ÜLKEMİZDE MESLEKİ REHBERLİK ALANINDA ÖNEMLİ BİR AŞAMA: MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖZEL EĞİTİM REHBERLİK ve DANIŞMA HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Ben küçükken………….. 2

Çalışmadan beklentileriniz??? MESLEKİ REHBERLİK Çalışmanın amacı??? Çalışmadan beklentileriniz??? 3

Sizce Mesleki Rehberliğin tanımı? MESLEKİ REHBERLİK Sizce Mesleki Rehberliğin tanımı? Günümüzde Mesleki Rehberlik Hizmetlerinde hangi noktadayız? 4

Yeni beceriler, yeni işler DEĞİŞEN DÜNYA KÜRESELLEŞME İstihdam talepleri BİT Yeni beceriler, yeni işler Eğitim ihtiyaçları Eğitim ihtiyaçları ve istihdam talepleri sürekli farklılaşıyor… Küreselleşme, bilgi iletişim teknolojilerindeki gelişimler, kişinin sürekli kendini geliştirme ihtiyacı, istihdamda yaşanan güçlükler, “yeni beceriler, yeni işler” bugünü tanımlıyor….. Bu hızlı değişim…hayat boyu öğrenme..hayat boyu rehberlik mbs.meb.gov.tr

Günümüzde öne çıkan sorular mbs.meb.gov.tr Günümüzde öne çıkan sorular İlgilerim, yeteneklerim neler? Nasıl bir eğitim almalıyım? Bir iş bulabilmem için yeterli ve gerekli becerileri nasıl kazanacağım? İşverenlerin çalışanlarından talep ettikleri mesleki beceriler neler ? Geleceğin meslekleri neler? Transfer edilebilir beceriler …iletişim becerileri..son avrupa birliği ana yeterliklleri içinde 2 temel yeterlik problem çözme iletişim becerileri bunlarda bu becerilerin içinde yer alır..

Hayat Boyu Öğrenme Hayat Boyu Rehberlik mbs.meb.gov.tr Değişen Dünya Hayat Boyu Öğrenme Hayat Boyu Rehberlik Eğitim ihtiyaçları ve istihdam talepleri sürekli farklılaşıyor… Küreselleşme, bilgi iletişim teknolojilerindeki gelişimler, kişinin sürekli kendini geliştirme ihtiyacı, istihdamda yaşanan güçlükler, “yeni beceriler, yeni işler” bugünü tanımlıyor….. Bu hızlı değişim…hayat boyu öğrenme..hayat boyu rehberlik Her yaştan bireylere, yaşamlarının herhangi bir döneminde, eğitsel ve mesleki tercihlerini yapabilmeleri kendilerini ve mesleklerini geliştirebilmeleri ve sürdürebilmeleri için verilen destek hizmetleridir.

Mesleki Rehberlik Mesleki Rehberlik Her yaştan bireylere, Yaşamlarının herhangi bir döneminde, Eğitsel ve mesleki tercihlerini yapabilmeleri, Kendileri ve mesleklerini geliştirebilmeleri ve sürdürebilmeleri için verilen destek hizmetleridir.

Mesleki Rehberlik Mesleki Rehberlik Bireylerin, istihdam edilmelerinde destek sağlamak, İşgücü piyasasında olan bireylere mesleki kararlarında yardımcı olmak, İşgücü piyasası ihtiyaçları ile bireylerin özelliklerini daha iyi eşleştirmek, Eğitimi bırakma oranlarını düşürmek için önemlidir. Mesleki Rehberlik

Hayat Boyu Mesleki Rehberlik mbs.meb.gov.tr Hayat Boyu Mesleki Rehberlik . Hükümetlerin eğitimdeki politika hedefleri, İş piyasası ve sosyal eşitlik hedefleri , İnsan gücünün etkili ve verimli kullanımı, Hayat boyu öğrenme ve aktif işgücü politikaları

AB Çerçevesinde Mesleki AB Çerçevesinde Hayat Boyu Mesleki Rehberlik Ortak rehberlik politikası prensipleri (1963) Mesleki rehberlik politikasının ve eylem planının geliştirilmesine yönelik konsey kararları (1971, 1991, 1994) Yüksek öğrenimde Bologna süreci (1997) Hayat boyu öğrenmeye ilişkin tebliğ ve raporları (2001) Avrupa Eğitim Vakfı (ETF)

AB Çerçevesinde Mesleki Rehberlik AB Çerçevesinde Hayat Boyu Mesleki Rehberlik Avrupa Mesleki Eğitimi Geliştirme Merkezi (CEDEFOP) Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) Dünya Bankası Belgeleri Lizbon Stratejisi Eğitim ve Öğretim Hedefleri 2010 Kopenhag Süreci 2004 ve 2008 Konsey Kararları ve öncelikli alanlar Avrupa Hayat Boyu Rehberlik Politika Ağı (ELGPN) Eğitim 2020

Eğitim 2020 Temel Hedefleri Eğitim 2020 Hedefleri Öğrenci hareketliliği İstihdam Dil yeterlilikleri

Eğitim 2020 Temel Göstergeleri Eğitim 2020 Temel Göstergeleri Hayat boyu öğrenme ve hareketliliği geliştirmek: 2020 yılına kadar ,yetişkinlerde en az %15 Temel becerileri kazandırmak: 15 yaşında,temel becerileri kazanmamış olanların en fazla % 15 Okulu bırakanların oranını düşürmek: En fazla %10 Erken çocukluk eğitimini yaygınlaştırmak: 4 yaş ve üstünde, en az %95

Mesleki Rehberlik Hizmetlerinin Türkiye Boyutu Mesleki Rehberlik Hizmetlerinde Türkiye Boyutu Mesleki Rehberlik Hizmetlerinin Türkiye Boyutu 1992-94 Alman Çalışma Kurumu ve İŞKUR “Türkiye İş Kurumu’nun Reorganizasyonu Projesi” AB, OECD ve Dünya Bankası ile ortak çalışmalar 2003 Ülke raporu 2003-2006 “Destek-Aktif İşgücü Programları Projesi”

Mesleki Rehberlik Hizmetlerinin Türkiye Boyutu Mesleki Rehberlik Hizmetlerinde Türkiye Boyutu Mesleki Rehberlik Hizmetlerinin Türkiye Boyutu 2006 Güncellenen ülke raporu 2006-2010 yılları arasında DB ile Orta Öğretim projesi-Mesleki Rehberlik ve Danışmanlık Bileşeni AB desteği ile MEGEP/SVET ÇSGB-DB “İstihdam ve Eğitim Projesi” 2009 Hayat Boyu Rehberlik Politikaları Türkiye raporu

Mesleki Rehberlik Hizmetlerinin Türkiye Boyutu Geleneksel mantıkta temel olarak genç insanlara, örgün eğitime ve artan bir şekilde işsizlere yönelik hizmetlere odaklanır. Proaktif yaklaşım ise mesleki rehberliğin hayat boyu öğrenme yaklaşımı ile tüm hedef gruplar için olmasını gerektirmektedir. 17

Mesleki Rehberlik Hizmetlerinde Kamu Politikaları Tüm bu kamu politikaları: Mesleki rehberliği, teknolojik ve ekonomik değişimi yakalamak, Ülkenin küresel piyasalarda rekabet edebilmesini sağlamak üzere tasarlanmış insan kaynakları geliştirme stratejisinin bir parçası olarak proaktif bir politika mantığı ile ele almayı gerektirmektedir.

Mesleki Rehberlik Hizmetleri AB ve OECD Ülkeleri ortak noktalar Mesleki Rehberlik alanında tüm Avrupa Birliği ve OECD Ülkelerinde ortak noktalar: Mesleki Rehberlik Hizmetleri AB ve OECD Ülkeleri ortak noktalar Okulu erken bırakmayla mücadele etmek, Risk gruplarının işgücü piyasasına ve eğitime tam entegrasyonlarını kolaylaştırmak, Yoksulluğu azaltmak yönünde uygulanan aktif tedbirlerden biri olarak görülmektedir.

Mesleki Rehberlik Hizmetleri AB ve OECD Ülkeleri ortak noktalar Avrupa Mesleki Rehberlik Politikası Çerçevesi Mesleki Rehberlik Hizmetleri AB ve OECD Ülkeleri ortak noktalar Özetle Tüm vatandaşlara sağlanan genel bir haktır. Serbest piyasa ekonomisi için önemlidir. Yasal düzenlemelerle belirlenmiştir. Hizmetler, kamu, özel sektör, sendikalar, üniversiteler ve STK’lar tarafından yürütülmektedir.

Rehberlik ve Bilgi İletişim Teknolojileri (BİT) “Sessiz devrim” Evangalista “Yeni bir politika oluşturma” “Tüm bireylerin hizmete erişiminde önemli bir stratejik değişim aracı” Tony Watts “ E-inclusion (e kaynaştırma,yaygınlaştırma)” Riga Bakanlar Deklerasyonu, 2006 Rehberlik ve Bilgi İletişim

Rehberlik ve Bilgi İletişim Rehberlik ve BİT Rehberlikte bilgi eksikliğini ortadan kaldırmak Daha çabuk, daha ucuz, ve daha basit hizmet vermek Bireylerin hizmetlere erişimini kolaylaştırmak Kendi kendine hizmet almayı geliştirmek Yüz yüze iletişime alternatif değil, destekleyici

Rehberlik ve Bilgi İletişim Rehberlik ve BİT Kanada’da internet, Bilgi kaynağı olarak hizmetleri verenlerin ilk tercihi Sokaktaki insan için de ikinci tercih BİT tabanlı hayat boyu rehberlik araçları? Interaktif etkileşim Videokonferans E posta Sohbet odaları /chat rooms) Forumlar BİT yeterliliklerin geliştirilmesi!!

ORTA ÖĞRETİM PROJESİ mbs.meb.gov.tr

Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri; Hükümet Programları Kalkınma Planları Milli Eğitim Şuraları 25

Eğitimde kalitenin artırılabilmesi için; 9.Kalkınma Planı Eğitimde kalitenin artırılabilmesi için; Müfredat programlarının yenilenmesi, Öğretim yöntemlerine uyumlu öğretmen niteliklerinin geliştirilmesi, İnsan kaynaklarının geliştirilmesi, Fiziki alt yapının güçlendirilmesi, 26

Orta öğretimin kalitesinin artırılması, 9.Kalkınma Planı Orta öğretimin kalitesinin artırılması, Bilgi ekonomisi sürecinin ihtiyaçlarının eğitim- öğretim sistemine daha iyi yansıtılabilmesi, İşgücü piyasasının ihtiyaçlarının mesleki ve teknik öğretim programlarına daha etkin şekilde yansıtılabilmesi, 27

Mesleki ve teknik eğitimin yaygınlaştırılması, 9.Kalkınma Planı Mesleki ve teknik eğitimin yaygınlaştırılması, Öğrencilere kendi istekleri, becerileri ve gelişimleri doğrultusunda programlar ve okullar arasında hareket edebilme fırsatı tanıması hedeflenmektedir. 28

17. Milli Eğitim Şûrası: “Rehberlik hizmetlerine okul öncesi eğitimden başlanmalıdır. Rehberlik hizmetlerinden okulların yanında, yaşam boyu öğrenme kapsamında da yararlanılmalıdır. Mesleklerin tanıtılması bağlamında medyanın desteği sağlanmalıdır. Yönlendirme, rehber öğretmenler başta olmak üzere öğrenciler, veliler, öğretmenler, okul yöneticileri, meslek odaları, yerel yönetimler, resmi ve özel işverenler, yazılı ve görsel medyanın ortak çabaları ile yürütülecektir.” mbs.meb.gov.tr 29

PDR hizmetleri açısından; Ülkemizin kalkınma planları ve şura kararları doğrultusunda; Eğitim İstihdam İş piyasasının bütünleşmesini sağlamak esastır. Bu bütünleşmeyi sağlayan boyutlardan biri de PDR hizmetleridir. 30

Ortaöğretim Projesi Bakanlığımız 8. ve 9. kalkınma planları doğrultusunda Kurumsal kapasitenin güçlendirilmesi, Eğitimde kalitenin artırılabilmesi için müfredat programlarının yenilenmesi, Öğretim yöntemlerine uyumlu öğretmen niteliklerinin, Bilgisayar destekli rehberlik hizmetlerinin, İnsan kaynaklarının geliştirilmesi amacıyla Ortaöğretim Projesi hayata geçirilmiştir. 31

Orta öğretim projesi Orta öğretim projesinde; hayat boyu öğrenme anlayışı ile hayat boyu rehberlik hizmetleri yaklaşımı temel alınmıştır. İnsan kaynaklarımızı geliştirmenin temel bir stratejisi ve aracı olarak MBRD hizmetlerini proaktif bir yaklaşımla ele almak proje kapsamındaki en önemli adımdır. 32

ORTA ÖĞRETİM PROJESİ MESLEKİ REHBERLİK BİLEŞENİ 33

Mesleki Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Bileşeni mbs.meb.gov.tr Mesleki Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Bileşeni AMAÇ: Bireylerin ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda kendilerine uygun meslekleri seçebilmelerini, Mesleki rehberlik ve danışmanlık hizmetlerine erişimlerini sağlamak ve hayat boyu öğrenmelerini desteklemektir.

Mesleki Rehberlik Bileşeni 2004 yılında proje paydaşları ile MBRD Hizmetleri İşbirliği Protokolü, 2006 yılında Dünya Bankası ile ikraz anlaşmasının imzalanması ile hayata geçmiştir. 35

Mesleki Rehberlik Bileşeni Protokol tarafları, diğer kurum ve kuruluşların katılımı ile gerçekleştirilen Ilgaz ve TÜSSİDE çalıştayları ile ülkemizdeki mesleki rehberlik hizmetlerine farklı bir açılım sağlanmıştır 36

Mesleki Rehberlik Bileşeni MBRD hizmetleri bileşeninin amacı ; bireylerin hayatları boyunca kendilerini, eğitim ve istihdam fırsatlarını değerlendirerek mesleki gelişim, tercih ve kararlarını belirleme süreçlerine yardım etmektir. 37

Kurumlar arası işbirliği Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi Projenin Çıktıları Kurumlar arası işbirliği Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi Program Gelişimi Personel Gelişimi

Kurumlar arası İşbirliği Mesleki rehberliği geliştirme birimi (MERGEB) kurulması, Mutabakat belgesinin ve stratejik planın hazırlanması faaliyetleri bulunmaktadır.

mbs.meb.gov.tr Mutabakat Belgesi Mesleki rehberlik ve danışmanlık hizmetlerinin geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve uygulanmasının kolaylaştırılmasına yönelik olarak paydaşların rol, görev ve sorumluluklarının yer aldığı bir işbirliği belgesidir.

Mutabakat Belgesi Mutabakat Belgesi 2004 yılında imzalanan Mesleki Bilgi Rehberlik ve Danışma Hizmetleri İşbirliği Protokolü gereğince tüm tarafların katılımı Mesleki Bilgi Rehberlik ve Danışma Hizmetleri İşbirliği Mutabakat Belgesi hazırlanmış ve Mart 2009 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Mutabakat Belgesi Mesleki rehberlik ve danışmanlık hizmetlerinin geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve uygulanmasının kolaylaştırılmasına yönelik olarak paydaşların rol, görev ve sorumluluklarının yer aldığı bir işbirliği belgesidir.

Mutabakat Belgesi Tarafları mbs.meb.gov.tr Mutabakat Belgesi Tarafları MEB MYK (ÖERDHGM) TİSK ÇSGB (İŞKUR) TÜİK TÜRK-İŞ TOBB TESK YÖK MPM DPT KOSGEB

Personel Yeterliliği MEB ve İŞKUR’da MBRD hizmeti sunan personelin yeterliliklerinin belirlenmesi faaliyetlerini kapsamaktadır. Çalışmalar sürmektedir. 2010 yılı sonuna kadar standartlar belirlenmiş ve bir model geliştirilmiş olacaktır.

ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ

Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi mbs.meb.gov.tr Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi Kendini değerlendirme Eğitim İş piyasası olmak üzere üç temel boyuttan oluşan bütünleşik online bir sistemdir.

Ulusal Mesleki Bilgi Sisteminin Hedef Kitlesi mbs.meb.gov.tr Ulusal Mesleki Bilgi Sisteminin Hedef Kitlesi Öğrenciler Gençler Yetişkinler Özel eğitime ihtiyacı olan bireyler İşsizler Emekliler

Neden MBS? Mesleki rehberlik çalışmalarına her yaştan bireylerin erişimini sağlamak, Mesleki rehberlik çalışmalarını yaygınlaştırmak, MEB, İŞKUR ve diğer kurum ve kuruluşlar kapsamında verilen mesleki rehberlik çalışmalarına destek sağlamak, Ülke genelinde farklı kurum ve kuruluşlar arasında verilen mesleki rehberlik çalışmalarında eşgüdüm sağlamak.

BÜTÜNLEŞİK YAPI TASARIMI mbs.meb.gov.tr

Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi Bütünleşik Sistem Tasarımı mbs.meb.gov.tr Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi Bütünleşik Sistem Tasarımı Tümüyle dinamik bir yapıda tasarlanmıştır. Tüm güncelleme ve yeni bilgi girişimi MEB MERGEB tarafından düzenli olarak yürütülebilmektedir. MBS’nin yapısı sistemi besleyen tüm protokol taraflarının sunacakları bilgiyi de dinamik olarak güncelleyen onların sistemleri ile entegre çalışan bir algoritmaya sahiptir. Sistemleri yetersiz olan kurumlar da tanımlı kullanıcı kimlikleri ile bilgi girişi yapacaktır. Böylece örneğin işsizliğe ilişkin elde edilen bir veri eşzamanlı şekilde sistemde yer bulabilmektedir. Sistem ilgili kurumlara gereken zamanda bilgi girişimi otomatik olarak hatırlatacaktır. Sistem mümkün olduğunca akıllı bir sistemdir.

Ulusal Mesleki Bilgi Sisteminde Bütünleşik Sistem Tasarımı mbs.meb.gov.tr Ulusal Mesleki Bilgi Sisteminde Bütünleşik Sistem Tasarımı Birey, sistemde yer alan ölçme araçlarına (ilgi, yetenek, mesleki değer) verdiği cevaplarla kendini tanıma boyutunda öz değerlendirmesini yaparak profil elde etmektedir. 51

Ulusal Mesleki Bilgi Sisteminde Bütünleşik Sistem Tasarımı mbs.meb.gov.tr Ulusal Mesleki Bilgi Sisteminde Bütünleşik Sistem Tasarımı Sistem araştırmacının özelliklerine ve ihtiyaçlarına göre hazırlanmıştır. Bireyin bilgi yoğunluğu içerisinde kaybolmasını engellemek üzere kurgulanmıştır. Böylece bireyin eğitim gibi temel bilgilerine bakılarak ihtiyaç duymayacağı linkleri göstermeyecek bilgilerde eleme yapacaktır. Örneğin liseyi tamamlamış bir birey sistemden faydalandığında ve eğitim bilgilerini istediğimde sistem ona gidilebilecek orta öğretim kurumlarını getirmeyecek onunla ilgili olanları getirecektir.

Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi Kendini Tanıma Sistemde yer alan kendini değerlendirme araçları yolu ile bireylerin ilgi, yetenek ve mesleki değerlerine ilişkin bilgiler (profiller) sunulmakta ve bu özelliklere uygun meslek grupları ile eşleştirmeler yapılmaktadır.

MBS’de Ölçme Araçları Yetenek ölçeği Mesleki değer ölçeği Meslek gruplarıyla eşleştirilmede temel alınacak, birey profillerini belirlemek amacıyla üç ölçme aracı geliştirilmiştir. Yetenek ölçeği Mesleki değer ölçeği İlgi ölçeği (Kısa form) mbs.meb.gov.tr 54

Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi (Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği) MBS’de Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği Ölçülecek özellikle ilgili literatür tarandı. Kuramsal temeller Araştırmalar İlgili yapıları ölçecek maddeler yazıldı. Maddelerin dil ve psikometrik açıdan ön denetimleri yapıldı ve uzman görüşü için taslak form oluşturuldu. mbs.meb.gov.tr 55

Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi (Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği) MBS’de Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği Maddelerin uygunluğu için alan uzmanlarından (n=10) görüş alındı. Uzman görüşleri değerlendirildi, önerilere göre maddelerde geliştirmeler yapıldı ve uygulama formları hazırlandı. mbs.meb.gov.tr 56 56

Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi MBS’de Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi (Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği) 6. Uygulama: Türkiye örnekleminde online ve optik form üzerinden iki aşamada gerçekleştirildi. İlköğretim (7-8) ve ortaöğretim (9-12) öğrencileri üzerinde Mart 2009’da online olarak yapıldı. TÜİK tarafından belirlenen NUTS 1.düzey 12 bölgeden 12 il seçildi.İllerde biri merkez olmak üzere 2 ilçe seçildi. Mesleki değer ölçeği 7684,yetenek ölçeği 7697 ve ilgi ölçeği 3808 bireye uygulandı. mbs.meb.gov.tr 57

Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi MBS’de Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi (Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği) Eğitimini bırakan ya da tamamlayan üniversite öğrencilerine Nisan-Mayıs 2009’da optik form olarak uygulandı. Eğitim dışı grup: Halk Eğitim Merkezlerine (HEM) herhangi bir nedenle gelenlere ve İŞKUR bölge ofisleri başvuranlara (n=2312) ve Üniversite grubu: Ankara, Gazi, Ortadoğu, Sakarya, Başkent ve Kırıkkale üniversitelerindeki lisans öğrencilerine (n=1410) gönüllülük esasına dayalı olarak uygulandı. mbs.meb.gov.tr 58

Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi (Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği) MBS’de Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği 7. Toplanan veriler analiz edilerek puanların psikometrik özellikleri incelendi. Geçerlik: Yapı geçerliği açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ile incelendi. Yetenek ölçeği, 8 faktör 40 madde Mesleki değer ölçeği 10 faktör 48 madde İlgi ölçeği 14 faktör 72 madde Güvenirlik: Alfa değerleri, üç ölçekle ilgili toplam 32 faktörden biri içi .65, kalan tüm faktörler için .70 üzerindedir. Düzeltilmiş madde-toplam korelasyonları maddelerin tamamına yakının da .30 un üzerindedir. mbs.meb.gov.tr 59

Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi MBS’de Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi İlgi Ölçeği Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi (İlgi Ölçeği) Kişilerin ilgilerini ölçmek, buna ilişkin profillerini belirlemek amacıyla“Mesleki Alan İlgi Envanteri”nin kısa formu oluşturulmuştur (Deniz,2008). Uygulama, analiz ve raporlaştırma süreçleri yetenek ve mesleki değer ölçekleriyle birlikte gerçekleştirilmiştir. mbs.meb.gov.tr 60

Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi mbs.meb.gov.tr Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi Eğitim Boyutu İŞ İlköğretim, ortaöğretim, üniversite, yaygın eğitim Kurslar ve sertifika programları, Burslar, ödüller, Uluslararası eğitim bilgileri ve fırsatları Ploteus, Euroguidance vb.

Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi mbs.meb.gov.tr Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi İş Piyasası Boyutu Sistemde; İş piyasası tahminleri, gözde meslekler, mesleklere ilişkin bilgileri vb. kapsayan mesleki görünümler ile, Bireylerin İş sınavlarına hazırlanmaları, İş arama yöntemleri, İş görüşme becerileri İş başvurusu yapma vb. becerilerini geliştirmeye yönelik bilgiler yer almaktadır.

Projede Gelinen Nokta 2006-2008 2009 2009 2009 2010 İkraz anlaşması imzalandı. Proje uygulama planı hazırlandı. Proje tanıtım faaliyetleri yapıldı. 2009 2009 Mutabakat metni tüm protokol taraflarınca imzalandı ve protokol taraflarına dağıtımı yapıldı. İlgi, yetenek ve mesleki değer boyutları için ölçme araçları geliştirildi. 2009 Ölçek profillerinin meslek gruplarıyla eşleştirilmesi tamamlandı. Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi’nin pilot uygulamaları tamamlandı 2010 Eğitim ve iş piyasası bilgilerinin sisteme aktarılması ve geliştirilmesi çalışmaları devam etmektedir.

İzleme ve Değerlendirme Süreci mbs.meb.gov.tr Pilot Uygulama İzleme ve Değerlendirme Süreci Pilot uygulama sonunda tüm hedef gruplarından seçilecek bir örneklemle içerik ve tasarım niteliksel ve niceliksel yöntemlerle değerlendirilmiştir.

ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI ÇALIŞMANIN AMACI: MBS’nin temel uygulamaları bağlamında işlevselliğini, kullanılabilirliğini ve etkinliğini incelemektir.

ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI YÖNTEM: Çalışma kapsamında MBS web sitesi kullanıcılarının sistemin etkililiğini belirleyebilmeleri için tasarlanan görevleri yerine getirerek bu görevleri gerçekleştirme durumlarını anket üzerinde belirtmeleri istenmiştir. Kullanıcıların sistemin kullanışlılığı ve kaybolmaya yol açıp açmaması durumları ile ilgili algıları ölçülmüştür. Çalışma tarama türüdür.

ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI ÇALIŞMANIN ÖRNEKLEMİ: Sistemin deneme aşamasında olması ve erişime kontrollü açılabilmesi nedeni ile araştırmacılar tarafından seçkisiz yolla belirlenen ilköğretim II. Kademe öğrencileri(13-14 yaş) Ortaöğretim öğrencileri (15-18 yaş), Üniversite öğrencileri (20-22yaş) Halk eğitim merkezlerinde (18+) devam eden öğrenci ve kursiyerlerden oluşmaktadır.

ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI ÖLÇME ARAÇLARI MBS’nin etkililiğini belirlemeye yönelik “Etkililiğe Yönelik Algısal Değerlendirme Ölçeği” (Kullanılabilirlik ve Kaybolma Algısı) Etkililiğe Yönelik Performansa Dayalı Değerlendirme Formu”

I. Etkililiğin Analizi: Doğrudan Performansa Yönelik mbs.meb.gov.tr I. Etkililiğin Analizi: Doğrudan Performansa Yönelik Kiminle? İlköğretim öğrencileri Ortaöğretim öğrencileri Üniversite öğrencileri 35 yaş ve üzeri yetişkinler Araçlar? Görev performansı (Başarı ve süre) Kullanıcı hareketleri

Doğrudan Algıya Yönelik mbs.meb.gov.tr II. Etkililik Analizi: Doğrudan Algıya Yönelik Kime? İlköğretim Öğrencileri Ortaöğretim öğrencileri Üniversite öğrencileri 35 yaş ve üzeri yetişkinler Araçlar? Kullanılabilirlik ölçeği (Usability) Kaybolma algısı ölçeği

III. Tasarımın Analizi: Dolaylı mbs.meb.gov.tr III. Tasarımın Analizi: Dolaylı Kiminle? BT Uzmanı Tasarım Uzmanı Araç? Kullanılabilirlik ölçeği

IV. Geliştirmeye Yönelik Analizi mbs.meb.gov.tr IV. Geliştirmeye Yönelik Analizi Kiminle? İlköğretim Öğrencileri Ortaöğretim öğrencileri Üniversite öğrencileri 35 yaş ve üzeri yetişkinler Araçlar? İletişim araçları Forum Geribildirim formları

V. Eşleştirme Sonuçlarının Analizi mbs.meb.gov.tr V. Eşleştirme Sonuçlarının Analizi Kişi profillerinin meslek gruplarıyla eşleştirilmesine ilişkin sonuçların geçerliliğinin değerlendirilmesi Formülasyonun işlerliği ? Mesleklerin özellikleri ? Ölçek özellikleri ? 73

ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI MBS Proje Ekibi mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI Kullanılabilirlik Ölçeği No Maddeler Kesinlikle Katılıyorum Katılıyorum Karasızım Katılmıyorum Kesinlikle KaKatılmıyorum MBS'de site haritası, gezinme çubuğu, önceki ve sonraki sayfaya geçiş gibi gezinmeye yardımcı araçlar bulunmaktadır. gibi gezinmeye yardımcı araçlar uygun yerleştirilmiş.

ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI KAYBOLMA ALGISI ÖLÇEĞİ Sitede herhangi bir bilgiye ulaşmak istediğinizde ne kadar kolay bulabileceğinizi düşünüyorsunuz? Kolay Değil Çok Kolay 1 2 3 4 5 Sitenin düzenlenme biçimi kafanızı ne kadar karıştırdı? Hiç Çok Fazla Temel bir kavramı, site içinde ne kadar kolaylıkla bulabileceğinizi düşünüyorsunuz?

ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI Etkililiğe Yönelik Performansa Dayalı Değerlendirme Formu” Görevler Görev Başarıyla sorunsuz tamamlandı İşlem adımları karıştı ancak görev tamamlandı Görev tamamlanamadı Görev tamamlama süresi Açıklama 1.Özgeçmiş hazırlama ile ilgili bilgilere ulaşabilme 2.İşten ayrılma ve istifa ile ilgili bilgilere ulaşabilme. 3.Herhangi bir mesleğe ilişkin genel bilgilere ulaşabilme.

ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI BULGULAR Kaybolma Algısı ölçeği; Kaybolma ölçeğinden alınabilecek en düşük puan 7, en yüksek puan ise 35’dir. Pilot uygulamadan elde edilen kaybolma puanlarının ortalaması (15.48) katılımcıların MBS içerisinde kaybolmadığını göstermektedir.

ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI Kullanılabilirlik ölçeği; Gezinme kolaylığı, tasarım, erişim kolaylığı ve kullanım kolaylığı olmak üzere 4 faktörden oluşmaktadır. Gezinme kolaylığı faktöründen alınabilecek en düşük puan 10 en yüksek puan 50, beklenen ortalama değer 30’dur. Tasarım faktöründen alınabilecek en düşük puan 7 en yüksek puan 35, beklenen ortalama değer 21’dir

ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI BULGULAR Erişim kolaylığı ve kullanım kolaylığı faktöründen alınabilecek en düşük puan 4 en yüksek puan 20, beklenen ortalama değer 12’dir. MBS’ nin gezinme kolaylığı, erişim kolaylığı, kullanım kolaylığı ve tasarım faktörü açısından genel olarak kullanılabilirliğinin olumlu algılandığını göstermektedir. Kullanıcıların MBS’nin kullanılabilirliğine ilişkin genel ortalama puanları 100 üzerinden 80.57’dir.

ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI BULGULAR Etkililiğe Yönelik Performansa Dayalı Değerlendirme Formu; Görevler ve tamamlanma süreleri için kullanıcılara MBS ile ilgili farklı görevler verilmiş ve görevleri tamamlama durumları ve süreleri incelenmiştir. MBS Web Sisteminde yer alan kendini değerlendirme ölçeklerini doldurması istenmektedir.

ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI BULGULAR Ölçeklerdeki madde sayıları fazla olduğu ve söz konusu ölçeklerin yanıtlanması zaman aldığı için, görevler arasında en çok zaman harcanan görev 7 numaralı görev olmuştur. Diğer görevlerin tamamlanma süreleri ise 9 sn ile yaklaşık 1,5 dk. arasında değişmektedir.

ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI BULGULAR MBS kullanıcılarının sistemle ilgili kendilerine verilen görevleri tamamlama durumları incelendiğinde ilk 4 görevde görevin başarıyla tamamlanma oranının % 82 ile % 94 arasında değiştiği görülmektedir.

ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI SONUÇ Uygulamanın başlıca sonuçları şunlardır: Kullanıcılar MBS'de genel olarak kaybolmadan gezebilmişlerdir. Daha hızlı ve etkin gezinim için alınan geri bidirimler sisteme yansıtılmıştır. MBS, gezinme, erişim ve kullanım kolaylığı ile tasarım açısından genel olarak tatmin edici bulunmuştur. Kullanıcılar için belirlenen görevlerin gerçekleştirilebilmesi sitenin işler olduğunu göstermektedir.

mbs.meb.gov.tr Pilot Sonuçları

mbs.meb.gov.tr Pilot Sonuçları

ÖĞRENCİLERİN SİSTEM HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ mbs.meb.gov.tr ÖĞRENCİLERİN SİSTEM HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ “Hangi yaşta olursa olsun, insanlar kendileri hakkında yeni şeyler öğrenmeyi veya keşfetmeyi sever ” “Kendimizi ve yeterliklerimizi görme konusundaki testleriyle bizi bir adım daha ileri taşıyabilir” “Meslek seçiminde yol gösteriyor, ilgi alanlarımıza göre geleceğe yönlendiriyor” “Mesleğimi seçerken kararsızlığa düşersem başvurmak için gerçekten çok iyi bir kaynak” 86

MBS ile kazançlarımız… mbs.meb.gov.tr MBS ile kazançlarımız… Hizmetlerin web tabanlı olarak tüm hedef gruplara “her an/her yerden” erişiminin sağlanması, Kullanıcı bilgilerinin kanıta dayalı veri tabanı oluşturması, Mesleki kararların oluşturulması sürecinde önemli bir araç olması, Eğitim ve is piyasası bilgilerinin bir arada yer aldığı veritabanı oluşturması, EĞİTEK’in teknolojik alt yapısının güçlendirilmesi

mbs.meb.gov.tr Yaygınlaştırma….. Sistemin BİT tabanlı diğer teknolojik araç ve yöntemlerle desteklenmesi Interaktif etkileşim, Videokonferans, E posta, Forumlar

mbs.meb.gov.tr Sürdürülebilirlik… Mutabakat taraflarının MBS’nin sürdürülebilirliği ve güncellenmesi sürecinde ekip ruhu ile çalışması, Hayat boyu öğrenme sürecine somut bir katkı sağlaması,

Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi; ülkemize özgün bir yapı içinde, ülkemizin koşullarına uygun ancak dünya standartlarında geliştirilmektedir.

mbs.meb.gov.tr TEŞEKKÜR EDERİZ Böylece bireyin eğitim gibi temel bilgilerine bakılarak ihtiyaç duymayacağı linkleri göstermeyecek bilgilerde eleme yapacaktır. Örneğin liseyi tamamlamış bir birey sistemden faydalandığında ve eğitim bilgilerini istediğimde sistem ona gidilebilecek orta öğretim kurumlarını getirmeyecek onunla ilgili olanları getirecektir.