GENEL ZARARLAR
Cam Kırılması Poliçede gösterilen cam ve aynaları kırılma neticesinde uğrayacakları zararlara karşı teminat altına alan sigorta türüdür. Başka bir poliçe ile teminat altına alınmamış olması kaydıyla yangından, infilaktan, yıldırımdan ve söndürme ve kurtarma hareketlerinden kaynaklanan, sigortalı cam ve aynaların bulunduğu bina ve mahallerde yapılan inşaat ve tadilat nedeniyle meydana gelen, cam ve aynaların üzerinde bulunan süs ve yazıların bozulması ve Grev, Lokavt, Kargaşalık ve Halk Hareketleri sonucunda meydana gelen zarar ve ziyan talepleri ek sözleşme ile teminat kapsamına alınmaktadır.
Sigortalı cam ve aynaların bulunduğu bina ve mahallerin çökmesi, yıkılması bunların yerlerine konulması ve takılması veya yerlerinden çıkarılması, kaide ve çerçevelerinde yapılan tamirler, yerlerinin değiştirilmesi ve nakilleri esnasında meydana gelecek hasarlar, satıhlarında meydana gelen çizilmeler ile kaide ve çerçevelerinin ayıp ve kusurları neticesinde sigortalı cam ve aynalarda harici bir tesir olmaksızın meydana gelen hasarlar sonucu ileri sürülecek tazminat talepleri teminat dışındadır
Cam Kırılmasına Karşı Sigorta Genel Şartları Sigorta Teminatının Kapsamı Sigortacı bu poliçede gösterilen cam ve aynaları kırılma neticesinde uğrayacakları ziya ve hasarlara karşı aşağıdaki şartlarla temin eder.
Aksine Sözleşme Yoksa Teminat Dışında Kalan Haller a) Başka bir sigorta ile temin edilmemiş olmak şartile yangından, yıldırımdan, infilaktan ve bir yangında söndürme ve kurtarma hareketlerinden husule gelen ziya ve hasarlar, b) Sigortalı cam ve aynaların bulunduğu bina ve mahallerde yapılan inşaat ve tadilat dolayısıyla husule gelen ziya ve hasarlar, c) Cam ve aynaların kırılması dolayısiyle üzerinde bulunan tezyinat ve yazıların bozulmasından husule gelen ziya ve hasarlar,
d) Grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketlerinin ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar. e) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar.
Teminat Dışında Kalan Haller a) Sigortalı cam ve aynaların bulunduğu bina ve mahallerin yıkılması ve çökmesi (inhidam). b) Sigortalı cam ve aynaların yerlerine konması, takılması veya yerlerinden çıkarılmasile kaide ve çerçevelerinde yapılan tamirler ve yerlerinin değiştirilmesi ve nakilleri esnasında vukua gelecek ziya ve hasarlar. c) Sigorta ettiren veya kendisiyle birlikte ikamet eden ailesi efradı ve müstahdemleri tarafından kasten ika olunacak ziya ve hasarlar.
d) Sigortalı cam ve aynaların satıhlarında meydana gelecek çizilmeler ve sıçrak halinde kopmalar, e) Kaide ve çerçevelerinin ayıp ve kusurları neticesinde sigortalı cam ve aynalarda harici bir tesir olmaksızın meydana gelecek ziya ve hasarlar, f) Zelzele, seylâp, su basması, yanardağ indifaı neticesinde sigortalı cam ve aynalarda meydana gelen ziya ve hasarlar
g) Harp, her türlü harp olayları, istila, yabancı düşman hareketleri muhasamat (harp ilan edilmiş olsun olmasın) iç harp, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar, h) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden husule gelen iyonlayıcı radyasyonların veya radyo-aktivite bulaşmalarının ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar.
i) Kamu otoritesi tarafından sigortalı cam ve aynalar üzerinde yapılacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar. j) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar.
Hırsızlık Kırma, delme, yıkma devirme ve zorlamayla, aşma, tırmanma, kilit açma suretiyle, gizlice girilerek veya saklanarak, zor ve şiddet kullanarak, tehditle evlerdeki eşyalarda, işyeri, ticarethane, ambar, depo veya imalathanelerdeki mallarda, eşyalarda ve demirbaşlarda hırsızlık veya hırsızlığa teşebbüs sonucu meydan gelen maddi kayıp ve zararları teminat altına alan sigorta türüdür.
Sigortalıya ve kendisiyle birlikte sürekli oturanlara ve çalışanlarına ait sigortalanabilir kıymetler ile hırsızlık eylemi esnasında o yere girilmesi veya o yerin açılması esnasında verilecek tahribatlar da sigorta teminatı kapsamındadır. Sigortalı yerlerde bulunan kıymetli evrak, tahvil, hisse senedi, mücevher, değerli madenler ve bunlardan yapılmış eşya, işlenmiş kıymetli taşlar, pul ve para koleksiyonları, sanat veya antika değeri olan tablo, heykel, kitap gibi kıymetler, bunlara ait bedellerin poliçeye yazılması ve kilit altında saklanması koşuluyla teminat altına alınabilmektedir.
Hırsızlık Sigortası Genel Şartları Sigortanın Konusu Bu sigorta ile poliçede belirlenen sigortalı yerde hırsızlık veya hırsızlığa teşebbüsün; 1. Kırma, delme, yıkma, devirme ve zorlamayla girilerek, 2. Araç, gereç veya bedeni çeviklik sayesinde tırmanma veya aşma suretiyle girilerek, 3. Kaybolan, çalınan veya haksız yere elde edilen asıl anahtarla veya anahtar uydurarak veya başka aletler veya şifre yardımıyla kilit açma suretiyle girilerek,
4. Sigortalı yerlere gizlice girip saklanarak veya kapanarak, 5. Öldürme, yaralama, zor ve şiddet kullanma veya tehditle, yapılması halinde sigortalı kıymetlerde doğrudan meydana gelen maddi kayıp ve zararlar, teminat altına alınmıştır. Teminat poliçede belirtilmek şartıyla yukarıda sıralanan riziko gruplarından sadece biri veya birkaçı için de verilebilir.
Sigorta Bedelinin Kapsamı Sigortalıya ve kendisiyle birlikte sürekli oturanlara ve çalışanlarına ait sigortalanabilir kıymetler sigorta kapsamı içindedir. Sigortalı yerlerde bulunan sigorta konusu kıymetler; a) Nitelikleri bakımından madde veya gruplara ayrılmış ise bu madde ve gruplardan herhangi birinin içine giren, b) Tek bir sigorta bedelinde belirtilmiş ise bu bedele ilişkin tanımın içine giren, her şey poliçede ayrıca belirtilmiş olsun olmasın sonradan edinilmiş olsa dahi sigorta teminatı kapsamı içindedir.
Hırsızlık eylemini gerçekleştirmek amacıyla sigortalı kıymetlerin bulunduğu yerlere girilmesi veya bu yerlerin açılması esnasında verilecek tahribat da sigorta teminatı kapsamındadır. Sigorta sözleşmesine, teminat altına alınacak kıymetlerin muhafazası için özel hükümler konabilir. Bu takdirde sigortacı, söz konusu kıymetlerin sigorta sözleşmesinde öngörülen şekillerde saklanmadığını ispat etmedikçe tazminat ödemekten kaçınamaz.
