KARIŞIMLaR

Günlük hayatta yiyecek ve içeceklerimizin çoğunu, elementleri veya bileşikleri birbirine karıştırarak elde ederiz. Doğadaki maddelerin de hemen hemen hepsi karışım halinde bulunmaktadır.

Birden fazla maddenin rastgele miktarlarda bir araya gelmesiyle oluşan madde topluluğuna ‘karışım’ denir. Şekerli su, tuzlu su, salata, çorba … birer karışımdır.

Karışımların özellikleri: Karışımlar yeni ve saf madde değildirler. Kendini oluşturan maddenin özelliklerini taşırlar. Karışımı oluşturan maddelerin kimyasal yapılarında değişme olmaz. Fiziksel yolla ayrıştırılabilirler. Belirli bir kimyasal formülleri yoktur.

Karışımlar görünümlerine göre 2’ye ayrılır: Homojen karışımlar Heterojen karışımlar ( Adi karışımlar ) ( Çözeltiler )

HETEROJEN KARIŞIMLAR Özellikleri her yerinde aynı olmayan ve dışarıdan bakıldığında tek bir madde gibi gözükmeyen karışımlardır. Örnek: Salata, talaş-su karışımı gibi

HOMOJEN KARIŞIMLAR: Özellikleri her yerinde aynı olan ve dışarıdan bakıldığında tek bir madde gibi gözüken karışımlardır. Örnek: Şekerli su, tuzlu su gibi

Çözeltiler, homojen karışımlardır Çözeltiler, homojen karışımlardır. Günlük hayatta çözelti adını pek kullanmasak bile çözeltilerle iç içe yaşarız. Soluduğumuz hava, içtiğimiz meşrubatlar, kullandığımız metal paralar ve bunun gibi birçok madde birer çözeltidir.

Çözeltileri oluşturan maddelerden miktarı çok olan çözücü, az olan da çözünen, olarak adlandırılır. Örnek:Bir bardak suya bir kaşık şeker eklenerek hazırlanan çözeltide; su çözücü, şeker ise çözünendir.

Çözeltiler fiziksel hallerine bağlı olarak katı, sıvı ve gaz halde bulunabilirler. SIVI ÇÖZELTİLER Sıvı-Katı: Burun damlası, şerbet(su+şeker),… Sıvı-Sıvı: Sirke, kolonya(su+alkol),… Sıvı-Gaz: Gazoz, deniz suyu(su+oksijen),…

Çözelti oluşurken çözücü ve çözünen maddeler arasında bir etkileşim olur. Çözünen maddenin tanecikleri çözücü ile etkileşerek birbirinden ayrılır ve çözücünün her tarafına dağılır. Böylece çözücü ve çözünen maddeler en küçük birimlerine kadar ayrılır.

Çözücü ve çözünen maddelerin birbiri içinde iyonlarına veya moleküllerine ayrılmasına ‘çözünme’ denir. Çözünme sonrasında şekerli su moleküllerine, tuzlu su iyonlarına ayrışır.

Elektrik iletkenliklerine göre çözeltiler 2 ye ayrılır. Elektrolit çözeltiler Elektrolit olmayan çözeltiler Elektrolit çözeltiler: Çözündüğü zaman iyonlarına ayrılan iyonik bileşiklerin suda çözünmeleri ile oluşan çözeltilerdir. İyonlar yüklü olduğu için elektrik akımını iletmiştir.

Elektrolit olmayan çözeltiler: çözündüğü zaman iyonlarına ayrışmayan bu yüzden de elektrik akımını iletmeyen çözeltilerdir.

ÇÖZÜNME HIZINA ETKİ EDEN ETMENLER SICAKLIK: Sıcaklığı arttırırsak çözücü ve çözünen madde taneciklerinin çarpışma hızı artacak ve madde daha çabuk çözünecektir. Sıcaklık artarsa çözünme hızı da artar. MADDEYİ UFALAMAK: Ufalarsak çözünme hızı da artar. ÇÖZELTİYİ KARIŞTIRMAK: Çözeltiyi karıştırmak da çözünme hızını arttırır.

Çözeltiler içerdikleri madde miktarına göre 2’ye ayrılır Derişik çözelti Seyreltik çözelti -çözünen az -çözünen fazla -çözücü fazla -çözücü az