ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ
İlk keşfedilen antibiotik 1929 yılında Penisillin’dir. (Fleming) Daha sonra antibiotiklerin etkilerini en üst düzeye çıkarmak, yan etkilerini en az düzeye indirmek amacıyla çıkarmak, yan etkilerini en az düzeye indirmek amacıyla semisentetik antibiotikler geliştirilmiştir semisentetik antibiotikler geliştirilmiştir Antibiotikler en sık reçete edilen ilaçlardır.Yıllar içinde kullanımlarında nüfus artış oranından fazla artış olmuştur. kullanımlarında nüfus artış oranından fazla artış olmuştur. Yazılan antibiotiklerin % 35-60’ ının uygunsuz yazıldığı düşünülmektedir. düşünülmektedir.
ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ANTİBİOTİKLERİN ETKİ MEKANİZMALARI Hücre duvarı sentezini inhibe edenler Sitoplazmik membranı inhibe edenler Nükleik asit sentezini inhibe edenler Ribosom fonksiyonunu inhibe edenler Folat metabolizması inhibitörleri
ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ETKİ MEKANİZMALARI Hücre duvarı sentezini inhibe edenler Biosentetik enzimleri inhibe edenler FosfomycinCycloserin Taşıyıcı molekülle birleşenler Bacitracin Hücre duvarı subtratı ile birleşenler Vancomycin Polimerizasyonu ve Peptidoglikanların hücre duvarına birleşmesini inhibe edenler Penicillin’lerCephalosporin’lerCarbapenem’lerMonobactam’lar
ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ETKİ MEKANİZMALARI Sitoplazmik membranı inhibe edenler Sitoplazmik membran düzenini bozanlar TyrocidinPolymyxin Membranda por’lar oluşturanlar Gramicidin Nükleik asit sentezini inhibe edenler DNA replikasyonunu inhibe edenler Quinolon’lar RNA polimeraz inhibitörleri Rifampicin
ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ETKİ MEKANİZMALARI Ribosom fonksiyonunu inhibe edenler 30S inhibitörleri StreptomycinKanamycinGentamycinAmicacinSpectinomycinTetracyclin’ler 50S inhibitörleri ChloramphenicolClindamycinErythromycin Fusıdic acid
ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ETKİ MEKANİZMALARI Folat metabolizması inhibitörleri Pteroik asit sentetaz inhibitörlerii Sulfonamid’ler Dihidrofolat redüktaz inhibitörleri Trimethoprim
ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ANTİBİOTİK TEDAVİSİNDE GENEL KURALLAR Antibiotik seçme Uygulama yolunun seçilmesi Tedavi süresine karar verme Tedavi cevabının değerlendirilmesi
ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ANTİBİOTİK TEDAVİSİNDE BAKTERİOLOJİ LABORATUARI’NIN ROLÜ Örneklerin toplanması Hızlı tanı testleri Gram boyama Antijen saptama Hassasiyet testleri Disk difüzyon Sulandırma Antibiotik konsantrasyonlarının saptanması Serumda bakterisidal titrasyon
ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ANTİBİOTİKTE OLMASI ARZU EDİLEN ÖZELLİKLER Farklı mikroorganizma üzerinde etkili olması Organizma için istenmeyen etkileri en az olmalıdır Allerjik olmamalıdır Vücudun her yerine ulaşabilmelidir. Pahalı olmamalıdır Kimyasal olarak stabil olmalıdır Direnç nadiren gelişmelidir Normal flora üzerine etkili olmamalıdır
ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ RASYONEL KULLANIMDA HEKİM NE BİLMELİDİR? Antibiotiğin aktivite spektrumu Antibiotiğin kinetik bilgileri Enfeksiyon bölgesindeki konsantrasyonu Yarılanma süresi Ekskresyon ve metabolizma yolu Antibiotiğin sık görülen yan etkileri Birbirine yakın etkisi olan antibiotikler. Fiyat farkları
ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ANTİBİOTİKLERİN KİNETİKLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER FaktörEtki mekanizmasıÖrnek Yaş Erken ve geç yaşlarda Aminoglikozidlerde doz böbrek fonk..azdır azaltılmalıdır Böbrek fonks. Böbrek yolu ile ekskrete Aminoglikozidlerde doz edilen ilaçlar için önemli azaltılmalıdır Karaciğer fonk. K.ciğer yolu ile ekskrete Kloramfenikol dozu edilen ilaçlar için önemli ayarlanmalıdır Ateş/yanık Ekskresyon artışı Aminoglikozidlerde doz arttırımı gereklidir arttırımı gereklidir
ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ANTİBİOTİKLERİN KİNETİKLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER FaktörEtki mekanizmasıÖrnek Asetilas.durumu Asetilasyon ile metabolize Doz arttırımı gerekir olan ilaçlar için önemli D.Mellitus IM yoldan uygulanan bazı Diabetiklerde IM penisilin ilaçların absorbsiyonu azalır dozu arttırılmalıdır K.fibrozis Bazı ilaçların klirensinde Aminoglikozidve penisilin artış dozu arttırılmalı Absorbsiyonda değişme Kloramfenikol palmitatlipaz eksikliği nedeniyle absorbsiyon bozulur
ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ TEDAVİDE ÖZEL SORUNLAR İntravenöz infüzyonlar İçecek ve yiyeceklerin antibiotikler üzerine etkisi Antibiotikler ve plasenta Antibiotikler ve anne sütü Antibiotik ve yenidoğan Antibiotikler ve bozulmuş böbrek fonksiyonları Antibiotikler ve bozulmuş karaciğer fonksiyonları Antibiotiklerin profilaktik kullanımı
ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ANTİBİOTİK VE YİYECEKLER Aç karnına alınması gereken antibiotikler Penicillin’lerin büyük bölümü Tetracyclin’lerin büyük bölümü Erythromicin Clindamicin Rifampicin Tok karnına alınması gereken antibiotikler Amoxicilin Penicillin V Doxycilin Erythromicin estoelate,succınate Metronidazol Nalidixic acid Sulphonamide’ler
ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ANTİBİOTİK VE İÇECEKLER Bol sıvı ile alınması gereken antibiotikler Penicillin’lerin büyük bölümü Erythromicin Sulphonamide’ler Süt ile birlikte alınmaması gereken antibiotikler Erythromicin stearate Tetracyclin’ler Asidik sıvılarla alınmaması gereken antibiotikler Penicillin’lerin büyük bölümü Erythromicin stearate
ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ANTİBİOTİKLERİN PLASENTAL GEÇİŞİ Fetustaki anne konsantrasyonuAntibiotik > % 50 Aminoglikozid’ler Ampicilin Chloramphenicol Methicilin Nitrofurantoin Penicillin Tetracyclin < % 20 Cephalosporin’ler Clindamicin Dicloxacilin Erythromicin Nafcilin Oxacilin
ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ANNE SÜTÜNDE ANTİBİOTİK EKSKRESYONU Anne sütüne geçip belirgin konsantrasyona ulaşanlar Chloramphenicol Tetracyclin Erythromicin Trimethoprim-sulfamethaxazol Aminoglikozid Metronidazol Sulphonamide Anne sütüne çok az miktarda geçen antibiotikler Clindamicin Nitrofurantoin Penicillin Cephalosporin’ler
ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ BÖBREK HASTALARINDA ANTİBİOTİK KULLANIMI Major doz ayarlaması gerektirenler Doz ayarlaması gerektirmeyenler Aminoglikozid’ler Clindamicin Vancomycin Chloramphenicol Trimethoprim-sulphamethaxazol Metronidazol Rifampicin Minor doz ayarlaması gerektirenler Kullanmaktan kaçınılması gerekenler Penicillin’ler Nalidixic acid Cephalosporin’ler Nitrofurantoin Tetracyclin Polymixin B Erythromicin Spectinomycin
ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ KARACİĞER HASTALARINDA ANTİBİOTİK KULLANIMI Doz ayarlaması gerekenler Doz ayarlaması gerekenler Chloramphenicol Clindamicin Doxicilin Doxicilin Erythromicin Olası hepatotoksisite nedeniyle dikkatli kullanılması Olası hepatotoksisite nedeniyle dikkatli kullanılmasıgerekenler Rifampicin Tetracyclin
ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ORAL ANTİBİOTİK PROFİLAKSİSİNİN ETKİN OLDUĞU DURUMLAR Hastalıklarİlk seçilecek ilaç Hastalıklarİlk seçilecek ilaç Lepra Dapson N.Meningitidis’li hasta ile temas Rifampicin H.Influenza’lı hasta ile temas Rifampicin Pneumocystis carinii enfeksiyonu Trimethoprim-sulfamethaxozol Rheumatic fever Penicillin Syphilis Penicillin Vibrio cholera Tetracyclin Rekürren idrar enfeksiyonu Trimethoprim-sulfamethaxozol Rekürren otitis media Sulfisaxozol
ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ANTİBİOTİK PROFİLAKSİSİNİN ETKİLİ OLABİLECEĞİ DURUMLAR HastalıkAntibiotik Aspleni Trimethoprim-sulfamethaxozol Difteri Erythromicin Gonore Ampicilin Enfeksiyöz endokardit Özel Boğmaca Erythromicin Postop. Enfeksiyon Özel