PROF. DR. ORHAN TORKUL ARŞ. GÖR. M. RAŞİT CESUR ÜRETİM YÖNETİMİ PROF. DR. ORHAN TORKUL ARŞ. GÖR. M. RAŞİT CESUR NORMAN GAITHER,GREG FRAZIER, OPERATIONS MANAGEMENT Slides prepared by John Loucks  2002 South-Western/Thomson Learning TM

Dersin Amacı ve İçeriği Üretim ve Servis Sistemleri Yönetiminin Temel Kavramları, Prensipleri, Teknikleri ve İşletmenin ana fonksiyonel alanlarının incelenip günümüz rekabet şartlarına uyarlamaktır. Dersin içeriği; Üretim Ve Servis İşlemleri Yönetimi kavramları, prensipleri ve teknikleri birbiriyle ilişkili dört karakteristikli bir yapı içinde incelenmektedir.

Değerlendirme Ara Sınav 1 %25 Ödev 2 %75 Yıliçi %50 Final %50

Bölüm 1: İşlemler Yönetimine Giriş

İçerik Giriş İşlemler Yönetimi (ÜY) Tarihçesinin Aşamaları Bugünkü İY’ni Etkileyen Faktörler İY’nin Farklı Çalışma Alanları Ek (tamamlama) : İşletme Uygulamaları

Giriş İşlemler Yönetimi bir organizasyonun üretim kaynaklarının veya üretim sisteminin yönetimidir. Bir üretim sistemi girdileri alır ve onları çıktılara dönüştürür. Bu dönüşüm prosesi bir üretim sisteminin en önemli aktivitesidir. Bir İşletme Yöneticisinin birincil ilgi alanı bu dönüşüm prosesinin aktiviteleridir.

Organizasyonel Model Finans Satış Kalite Yönetim Bilgi Sistemi İnsan Kaynakları Satış İŞLEMLER YÖNETİMİ Kalite Pazarlama Yönetim Bilgi Sistemi Muhasebe Mühendislik

Üretim Planlama ve Kontrol Sistemi Kaynak Planlaması Satış ve Operasyon Planlama Talep yönetimi Ana üretim çizelgesi Ön yüz

Üretim Planlama ve Kontrol Sistemi Detaylı kapasite planlama Detaylı malzeme planlama Malzeme ve kapasite planları Motor Atölye (saha) sistemleri Tedarikçi sistemleri Arka yüz

ÜPK SINIFLANDIRMA ŞEMASI Proje MRP Tam zamanında Tekrarlı Akış Saniyeler Dakikalar Günler Haftalar Aylar

Değişime Zorlayan Etkenler Tipik Tepkiler Pazarın zorlaması Şirket stratejisi Daha kısa çevrimler Zamana bağlı rekabet Tedarik zinciri ortakları Kalite gereksinimleri Teknoloji Ürünler İşlemler Sistemler Teknikler Malzeme ve kapasite planları Esneklik/Çeviklik Azalan fazla mesai maliyetleri Otomasyon Üretim hücreleri Basitleştirme İmalat işlemi Tedarikçi sistemleri MRP JIT Şirket evlilikleri

İşlemler Yönetiminde Giriş Düzeyi Görevleri Satınalma Planlamacı / Satınalmacı Üretim (veya operasyon) denetçisi Üretim (veya operasyon) programcısı/kontrolörü Üretim (veya operasyon) analisti Stok analisti Kalite uzmanı

Üretim Yönetimi Tarihçesinin Aşamaları Sanayi Devrimi İç Savaş Sonrası Dönem Bilimsel Yönetim İnsan İlişkileri ve Davranış bilimi Yöneylem Araştırması Hizmet Sistemleri Gelişimi

Sanayi Devrimi Sanayi Devrimi 1700lerde İngiltere’de yapıldı. 1764’te James Watt fabrikalar için insan ve su gücünün yerini büyük ölçüde alan buhar makinesini icat etti. Adam Smith 1776’da Ulusların Zenginliği ile işgücünde uzmanlaşmanın getireceği ekonomik faydaları savundu. Böylece 1700lerin sonlarında fabrikalarda sadece makine gücü değil, işçilerin görevlerinin planlanması ve kontrolü de sözkonusu oldu.

Sanayi Devrimi Sanayi Devrimi, İngiltere’den diğer Avrupa ülkelerine ve Amerika’ya yayıldı. 1790’da bir Amerikalı, Eli Whitney, birbiriyle değiştirilebilir parçalar konseptini geliştirdi. ABD’deki ilk büyük endüstri, tekstil endüstrisi idi. 1800lerde benzin motoru ve elektriğin geliştirilmesi devrimin ilerlemesine yardım etti. 1800lerin ortalarında, eski küçük sanayi sistemi yerini fabrika sistemine bıraktı. . . .

İç Savaş Sonrası Dönem İç Savaş sonrası dönemde üretim kapasitelerinde büyük artışlar oldu. İç Savaş sonrası dönemi izleyen şu gelişmeler 20. yy.daki büyük üretim artışının zeminini hazırladı: sermaye ve üretim kapasitesindeki artış büyüyen kentsel işgücü yeni batı Amerika pazarı etkili bir ulusal taşıma sistemi

Bilimsel Yönetim Frederick Taylor bilimsel yönetimin babası olarak bilinir. Onun yöntemi şu adımlardan oluşuyordu: Her işçinin becerisi, gücü ve öğrenme kabiliyeti belirlenir. Zaman etüdü çalışması ile her işçinin, her işteki standart çıktısı belirlenir. Üretimi organize etmek için malzeme özellikleri, iş metodları ve iş sıralama teknikleri kullanılır. Denetçiler dikkatli seçilir ve eğitilir. Teşvikli ödeme sistemi kabul edilir.

Bilimsel Yönetim 1920lerde, Ford Motor Company’de Üretim Yönetimi, bilimsel yönetimin anahtar öğelerinden oluşuyordu: Standartlaştırılmış ürün tasarımı Seri üretim Düşük üretim maliyeti Makineleştirilmiş montaj hatları İşgücü uzmanlaşması Parça rotasyonu

İnsan İlişkileri ve Davranışbilim 1927-1932 döneminde, Hawthorne araştırmacıları insan faktörünün üretimi etkilediğini savundular. Araştırmacılar ve yöneticiler, üretimi etkileyen psikolojik ve sosyolojik faktörlerin önemini kabul ettiler. Yöneticilerin işçilere davranış bilimi doğrultusunda muamele yapmasıyla birlikte bu alanda önemli gelişmeler meydana geldi.

Yöneylem Araştırması II. Dünya Savaşı sırasında, çok büyük miktarda kaynağın (personel, malzeme, ekipman, …) stratejik olarak düzenlenmesi, konuşlandırılması gerekiyordu. Askeri yöneylem araştırması (YA) takımı bu karmaşık düzenlemenin yapılmasıyla uğraşmak için oluşturuldu. Savaş sonrası, yöneylem araştırmacıları üniversitelere, sanayiye, devlete ve danışmanlık firmalarına hizmet ettiler. YA, üretim yöneticilerine karmaşık ve maliyeti yüksek problemler konusunda karar aşamasında yardım eder.

Hizmet Sistemlerinin Gelişimi Hizmet sistemlerinin ortaya çıkmasında II. Dünya Savaşı sonrası belirgin bir artış oldu. Bugün, Amerika’daki işgücünün üçte ikisinden fazlası hizmet sektöründe çalışıyor. Amerikan GSMH’nın yaklaşık üçte ikisini hizmet sektörü sağlamaktadır. Servis sektöründe büyük miktarda ticaret fazlası vardır. . Ofis işçisi için yapılan yatırım, mevcut durumda fabrika işçisi için yapılan yatırımı aşmıştır. Dolayısıyla servis sitemleri yönetimine giderek büyüyen bir ihtiyaç vardır.

Bilgisayar Devrimi Bilgisayar ve iletişim teknolojilerindeki patlama Daha çok bilgiye, daha kolay ulaşabilme Yazılım sistemlerindeki gelişmeler örneğin Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP) yazılımı E-postanın yaygınlaşması Pekçok firmanın internet aracılığıyla e-iş (e-business) uygulamalarına dahil olması Sonuç: büyük mesafelerde daha hızlı ve daha iyi kararlar

Bölüm 1 Sonu