EŞİK SINIR DEĞERLER
Eşik Sınır Değerleri Kimyasallar için işyeri ortam havasında bulunmasına izin verilen, bütün işçiler için uzun süreli tekrar eden maruziyetler sonucunda ters etki göstermediğine inanılan değerlerdir. Eşik Sınır Amerika Birleşik Devletlerine ait bir terimdir, fakat eş değeri olan başka terimler bir çok ülkede kullanılmaktadır
Dünyada Yaygın Olarak Kullanılan Eşik Sınır Değerleri ABDde Oluşturulan Sınır Değerler ACGIH (The American Conference of Govermental Indastrial Hyginists) Değerleri ACGIH tarafından önerilen eşik sınır değerler 3 kategoride tanımlanmaktadır:
ACGIH 1- TLV-TWA (Eşik sınır değer zaman ağırlıklı ortalama / Threshold Limit Value Time Wieghed Avarage) Günde 8, haftada 40 saat çalışma süresince uzun süreli ve tekrar edilebilen maruziyetlerde çalışanların sağlığını bozmayacak zaman ağırlıklı ortalama konsantrasyondur.
ACGIH 2- TLV-STEL (Eşik sınır değer- Kısa süreli maruziyet sınırı / Thereshold limit value-Short term exposure limit) Bir çalışma gününün herhangi bir anında aşılmaması gereken 15 dakikalık zaman ağırlıklı ortalama maruziyet sınırıdır. Maruziyetler 15 dakikadan uzun olmamalı ve bir günde 4 defadan fazla tekrarlanmamalıdır. Ardı ardına gelen maruziyetler arasındaki süre en az 60 dakika olmalıdır.
ACGIH 3- TLV- Celling (Eşik sınır değer- Tavan değer /Thereshold limit value / Ceiling Bir çalışma gününün herhangi bir anında aşılmaması gereken değerlerdir.
OSHA Kimyasallar için OSHA tarafından belirlenen Müsaade Edilen Maruziyet Sınırı (OSHA PEL - OSHA Permissible Exposure Limit) bulunmaktadır. Zaman Ağırlıklı Ortalama (TWA) ve Tavan (Ceiling) olarak verilen bu değerler, günde 8, haftada 40 saat üzerinden çalışanların sağlığını olumsuz yönde etkilemeyeceği kabul edilen maruziyet sınırlarıdır.
NIOSH NIOSH REL Değerleri: (National Institute for Occupational Safety and Health Recomended Exposure Limit NIOSH) tarafından belirlenen ve bir kimyasalın işyeri havasında bulunan miktarına ilişkin önerilen Maruziyet Seviyesi değeridir.
Almanyada Oluşturulan Sınır Değer Alman Araştırma Cemiyeti (German Research Society) tarafından oluşturulan günde 8, haftada 40 saat üzerinden çalışanların sağlığını olumsuz yönde etkilemeyeceği kabul edilen ve DFG MAK olarak ifade edilen sınır değerdir.
İngilterede Oluşturulan Sınır Değerler MEL Değeri: Maximum Exposure Levels-Maksimum Maruziyet Seviyeleri Her türlü koşul altında, solunum yolu ile işçilerin maruz kalabileceği işyeri ortam atmosferinde bulunan maddelerin maksimum konsantrasyonudur.
İngilterede Oluşturulan Sınır Değerler OES Değeri (Occupational Exposur Standarts- Mesleki Maruziyet Standartları) Bilimsel ve teknik bilgilere dayalı olarak işyeri ortam atmosferinde bulunan maddelere uzun süre solunum yoluyla maruz kalındığında, işçiler üzerinde olumsuz etki göstermesi beklenmeyen konsantrasyondur. MEL ve OES değerleri ortalama referans süresi üzerinden verilen konsantrasyon değerleridir. 8 saatlik zaman ağırlıklı ortalama (TWA) ve 15 dakikalık limit olmak üzere 2 referans süresi kullanılmaktadır.
Batı Avrupa Ülkeleri Sınır Değerleri Batı Avrupa Ülkeleri tarafından TLV-TWA tanımı esas olarak kabul edilmiştir. .
Türkiye de Uygulanan Sınır Değer MAK Değer Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı İşlerde ve İşyerlerinde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük ekinde yer alan Çizelgeler ile (Çizelge I, II, III) ilgili açıklamalar kısmında MAK Değer; çeşitli kimyasal maddelerin kapalı işyeri havasında bulunmasına müsaade edilen ve orada günde sekiz saat çalışacak olanların sağlıklarını bozmayacak olan azami miktarları olarak tanımlanmıştır.
Türkiye'de Uygulanan Sınır Değer Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin MESLEKİ MARUZİYET SINIR DEĞERLERİ cetvelleri açıklamalarında verilen TWA : 8 saatlik referans zaman dilimine göre ölçülen veya hesaplanan zaman ağırlıklı ortalama. STEL : Başka bir süre belirtilmedikçe, 15 dakikalık sürede maruz kalınan, aşılmaması gereken limit değer.
Sınır Değer Birimleri mg/m3 :20 0C sıcaklıkta ve 101,3 KPa. (760 mm cıva basıncı) basınçtaki 1 m3 havada bulunan maddenin miligram cinsinden miktarı. ppm :1 m3 havada bulunan maddenin mililitre cinsinden miktarı (ml/m3)