İSTANBULDAKİ Çöp depolama alanlarININ DÖNÜŞTÜRÜLMESİ İSMAİL TOPCU KENTSEL DÖNÜŞÜM YÜKSEK LİSANS ismtopcu37@gmail.com 25.12.2012

DÜZENLİ DEPOLAMA Sızdırmazlığı sağlanmış ve gaz kontrolü yapılmış alanlara atıkların kademeli bir şekilde depolanmasıdır. Ekonomik amaçları nedeni ile katı atıkların bertaraf edilmesinde kullanılan en yaygın yöntem düzenli depolamadır. Düzenli depolama sahalarının inşa edilmesindeki amaç ; yer altı ve yüzey sularının kalitesinin korunması,

Hava kalitesinin korunması ve gaz toplama amaçlı sistemler ile enerji kazanma, depo sahasının etkili ve uzun süreli kullanımı ve depolama sona erdiğinde sahanın değerlendirilmesidir.

DÜZENLİ DEPOLAMA TESİSİNİN YER SEÇİMİNDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR Seçilecek yerin, jeolojik, jeoteknik ve hidrolojik özellikleri, Yer altı su seviyesi ve yer altı suyu akış yönü, Mevcut ve planlanan meskun mahal ve diğer yapılaşmalar, Akaryakıt, gaz ve içme suyunda kullanılan boru hatlarına yakınlığı, Toprak özellikleri ve kullanım durumu, Deprem kuşakları ve zemin hareketlerinin olduğu yerler

Hakim rüzgar yönü, Mevcut yerin trafik durumu, Karstik bölgelerde, İçme ve kullanma suyu temin edilen ve edilecek olan yerlerde, Taşkın riskinin yüksek olduğu bölgelerde, Elektirik ve yüksek gerilim hatlarının bulunduğu bölgelerde Hava alanlarının bulunduğu bölgelerde kurulmasına dikkat edilmelidir.

İSTANBULDAKİ DÜZENLİ DEPOLAMA ALANLARI İstanbulda Avrupa ve Anadolu yakasında bulunmak üzere 2 adet düzenli çöp depolama alanı bulunmaktadır. Odayeri Düzenli Depolama Tesisi: Eyüp ilçesi Göktürk beldesinde bulunmaktadır. 114 Ha’lık alan kaplamaktadır ve 1995 yılında işletmeye alınmıştır. Günlük 9500 ton çöp depolanmaktadır.

Kömürcüoda Düzenli Depolama Tesisi: Şile Kömürcüoda mevkiinde bulunmaktadır. Toplam 233 Ha’lık alan kaplamaktadır. 1995 yılında işletmeye alınmıştır. Günlük 5500 ton çöp depolanmaktadır. Kömürcüoda düzenli depolama tesisinde 1. sınıf tehlikeli atık depolama alanı bulunmaktadır.

İstanbul Depolama Alanları

Odayeri Düzenli Depolama

Kömürcüoda Düzenli Depolama

Katı Atık Aktarma İstasyonları Katı atıkların taşınmasının ekonomik olmasını sağlamak, taşıma hattındaki trafiğe fazla yüklenmemek için şehirlerin merkezi yerlerinde aktarma istasyonları kurulur. Transfer istasyonları, çöplerin toplanması ile katı atıkların bertaraf edilecekleri tesislere ulaştırılması arasında basamak görevi görürler. Bu istasyonlarda küçük hacimli araçlarla toplanan katı atıklar daha büyük hacimli araçlara aktarılarak taşınır.

İstanbuldaki Aktarma İstasyonları İstanbulda 4 adet Avrupa Yakasında, 3 adet Anadolu Yakasında olmak üzere 7 adet aktarma istasyonu bulunmaktadır. Aktarma istasyonları sayesinde trafik yükü %70 oranında azalıyor ve yakıttan ve zamandan tasarruf sağlanıyor.

