Deri Tümörlerinin Teledermatolojik Değerlendirmesinde Teledermatoskopi ve Telemikroskopinin Etkinliklerinin Karşılaştırılması XXII. Prof. Dr. A. Lütfü Tat Sempozyumu Engin Şenel1, Ayşe Serap Karadağ2, Hakan Turan3, Rafet Koca4, Ayşe Kavak5, Emre Demir6 1Hitit Üniversitesi Tıp Fakültesi, Deri ve Zührevi Hastalıklar Anabilim Dalı, Çorum 2İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Deri ve Zührevi Hastalıklar Anabilim Dalı, İstanbul 3Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi, Deri ve Zührevi Hastalıklar Anabilim Dalı, Düzce 4Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi, Deri ve Zührevi Hastalıklar Anabilim Dalı, Zonguldak 5Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Deri ve Zührevi Hastalıklar Kliniği, İstanbul 6Hitit Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyoistatistik Anabilim Dalı, Çorum
Teletıp (Tele-tıp) Sağlık hizmetlerinin ulaştırılamadığı alanlar Bilişim teknolojileri kullanarak tıbbi bilgi ve hizmetlerin iletilmesi ya da uygulanması 1950’ler – Nebraska Projesi (Psikiyatri) 1960’lar – NASA (Dermatoloji)
Teledermatoloji Teletıp teknolojisinin dermatolojide kullanımı Geleneksel (yüz yüze) hasta muayenesi yok Uzak mesafe Klinik bilgi, sayısal fotoğraf/video transferi Tanı Konsültasyon Tedavi
Teledermatoloji Yöntemleri Depola ve gönder (Store and forward) Gerçek zamanlı (Real-time)
Depola ve Gönder
Teledermatoloji Teknikleri (II) Depola ve Gönder Yöntemi Gerçek Zamanlı (Video Konferans) Yöntemi Eş zamanlı hareket etme zorunluluğu yoktur Eşzamanlı etkileşimli konsültasyona imkân tanır Tanı ve tedavi planlama açısından ucuz ve etkilidir Maliyeti yüksek bir tekniktir Yeni soru ve cevap şansı genellikle yoktur Hasta, konsültan ve uzman arasında üçlü etkileşime izin verir Yüksek görüntü kalitesi Daha düşük ama akıcı görüntü Basit bilgisayar sistemi ve dial-up bağlantı bile yeterli Daha geniş ekipman ve hızlı internet bağlantısı Pratisyen eğitimine katkısı nispeten az Pratisyen eğitim için faydalı Konsültasyon süresi uzun Konsültasyon süresi kısa
Teledermatoskopi Teledermatoloji melanositik olmayan deri tümörlerinin tanı ve tedavisinde güvenilir bir teknik Teledermatoskopi (dermatoskopik fotoğrafların eklenmesi) teledermatolojinin güvenirlilik ve doğruluğunu anlamlı olarak arttırıyor
Dijital Mikroskopi Taşınabilir Ucuz (~30 – 100 $) Dermatoskopi x10 Dijital mikroskopi x10-100 Bizim çalışmamızda x30
Telemikroskopi Mikroskobik fotoğrafların eklenmesi deri tümörlerinin teledermatolojik incelenmesinin tanısal ve tedavi güvenirlilik ve doğruluğunu arttırır
Çalışma Dizaynı - Doktorlar Yüz yüze muayene (1 dermatolog) Hitit Üniversitesi Teledermatologlar (4 dermatolog) Teledermatoskopi İstanbul Medeniyet Üniversitesi Düzce Üniversitesi Telemikroskopi Bülent Ecevit Üniversitesi Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Çalışma Dizaynı - Hastalar Yüz yüze klinik muayene Deri tümörlü 170 hasta (170 lezyon) Yaş, cinsiyet, deri fototipi ayrımı yok
Çalışma Dizaynı (III) Teledermatolog B Teledermatolog A Hastanın Yaşı Cinsiyeti Deri lezyonunun öyküsü Ne zaman başladı? Kaşıntı, yanma, batma, ağrı var mı? Nerede başladı? Nasıl yayıldı? Nasıl değişim gösterdi? Attırıcı faktörler? Önceki tedavi? Lezyonların dağılımı Yaygınlığı: Paterni: Karakteristik yerleşimi: Eşlik eden sistemik ve prodromal semptomlar: Özgeçmiş: Sosyal öykü (meslek, hobi gibi): Soygeçmiş: Teledermatolog A Teledermatolog B
Çalışma Dizaynı (IV) Teledermatolog B Teledermatolog A Hastanın Yaşı Cinsiyeti Deri lezyonunun öyküsü Ne zaman başladı? Kaşıntı, yanma, batma, ağrı var mı? Nerede başladı? Nasıl yayıldı? Nasıl değişim gösterdi? Attırıcı faktörler? Önceki tedavi? Lezyonların dağılımı Yaygınlığı: Paterni: Karakteristik yerleşimi: Eşlik eden sistemik ve prodromal semptomlar: Özgeçmiş: Sosyal öykü (meslek, hobi gibi): Soygeçmiş: Teledermatolog A Teledermatolog B
İstatistik Analiz SPSS 17.0 (SPSS Inc. Illinois) Kappa (κ) istatistiksel analiz (Cohen, 1960) Teledermatologların tedavi ve tanı yaklaşımlarını standart (yüz yüze muayene) ile karşılaştırma McNemar testi Teledermatologların tanı ve tedavi yaklaşımlarını Dijital mikroskopili ve mikroskopisiz olarak ya da Dermatoskopili ve dermatoskopisiz karşılaştırma Uyum derecesi κ değeri Zayıf < 0,20 Az 0,21 – 0,40 Orta 0,41 – 0,60 İyi 0,61 – 0,80 Çok iyi 0,81 – 1,00
Bulgular 170 hasta – 85 E (% 50), 85 K (% 50) Ortalama yaş: 53 ± 16 Melanoma öyküsü yok Ortalama tümör yaşı: 2,7 ± 0,3 En yaygın semptomlar Lezyon boyutunda büyüme (% 44) Pruritus (% 19) Kanama (% 7) Histolojik inceleme 38 lezyonda
Yüz Yüze Muayenede Konulan Tanılar Bulgular (II) - Tanı Yüz Yüze Muayenede Konulan Tanılar
Ek Fotoğraflarla Teledermatoloji Bulgular (III) - Tanı Teledermatoloji Kappa ve (p) McNemar p Ek Fotoğraflarla Teledermatoloji McNemar p Önce-sonra Teleder A 0,669 (0,000) 0,324 0,927 (0,000) 0,640 0,048* <0,05 Teleder B 0,625 (0,000) 0,135 0,861 (0,000) 0,532 0,024* <0,05 Teleder C 0,617 (0,000) 0,346 0,797 (0,000) 0,629 0,010* <0,05 Teleder D 0,512 (0,000) 0,114 0,750 (0,000) 0,242 0,028* <0,05
Ek Fotoğrafla Teledermatoloji Bulgular (IV) - Tanı Teledermatoloji Kappa ve (p) McNemar p Ek Fotoğrafla Teledermatoloji Önce-sonra Teledermatoskopi 0,602 (0,000) 0,224 0,806 (0,000) 0,540 0,044* <0,05 Telemikroskopi 0,554 (0,000) 0,135 0,737 (0,000) 0,532 0,034* <0,05
Ek Fotoğrafla Teledermatoloji Bulgular (V) - Tanı Teledermatoloji Kappa ve (p) McNemar p Ek Fotoğrafla Teledermatoloji Teledermatolog A-C 0,684 (0,000) 0,322 0,732 (0,000) 0,440 Teledermatolog A-D 0,651 (0,000) 0,235 0,708 (0,000) 0,332 Teledermatolog B-C 0,604 (0,000) 0,145 0,697 (0,000) 0,319 Teledermatolog B-D 0,596 (0,000) 0,204 0,614 (0,000) 0,252
Yüz Yüze Muayenede Uygun Görülen Tedaviler Bulgular (VI) - Tedavi Yüz Yüze Muayenede Uygun Görülen Tedaviler
Ek Fotoğraf ile Teledermatoloji - p Bulgular (VI) - Tedavi Teledermatoloji - p Ek Fotoğraf ile Teledermatoloji - p Yüz-yüze/A/B/C/D 0,312 0,647 Cochran Q testi ile tedavi sonuçları çoklu olarak karşılaştırıldı p>0,05 çıktığı için tedaviler arasında istatistiksel olarak fark yok Tedavilerin tamamı birbiriyle uyumlu
Bulgular (V) - Tedavi 0.175 0.073 0.048* (<0.05) 0.040* (<0.05) McNemar (p-value) Teledermatolog A (Dermatoskopi) 0.175 Teledermatolog B 0.073 Teledermatolog C (Dijital mikroskopi) 0.048* (<0.05) Teledermatolog D 0.040* (<0.05) Tedavi uyumları önce ve sonra
Örnek 1
Örnek 2
Örnek 3
Örnek 4
Örnek 5
Son Sözler Dijital mikroskopi Deri tümörlerinin teledermatoloji uygulamalarında ucuz, pratik ve istatistiksel olarak anlamlı yarar sağlıyor! Teledermatolojide dermatoskopiden farksız! Daha çok çalışma gerekli
www.teledermatoloji.com Sabrınız için teşekkür ederim…