarak Gümrük Birliği anlaşmasında yer verilmedi

6. Kaynak dağılımı ve kalkınma etkisi Bölgesel gelişmişlik farkı arttı Yakalama (catching-up) teorisinden farklı durum çıktı

Soru AB ve ABD arasında imzalanması beklenen Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığının Türkiye üzerindeki muhtemel etkileri neler olabilir?

Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı (TTIP) Şubat 2013 Çok kapsamlı ticaret ortaklığı Önemi; 1- En büyük ve iddialı girişim Dünya ticaretinin %30, hasılanın %47 3.7 trilyon$ 2-Küresel belirleyici

İlişkinin derinliği? Mal Ticareti; AB ihracatında %17 ABD ihracatında ikinci sıra 650 milyar$ Hizmet ticareti; AB pazarının %51 (225 milyar $) Doğruda yatırım; ABD’nin yatırımlarının %56’sı AB’ye (206 milyar $) AB’nin yatırımlarının %71’i (1.8 trilyon $)

Neden Ticari ortaklık? Dünya ekonomisindeki şartlar değişti; Doğu asya ülkeleri, BRİC ülkeleri Avrupa'da yaşanan kriz; İhracat artışı dünyada %7,6 iken ABD’ye %1 ithalat düşüşü %20 Yabancı yatırım düşüşü %40 Çok taraflı ticaret müzakerelerinin yavaşlığı; DTÖ bünyesindeki Doha kalkınma turu

Yapılması planlanan düzenlemeler Gümrük tarifelerinin azaltılması/kaldırılması Tarife dışı engellerin Hizmet ticareti Fikri mülkiyet kuralları Yatırımlar Kamu alımları

Getirisi? TDE’nin %50 kaldırılması AB için 121 Milyar$ ABD için 40 Milyar Euro TDE’nin %25 kaldırılması AB için 53 Milyar $ ABD için 18 Milyar Euro İstihdam artışı ve ücret düzeyinde %0,6 artış.

Ne kadar Mümkün? -Gıda, sağlık ve etiketleme standartlarındaki farklılıklar (GDO’lu ürünler, Klor bazlı dezenfektan) -Kimyasallar konusundaki düzenlemeler -Airbus ve Boeing arasındaki rekabet -Taşımacılıkta sıkı kabotaj yasaları

3. ülkelere etkileri? Rekabet yapısına, pazara giriş şartlarına ve istihdama etkisi olacaktır BRİC, Japonya, Meksika, Kanada, Avustralya’yı olumsuz etkileyecek Türkiye için kayıp %-2,5

Gümrük Birliği dolayısıyla Türkiye açısından haksız rekabet doğacak Kurallara uymak zorunda kalacak Sağlık, tüketici hakları, gıda güvenliği, rekabet, çevre standartları, emisyon miktarının azaltılması gibi kuralların maliyeti

Türkiye’nin teklifi? -Türkiye’nin otomatik yararlanması -Eş zamanlı müzakereler yürütmek Yüksek seviyeli Çalışma Komitesi Temel konular? Tarım ürünleri Gıda güvenliği Patent ve fikri mülkiyet Kamu ihalelerine girişte sıkıntı