Ek Sözleşme ile Teminat Kapsamına Dahil Edilebilecek Kıymetler Aşağıda sayılanlar teminat kapsamı dışındadır. Ancak sigorta bedellerinin poliçede ayrıca belirtilmesi kaydıyla ek sözleşme ile teminat kapsamı içine alınabilirler: 1. Kürk ve ipek halı ile sanat veya antika değeri olan tablo, koleksiyon, heykel, biblo, resim, kitap, gravür, yazı, halı ve benzerleri, 2. Model, kalıp, plan ve kroki, ihtira beratı, ticari defter ve benzerleri, 3. Sigorta sözleşmesine konu olan yerler dahilinde bulunan kara, deniz ve hava araçları ile bunların yükleri
4. İşyeri ile bağlantısı olmayan vitrinlerde sergilenen mallar, 5. Nakit, hisse senedi, tahvil ve kıymetli kâğıt ile altın, gümüş ve sair kıymetli maden ile bunlardan mamul eşya, mücevher, değerli taş, inci ve benzerleri, 6. Sigortalıya, kendisiyle birlikte oturanlara ve çalışanlarına ait olmayıp da sigorta sözleşmesinde gösterilen yerde bulunan mallar, 7. Konutlarda bulunan ve sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin aşağıda belirtilen oranları aşan kısımları,
a) Sanat veya antika değeri olan tablo, kolleksiyon, heykel, biblo, resim, kitap, gravür, yazı, halı ve benzerlerinin sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin %5'ini aşan kısmı, b) Altın, gümüş ve sair kıymetli maden ile bunlardan mamül eşya, mücevher, değerli taş, inci ve benzerlerinin sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin %5'ini aşan kısmı, c) Aksam ve teferruatları da dahil olmak üzere bilgisayar, video, video çekicisi, telsiz, televizyon, radyo, pikap, teyp, müzik seti, fotoğraf makinesi, film makinesi (gösterme veya çekme), dürbün ve mikroskopların sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin % 10'unu aşan kısmı,
d) Kürk ve ipek halıların sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin % 10'unu aşan kısmı. Sigorta sözleşmesine, yukarıdaki fıkraya göre teminat altına alınacak eşyaların muhafazası için özel hükümler konabilir. Bu takdirde sigortacı, sözkonusu eşyaların sigorta sözleşmesinde öngörülen şekillerde saklanmadığını ispat etmedikçe tazminat ödemekten kaçınamaz.
Ek Sözleşme ile Teminat Kapsamına Dahil Edilebilecek Haller Aşağıdaki hallerden herhangi birinin varlığını fırsat bilerek yapılan hırsızlık, yağma ve suçlara teşebbüsten kaynaklanan zararlar sigorta teminatının dışında olup ancak ek sözleşme yapılarak teminat kapsamı içine alınabilirler: 1. Sigorta sözleşmesinde gösterilen yerlerin içinde aralıksız 30 günden fazla kimse bulunmaması, 2. Poliçede gösterilen yerlerde bulunan kıymetlerin, bu yerlerden taşınması ve bu yerlerin dışındaki adreslerde tutulması, 3. Grev, lokavt, kargaşalık ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketler,
4. Yangın, yıldırım, infilak, deprem, yanardağ püskürmesi, seylap, fırtına, yer kayması, kar ağırlığı, 5. Sigortalının hizmetinde bulunan kimselerce yapılan hırsızlık ve tahribat, 6. Kıyafet değiştirerek veya selahiyetli olmaksızın sıfat takınarak yapılan hırsızlıklar, 7. 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar
Teminat Dışında Kalan Haller Savaş, istila, ayaklanma ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketlerden yararlanılarak yapılan hırsızlıklar ve tahribat,nükleer rizikolar, sigortalı ile birlikte yaşayan veya oturan kimselerce yapılan hırsızlıklar,hırsızların neden olacağı yangın ve infilak,dahili su zararları, Kamu otoritesince sigortalı mallar üzerinde yapılan tasarruflardan yararlanılarak yapılan hırsızlık, envanter açıkları.
Genel şartlar ile kesinlikle teminat dışı sayılan bu haller içinde, sigortalı ile birlikte yaşayan veya oturan kimselerin hırsızlık eyleminin, sigortalının malına dışarıdan gelen bir zarar olarak nitelenmemesi sebebiyle hariç tutulduğu, sigortalının hizmetinde bulunan kişilerin ise (hizmetçi, yardımcı, işverenin çalışanları gibi) dışarıdan gelen etki sayarak aksine sözleşme ile teminat verilebileceği kabul edilmiştir.
Diğer teminat harici tutulan olay ise hırsızların neden olduğu yangın, infilak,dahili su zararlarıdır ki bu zararların Yangın Sigortaları kötü niyetli hareketler teminatında konu edilmesi gerektiğini belirtelim.
Tazminatın Hesabı Mal sigortalarında temel kuralın, tazminat hesabında sigortalı kıymetlerin rizikonun gerçekleşmesi anındaki tazmin değerinin esas olduğunu hatırlayalım. Ticari emtiada bir önceki iş günü piyasa alım fiyatı esasının geçerli olduğunu, fabrika ve imalathanelerde İmal halinde bulunan maddelerde rizikonun gerçekleşmesinden bir işgünü önceki piyasa fiyatına göre hammadde ve malzemenin satın alınması için ödenecek bedellere o güne kadar yapılan imalat giderlerinin ve genel gider masraf paylarının eklenmesi suretiyle hesaplanması gerektiğini ekleyelim. Bu suretle hesaplanan ham madde ve malzemenin fiyatının riziko gerçekleşme tarihinin bir iş günü önceki piyasa alım fiyatını geçemeyeceğini belirtelim.
Makine ve demirbaşlarda yenilerinin satın alınma bedeli esastır. Bu bedelden aşınma ve eskime bedeli düşülür, yenilerinin verilmesi halinde ise değer artış bedeli varsa indirilir. Ev eşyası ve kişisel eşyada, yenilerinin satın alınma bedeli esas olmak üzere aşınma yıpranma bedeli düşülerek hesaplanır.
Mutabakatlı değer esası üzerinden yapılan poliçelerde eksik veya aşkın sigorta uygulaması yapılmayacağı gibi indirimle ilgili esaslar geçerli olmaz. Ancak ticari emtiada yangın sigortalarında olduğu gibi mutabakatlı değer esası uygulanmaz. Kıymetli evrakta hırsızlık tarihinden bir gün önceki borsa rayici esas alınır parada paranın nominal değeridir
Tazminatın Ödenmesi Rizikonun gerçekleşmesi ile ilgili belgelerin sigortacıya ulaşmasından itibaren 30 gün içinde tazminatın sigortalıya ödenmesi gerekir. Çalınmış eşyaların tazminatı ödenmeden önce bulunması halinde sigortalı bunları geri almak zorunda olup, bulunma ödemeden sonra olmuş ise sigortalının seçimine bağlıdır ve sigortalı ya tazminatı iade eder ya da bulunan eşyanın mülkiyetini sigortacıya devreder.
Hırsızlık Sigorta Poliçesi Özel Türleri Kasa Hırsızlık Sigortaları, işyeri veya konutta kasa içinde muhafaza altında olan nakit, kıymetli evrak, değerli taş ve mücevherler azami limit belirtilmek suretiyle ve özel kasa hırsızlık klozu eklenmek şartıyla teminat altına alınabilir.Kambiyo senetleri, hazine bonosu, hisse senedi gibi kıymetli evrakta üzerinde yazılı bedel tazminat ödemesinde esas alınmaz ve bunların yeniden tedariki için (ilgili merciden temini amacıyla) basım vs. masrafları tediye edilir.
Taşınan Para Sigortalarında, genelde bankaların şube ve merkezleri ile diğer özel şirketlerin banka ve kendi büroları arasındaki nakit,döviz ve diğer kıymet hareketleri teminat altına alınır ve temin edilen risk hırsızlık,soygun ve gasp olarak tanımlanır. Taşıma aracının kaza sonucu kıymetlerde oluşan çalınma ve kayıplar, grev, lokavt,kargaşalık, halk hareketleri sonucu oluşan çalınma ve kayıplar ve deprem, seylap gibi doğal afetler sonucu oluşan kayıplar da temin edilir
Emniyeti Suistimal Sigortasında, sigortalının emrinde çalışan poliçede görevi ve ismi belirtilen kişilerin sigortalıya ait para ve kıymetli evrakı zimmetine geçirmek, çalmak veya hile ve sahtekarlık suretiyle bunlara sahip olmak yoluyla sigortalının uğradığı maddi kayıplar teminat altına alınmaktadır.
Mühendislik Sigortaları İnşaat Sigortaları, İnşaat Bütün Riskler (CAR Construction All Risks) Baraj,enerji santralleri, sulama tesisleri, otoyol inşaatları, köprüler, fabrika binaları, otel, işhanı, toplu konut, apartman, okul, hastane bina inşaatları, su,kanalizasyon, boru hatları ile dağıtım sistemleri gibi inşaat faaliyetini konu alan bu sigorta,inşaat süresi içinde (genellikle bir yılı aşkın bir süredir) meydana gelebilecek yangın ve doğal afetler yanında ekonomik ve sosyal riskleri de teminata alan bir sigortadır. Tesislerin riziko gerçekleşmesiyle doğan kayıplarını tazmin ederek tekrar faaliyete geçirilmesini temin etmesi yönünden yararlı bir işlevi bulunmaktadır.
Poliçe teminatında, inşaatı ihale eden işveren işin sahibi yani sigortalı konumunda olup, müteahhit (yüklenici), inşaat sözleşmesinde, sigorta yaptırmakla yükümlü tutulan konumunda, sigorta ettiren olarak yer alır.
Teminat konusu kıymetler,inşaatın yapılması için gerekli çimento, demir,çakıl,kereste gibi inşaat işlerinde kullanılacak kıymetlerdir ve çoğunlukla işveren tarafından temin edilir ve inşaat süresince, (bakım dönemi de dahil) işverence yükleniciden sigorta ettirilmesi istenir ve sigorta poliçesi olmadan yükleniciye istihkak (hak ediş) bedelleri ödenmez. İnşaatta kullanılacak iş makineleri, teçhizat ve geçici yapılar )şantiye tesisleri) ayrıca bedelleri ve cinsleri itibariyle gösterilerek teminat kapsamına alınabilir ve genelde yükleniciye aittir, ancak inşaat sözleşmesinde, işverence bunlar yükleniciye ait olsa bile sigorta teminatına alınması talep edilebilir.
Poliçe genel şartları 1. madde inşaat konusunu oluşturan kıymetlerin, teminat dışında sayılan haller dışında meydana gelen önceden bilinmeyen ve ani bir sebeple oluşan hasar ve kayıpları karşılanmaktadır. Teminat kapsamı, görüldüğü gibi çok geniş olarak tanımlanmış olup, önce ek sözleşme ile teminat kapsamına alınabilecek halleri ve kayıpları ele alalım.
a) inşaatın yapılması için kullanılan makine, alet ve teçhizat, geçici inşaat barakaları (şantiye tesisleri), b) inşaat sırasında üçüncü kişilere verilebilecek zararlardan doğan sorumluluklar, c) enkaz kaldırma masrafları, d) teminat kapsamına giren bir hasar sebebiyle uçak dışında seri vasıtalarla yapılacak nakliye masrafları
e) grev,lokavt,kargaşalık,halk hareketleri sonucu oluşan zararlar, f) inşaatın bitimi veya geçici kabulünden sonra başlayan bakım devresi, ı) terör eylemleri sonucu oluşan zararlar, Bakım Devresi teminatının ne olduğunu açıklamak gerekir.
İnşaat bitimi ile işveren yüklenici ile geçici kabul sözleşmesi yapar ve işveren eksik yapıldığını gördüğü işler için yükleniciye bir süre verir ki bu süre bir yıldır ve yüklenicinin eksik yaptığı işleri tamamlamasını ister. Bu süre bakım devresi teminatıdır ve poliçe tanzim edilirken inşaat süresinden sonra başlayan bir yıllık bakım devresi olarak poliçede zaten gösterilir. Sigortacının teminat verdiği bakım devresi içinde yüklenici , tamamlama çalışmaları sırasında, işverene ait kısımlara zarar verirse sigortacı sadece bu zararı karşılar.Burada ana teminatla verilmiş, doğal afetler ve diğer sosyal ve ekonomik riskler yoktur. Bunların da teminatta olması istenirse (işveren tarafından) teminat GENİŞ BAKIM teminatı olarak başlangıçta poliçede gösterilir. Elbette prim farklılığı bulunmaktadır. Sigortacılar geniş bakıma, riski daha uzun süre tüm teminatlarla üzerinde tutacağı için pek sıcak bakmazlar.
Teminat dışındaki haller, a,b) savaş,iç savaş,isyan gibi haller ve nükleer riskler sonucu oluşan hasarlar, c) kamu otoritesi tasarrufu sonucu oluşan hasarlar, d) kusurlu plan ve bu kusurlu planın uygulanmasından ileri gelen hasarlar, e) kusurlu malzeme, kusurlu işçilik hasarları kapsam dışındadır,ancak teminat dışı olan, kusurlu malzeme ve işçilikle ilgili olarak yapılması gerekli ikame,onarım masraflarıdır ve inşaatın diğer kısımlarında bu sebeple meydana gelen kayıplar teminatta sayılır.
f) aşınma, yıpranma, paslanma,çürüme, g) inşaatta kullanılan makine ve teçhizatta (ek sözleşme ile teminata alınmışsa) meydana gelen mekanik kırılmalar, Bu kayıplar makine kırılması sigorta teminatı konusudur. Ancak makinaların bu hasarı inşaatın diğer kısımlarında bir zarara yol açmışsa teminatta sayılır. h) envanter açıkları, i) sigortalının veya onun yetkilisinin kastı ve sözleşme varsa (inşaat sözleşmesinde buna dair hüküm) ağır kusuru
j) işverene teslim edilen, geçici kabulü yapılan kısımlarda (bundan sonra) meydana gelen hasarlar, (bakım veya geniş bakım teminatı yoksa) k) bakım devresi teminatı alınmışsa, bakım süresi bitiminden sonra oluşan hasarlar, l) inşaatın gecikmesi, durması sonucu oluşmuş zararlar ile kar kaybı zararları, m) inşaatla ilgili diğer kara, hava araçları, yüzen araçlar (teminata alınan inşaat makinaları dışındaki araçlar, n) nakit, kıymetli evrak,plan,proje vs.
Teminatın süresi Madde 4.İnşaat teminatı poliçede başlama tarihi olarak gösterilen tarih olup, inşaatta kullanılacak malzemenin inşaat alanına boşaldığı an başlar ve poliçede gösterilen tarihte biter. Ancak inşaat bu tarihten önce bitirilip işverene teslim edilmişse (geçici kabul, kati kabul sözleşmeleri) inşaatın bitim tarihi bu tarihtir.
İnşaat bitiminde işveren yüklenici ile geçici kabul sözleşmesi yapar ve buna göre hata ve eksiklikler varsa yükleniciye tamamlatır ve bu süre bir yıldır ve bakım teminatıdır. Bakım süresi bitiminden sonra da kati kabul sözleşmesi yapılır ve sigortanın süresi de bitmiş olur. Bu sürelerle ilgili değişiklikler varsa yüklenici tarafından sigortacıya bildirilerek poliçeye ek sözleşmeler (zeyilname) düzenlenir ve işverene de iletilir.
İnşaat malzemelerinin inşaat sahasına boşaltılmasına teminat veren bir nakliyat sigortası varsa, inşaat poliçe teminatı bu nakliyat poliçesi teminatının bitiminden sonra başlar.
Sigorta bedeli ve prim ayarlanması hükümleri. Madde 11. Sigorta süresi içinde yüklenici, zamanla muhtemel birim fiyat artışları ile meydana gelen inşaat maliyeti bedel artışlarını (eskalasyon) 5 gün içinde sigortacıya bildirmek zorundadır. Aksi takdirde bedel eksik kalır ve sigortacı olası hasarda eksik sigorta hükümlerini uygular.
Eğer inşaatta proje tadilatı veya ek ilave inşaatla ilgili inşaat bedelini artıran farklar varsa ve bunlar inşaat bedelini %20 den fazla artırır durumda ise yine yüklenici sigortacıya bildirmek zorundadır, artış bu oranın altında kalıyorsa bildirim gerekmez ve sigorta bedeli içinde teminatta sayılır. Sigortacı bu %20 den fazla artışları kabul etmeyebilir, ancak bu takdirde ilk tehlike sigorta hükümleri geçerli olur yani eksik sigorta hükümleri uygulanmaz.
Hasar halinde tazminat hesaplamaları, Madde 15.Sigorta bedeli a) inşaat konusu malzeme ve işler, b)inşaatın yapılması için kullanılan makine, alet ve teçhizat olarak belirtilmesi itibariyle, hasar halinde hesaplamalar da bu bedeller için ayrı ayrı yapılır.
a) İnşaat konusu işlerde, ı- Kısmi hasar halinde, tazminat tutarı, sigortalı malların hasardan bir gün önceki malzeme bedeline işçilik , nakliye ve varsa gümrük vergisi,harç vs. masrafların eklenmesiyle bulunur,ancak bu toplam bedel hasar görmüş kıymetin hasardan bir gün önceki piyasa kıymetini geçemez. ıı- Tam hasar halinde, sigortalı kıymetin hasardan bir gün önceki değeri esas alınır. Her iki halde de sovtaj ve poliçede kayıt varsa muafiyet düşülür.
b) Ek sözleşme ile inşaatta kullanılacak makine, alet ve teçhizat da sigorta edilmişse, ı- Kısmi hasar halinde,yedek parçaların ikame bedeli,nakliye masrafları,montaj ve demontaj masrafları,gümrük vergi,harçları da kapsayarak teminattadır. Ancak yenisi verilen parçalardan eski yeni farkı indirilir. ıı- Tam hasar halinde, sigortalı kıymetin hasardan bir gün önceki değeri esas alınır. Tazminat tutarı hesaplamalarında tüm mal sigortalarında olduğu gibi eksik sigorta uygulamasının yapılacağını ekleyelim.
Montaj Sigortaları, Montaj Bütün Riskler (EAR Erection All Risks) Bu sigorta teminatı, kuruluş sırasında tesise monte edilecek makinaların, montajının başlamasından montaj işleminin bitirilip tesis faaliyete geçinceye kadar meydana gelen riskleri temin etmektedir. Teminat inşaat teminatında olduğu gibi önceden bilinmeyen ani ve harici tesirler sonucu meydana gelen zararları kapsamaktadır. Yeni kurulan bir fabrika inşaatı söz konusu ise inşa işleri, yol ve alan düzenlemesi işleri inşaat teminatı altında, montajı yapılacak makine ve ekipmanlar montaj riskleri teminatı altında tutulur. Tek bir poliçede inşaat ve montaj riskleri temin edildiği de olur
Enerji tesisleri, (termik ve hidroelektrik santralleri, rüzgar santralleri, nükleer santraller) fabrika ve tesisler,tekstil,kimya fabrikaları,plastik,ağaç sanayi vb. gibi tesisler montaj sigortalarına konu olur. Ek sözleşme ile teminat altına alınacak ve teminat dışı haller inşaat teminat şartları gibidir.
Montaj ek sözleşme teminatında,dört haftayı geçen tecrübe devresi teminat seçeneği bulunmakta olup, montaj bittikten sonra 4 haftalık deneme süresi bitiminden,makinelerin çalışmaya başlayıp test işlemi tamamlandıktan sonra montaj teminatı biter. Süre yetmez ise ayrıca süre uzatımı talep edilebilir.
Teminat dışı haller arasında inşaat poliçe teminat dışı haller arasında, “monte edilecek kıymetlerin bünyelerinde mevcut döküm, malzeme kusurları ve montaj hataları teminat dışındadır. Ancak diğer kısımlarda bu sebeple oluşan zararlar teminattadır.
1) Kırma,delme,yıkma,devirme ve zorlamayla,aşma,tırmanma, kilit açma suretiyle, gizlice girilerek veya saklanarak , zor ve şiddet kullanarak, tehditle evlerdeki eşyalarda,iş yeri , ticarethane, ambar,depo veya imalathanelerdeki mallarda, eşyalarda meydana gelen maddi kayıp ve zararları teminat altına alan sigorta türü nedir ?
Cevap: Hırsızlık Sigortası
2) Aşağıda sıralanan riziko gruplarından hangisi hırsızlıkma sigortalarında teminat altına alınamaz a ) Kırma,delme,yıkma,devirme ve zorlamayla girilerek b ) Araç, gereç veya bedeni çeviklik sayesinde tırmanma veya aşma suretiyle girilerek c) Sigortalı yerlere gizlice girip saklanarak d ) İş yeriyle bağlantısı olmayan vitrinlerde sergilenen mallar e ) Kaybolan, çalınan veya haksız yere elde edilen asıl anahtarla veya anahtar uydurarak kilit açmak suretiyle
Cevap : D
3- Aşağıdakilerden hangisi inşaat sigortalarından ek sözleşme ile teminat kapsamına alınacak hallerden değildir ? a)Terör eylemleri sonucu oluşan zararlar b) Enkaz kaldırma masrafları c) Kamu otoritesi tasarrufu sonucu oluşan hasarlar d) İnşaatın bitimi veya geçici kabulünden sonra başlayan bakım devresi e) Grev, lokavt, kargaşalık, halk hareketleri sonucu oluşan zararlar
Cevap : C