İstanbuldaki Düzenli- Düzensiz(vahşi) Depolama Alanlarının Islahı Düzensiz Depolama: Katı atıkların rastgele dökülerek yeraltı ve yerüstü su kirliliği, toprak kirliliği, patlama ve yangın tehlikesi başta olmak üzere görüntü kirliliği, toz ve kötü koku yayılması gibi birçok çevresel soruna yol açan depolama şeklidir. Geçmişte atıklar genellikle yol, nehir ve deniz kenarlarına veya terk edilmiş maden ocaklarına bertaraf edilirdi. O dönemde bu yöntem çöplerin bertarafı için en uygun (en ucuz) yöntem olarak görülmekteydi.

Yüzey ve yeraltı sularının ve havanın kirlenmesinden oluşacak tehlikelere genellikle önem verilmemekteydi. Atıkların döküldüğü yerler gözden uzak olduğundan herhangi bir sorun yaratmadığı düşünülmekteydi. Kentlerin büyümesi, İstanbul gibi büyük şehirlerin yoğun göç alması ile çöp depolama yerleri şehrin içinde kalmaya başlamıştır. Bu sorunun büyüklüğü 27 Nisan 1993 yılında yer alan Ümraniye-Hekimbaşı çöplüğünün patlaması ve 39 kişinin ölümüyle anlaşılmıştır.

Ümraniye düzensiz depolama alanının patlaması düzensiz depolamadan düzenli depolamaya geçiş için milat olmuştur. Bu tarihten sonra düzensiz depolama alanlarındaki tehlikelerin farkına varılmış ve depolama alanları kademeli olarak kapatılıp ıslah calışmalarına başlanmıştır. 1995 yılında Anadolu ve Avrupa yakasındaki düzenli depolama alanları işletmeye alınmıştır.

Halkalı Vahşi Depolama Alanı

Halkalı vahşi depolama alanı Küçükçekmece ilçesi Atakent mahallesinde yer almaktadır. Yaklaşık 1.4 milyon m2 alan kaplamaktadır. Büyükşehir Belediyesi tarafından üstüne Tema Park yapılması düşünülmektedir.

Hasdal Vahşi Depolama Alanı

Eyüp ilçesi Göktürk Beldesinde bulunmaktadır. Yaklaşık 0.6 milyon m2 alan kaplamaktadır. Depolama alanının üstünde çöp gazından elektirik üretim tesisi bulunmaktadır.

Hekimbaşı Vahşi Depolama Alanı

Ümraniye İlçesi Hekimbaşı mahallesinde bulunmaktadır. Yaklaşık 0.25 milyon m2 alan kaplamaktadır. Üzerinde spor sahaları bulunmaktadır.

Yakacık Vahşi Depolama Alanı

Kartal ilçesi Uğur Mumcu mahallesinde bulunmaktadır. Yaklaşık 70.000 m2 alan kaplamaktadır. Üzerinde futbol sahası bulunmaktadır.

Aydınlı Vahşi Depolama Alanı

Tuzla ilçesi Aydınlı mahallesinde bulunmaktadır. Yaklaşık 250.000 m2 alan kaplamaktadır.

Depolama Alanlarının Islahında Dikkat Edilecek Hususlar Depolama sahası son (final) örtüsünün taşıma kapasitesinin düşüklüğü Yanıcı ve patlayıcı gazların varlığı Bozuşma ürünlerinin aşındırıcı (korosif) karakteri Bu sahalarda yapılacak inşaatlarda beton sütun yapılardan kaçınılmalıdır, çünkü bu yapılar üst örtüyü delebilir ve izolasyon tabakasına zarar vererek sızıntı sularının oluşmasına sebep olabilir.

Yapıların alt bölümde veya tabakalar arasında depo gazının toplanması önlenmelidir Yapılarda iyi bir havalandırma sağlanmalıdır ve metan alarm sistemi yerleştirmelidir

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM