FİLM YAPIM YÖNETİMİ CHARLİE CHAPLİN

HAYATI 16 NİSAN 1889 – 25 ARALIK 1977 Londra’nın fakir bölgelerinden birinde doğup büyümüştür. Asıl adı Sör Charles Spencer Chaplin’dir. Anne ve babası çeşitli müzikholler ve tiyatrolarda çalışan profesyonel sanatçılardır.

Sanatçı bir ailenin çocuğu olan Charlie, oldukça zor bir çocukluk geçirmiştir. Anne ve babasının arasında sorunlar yaşanmış ve ayrılmışlardır. Annesi çeşitli ruhsal sorunlar nedeniyle rehabilitasyon merkezine yatmış fakat hastalığı bir türlü geçmeyince Charlie ve kardeşi, metresiyle birlikte yaşayan babasının yanına taşınmışlardır. Fakat Charlie daha 12 yaşındayken babasını alkolizmden kaybetmiş ve kardeşiyle birlikte ‘workhouse’ diye anılan yetiştirme yurduna yerleştirilmiştir.

Charlie ve kardeşi Sydney bu zorlu yıllarda, ailesinden gelen yetenek ile çeşitli tiyatrolarda ve müzikhollerde çalışmışlardır. Charlie ilk profesyonel sahne deneyimini ‘The Eight Lancashire Lads’ adlı grupta çalışırken yaşamıştır.

SİNEMA HAYATI 1913 yılında gittiği ABD’de sinema hayatına adım atmıştır. İlk filmi 1914 yılında çekilen Making a Living’dir. Ardından çekilen Kid Auto Races in Venice filminde bol pantolonlu, melon şapkalı, büyük ayakkabılı, sürekli bastonunu çeviren ve sakar hareketleri ile gülünç mizansenler oluşturan "Şarlo" tiplemesini yarattı.

Böylelikle sinema hayatı başlayan Charlie, ilerleyen yıllarda, içlerinde 1917 yapımı ‘The Immıgrant’ ve ‘The Adventurer’ gibi filmlerinin bulunduğu, altmıştan fazla kısa filmde oynamış ve dünya çapında benzerine çok sık rastlanmayan bir üne kavuşmuştur.

1918 yılında çektiği ‘A Dog’s Life’ filmi ile uzun metrajlı filmlere de bu film ile başlamıştır. Charlie, Mary Pickford, Douglas Fairbanks ve Griffith ile birlikte ‘United Artists’ adlı bir yapım şirketi kurmuştur. Bu şirketi kurduktan sonra ‘Altına Hücum’ ‘Şehir Işıkları’ ‘Büyük Diktatör ‘Asri Zamanalar’ ‘Sirk’ ‘Sahne Işıkları’ gibi başyapıtlara imza atmıştır.

Filmlerinde dönem koşulları için imkânsız görülebilen mizansenlere, koreografilere ve akrobatik hareketlere yer veren Chaplin, komedi sinemasının bütün örneklerini sonuna kadar korumakla birlikte, heyecanın ve hareketin asgari düzeye çekildiği sahnelerinde ise dramatik yapısını sergileyebilmiştir. Popülist yaklaşımlara, hiçbir zaman benimsemediği bazı yönetim biçimlerine ve teknolojiye yönelik ağır eleştirilerini ise yine bu komedi tarzının içinde eritmiş ve sessizce seyirciye ulaştırmayı bilmiştir.

Yarattığı modern palyaço ‘Şarlo’ ile bütün dünyanın beğenisini toplamıştır. Ancak ABD vatandaşlığını reddetmesi sebebiyle ABD’de kendisine yönelik karalama kampanyası başlamıştır. Kendisinden yaşça küçük kişilerle yaptığı evlilikler, kendisine açılan babalık davası, ‘The Immigrant’ filminde bir ABD memurunu tekmelediği sahne ve ‘Altına Hücum’ filminin bazı sahnelerinde komünizm propagandası yaptığı gerekçesi hep aleyhine kullanılmış ve Chaplin’in ABD’ye girmesi yasaklanmıştır.

Bütün bu yaşananların üzerine eşi ve çocuklarıyla birlikte, hayatının sonuna kadar yaşayacağı İsviçre’ye yerleşen Chaplin, ancak 1972 yılında Oscar Özel Ödülü’nü almak için ABD’ye dönmüştür. Takip eden yılda ‘City Lights’ filmi ile bir kez daha Oscar ödülü kazanmıştır.

ÖLÜMÜ Chaplin'in sağlam duruşu 1960'lardan sonra yavaş yavaş bozulmaya başlamıştı, onunla iletişim kurmak güçleşmeye başlamıştı. 1977'de tekerlekli sandalye ile hayatını devam ettiriyordu. Chaplin 1977'in Noel'inde İsviçre'de uykusunda hayatını kaybetti. 1 Mart 1978'de naaşı küçük bir İsviçreli grup tarafından fidye istenmek üzere kaçırılmaya kalkışıldıysa da hırsızlar amaçlarına ulaşamadan yakalandı. Chaplin'in naaşı 11 hafta sonra Cenevre Gölü'nde 1,8 metre suyun altından çıkartılıp tekrar mezarına defnedildi.

CİTY LİGHTS FİLMİ Charles Chaplin'in yapımcılığını, yönetmenliğini ve başrolünü üstlendiği 1931 yapımı sessiz bir filmdir. Chaplin aynı zamanda filmin müziklerini de bestelemiştir. "ŞehirIşıkları", 1991 yılında  Amerika Birleşik Devletleri Kongre Kütüphanesi tarafından "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilerek ABD Ulusal Film Arşivi'nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.

FİLM ÖZETİ Kör bir çiçekçiye aşık olan ve sokaklarda yaşayan iyi niyetli bir serseri’yi canladırır. Kıza kendisini varlıklı biri olarak tanıtır. Bir milyonerin hayatını kurtarmıştır ve onun kendisine yardım edeceğine güvenmektedir. Adamı ziyaret edip sevdiği kızın gözlerini ameliyat ettirebilecek kadar para ödünç alabileceğini düşünür. Ama zengin insanlar aslında ikiyüzlü bir yaşam sürmektedirler. 

Çoğu eleştirmene göre bu film Charlie Chaplin’in başyapıtıdır. Sesli sinemanın yeni yayılmaya başladığı bir dönemde, bu devrimi reddetmiş ve yine sessiz çektiği filminde,tüm becerilerini konuşturmuştur Chaplin.

Filmografi The Kid (1921) A Woman of Paris (1923) The Gold Rush (1925) The Circus (1928) City Lights (1931) Modern Times (1936) The Great Dictator (1940) Monsieur Verdoux (1947) Limelight (1952) A King in New York (1957) A Countess From Hong Kong (1967)

ESLEM GÜNAY 2070130005