(Genel) Vergi Hukuku

Mali Hukuk Gider Hukuku Vergi Hukuku (Gelir Hukuku Yerine)

Mali Hukuk Nedir? Kamu maliyesinin konusunu oluşturan Mali Olaylar hukuk kurallarına dayanırlar. Devletin ve kamu tüzel kişilerin mali faaliyetlerini ve bu alanda kişilerle olan hukuki ilişkilerini düzenleyen hukuk kurallarının tümüne Mali Hukuk denir. Mali Hukukun alt dallarını; Gelir Hukuku (Vergi Hukuku), Harcama Hukuku, Bütçe Hukuku ve Borçlanma Hukuku oluşturmaktadır.

Vergi Hukuku Nedir? Vergi Hukuku, vergi ödevinin niteliğine, vergi borcunun doğması ve ortadan kalkmasına ilişkin maddi ve biçimsel hukuk kurallarının bütünüdür. Vergi hukukunun konusuna; Vergi, resim, harç, fon gibi kamu gelirlerinin, Tarh, tahakkuk, tahsili, Vergi suç ve cezaları, Vergilendirme sürecinde ortaya çıkan uyuşmazlıkların çözümü gibi , konular girmektedir.

Vergi Hukuku Bölümlendirilmesi Maddi Vergi Hukuku Vergi borcu konusunda hak ve ödevlerin doğumunu, sona ermesini ve bunların içeriğine ilişkin hukukî ilkeleri inceleyen vergi hukuku dalı” Verginin konusu, mükellef, matrah, nispet gibi verginin yapısı ile ilgili esasları düzenler. Vergi Kanunları Vergi Usul (Gümrük ve tekel vergileri hariç) gerek genel bütçeye giren gerekse de belediye ve il özel idarelerine ait olan vergilerin (ve resim, harçların) tespit ve tahsili için uyulması gereken kurallar ve genel olarak uygulama ile ilgili esasları düzenler. Vergi Usul Kanunu 1. Kitap - Vergilendirme 2. Kitap – Mükellefin Ödevleri 3. Kitap – Değerleme 4. Kitap – Ceza Hükümleri 5. Kitap – Vergi Davaları

Vergi Hukukunun Dalları Vergi Ceza Hukuku Vergi Usul Kanunu Vergi İcra Hukuku Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun Vergi Yargılama Hukuku İdari Yargılama Usulü Kanunu Danıştay Kanunu Uluslararası Vergi Hukuku Uluslararası Anlaşmalar ve Kanunlar Vergi Usul Hukuku

Vergi Hukuku-Kamu Hukuku İlişkisi Vergi ilişkisinde, taraflar (devlet ve mükellefler) eşit durumda değildir. Özel hukukta olduğu gibi, yatay ilişkiler değil, dikey ilişkiler söz konusudur. Vergilendirme işlemine girerken devlet otoritesini kullanmaktadır. İlişkinin bu özelliği vergi hukukunu kamu hukuku dalına sokmaktadır. Vergi hukuku kamu hukukunun ortaya çıkan ilk koludur.

Vergi Hukuku-Kamu Hukuku İlişkisi Vergi hukukunun kamu hukuku dalına girmesi nedeniyle kamu hukukunun diğer dallarıyla da yakın ilişkileri söz konusudur. Bunlar, -Anayasa Hukuku, (Yasasız vergi olmaz.) -İdare Hukuku, (Bireysel bir vergi işlemi, bir idari işlemdir. Örn. Tarh İşlemi) -Ceza Hukuku, (Vergi suç ve cezaları) -Devletler (Umumi) Hukuku, (Yasaların şahsiliği ve mülkiliği, mükerrer vergilendirme)

Vergi Hukuku-Özel Hukuk İlişkisi Öte yandan, vergi hukuku özel hukuk biçimlerini, kavramlarını (ikametgah, evlilik, mal rejimi, rüşt gibi.) ilke olarak aynen kabul eder, ancak belli durumlarda vergi hukuku kendi düzenlemelerini getirdiği taktirde bunlar esas tutulur. Örneğin, Gelir Vergisi Kanunu, “ticari kazancı” tanımlarken TTK’na genel gönderide bulunurken ayrıca hangi faaliyetlerinde ticari faaliyet olarak vergilendirileceğini belirtmektedir.

Vergi Hukuku-Özel Hukuk İlişkisi Diğer taraftan, özel hukukun kabul ettiği, ancak vergi hukuku bakımından peçeleme kabul edilen durumlar da örnek olarak verilebilir. Çünkü, Vergi Hukuku açısından vergilendirmede, vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır.