SOSYAL GÜVENLİK KURUMU Yaşlı Bakımı Turizminde SGK’nın Rolü Uzm.Dr. Cemil Gül / SGK, GSS Gn.Mdr.Yrd. 1 Ekim 2015

2014 TUİK verilerine göre yaşlı nüfusumuz %8 (6,2 milyon, şimdi 7 milyon kişi) 2023 de nüfusun %10,2 (8,6 milyon kişi) olacak , 2050 de nüfusun %20,8 olacak. 65 ve üstü yaş --- > %56 kadın, %44 erkek yaşlı nufus Ortalama ömür: 75-76 yaş Bu veriler SGK yı nasıl etkiler?

SGK’nın yaşlılara hizmeti: Emekli Aylıkları Sağlık Hizmetleri Evde Sağlık Hizmetleri (Muayene, reçete, oksijen tedavisi cihazları, havalı yatak, hasta alt bezi, koruyucu yara bakım kremleri) Palyatif Bakım (S.B. hastanelerinde 1020 yatak palyatif bakıma ayrılmış durumda –Eylül 2015) SGK, 2011’e kadar 4 Huzurevi – ‘Dinlenme ve Bakım Evi’ (Ankara, İstanbul, İzmir, Salihli’de) bünyesindeydi. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ( Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü)’ne devredildi.

GELİR GİDER DENGESİ

TÜRKİYE İLE İKİLİ SOSYAL GÜVENLİK / SAĞLIK HİZMETLERİ SÖZLEŞMESİ İMZALAYAN ÜLKELER   Ülkemiz ile 26 ülke arasında ikili sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmıştır. Ancak bunlardan 16 ülke ile yapılan sözleşmelerde Kısa vade (Sağlık hizmetlerini) içeren hükümleri de içermektedir. İkili sosyal güvenlik sözleşmelerinde mütekabiliyet esası benimsenmiş olup, sözleşmeye taraf herhangi bir ülke vatandaşı bulunduğu ülkedeki sağlık yardımından faydalanan kişiler ile eşit haklara sahiptir.

Sosyal Güvenlik Sözleşmesi İmzalanmış Ülkeler ÜLKE ADI İMZA TARİHİ YÜRÜRLÜK TARİHİ KAPSAMI (SİGORTA KOLU) UZUN VADE KISA VADE 01. İNGİLTERE 09.09.1959 01.06.1961 Evet - 02. F.ALMANYA 30.04.1964 01.11.1965 03. HOLLANDA 05.04.1966 01.02.1968 04. BELÇİKA 04.07.1966 01.05.1968 05. AVUSTURYA 12.10.1966 01.10.1969 06. İSVİÇRE 01.05.1969 01.01.1972 07. FRANSA 20.01.1972 01.08.1973 08. DANİMARKA 22.01.1976 01.02.1978 09. İSVEÇ 30.06.1978 01.05.1981 10. NORVEÇ 20.07.1978 01.06.1981 11. LİBYA 13.09.1984 01.09.1985 12. K.K.T.C 09.03.1987 01.12.1988 13. MAKEDONYA 06.07.1998 01.07.2000 14. AZERBAYCAN 17.07.1998 09.08.2001 15. ROMANYA 06.07.1999 01.03.2003 16. GÜRCİSTAN 11.12.1998 20.11.2003 17. BOSNA-HERSEK 27.05.2003 01.09.2004 18. KANADA 19.06.1998 01.01.2005 19. KEBEK 15.10.1998 20. ÇEK CUMHURİYETİ 28.06.2001 21. ARNAVUTLUK 15.07.1998 01.02.2005 22. LÜKSEMBURG 08.12.2004 01.06.2006 23. HIRVATİSTAN 12.06.2006 01.06.2012 24.SLOVAKYA 25.01.2007 01.07.2013   25. SIRBİSTAN 26.10.2009 01.12.2013 26. G.KORE 01.08.2012 01.06.2015

Sosyal Güvenlik /Sağlık Hizmetleri Sözleşmesi İmzalanmış Ülkeler ÜLKE ADI İMZA TARİHİ YÜRÜRLÜK TARİHİ KAPSAMI (SİGORTA KOLU) UZUN VADE KISA VADE 01. F.ALMANYA 30.04.1964 01.11.1965 Evet 02. HOLLANDA 05.04.1966 01.02.1968 03. BELÇİKA 04.07.1966 01.05.1968 04. AVUSTURYA 12.10.1966 01.10.1969 05. FRANSA 20.01.1972 01.08.1973 06. K.K.T.C 09.03.1987 01.12.1988 07. MAKEDONYA 06.07.1998 01.07.2000 08. AZERBAYCAN 17.07.1998 09.08.2001 09. ROMANYA 06.07.1999 01.03.2003 10. BOSNA-HERSEK 27.05.2003 01.09.2004 11. ÇEK CUMHURİYETİ 28.06.2001 01.01.2005 12. ARNAVUTLUK 15.07.1998 01.02.2005 13. LÜKSEMBURG 08.12.2004 01.06.2006 14. HIRVATİSTAN 12.06.2006 01.06.2012 15. SIRBİSTAN 26.10.2009 01.12.2013 16. G.KORE 01.08.2012 01.06.2015

Türkiye de bulunana bir Alman sigortalısı Türkiye genel sağlık sigortalısı hangi şartlarda, hangi hastanelerde ve hangi katılım payını ödemek zorunda ise onlarda aynı şekilde ödemek zorundalar. Yine özel hastanede muayene olmak isterse aynı şekilde fark ücretini ödemek zorundalar. ikili sosyal güvenlik sözleşmelerinde karşılıklı olarak ülkeler kimlerin hangi tedaviyi hangi şartlarda alabileceklerine dair karşılıklı formüler=tedavi yardım belgesi ihdas etmişlerdir. Bu tamamen karşı taraf ülkenin kendi sigortalısına hangi belgeyi düzenleyeceği kendisi tarafından belirlenmektedir.

Vatandaşımız Almanya’ya turistik amaçla gider iken A/T 11 belgesi düzenlenmektedir. Bu belge bu kişiye sadece acil hallerde ertelenemeyecek sağlık hizmetlerinin ülkemiz tarafından sağlanacağı taahhüdünü içermektedir. Almanya için bu belge T/A 11 olarak belirlenmiştir. Genel sağlık sigortalısı Almanya’ya Kurum onayı ile tedaviye gönderiliyor ise bu kişiye A/T 12 belgesi düzenlenmekte ve hastalığıyla ilgili tüm masrafların karşılanacağı taahhüdünü içermektedir. Formüler denilen bu belgeler her ülke için farklı kodlamalar ile belirlenmiştir.

16 ülke ile yapılan sosyal güvenlik sözleşmesinden sadece Almanya ile yapılan sözleşmede tadilat yapılarak tüm genel sağlık sigortalılarının faydalanmaları sağlanmıştır. KKTC için 5510 sayılı Kanunda yapılan düzenleme ile ikili sözleşmenin genel sağlığa ilişkin hükümleri uygulanamamaktadır. Almanya ve KKTC hariç ülkeler ile yapılan ve genel sağlık sigortası hükümleri içeren 14 ülkedeki ikili sosyal güvenlik sözleşmelerinden sadece 4/a (SSK lı olan) sigortalıları faydalanabilmektedir. Anlaşmalı ülkelerle Formüler=Tedavi yardım belgesi ile yürütülen bu işlem, AB üyesi ülkeler arasında EHİC kartı ile uygulanmaktadır.

AVRUPA SAĞLIK KARTI (EHİC) Avrupa Birliği üyesi ülkeler arasında kişilerin serbest dolaşımı kapsamında kişinin bulunduğu ülkede sağlık hizmeti alabilmesine yönelik EHİC ( Europan Healt İnsurance Care ) kartı geliştirilmiştir. Bu kart akıllı bir kart özelliği taşımamaktadır. Bu kart ibraz edilerek ihtiyacı olan sağlık hizmetini alabilmekte ve kendi sigorta kurumu tarafından ödeme yapılmaktadır. AB tarafından yayınlanmış olan bir hastalık listesi bulunmakta ve eğer kişi bu listede yayımlanan hastalıklardan birine yakalanmış ise farklı bir ülkede kendi sağlık sigorta kurumundan izin alarak tedavi olabilme şartı vardır.

Sağlık turizmi ve yaşlı bakımı konusunda bazı ülkeler Türkiye’deki bazı özel merkezlerle sözleşmeler yapmaktatır. Sözleşmeleri tamamen Kurumumuz iş ve işlemleri dışındadır. Ayrıca Sağlık Bakanlığı tarafından sınır ötesi sağlık hizmetleri ve sağlık turizmi konusunda ayrı bir çalışması vardır

Son Söz SGK’nun kararlarının, Yaşlılara özel bakım hizmetlerinin gelişmesinde Geleceğe yön veren, algı değiştiren ve farkındalık oluşturan stratejik bir misyon taşımakta olduğunun farkındayız.

Uzm. Dr. Cemil Gül GSS Genel Müd.Yard. cgul@sgk.gov.tr